۳شب قدر، فرصتی طلایی
شب قدر را چگونه بگذرانیم؟/ فرزندانمان را دریابیم/ چه دعاهایی بخوانید؟
ما از خداوند می‌خواهیم که از گناهان، اشتباهات و خطاهای ما بگذرد و آثار سوء آنها را از زندگی‌مان پاک کند اما نمی‌توانیم ساده‌ترین اشتباهات دیگران را ببخشیم.
پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- الهام یوسفی- شب می‌شود! چشم بر پهنه بی‌کران آسمان می‌دوزم. اندوه قلبم را می‌فشرد. ماهی که هلالش خبر آمدن رمضان را داده بود، اکنون بدر کاملش را پشت سر گذاشته و هر شب باریک‌تر و نحیف‌تر می‌شود. اما چه باک! هنوز سفره ضیافت خداوند به تمامی گسترده است و میزبان، چشم‌به‌راه بندگان. هنوز شب‌های باشکوه قدر در پیش است، رمضان در این شب‌های وصف‌ناشدنی به نقطه اوج خود می‌رسد. سفره مهربانی پروردگار، پیر و جوان، سالم و دردمند و گناهکار و بی‌گناه را به خود می‌خواند... بی‌هیچ منتی! شب‌های قدر، شب‌های سرسپردن به قرآن، شب‌های بیدار ماندن و نجواهای عاشقانه، شب‌های بندگی و استغفار ، شب‌های دعا و نیایش... شب‌های رقم خوردن سرنوشت... این‌پرونده، به بهانه آمدن شب‌های چنین پرقدر، شامل پیشنهادهایی است برای بهتر پاس داشتن این شب‌ها.
تلاوت و تدبر در قرآن
رمضان، ماه قرآن است. آنها که تمام سال را با قرآن عجین هستند در روزهای رمضان انس و الفتشان بیشتر می‌شود و آنها که دنبال فرصتی هستند تا با این کتاب زندگی، که راه می‌نمایاند و چراغ روشن شب‌های ظلمانی و وهم آلود زندگی است، انس بگیرند، این ماه را برای بازگشت به آیات روشنگر قرآن به فال نیک می‌گیرند و به خواندن هر روزه آن مانوس می‌شوند. اما شب قدر، شب نزول یک‌باره این آیات، برای آنان که از این قافله عقب مانده‌اند، فرصتی شگرف است برای بازگشت به این کتاب آسمانی که راه زندگی را می‌آموزد. فرصت خواندن سوره‌های آن با تفکر و تامل، فرصت اندیشیدن در آیه‌های روشنگر برای حرکت به سمت زندگی بهتر است. در این شب، هم‌نشینی با قرآن را از دست ندهید. به خواندن برخی سوره‌ها از جمله سوره قدر، عنکبوت و روم در این شب توصیه فراوان شده است. راستی علامه حسن زاده آملی فرمودند: الهی! امشب، شب قدر است و همه قرآن به سر می کنند حسن را توفیق بده قرآن را به دل کند .
نیازمندان را یادآریم
ماه رمضان فصل یادآوری و تذکر است. به یادآوردن سفره های خالیِ خانواده ای که در همسایگی ماست، در محله ماست یا حتی نزدیک تر، قوم و خویشِ آبرومند ماست. به یادآوردن دست های خالی پدری که چشم هایش از شرمندگی خیس است. به یادآوردن دختر جوانی که انتظار می کشد تا حداقل وسایل رفتن به خانه بخت برایش مهیا شود. به یادآوردن پسری که می خواهد تشکیل زندگی دهد اما در گام های نخست درمانده است و به یادآوردن خودمان که از همه نیازمندتریم به گرفتن دست افتاده ای. در این شب ها که آسمان و زمین برکت های خویش را با واسطه و بی واسطه بر سر و روی بندگان می بارند، شاید بتوانیم واسطه این بخشندگی باشیم.
فرصت کسب آگاهی عمیق
این‌شب‌ها، شب‌های کوتاهی نیست. انگار در جان خود برکتی دارند. هر قدر بیشتر به دنبال توشه باشی، نصیب بیشتری خواهی برد. بیهوده نیست که شبی است که با هزاران ماه برابری می‌کند. می‌توان در این شب به قدر هزار ماه برای همه زندگی توشه برداشت، دعا کرد، استغفار کرد و بی‌هیچ واسطه، رو در رو با پروردگار، پروردگاری که از گذشته ما با خبر است و آینده ما در دستان اوست، سخن گفت و بخشش خواست و آینده‌ای در سلامت و رستگاری طلبید؛ برای همه مسلمانان و برای همه جهانیان. بخشی از این شب‌ها را می‌توان به خواندن کتاب گذراند. کتاب‌هایی که به شناخت و معرفت دینی ما کمک می‌کند و خود مصداق همان بحث علمی خواهد بود. کتاب‌هایی که انس، الفت و معرفت ما را درباره قرآن افزایش می‌دهد. کتاب «تفسیر سوره قدر» و «روش برداشت از قرآن» مرحوم علی صفائی حائری و نیز کتاب «شب قدر» از دکتر بهشتی، کتاب «نیایش‌های پیامبر» با گزینش دکتر مهدوی دامغانی و ترجمه کمال‌الدین غراب که ترجمه‌ای زیبا از دعای جوشن کبیر را در خود دارد، هم‌نشین‌های خوبی هستند برای بخشی از شب‌های قدر ما.
