آزمایش فریتین (Ferritin) میزان پروتئین فریتین را در خون شما اندازه گیری می‌کند. در آزمایش Ferritin کاهش سطح این پروتئین در خون نشان می‌دهد که ذخایر آهن بدن شما کافی نیست و شما دچار کمبود آهن هستید. اگر این کاهش به سرعت جبران نشود، دچار کم خونی ناشی از فقر آهن می‌شوید.

اگر Ferritin در آزمایش خون  بالاتر از حد نرمال را نشان دهد، می‌تواند نشان دهنده این باشد که در بدن شما شرایطی بوجود آمده که باعث ذخیره بیش از حد آهن در بدن شده است. منشا این مشکل می‌تواند به علت بیماری کبد، آرتریت روماتوئید، شرایط التهابی، پرکاری تیروئید یا برخی از انواع سرطان‌های خون باشد.

سنجش میزان ذخایر آهن

 

آزمایش فریتین چیست؟

این آزمایش در واقع میزان آهن موجود در خون شما را اندازه گیری می‌کندفریتین پروتئینی است که آهن را ذخیره می‌کند. گلبول‌های قرمز برای دریافت و حمل اکسیژن در بدن به آهن نیاز دارند. البته به غیر از گلبول‌های قرمز سایر قسمت‌های بدن شما مانند: کبد، مغز استخوان و ماهیچه ها نیز به آهن نیاز دارند.

سطوح پایین فریتین منجر به کم خونی ناشی از فقر آهن شده و به دنبال آن دچار کاهش گلبول قرمز خونی می‌شوید. کمبود آهن ممکن است ناشی از رژیم غذایی نامناسب، از دست دادن مقدار زیادی خون یا وجود مشکلاتی در جذب آهن غذا باشد. در کودکان رژیم غذایی نامناسب مهم‌ترین علت کم خونی است. البته وجود مشکلات زمینه‌ای نیز بی تاثیر نیست! بنابراین توصیه می‌شود در صورت وجود کم خونی در کودک حتما منشا اصلی آن را با آزمایشات متعدد پیدا کنید.

در بزرگسالان سطوح پایین آهن در آزمایش فریتین معمولاً به دلیل از دست دادن خون (عادت ماهیانه شدید یا خونریزی داخلی) اتفاق می‌افتد. همچنین در صورت بارداری یا شیردهی نیز ممکن است دچار کاهش میزان پروتئین فریتین و کم خونی شوید.

در مقابل سطوح بالای پروتئین فریتین نیز می‌تواند به مفاصل، قلب، کبد و پانکراس آسیب برساند. ذخیره بیش از حد آهن اغلب به دلیل یک بیماری ارثی به نام هموکروماتوز ایجاد می‌شود. بسیاری از افراد مبتلا به این بیماری علائم خاصی نشان نمی دهند. جالب است که بدانید این بیماری در زنان به علت اینکه از طریق قاعدگی هر ماه میزان زیادی خون را از دست می‌دهند، کمتر از مردان آسیب زننده است.

دقت کنید! در صورت کم خونی، بدون تجویز پزشک و بررسی آزمایشگاهی مکمل آهن مصرف نکنید! زیرا دچار مسمومیت می‌شوید. مسمومیت با آهن زمانی اتفاق می‌افتد که مقدار زیادی آهن به یکباره وارد بدن شود. این اتفاق مخصوصا برای کودکانی می‌افتد که به علت کم خونی، بیش از حد مجاز مکمل آهن مصرف می‌کنند.

چرا به آزمایش فریتین نیاز داریم؟

اگر علائمی دارید که نشان می‌دهد ممکن است دچار کاهش یا افزایش گلبول‌های قرمز شده باشید، نیاز دارید برای پایش وضعیت سلامتی خود  آزمایش Ferritin دهید.

