آرزوهای بزرگِ جان کری

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس در گزارشی درباره عملکرد وزیر خارجه آمریکا نوشته است: « جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، در خاورمیانه امیدها را برانگیخته که تلاش تک نفره دیپلماتیک وی می تواند باعث پیشرفتی تاریخی شود که به شش دهه درگیری بین اعراب و اسرائیل پایان دهد.

او متعهد شده دولت بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، را وادار به اطاعت کرده و با روسیه در پایان دادن به جنگ داخلی در سوریه همکاری کند.

کری هم چنین پیشنهاد داده اگر چین بتواند کره شمالی را از سلاح های هسته ای پاکسازی کند، سیستم دفاع موشکی آمریکا را در اقیانوس آرام به عقب براند. وی همچنین به گفت وگوهای یک به یک بین آمریکا و" کیم جونگ اون" ، رهبر منزوی کره شمالی در صورت کارساز بودن اشاره کرده است.

کری از زمان جانشینی هیلاری رودهام کلینتون، وزیر امور خارجه سابق آمریکا، تاکنون وعده های دست نیافتنی یکسان به حامیان و رقبایش داده است که این منشأ نگرانی تیم سیاسی باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا شده است.

کاخ سفید بلافاصله خود را از اظهارات کری در مورد کره شمالی دور نگاه داشته و از زمان دیدار چند روز گذشته باراک اوباما با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور سوریه در ایرلند شمالی شاهد شدت مقاومت مسکو در برابر استراتژی کری در خصوص سوریه بوده ایم.

جن پساکی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا می گوید: کری بر این باور است که این لحظه دشوار در جهان احتیاج به تمایل برای پرداختن به موضوعات پیچیده دارد. او معتقد است ریسک دیپلماسی شخصی مخاطره آمیز بسیار کمتر از ریسک رها کردن موقعیت های سخت است تا بدتر شوند یا به صورت مارپیچی غیرقابل کنترل در بیایند. به همین علت بود که او به تلاش های ما در حوزه های سرنوشت ساز مانند کره شمالی، سوریه و فرآیند صلح خاورمیانه جان تازه ای بخشید و شخصا زمان و تلاش خود را به کار گرفت تا توپ را به جلو ببرد.

به نشانه تغییر رهیافت محتاطانه دوره اول ریاست جمهوری اوباما، کری اعلام کرد، نخستین سفر خارجی وی بر تغییر عقیده اسد درخصوص حاکمیت نظامی و وادار کردن او به کناره گیری از قدرت در آخر کار متمرکز خواهد شد. هر چند از آن زمان تاکنون جنگ، تنها، بدتر شده است. در حالی که اسد تسلط خود را بر بیشتر کشور مستحکم کرده هزاران نفر دیگر جان خود را از دست داده اند و آمریکا حتی تمام کمک خود در قالب تجهیزات غیرکشنده را که کری قول آن را به مخالفان سوریه داده بود تحویل نداده است، چه برسد به سلاح ها و مهماتی که اوباما اخیرا اجازه صدور آن را داده است. کری که موفق نشد شکل جنگ را تغییر دهد، با رفتن به مسکو راهبرد خود را تغییر داد تا فرآیند صلح دیگری برای سوریه ایجاد کند؛ فرآیندی که کلینتون آن را در ژوئن ۲۰۱۲ مهندسی کرده بود اما از آن زمان تاکنون به فراموشی سپرده شده بود. در مسکو، کری این را ستود که دشمنان پیشین جنگ سرد تنها کارهای بزرگی را در زمانی که دنیا به آن نیاز داشت به انجام رسانیدند و تصمیم گرفت در پایان ماه مه یک کنفرانس بین المللی تشکیل دهد که دولت و مخالفان سوریه نیز در آن باشند. دیپلماسی تک نفره کری در سوریه از بعضی جهات نشانگر خواست و علاقه اوست.

مقامات گفته اند وی در جریان دیدار با" سرگئی لاوروف" ، وزیر امور خارجه روسیه تصمیم گرفت تا راهبرد آمریکایی- روسی را برای دولت انتقالی سوریه احیا کند و مشاوران را تنها پس از تصمیمش مطلع ساخت. پس از آن وی اصرار ورزید که زمان به عقب برنمی گردد، زیرا آمریکا و روسیه قصد دارند راه هایی پیدا کنند تا این طرح را به راه بیندازند.

این طرح تا بیش از دو ماه بعد هیچ پیشرفتی نداشت.