فرزندانمان را دریابیم
شب قدر، همانگونه که شب پرداختن به خود است، شب فرصت‌های عمیقی است برای تاثیر گذاشتن روی دیگران. مخصوصا روی بچه‌های‌مان که شاید برای نخستین بار است که این شب‌ها را درک می کنند. شب قدر به عنوان یکی از زیباترین شب‌های مذهبی ما، حرف بسیاری برای گفتن دارد. به راستی که به اندازه‌ای که ما برای شب‌قدرمان قدر و منزلت قائلیم، این شب‌ها برای فرزندانمان قدر می‌یابند. آنها را در این شب‌ها رها نکنیم. با آنها باشیم و همراه آنها اعمال‌مان را انجام دهیم. زیستن در اجتماع مسلمین را به آنها بیاموزیم و تجربه شیرین حضور، در مراسم شب‌های قدر در مساجد را به آنها بچشانیم. برایشان از ارزش و منزلت این شب سخن بگوییم و از آنها بخواهیم از هم اکنون با اندیشیدن در هستی و جهان و خداوند به اعتقادات خود بیندیشند و قلب‌شان را راسخ کنند. دعاها را با آنها زمزمه کنیم و حتی برایشان کتاب دعا بخریم و هدیه بدهیم تا بدانند در انجام این اعمال مذهبی سهم و وظیفه‌ای دارند. بگذاریم شب قدر را در کنار ما به احیا بگذرانند و زندگی را با بندگی بیاموزند.
تفکر و اندیشه
شب‌قدر، شبی است که هر انسانی به میزان قدری که برای روح و زندگی خود قائل است، وقت می‌گذارد و پاسی از آن را در اندیشه و تفکر و تامل می‌گذراند. اندیشه و تامل، در زندگی دنیایی خود، در حرکت و برنامه آینده‌اش، در مسیر خدامداری و مردم‌داری‌اش، در زیر و بم و زشت و زیبای اعمالش، در هر آنچه که در مسیر زندگی خود پیش رو دارد. نیروی تعقل و اندیشیدن، این متحیرکننده‌ترین قدرت بشر که خداوند آن را تنها به انسان ودیعه داده است، مهم‌ترین راهنمای زیستن و در مسیر حق گام نهادن است. تعقل در مسیر حق‌طلبی می‌تواند بشر را از مهلک‌ترین پرتگاه‌های روحی و جسمی نجات دهد و فرد را از سخت‌ترین مسیرهای زندگی به سلامت بگذراند و روح را از سیاه‌ترین گمراهی‌ها به روشن‌ترین راه‌ها هدایت کند. این شب‌ها، شب اندیشیدن است در سایه خدایی که کتاب راهنمایش را برای درست اندیشیدن در دست‌های ما گذاشته است و بار امانت را بر دوش‌های‌مان. بیهوده نیست که از نظرگاه شیعه، بهترین اعمال در این شب بحث علمی در اعتقادات و احکام است. شب قدرشب خودآگاهی، خود شناسی و خداشناسی است شبی که انسان باید هدف ازآفرینش خود را دریابد و درمسئولیت خود تامل کند.
نیایش و نماز و دعا
توی طاقچه و کتابخانه هر خانه‌ای، کنار قرآن، یک «مفاتیح‌الجنان» هم پیدا می‌شود. کتابی که اعمال مختلف دینی و دعاهای بسیاری را می‌توان در آن یافت. اعمال سه شب قدر نیز به تفکیک و توضیح در این کتاب آمده است؛ اعمالی که باعث می‌شود از میان هیاهوی همه سال، سه شب را با برنامه‌ریزی و حساب‌شده برای خودمان و روح‌مان وقت بگذاریم. از اعمال مهم این شب‌ها غسل مقارن غروب آفتاب است، شستن تن برای آمادگی ایستادن در محراب بندگی. پس از آن نماز هفت قل‌هوالله که برای سه شب قدر توصیه شده است، نمازی که هر رکعتش یک حمد دارد و هفت توحید و پس از سلامش 70 بار استغفار به درگاه خداوند. اما احیا، یعنی زنده‌‌نگه‌داشتن و نخوابیدن در این شب‌ها، و گرفتن قرآن بر سر، استغفار فراوان و دعا برای دنیا و آخرت و پدر و مادر و همه مردم، از اعمال دیگر این شب عزیز است. همین‌طور دعای زیبا و پرطنین مشتمل اسماء الهی جوشن کبیر (زره بزرگ) و زیارت مخصوص امام حسین (ع) در شب‌های قدر و دعاهای بسیاری که اگر دل بسپاریم به فرازهایشان، شب‌مان را آکنده از معرفت و آگاهی خواهد کرد. پیامبر(ص) توصیه کرده‌اند در صدر همه دعاها، طلب عافیت از خداوند را قراردهیم. و البته دعا برای ظهور را نباید از یاد برد.
