پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- مسعود ندافان- «آشتی ملی»، «حزب فراگیر» واژگان تکراری برای تکاپوهای انتخاباتی هردو جریان سیاسی کشور است؛ اما این بار پیام «آشتی ملی» از سوی رییس دولت اصلاحات معنایابی دیگر دارد؛ اصلاح طلبان خطر عصر عسرت احساس کرده‌اند؛ پشتیبان اصلی آنان به دیار باقی شتافته است و همچنین آنان حسن روحانی را پیروز محتوم انتخابات اردیبهشت 96 نمی دانند، بنابراین ایده «بازگشت به ساختار» را تحت ایده «آشتی ملی» پی گیری می‌کنند. 

مثلث طراحان ایده آشتی ملی 

ایده آشتی ملی محصول طراحی سه ضلع جریان اصلاحات است؛ حامیان حضور سیاسی در ساختار کشور که با ردای حمایت از رییس دولت اصلاحات فعالیت سیاسی می کنند، جریان تندرو احزاب منحله مشارکت و مجاهدین انقلاب که تحت حزب اتحاد ملت سیاست ورزی در عصر اعتدال را تجربه می کنند و ضلع سوم اصلاح طلبانی که همچنان حامی نامزد شکست خورده انتخابات 88 هستند و خود را نماینده عرصه عمومی جنبش سبز می دانند.

رییس دولت اصلاحات معتقد است که شرایط کشور به نحوی است که بهترین موقعیت برای آشتی ملی در کشور حکم‌فرما شده است؛ بنابراین باید«هیچ‌کس نباید در گذشته بماند»

حزب اتحاد ملت – ارگان قانونی حزب منحله مشارکت- در تحلیلی که از فقدان هاشمی رفسنجانی نشات می گیرد؛ معتقد است که «سرمایه‌هایی چون آیت‌الله هاشمی که نمودی از اصالت در ساختار قدرت نظام است می‌تواند هراس‌انگیز باشد.» بنابراین برای خروج از این وضعیت ناپایدار و غیرقابل پیش بینی باید «آشتی‌ملی را راهبردی اخلاقی و موثر برای عبور کشور و نظام از بحران‌هایی دانست که همچنان ایران را می‌آزارد. سی و هشت سال، کافی است که بپذیریم در نبود تمام ایرانیان که دل در گروی وطن دارند و قانون اساسی را میثاق خود می‌دانند، انقلاب بهمن پنجاه و هفت هنوز به بار ننشسته است. آشتی ملی، نه کتمان تفاوت‌های عیان در برداشت‌ها و باورها که پذیرش هنجار تازه‌ای است در سنت سیاست‌ورزی جمهوری اسلامی، هنجار و آدابی که حذف جریان‌های سیاسی و سلیقه‌های متداول را بر نمی‌تابد و آن را ناقض امنیت ملی و ارزش‌های حاکم بر قانون اساسی می‌داند. آشتی ملی، تعهدی جانانه است به تغلیظ هویت مردمسالار جمهوری اسلامی و صد البته تعهدی به پیگیری ارزش‌های نخستین.»

سیدمصطفی تاج‌زاده نماینده طیف تندرو اصلاحات نزدیک به فتنه‌گران؛ با فرار از عقب‌نشینی سیاسی ایده آشتی ملی از سوی رییس دولت اصلاحات برای جلوگیری از سرخوردگی اجتماعی حامیان جنبش سبز؛ در تبیین آشتی ملی آن  را «احیای همان شعار «همه با هم» ابتدای انقلاب و زنده کردن شعار «ایران برای ایرانیان» عصر اصلاحات.» معرفی می‌کند. تاج زاده از محکومان فتنه 88 آشتی ملی موانعی برای رخدادهای فاجعه آمیز می داند و نوشت: «ایده «آشتی ملی» به نظر من آن است که ما نه‌تنها برای حل مشکلات موجود، بلکه همچنین برای جلوگیری از وقوع  مسائل جدید نیز نیاز به جراحی‌های بزرگ در عرصه‌های مختلف داریم که انجام‌شان مستلزم وفاق ملی است و هیچ‌کدام از جناح‌ها به‌تنهایی قادر به تحمل این بار بزرگ نیست.به بیان روشن برای این‌که پلاسکوهای دیگری فرو نریزد و... باید به تفاهمی عمومی برسیم و بر اساس آن بتوانیم از تجربه، توان، دانش و استعداد همه نیروها بهره‌مند شویم.» 

بازگشت بدون توبه به قدرت؛ عبور از روحانی

رخدادهای پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم؛ حمله به مردم سالاری دینی و پالس جدی برای فرآیند ارتقایابی سطح تحریم دشمن علیه ملت ایران بود؛ خسارت های که آثار تبعی آن همچنان باقی مانده است؛ مسلما اندکی از خسارت‌های محض فتنه اکبر سال 88 مسلما با«توبه» و «معذرت خواهی عمومی» جبران می‌گردد و هرچندمثلث طراحان آشتی ملی می‌دانند که «توبه عمومی» مقدمه ایده آنان است؛اما از آن فرار می کنند. هرچند زمزمه های برای اقدامات خصوصی پیشمانی رفتار گذشته شنیده می شود.

مثلث طراحان این طرح نشان می‌دهد که جریان تصمیم‌ساز و تصمیم‌گیر اصلاحات پیام هراسناک از تحولات سپهر سیاست کشور دریافت کرده است؛ آنان همه اعتبار سیاسی خود را فدای راهبرد تعاملی دولت حسن روحانی با آمریکا کرده‌اند و حتی «هویت اصلاح‌طلبانه» که پیش از این به خاطرش راهبرد تحریم را برمی‌گزیدند؛ در دو رقابت سیاسی پیشین برای صدارت پاستور و بهارستان کنار گذاشتند ولی فرجام هر دو به شکست انجامید؛ برجام دستاوردی «تقریبا هیچ» برای ملت داشت و از سوی دیگر نمایندگان لیست امید، پدرسالاران پارلمان در سایه را با رفتارهای سطح پایین سیاسی ناامید کرده‌اند؛ اما در این میان درگذشت هاشمی رفسنجانی آخرین پل ارتباط جریان تندرو اصلاحات با حاکمیت فرو ریخت؛ هاشمی رفسنجانی برای جریان تندرو اصلاحات فضای تنفس با سخنان ساختارشکنانه پیرامون مخالفان سیاسی داخلی و آشتی با دشمنان خارجی و همچنین ملجاء برای تصمیم‌سازی آینده بودند. 

فقدان هاشمی رفسنجانی و عدم دستاورد دولت یازدهم در دستگاه تحلیلی اصلاحات پیام مجدد شکست در رقابت سیاسی در اردیبهشت 96 تا آستانه حذف کامل را مخابره می کند؛ بنابراین جریان اصلاحات مدنظر دارد تا با آن افرادی که پیش از این آنان «تندرو» و «جنگ طلب» می خواند؛ دست آشتی بدهد تا گام های اولیه برای عبور از حسن روحانی را بردارد. 

ایده «آشتی ملی» طرح حضور گزینه اصلاحات در رقابت ریاست جمهوری دوازدهم است؛ که اگر با چراغ سبز از سوی حاکمیت مواجه شود؛ شاهد گزینه‌های غیر از «ضربه‌گیرهای بهارستانی» و «نامزدهای پوششی» از جریان اصلاحات هستیم؛ نامزدی که برای حضور در پاستور تلاش خواهد کرد و نه برای کامیابی سیاسی روحانی.