شرکت‌های چینی به دنبال حضور در بازار فن‌آوری صلح‌آمیز هسته‌ای ایران

همکاری هسته‌ای ایران و چین سابقه‌ای طولانی دارد. این کشور در سال 91 به صورت مخفیانه اورانیوم طبیعی به ایران صادر می‌کرد که برای آزمایشات مربوط به تست قطعات در فرآیند تبدیل اورانیوم مورد استفاده قرار می‌گرفت. در سال بعد از آن پکن همچنین قراردادی برای فروش راکتورهای آب سبک وراکتورهای تحقیقاتی بزرگ که قابلیت تولید پلوتونیوم را داشت نیز امضا کرد.

البته هرچند درپی فشارهای آمریکا پکن تسلیم شد و روابط هسته‌ای خود با ایران را کاهش داد اما تهران به دنبال پیشبرد برنامه هسته‌ای خود با کمک چشم‌ بادامی‌ها بود. در زمان تحریم‌ها نیز چین در کنار تهران ایستاد.

پس از توافق هسته‌ای و رفع تدریجی تحریم‌ها چین ایران را به عنوان یک بازار بزرگ در خاورمیانه می‌دید و سفر رئیس‌جمهوری این کشور در ژانویه 2016 به ایران و خبر از توافقات میان طرفین برای مبادلات 600 میلیارد دلاری حاکی از همین مسئله بود.

درپی توافق و اجرای برنامه اقدام مشترک ایران امکان استفاده از فن‌آوری صلح‌آمیز هسته‌ای را داشت و به همین دلیل روسیه و چین به دنبال  استفاده از این موقعیت به نفع شرکتهای فعال خود در بخش‌های صلح‌آمیز هسته‌ای و ورود به بازار انرژی ایران بودند.

البته چین در این بین رقبایی مانند ژاپن و کره جنوبی را نیز در کنار خود می‌بیند و قصد ندارد سهم خود را با چنین کشورهایی تقسیم کند. با ادامه همکاری ایران و چین و تقویت این ارتباط اعمال تحریم‌های دوباره غرب بر این سخت تر از گذشته خواهد شد. تهران هنوز یکی از تامین‌کنندگان قابل اعتماد نفت پکن به شمار می‌رود و از سوی دیگر نقش عمده‌ای در راهبرد "یک کمربند، یک جاده" چین ایفا می‌کند.

با تمام این تفاسیر پکن روابط خود با عربستان به عنوان اصلی‌ترین رقیب ایران در منطقه را نیز گسترش داده و سعی داشته در جریان اختلاف این دو کشور نقشی بیطرف را ایفا کند. به عنوان مثال در موضوع یمن این کشور موضعی دیپلماتیک اتخاذ کرد و سعی داشت به این مسئله ورود نکند.