مساجد را گرامی بداریم
مکان به قدر زمان مهم است. شب قدر را در کنار انسان‌های بزرگ که راه روشن زندگی را یافته‌اند گذراندن، برکت این شب‌ها را دو چندان می‌کند؛ آنان که زیارتگاه‌های ائمه‌اطهار (ع) و بزرگان دین را در اطراف و نزدیک خود دارند، بی‌شک حضورشان در آن بارگاه و زمزمه‌های‌شان در آن مکان، به واسطه حضور روحی بزرگ و عزیز، که پروردگار او را ارج می‌نهد، حال بهتری به آدمی می‌دهد. وقتی برایمان امکان ندارد در آن جایگاه حضور داشته باشیم، حضور در مساجد، این خانه‌های خداوند را که در هر محله‌ای درهایش در این شب‌ها به روی بندگان خداوند باز است نباید از دست داد. عبادت جمعی فضیلت بیشتری دارد، در میان مردمی که هر یک با آشفتگی و خستگی و دردمندی دست به دعا برداشته‌اند، ممکن است در میان‌شان آدم‌هایی باشند که خلوص اعمال و دعاهایشان به استجابت دعای حاضران نیز کمک کند. مساجد را نباید تنها رها کرد. بخشی از اعمال را می‌شود همراه و هم‌دل با جمعی از مومنین انجام داد. جوشن کبیر، وقتی با صدای ده‌ها و صدها مومن به گوش برسد، چون نغمه ای دل‌پذیر و هماهنگ یک همخوانی مذهبی، روح را تازه می‌کند. در عین آنکه در مسجد می‌توان پای منبری نشست که سخنان منبری‌اش، حرکت‌آفرین و راهگشا باشد.
صد بار اگر توبه شکستی...
مریم کمالی نژاد- از میان تمام شب و روزهای رمضان، ۳شب قدر، فرصتی طلایی‌تر هستند.
آنقدر در باب برکات و بزرگی این شب‌ها گفته‌اند و شنیده‌ایم که نیازی به تکرارشان نیست اما بد نیست که هر سال به‌خودمان یادآور شویم که قرار است تقدیر یک سال پیش‌رویمان را در این شب‌ها رقم بزنند و ما با دعا می‌توانیم در این تقدیر، دخیل شویم. قرآن کریم در سوره دخان آیه 3،درباره فضیلت و اهمیت شب‌های قدر می‌گوید: «ما قرآن را در شبی فرخنده نازل کردیم؛ زیرا هشدار‌دهنده بودیم. پس در آن شب هر کاری محکم و استوار می‌شود». امام صادق(ع) نیز می‌فرمایند: «تقدیرات در شب نوزدهم است و حتمی شدن آن در شب بیست‌ویکم و امضای آن در شب بیست‌وسوم». با این توصیفات باید برای شب قدرمان چگونه برنامه‌ریزی کنیم و آن را چطور بگذرانیم تا بهترین کار ممکن را انجام داده باشیم؟
این چند شب را بیدار بمانید
حضرت موسی (علیه‌السلام) در این شب عزیز به خدای خود عرضه داشت: «خدایا! می‌خواهم به تو نزدیک شوم. فرمود: قرب من برای کسی است که شب قدر بیدار باشد. گفت: خدایا! رحمتت را می‌خواهم. فرمود: رحمتم از آن کسی است که در شب قدر به مسکینان رحمت کند. گفت: خدایا! جواز گذشتن از پل صراط را می‌خواهم. فرمود: آن از آن کسی است که در شب قدر صدقه‌ای بدهد. گفت: خدایا! از درختان و میوه‌های بهشتی می‌خواهم. فرمود: آنها برای کسی است که در شب قدر مرا به پاکی یاد کند. گفت: خدایا! رهایی از آتش جهنم را می‌خواهم. فرمود: آن برای کسی است که از گناهانش در شب قدر استغفار کند. گفت: خدایا! خشنودی تو را می‌خواهم. فرمود: خشنودی من از آن کسی است که در شب قدر 2رکعت نماز بخواند». نخستین کاری که بهتر است در این شب‌ها انجام دهیم، بیدار ماندن است. چه‌کسی حاضر می‌شود هنگام نوشته شدن تقدیر یک سالش در خواب و غفلت باشد درحالی‌که یک ذکر کوتاه، یک نماز با حضور قلب، یک قرآن به سر گرفتن باتوجه یا یک دعای از ته قلب در این شب‌ها ممکن است تغییرات اساسی در تقدیر یک‌سالمان ایجاد کند؟
غسل کنید
غسل کردن در شب‌های قدر از اعمالی است که می‌توانید خیلی ساده و راحت انجام دهید. به این نکته توجه کنید که شب‌های نوزدهم و بیست‌ویکم تنها یک غسل دارد اما در شب بیست و سوم مستحب است که 2بار غسل کنید؛ یک غسل سر شب و یک غسل آخر شب. بهترین زمان غسل شب قدر، ساعت‌های آخری روز و مقارن با غروب آفتاب است؛ یعنی حدود نیم ساعت تا 15 دقیقه مانده به اذان مغرب.
این اثرات را جدی بگیرید
سعی کنید شب‌های قدر را به تنهایی سپری نکنید، در مجالس دعا و ذکر شرکت کنید و شب را با دیگر مومنین طی کنید و دسته‌جمعی به دعا و عبادت بپردازید. این کار چند فضیلت و آثار دنیوی و اخروی دارد. نخستین تأثیرش این است که وقتی در یک فضای جمعی قرار می‌گیرید، خواب به شما غالب نمی‌شود و راحت‌تر تا سحر بیدار می‌مانید. دومین اثر شرکت در مراسم دسته‌جمعی، اثر اجتماعی است که جلسات دعای جمعی با خود به همراه دارد و از آن جمله، حمایت اجتماعی است. سومین اثر آن نیز تأثیری است که در استجابت دعا و سلامت روان دارد. در کتب روانشناسی به این مناسک مذهبی «سرودخوانی معنوی» گفته و عنوان می‌شود که آثار بسیار مثبتی بر سلامت روان افراد دارد.