علائم کاهش سطح آهن عبارتند از:

  • پوست رنگ پریده
  • خستگی
  • ضعف
  • سرگیجه
  • تنگی نفس
  • ضربان قلب تند

علائم افزایش سطح آهن کمی متفاوت است و با گذشت زمان بیشتر می‌شود. این علائم شامل موارد زیر است:

  • درد مفاصل
  • درد شکم
  • کمبود انرژی
  • کاهش وزن

افزایش سطح آهن کمی

نتایج نرمال برای آزمایش فریتین چگونه است؟

نتایج میزان پروتئین در آزمایش فریتین ممکن است در آزمایشگاه‌ها برحسب نوع دستگاه و مدل سنجش، کمی متفاوت باشد، اما به طور کلی سطوح نرمال فریتین:

  • ۱۲ تا ۳۰۰ نانوگرم در هر میلی‌لیتر خون (ng/mL) برای مردان
  • ۱۲ تا ۱۵۰ نانوگرم در میلی‌لیتر برای زنان متغیر است.

نتایج غیرعادی در آزمایش فریتین به چه معناست؟

اگر فریتین در آزمایش خون  بالاتر از حد طبیعی، ممکن است به دلایل زیر باشد:

  • بیماری کبدی ناشی از سوء مصرف الکل
  • اختلالات خود ایمنی، مانند روماتیسم مفصلی
  • اختلالات مغز استخوان
  • وجود بیش از حد آهن در بدن (هموکروماتوز)

اگر کم خونی ناشی از سطوح پایین آهن در بدن باشد، سطح فریتین کمتر از حد نرمال نشان داده می‌شود. این نوع کم خونی ممکن است به دلایل زیر باشد:

  • رژیم غذایی با میزان آهن بسیار پایین
  • خونریزی شدید ناشی از جراحت
  • خونریزی شدید قاعدگی
  • جذب ضعیف آهن از غذا، به علت مصرف برخی از داروها یا کاهش ویتامین‌ها
  • خونریزی در مری، معده یا روده

مراقبت‌های قبل و بعد از آزمایش فریتین چیست؟

برای انجام این سنجش نیاز به ناشتایی ندارید. شما می‌توانید هر موقع از روز برای انجام آزمایش به مراکز آزمایشگاهی مراجعه کنید. البته دقت کنید اگر در کنار این تست، آزمایش قند یا چربی نیز دارید، باید به مدت ۸ ساعت ناشتا باشید. بعد از انجام آزمایش حتما مواد غذایی شیرین، مثل آبمیوه و کیک مصرف کنید تا دچار کاهش فشار ناشی از از دست دادن خون نشوید و یادتان نرود که محل تزریق را به مدت ۵ دقیقه با پنبه فشار دهید تا به شکل یک گل قرمز در محل تزریق، کبودی رخ ندهد!

مراقبت‌های قبل و بعد از آزمایش فریتین

 

در آزمایش فریتین چه مواردی سنجیده می‌شود؟

در داخل گلبول‌های قرمز، آهن به صورت متصل به پروتئین هموگلوبین ذخیره شده و کمپلکس‌هایی به نام فریتین و هموسیدرین را تشکیل می‌دهد. فریتین کمپلکس اصلی ذخیره سازی آهن است و بیشتر در کبد، مغز استخوان، طحال و ماهیچه ها ذخیره می‌شود. مقادیر کمی از فریتین نیز در خون در گردش است. غلظت فریتین در جریان خون میزان آهن ذخیره شده در بدن شما را منعکس می‌کند.

بنابراین اگر قصد دارید که متوجه شوید آیا به کم خونی مبتلا هستید یا نه؟ با انجام آزمایش فریتین می‌توانید به سر نخ‌های مهمی برسید. البته مراجعه به مراکز درمانی و آزمایشگاهی به علت اینکه همواره ریسک بالایی برای انتقال بیماری‌های عفونی و ویروسی دارند، پیشنهاد مناسبی نیست. در عوض توصیه می‌کنیم در منزل خودتان و تحت شرایط کنترل شده آزمایش دهید.

هومکا و انجام آزمایش Ferritin در منزل

شرکت هومکا با بهره گیری از بهترین متخصصان، خدمات آزمایش در منزل را به همه ساکنین استان تهران، کرج، مشهد، شیراز، اصفهان، تبریز و رشت ارائه می‌دهد. برای ثبت درخواست به سایت هومکا به نشانی www.homeca.ir مراجعه نمایید. همچنین شما می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته و در خصوص تمامی خدمات موردنظرتان از همکاران ما اطلاعات مورد نیازتان را دریافت کنید. همچنین با مراجعه به صفحه اینستاگرام هومکا به آدرس homeca.ir@ از کلیه خدمات و تخفیفات ما مطلع شوید.