در فرآیند صلح خاورمیانه نیز کری اعتبار خود را در معرض خطر قرار داده است. در حالی که کری کمکی به جلوگیری از یکی از دشوارترین درگیری های دنیا نکرد، چهار سفر به منطقه خاورمیانه داشت تا با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، محمود عباس، رئیس جمهور فلسطین و مقامات ارشد دولتی هر دو طرف دیدار کند. کری طی چند روز آینده بار دیگر از منطقه دیدار خواهد کرد تا دو طرف را وادار کند به مذاکره برگردند، علیرغم اینکه تاکنون تلاش های او نتایج کمی در برداشته است.

کری بر این نکته پا فشاری می کند که دیپلماسی آرام او به پیش می رود، ادعایی که تنها او، نتانیاهو و عباس می توانند آن را ثابت کنند زیرا بیشتر بحث ها یک به یک است.

جان کری در مساله صلح خاورمیانه، تنها، در حال جنگ است. وی از زمان دیدار اوباما از اسرائیل در ماه مارس تقریبا هیچ نشانی از حمایت رئیس جمهور دریافت نکرده است و به نظر می رسد کاخ سفید تمایلی برای به خطر انداختن واشنگتن، در تلاشی که اغلب یأس به دنبال دارد، نداشته باشد.

این در حالی است که بن رهودز، معاون مشاور امنیت ملی اوباما از تلاش های کری تاکنون تمجید می کند.

وی می گوید: هیچ کدام از اینها موضوعاتی نیستند که بتوان در چند ماه آنها را حل کرد. این حقیقت که او همه اینها را با انرژی به عهده گرفته موهبت بزرگی برای دولت است. این ها دشوارترین چالش هایی است که ما داریم.

رهیافت فرد گرایانه کری درخصوص سیاست خارجی تا حدودی بسته به شرایط و تا اندازه ای عمدی است.

وزیر امور خارجه آمریکا در حالی که در وزارت خارجه مقامات ارشد خیلی کمی که سنا آنها را تایید کرده سر جای خود دارد، با کمبود مشاور در سطوح عالی مواجه است؛ مشاورانی که در غیاب او به عنوان نمایندگانی برای به پیش بردن برنامه های او فعالیت کنند. از میان این مشاوران" کلینتون" و" جرج میشل" برای فشار به صلح خاورمیانه و" ریچارد هالبروک" در افغانستان و پاکستان هستند. کری با فقدان چنین شخصیت های برجسته ای روبروست.

کری بر دوستی های طولانی مدت در سراسر جهان تاکید کرده و شبکه تماس های او ممکن است نقشی در تنها امتیاز ملموسی که او تاکنون در خاورمیانه به دست آورده بازی کند: یعنی تصمیم کشورهای عرب برای شیرین تر کردن پیشنهاد جامع به اسرائیل برای صلح با فلسطینیان.

بعضی مقامات آمریکایی از دیگر میراث سال هایی که کری در سنا بود عصبانی هستند. این میراث علاقه شدید وی به گفت وگوهای نامنسجم و نادرست است. او، در موضوعات اساسی تر سیاست آمریکا، ادعاهای سوال برانگیز درخصوص هر چیز، از خط مشی پهپادهای آمریکا گرفته تا تغییر اوضاع، دارد.

در مواقع دیگر مقامات خویشتنداری او را مورد سوال قرار می دهند؛ مانند وقتی که او" رابطه خاص" نوظهور با چین کمونیست را ستود، یعنی کری برای یکی از دشمنان اصلی ژئوپلتیک آمریکا از عبارات دیپلماتیکی استفاده کرد که به متحدان سفت و سخت آمریکا مانند انگلیس و اسرائیل اختصاص دارد.

او همچنین برای آرام کردن تنش ها به یکباره پیشنهادهای غیرمجاز شامل موضع نظامی تعدیل شده به چین و تعامل با کره شمالی را داد.

او در جریان سفر به ترکیه، با مقایسه قربانیان ماراتن بوستون با ترک هایی که در عملیات کماندویی سال ۲۰۱۰ اسرائیل به کشتی ترکیه ای کشته شدند حامیان اسرائیل را خشمگین کرد.

مقامات آمریکایی گفته اند به دیگر دولت هایی که واشنگتن به مدت طولانی آنها را خود سر می پنداشته - از کوبا گرفته تا زیمبابوه- باید نگاه تازه ای شود.

در حالی که کری خود را در آغاز راه می بیند و به خاطر وجهه اش در نگاه مردم نیز هیچ نگرانی ای ندارد، این باعث شده تا خیلی بلندپروازانه فکر کند. هر چند او به زودی مجبور خواهد بود این آرزوها را محقق کند. »