چه دعاهایی بخوانید؟
حتما می‌دانید که خواندن دعای جوشن کبیر در شب‌های قدر بسیار توصیه شده است، همچنین دعای ابوحمزه ثمالی. در جلسات دعایی که این شب‌ها برگزار می‌شود معمولا مداح دعا را به عربی می‌خواند و مستمعین یا گوش می‌دهند و یا با چشم، خطوط نوشته شده دعا را دنبال می‌کنند. با اینکه هر دوی این کار خوب است اما بهتر این است که شما به معانی هم توجه کنید. چه خودتان به تنهایی دعا را می‌خوانید و چه مداح برایتان می‌خواند، حواستان را بدهید به معانی دعا که سرشارند از مضمون‌های پربار و قابل تأمل و لحظات عاشقانه پر سوز و گداز با خداوند متعال. سیدمهدی شجاعی، نویسنده خوب کشورمان کتاب‌هایی دارد با عنوان «شکوای سبز 1و 2» که در آن به ترجمه ادبی دعاهایی مانند ابوحمزه ثمالی پرداخته است. می‌توانید در شب‌های قدر این کتاب را تهیه کنید و بخوانید و در فراهم آوردن حال خوشتان دخیلش کنید. علاوه بر این دعاها، خواندن سوره‌های «روم» و «عنکبوت» در شب‌های قدر، مخصوصا شب بیست و سوم آثار و برکات زیادی با خود به همراه دارد. در شب بیست‌وسوم می‌توانید 2رکعت نماز ساده هم بخوانید مثل نماز صبح که فقط سوره اخلاصش را باید 7مرتبه بخوانید و در پایان نماز هم 70مرتبه استغفار کنید. در احادیث آمده است کسی که این نماز را بخواند، خود آن فرد و پدر و مادرش آمرزیده می‌شوند.
شب قدرتان را مدیریت کنید
بله، این شب‌ها نیز نیاز به مدیریت دارد، مخصوصا مدیریت زمان. طوری برنامه‌ریزی کنید که به موقع به مراسم مورد نظرتان برسید. سعی کنید در افطار آن شب غذاهای چرب نخورید که ناگهان خواب غافلگیرتان نکند و به سراغتان نیاید. اگر مسئولیت تهیه و آماده کردن سحری خانواده با شماست، از روز قبل به فکر تهیه غذای سحری باشید که دلتان شور بی‌سحری شدن را نزند و ذهنتان را درگیر نکند.
حتما با خودتان «مهر» و «قرآن» و «مفاتیح» داشته باشید. اگر اهل استفاده از انواع گجت‌ها هستید که حتما قرآن و مفاتیح را روی موبایل یا تبلت‌تان نصب کنید. اگرچه همراه داشتن یک قرآن کوچک برای مراسم قرآن به سر، در هر صورت نیاز است.
دعا کنید
یکی از کارهای مهم در شب‌های قدر، دعا کردن است. بسیار دعا کنید. مخصوصا برای پدر و مادرتان. چه در قید حیات باشند و چه نباشند، آنها را دعا کنید. در کلام بزرگان ما در آداب دعا کردن آمده است که قبل از دعا حتما «بسم‌الله» بگویید، سپس ستایش و سپاس خداوند متعال، یا اینکه 2رکعت نماز بخوانید و بعد از آن دعا را شروع کنید. نه دعایتان را دست‌کم بگیرید و نه گناهانتان را. قبل از خودتان برای دیگران دعا کنید. در دعا کردن به خداوند حسن ظن داشته باشید؛ یعنی خوش گمان باشید که دعایتان حتما مستجاب خواهد شد.
کودکانتان را هم بیدار نگه دارید
خواب کودکتان را در این چند روز و چند شب طوری تنظیم کنید که بتواند شب را بیدار بماند. به او هم غذای سبک بدهید و در مورد این شب و برکاتش و دعا کردن و آثار دعا به زبان کودکانه برایش توضیح دهید. با این کار به او یاد می‌دهید که چگونه دعا کند. شاید برای شما تکراری باشد، اما فرزندان‌تان باید بشنوند و ببینند و یاد بگیرند تا این مناسبت‌های دینی جزئی از فرهنگ و سبک زندگی آنها شود. حضرت زهرا(سلام‌الله علیها) نیز در شب قدر نه‌تنها خود بیدار بود بلکه فرزندان خویش را نیز تشویق می‌کرد تا در چنین شبی بیدار بمانند. البته توجه داشته باشید که هدف از بیدار نگه داشتن کودکان، وادار کردن آنها به انجام اعمالی که خاص بزرگ‌ترها باشد، نیست. همین که بیدار باشند، در مراسم مرتبط شرکت کنند و دست‌های کوچکشان را به نشانه دعا بالا بگیرند، کافی است. ضمنا حواستان باشد که آب، خوراکی و اسباب بازی برای سرگرم کردن کودک با خود به همراه داشته باشید. پیشنهاد ما این است که اگر کودکتان این شب‌ها را بیدار ماند حتما هدیه‌ای کوچک برای او تهیه کنید و او را تشویق کرده و شب‌های قدر را برایش خاطره انگیز و تا همیشه در ذهنش ماندگار کنید.
از خدا چه بخواهیم؟
بیش و پیش از هر دعایی از خداوند طلب عافیت و عاقبت به‌خیری کنید و یادتان باشد« چون که صد آید نود هم پیش ماست.» اگر نمی‌دانید چه چیزی را و چگونه از خدا بخواهید، ببینید که ائمه(س) چگونه دعا می‌کردند و چه چیزهایی را از خدا می‌خواستند. دعاهایی که از ائمه(س) بر جای مانده همگی سراسر آموزش چگونه دعا کردن و چه چیزی خواستن است. اگر بازهم به نتیجه نرسیدید تنها با خدا صحبت کنید؛ خیلی خودمانی و ساده. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای می‌فرمایند: «اگر کسی معانی این دعاها را نمی‌داند، با زبان خودتان دعا کنید؛ خودتان با خدا حرف بزنید. بین ما و خدا حجابی وجود ندارد. خدای متعال به ما نزدیک است؛ حرف ما را می‌شنود. بخواهیم با خدا حرف بزنیم؛ خواسته‌های خودمان را از خدای متعال بخواهیم. این انس با خدای متعال و ذکر خدای متعال و استغفار و دعا خیلی تأثیرات معجزآسایی روی دل انسان دارد؛ دل‌های مرده را زنده می‌کند.»
فراموش نکنید که برای مظلومین و مستضعفین جهان دعا کنید. این روزها که جای جای دنیا محل نزاع و جنگ است و زنان و کودکان بی‌گناه قربانی می‌شوند، شک نکنید که کمترین وظیفه ما دعا برای نجات این آدم‌ها و در صدر این دعاها، دعا برای فرج امام زمان (عج) است.
دل‌های غمگین را دعا کنید
«نگاه کنید به حاجات خودتان، حاجات مسلمانان، حاجات کشورتان، حاجات برادران مؤمنتان؛ به مریض‌ها، به مریض‌دارها، به جانبازان، به غمدیده‌ها، به دل‌های غمگین، به چشم‌های نگران، به نیازهای فراوان انسان‌هایی که حول و حوش شما، زیر سقف شما و در کشور شما هستند، در دنیای اسلام هستند، روی کره خاک هستند. همه این حاجات را در این شب‌های قدر، یکی یکی از خدای متعال بخواهید.» اینها توصیه‌های حضرت آیت‌الله خامنه‌ای است درباره اینکه چه کسانی را دعا کنیم.
همه را ببخشید
ما از خداوند می‌خواهیم که از گناهان، اشتباهات و خطاهای ما بگذرد و آثار سوء آنها را از زندگی‌مان پاک کند اما نمی‌توانیم ساده‌ترین اشتباهات دیگران را ببخشیم. این شب‌ها فرصت مناسبی است دیگرانی را که به زعم خودمان حقی از ما زایل کرده‌اند یا ستمی در حق‌مان روا داشته‌اند ببخشیم. همه را از ته دل ببخشید و مطمئن باشید برکات آن قبل از طرف مقابل در زندگی خودتان جاری خواهد شد و در درجه اول سلامت روان خود شما را تضمین می‌کند.
اگر تنها بودید
اگر به هر دلیلی موفق نشدید که در مراسم مرتبط شرکت کنید و مجبور شدید در خانه بمانید از چند ساعت قبل از شروع، برنامه‌های مختلف تلویزیون را بررسی کنید. شبکه‌های مختلف هر کدام برنامه‌های متفاوتی دارند که اغلب پخش زنده مراسم شب‌های قدر از یکی از اماکن مقدس چون حرم امام‌رضا(ع) است. اغلب برنامه‌ها تشکیل شده از یک سخنرانی و همخوانی دعای جوشن کبیر و بعد از آن دعای ابوحمزه ثمالی، مناجات و قرآن به سر. کلیت برنامه‌ها به یک منوال است، اما شما ببینید که حال و هوایتان با کدام سخنران و چه موضوع سخنرانی سازگارتر است و کدام برنامه حالتان را بهتر می‌کند. یا اینکه برای خودتان یک بسته آماده کنید، پرس‌وجو کنید و یک سخنرانی مناسب پیدا کرده و آن را تهیه کنید. صوت دعای جوشن کبیر و ابوحمزه ثمالی با نوای مداحان اهل‌بیت(س) در فروشگاه‌های فرهنگی یا سایت‌های اینترنتی موجود است که می‌توانید تهیه کرده و شب قدرتان را شخصی‌سازی کنید.
مشاوره
دکتر محمد شجاعی؛ مشاور خانواده- اینکه این فرد به‌خاطر چنین مشکلاتی نمازشان را ترک کرده‌اند کار اشتباهی است. در واقع ایشان از رحمت خدا ناامید شده‌اند و به همین‌خاطر احساس می‌کنند که خدا به آنها توجهی ندارد درحالی‌که خداوند در همه حال مراقب بندگانش هست. پس بهتر است دوباره به سمت خدا روی آورید و نمازتان را با توجه بیشتری بخوانید و به‌خاطر داشته باشید که خیلی از مشکلاتی که بر سر راه زندگی ما پیش می‌آید امتحان صبر و بردباری ماست.
ایشان باید راهکارهای افزایش روزی را به‌کار ببرند و از این طریق از خداوند بخواهند که کمکشان کند. مداومت به خواندن دعای کمیل، مداومت بر داشتن وضو، نماز اول وقت خواندن و خواندن نماز شب از راهکارهایی است که در آیات و روایات برای افزایش رزق و روزی مورد تأکید قرار گرفته است؛ به‌خصوص سفارش ویژه‌ای بر خواندن نماز شب شده است. در این ایام ماه رمضان که برای سحری بیدار می‌شویم بهترین فرصت برای خواندن نماز شب است.
در روایات آمده که دروغ می‌گوید کسی که نماز شب می‌خواند حال آنکه گرسنه است. نماز شب روزی هر روز شما را تضمین می‌کند. در روزهای معمولی نیز می‌توانید قبل از خواب نماز شب بخوانید و شاهد برکات آن در زندگی‌تان باشید. پس این دوست عزیزبه جای نماز نخواندن، ارتباطش را به این روش با خدا بیشتر کند.
خواستن و برخاستن مان علوی باشد
نویسنده: غلامرضابنی اسدی- خدا رحمت کند پدرها و مادرها را، خداوند متعال می فرماید درجه استادان و معلمان را که به ما آموختند دست به زانو بگیریم و یا علی بگوییم و برخیزیم، خداوند کلام آن شاعر عزیز را به خط نور جاودانه کند که خواند در مکتب ما کوچک کسی است که یا علی نگفته باشد، ما اما ، به برکت ایمان پدر و مادرهایمان، به یمن تعلیم استادان مان آموخته ایم به یا علی «برخاستن» را و خدا کند بیاموزیم «خواستن» را نیز، چه این «خواستن» است که به آن «برخاستن» جهت می دهد و الا خیلی برخاستن ها و حتی رفتن ها آدم را از هدف دور می کند. برخاستن و رفتن زمانی ارزش پیدا می کند که در پی خواستنی علی وار باشد. این برخاستن به قد کشیدن و رشیدشدن و به سعادت رسیدن منتهی می شود. آن وقت می شویم قومی که کودکان مان هم بزرگند و از امتی که عالمانش به فرموده رسول ا... (ص) از انبیای بنی اسرائیل افضل اند، جز این انتظار نیست. آری، ما «می توانیم» بزرگ شویم می توانیم جهان را به بزرگی برسانیم اگر ، قدم جای پای مردی بگذاریم که دنیا برایش از کهنه کفش پروصله ای کم ارزش تر است مگر آن که حقی را احیا کند. اگر رفتارمان را به مردی فراز کنیم، که دست دراز برادر را، برای اندکی فزونخواهی، به هرم آتش پاسخ می دهد. اگر شانه هامان بوی همیان همت بگیرد. همیانی که او در چهارده قرن پیش به شانه می کشید و کوفه را، کوچه به کوچه می رفت و در خانه نیازمندان را می زد تا مبادا کسی گرسنه بماند، اگر امروز، دست هامان «غیرت» دستگیری داشته باشد از بر زمین ماندگان. اگر به فکر سفره های خالی و دل های پر و نگاه های به غم گشوده باشیم. آری بزرگ می شویم، اگر کلام مان عطر حکمت های نهج البلاغه بگیرد، اگر به فصل نیایش و معرفت خوانی، همنوای کمیل شویم، اگر ... ما بزرگ می شویم و در بزرگی به جاودانگی می رسیم«اگر» خود را با کاروان مولا علی(ع) همراه کنیم و در همه فرازها و فرودها، بر بیعت با مولا، بی لحظه ای تردید قدم برداریم که همراهی با او، هم دستگیری از نیازمندان را دارد و هم دست بری فزون خواهان را. .. ادامه در صفحه 4
هم ذوالفقار را دارد، هم مذاکره را. هم فریاد را دارد، هم سکوت را. همراهی با مولا، آدمی را در پهنه تاریخ چند وجهی بار می آورد تا در هیچ آوردگاهی بی نقشه راه نماند پس در شناخت مولا باید به همه جنبه های شخصیتی آن بزرگ نگریست و کوشید با او همراه شد و الا همراهی تنها در کوچه گردی ها و دست گیری ها، همه علی را به ما نمی شناساند و یا فقط علی (ع) را ذوالفقار به دست در جنگ دیدن هم آدمی را از معرفت تام و تمام باز می دارد. امام علی را باید شناخت در همه ابعاد و از قضا ترازویی که می گویند در قیامت به مسئولیت امام علی (ع) برپاست سنگ های سنجش اش ابعاد شخصیتی خود امام است. الگویی تام که خداوند می گذارد و اعمال ما را با او می سنجد و هر اندازه که شبیه او باشیم در بندگی برنده ایم و هرچه در هر شاخص از او دور باشیم، رفوزه ایم.
پس در این زمان که ملک و ملکوت به یاد علی، جان جوان می کند، ما هم دوباره خود را به راهی برسانیم که با گام های امام علی (ع) آغاز می شود...
۱۲ توصیه رهبر انقلاب برای استفاده بهتر از فرصت شب های قدر
پایگاه اطلاع رسانی «KHAMENEI.IR» به مناسبت فرارسیدن لیالی قدر ماه مبارک رمضان، برخی از توصیه های حضرت آیت ا... خامنه ای را برای استفاده هرچه بهتر و کامل تر از این فرصت گران بها مرور کرده است که در پی می آید.
با آمادگی معنوی وارد شب قدر شوید
در ماه رمضان هم - در همه روزها و شب ها - دل هایتان را هرچه می توانید با ذکر الهی نورانی تر کنید، تا برای ورود در ساحت مقدّس لیلةالقدر آماده شوید، که: «لیلةالقدر خیر من الف شهر. تنزّل الملائکة والرّوح فیها بإذن ربّهم من کل امر». شبی که فرشتگان، زمین را به آسمان متّصل می کنند، دل ها را نورباران و محیط زندگی را با نور فضل و لطف الهی منوّر می کنند. شب سِلم و سلامت معنوی - سلامٌ هی حتّی مطلع الفجر - شب سلامت دل ها و جان ها، شب شفای بیماری های اخلاقی، بیماری های معنوی، بیماری های مادّی و بیماری های عمومی و اجتماعی که امروز متأسفانه دامان بسیاری از ملت های جهان، از جمله ملت های مسلمان را گرفته است! سلامتی از همه اینها، در شب قدر ممکن و میسّر است؛ به شرطی که با آمادگی وارد شب قدر شوید.
ساعات لیلةالقدر را مغتنم بشمارید
قدر لیلةالقدر را باید دانست، ساعات آن را باید مغتنم شمرد و کاری کرد که ان شاءا... قلم تقدیر الهی در شب های قدر برای کشور عزیز و آحاد ملت ما تقدیری آن چنان که شایسته مردم مؤمن و عزیز ماست، رقم بزند.
از رذایل مادی خود را دور کنید
ما باید امیدوار باشیم، دعا کنیم و بکوشیم از این شب ها برای عروج معنوی خود استفاده کنیم؛ چون نماز معراج و وسیله عروج مؤمن است. دعا هم معراج مؤمن است، شب قدر هم معراج مؤمن است. کاری کنیم عروج کنیم و از مزبله مادی که بسیاری از انسان ها در سراسر دنیا اسیر و دچار آن هستند، هرچه می توانیم، خود را دور کنیم. دلبستگی ها، بدخلقی ها - خلقیات غیرانسانی، ضدانسانی - روحیات تجاوزگرانه، افزون خواهانه و فساد و فحشا و ظلم، مزبله های روح انسانی است. این شب ها باید بتواند ما را هرچه بیشتر از اینها دور و جدا کند.
بهترین اعمال در این شب، دعاست
فرمود «لیلةالقدر خیر من الف شهر»؛ شبی که به عنوان لیلةالقدر شناخته شده است و مردد است بین چند شب در ماه رمضان، از هزار ماه برتر و بالاتر است. در ساعت های کیمیایی لیلةالقدر، بنده مؤمن باید حداکثر استفاده را بکند. بهترین اعمال در این شب، دعاست... احیاء هم برای دعا و توسل و ذکر است. نماز هم - که در شب های قدر یکی از مستحبات است - در واقع مظهر دعا و ذکر است. در روایت وارد شده است که دعا «مخّ العبادة»؛ مغز عبادت، یا به تعبیر رایج ماها، روح عبادت، دعاست. دعا یعنی چه؟ یعنی با خدای متعال سخن گفتن؛ در واقع خدا را نزدیک خود احساس کردن و حرف دل را با او در میان گذاشتن. دعا یا درخواست است، یا تمجید و تحمید است، یا اظهار محبت و ارادت است؛ همه اینها دعاست. دعا یکی از مهم ترین کارهای یک بنده مؤمن و یک انسان طالب صَلاح و نجات و نجاح است. دعا در تطهیر روح چنین نقشی دارد.
به معانی دعاها توجه کنید
ادعیه رسیده از معصومین (علیهم السّلام) همه پرمغز، پرمضمون از لحاظ سوز و گداز عاشقانه و عارفانه است و غالباً در حد عالی، منتها جزو بهترین ها یا شاید بهترین ها، این دعاهایی است که از امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السّلام) رسیده است. همین دعای کمیل یا دعای صباح یا دعای مناجات شعبانیه، که من از امام (رضوان ا...علیه) یک وقتی پرسیدم که در بین این دعاها شما بیشتر به کدام علاقه دارید، ایشان گفتند دعای کمیل و مناجات شعبانیه. هر دو از امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السّلام) است. این راز و نیاز و سوز و گداز امیرالمؤمنین و هم مناجات های آن بزرگوار، حقیقتاً گدازنده است برای کسی که توجه داشته باشد.
و من خواهش می کنم جوانان عزیز ما سعی کنند معانی این کلمات و این فقرات را در این دعاها مورد توجه قرار بدهند. الفاظ دعا، الفاظ فصیح و زیبایی است؛ لیکن معانی، معانی بلندی است.
با خدا حرف بزنید
من خواهش می کنم جوانان عزیز ما سعی کنند معانی این کلمات و این فقرات را در این دعاها مورد توجه قرار بدهند. الفاظ دعا، الفاظ فصیح و زیبایی است؛ لیکن معانی، معانی بلندی است. در این شب ها با خدا باید حرف زد، از خدا باید خواست. اگر معانی این دعاها را انسان بداند، بهترین کلمات و بهترین خواسته ها در همین دعاها و شب های ماه رمضان و شب های احیاء و دعای ابی حمزه و دعاهای شب های قدر است. اگر کسی معانی این دعاها را نمی داند، با زبان خودتان دعا کنید؛ خودتان با خدا حرف بزنید. بین ما و خدا حجابی وجود ندارد؛ خدای متعال به ما نزدیک است؛ حرف ما را می شنود. بخواهیم با خدا حرف بزنیم؛ خواسته های خودمان را از خدای متعال بخواهیم. این انس با خدای متعال و ذکر خدای متعال و استغفار و دعا خیلی تأثیرات معجزآسایی بر روی دل انسان دارد؛ دل های مرده را زنده می کند.
از خدای متعال عذرخواهی کنید
شب قدر، فرصتی برای مغفرت و عذرخواهی است. از خدای متعال عذرخواهی کنید. حال که خدای متعال به من و شما میدان داده است که به سوی او برگردیم، طلب مغفرت کنیم و از او معذرت بخواهیم، این کار را بکنیم، والّا روزی خواهد آمد که خدای متعال به مجرمین بفرماید: «لایؤذن لهم فیعتذرون». خدای نکرده در قیامت، به ما اجازه عذرخواهی نخواهند داد. به مجرمین اجازه نمی دهند که زبان به عذرخواهی باز کنند؛ آن جا جای عذرخواهی نیست. این جا که میدان هست، این جا که اجازه هست، این جا که عذرخواهی برای شما درجه می آفریند، گناهان را می شوید و شما را پاک و نورانی می کند، از خدای متعال عذرخواهی کنید. این جا که فرصت هست، خدا را متوجّه به خودتان و لطف خدا و نگاه محبّت الهی را متوجّه و شامل حال خودتان کنید. «فاذکرونی اذکرکم»؛ مرا به یاد آورید، تا من شما را به یاد آورم.
دل هایتان را با مقام والای امیر مؤمنان(ع) آشنا کنید
مناسبت شب قدر، یکی مناسبت دعا و تضرع و توجه به پروردگار است که ماه رمضان به خصوص شب های قدر، بهار توجه دل ها و ذکر و خشوع و تضرع است. ثانیاً بهانه و مناسبتی است برای اینکه دل هایمان را با مقام والای امیر مؤمنان و سرور متقیان عالم قدری آشنا کنیم و درس بگیریم. هر چه که در فضایل ماه رمضان و وظایف بندگان صالح در این ماه بر زبان جاری شود و بتوان گفت، امیرالمؤمنین (علیه الصّلاة و السّلام) نمونه کامل آن و برجسته ترین الگو برای آن خصوصیت است.
به ولیّ عصر، ارواحنافداه، توجّه کنید
امشب را که شب قدر است، قدر بدانید. دعا، تضرّع، توبه و انابه و توجّه به پروردگار،جزو وظایف همه ماست. مشکلات عمومی مسلمین، مشکلات کشور، مشکلات شخصی تان و مشکلات دوستان و برادرانتان را با خدای خودتان مطرح کنید. از خدای متعال توجّه بخواهید؛ از خدای متعال مغفرت بخواهید؛ از خدای متعال انابه و حال و توجّه بخواهید.
امشب را قدر بدانید. شب بسیار مهمی است؛ شب بسیار عزیزی است. به ولیّ عصر، ارواحنافداه، توجّه کنید؛ به در خانه خدا - مسجد - بروید و به برکت امام زمان از خدای متعال خواسته هایتان را بگیرید.
در آیات خلقت و سرنوشت انسان تأمّل کنید
از اوّل شب بیست وسوم، از هنگام غروب آفتاب، سلام الهی - «سلام هی حتّی مطلع الفجر» - شروع می شود، تا وقتی که اذان صبح آغاز می گردد. این چند ساعتِ این وسط، سلامِ الهی و امن الهی و خیمه رحمت خداست که بر سراسر آفرینش زده شده است. آن شب، شب عجیبی است؛ بهتر از هزار ماه، نَه برابر آن؛ «خیرٌ من ألف شهر». هزار ماه زندگی انسان، چقدر می تواند برکات به وجود آورد و جلب رحمت و خیر کند! این یک شب، بهتر از هزار ماه است. این، خیلی اهمیّت دارد. این شب را قدر بدانید و آن را به دعا و توجّه و تفکّر و تأمّل در آیات خلقت و تأمّل در سرنوشت انسان و آنچه که خدای متعال از انسان خواسته است و بی اعتباری این زندگی مادّی و این که همه این چیزهایی که می بینید، مقدّمه آن عالمی است که لحظه جان دادن، دروازه آن عالم است، بگذرانید.
برای مسائل کشور و مسلمین دعا کنید
شب های قدر را حقیقتاً قدر بدانید. قرآن صریحاً می فرماید: «خیر من الف شهر»؛ یک شب بهتر از هزار ماه است! این خیلی ارزش دارد. شبی است که ملائکه نازل می شوند. شبی است که روح نازل می شود. شبی است که خدای متعال آن را به عنوان سلام دانسته است. سلام، هم به معنی درود و تحیّت الهی بر انسان هاست، هم به معنای سلامتی، صلح و آرامش، صفا میان مردم، برای دل ها و جان ها و جسم ها و اجتماعات است. از لحاظ معنوی، چنین شبی است! شب های قدر را قدر بدانید و برای مسائل کشور، مسائل خودتان، مسائل مسلمین و مسائل کشورهای اسلامی دعا کنید.
حاجات خود و مؤمنان را از خدا بخواهید
نگاه کنید به حاجات خودتان، حاجات مسلمانان، حاجات کشورتان، حاجات برادران مؤمنتان؛ به مریض ها، به مریض دارها، به جانبازان، به غم دیده ها، به دل های غمگین، به چشم های نگران، به نیازهای فراوانِ انسان هایی که حول و حوش شما، زیر سقف شما و در کشور شما هستند، در دنیای اسلام هستند، روی کره خاک هستند. همه این حاجات را در این شب های قدر، یکی یکی از خدای متعال بخواهید.
سلام
التماس دعا