عضو انجمن اقتصاددانان کشور می‌گوید: «علت کاهش میزان بهره‌وری بنگاه‌های تولیدی بخش خصوصی به دو عامل درون و برون بنگاهی برمی‌گردد. عوامل برون بنگاهی به ساختارهای مربوط می‌‌شود که سازنده اصلی آن دولت است. متاسفانه طی سال‌های اخیر، هیچ‌یک از دولت‌ها سعی در گسترش محور تولید نداشتند و تنها‌ نگاه خود را به بخش تجارت محدود می‌کردند.»

چندی پیش نماینده کارفرمایان در جلسه شورای عالی کار در پاسخ به سوال اینکه آیا ضعف بهره‌وری و مهارت فقط در کارگر است یا کارفرما هم دارای مشکلاتی است؟ عنوان کرد که مهارت نیروی انسانی فرق نمی‌کند، کارگر باشد یا کارفرما و ما در زمینه مهارت مشکل داریم.

به گفته وی، بخش خصوصی در کشور ما سهم اندکی از اقتصاد در حد ۱۵ درصد دارد و عمده اقتصاد کشور یا دولتی و یا شبه دولتی و یا نیمه خصوصی است که عمده فعالیت های اقتصادی خارج از بخش خصوصی است. بنابراین باید اقتصاد به سمت اقتصاد خصوصی و به سمتی سوق دهیم.

او همچنین براین باور بود که بسیاری از معضلات اقتصادی ناشی از ناکارآمدی بانکی است که گاهی خود بانک‌ها به جای اینکه حامی تولید باشند، در نقش رقیب تولیدکننده ظاهر می‌شوند و با امکانات پول‌های زیادی که در اختیار دارند، به تصدی‌گری می‌پردازند. در بررسی بیش‌تر این موضوع «پارس‌نیوز» به گفت‌وگو با پرویز جاوید، عضو انجمن اقتصاددانان کشور پرداخت.

وی در تشریح این موضوع به «پارس‌نیوز» گفت: «بهره‌وری بنگاه‌های تولیدی را از منظر علم اقتصاد می‌توان کارایی نامید که در حال حاضر میزان این کارایی بسیار پایین و تنها در برخی موارد انگشت‌شمار رده بسیار خوبی دارد. علت کاهش میزان بهره‌وری بنگاه‌های تولیدی بخش خصوصی به دو عامل درون و برون بنگاهی برمی‌گردد. عوامل برون بنگاهی به ساختارهای مربوط می‌‌شود که سازنده اصلی آن دولت است و دولت مبانی آن را وضع می‌کند. متاسفانه طی سال‌های اخیر، هیچ‌یک از دولت‌ها سعی در گسترش محور تولید نداشتند و تنها‌ نگاه خود را به بخش تجارت محدود می‌کردند.»

وی گفت: «دیدگاه تجاری‌ موجب می‌شود تا‌ از نگاه تولید محور دور و تنها به تجارت بسنده کنیم. اگرچه اهمیت تجارت و بازرگانی بر هیچ‌کس پوشیده نیست اما تلاش برای دیده شدن تولید، ایجاد اشتغال و بهبود معیشت مردم است.‌»

جاوید تصریح کرد: «مقوله ایجاد اشتغال امری‌ست که دولت به تنهایی از پس آن برنمی‌آید و لازمه گسترش آن، بهبود بنگاه‌های تولیدی بخش خصوصی‌ست. بخش خصوصی می‌‌تواند موجب‌ افزایش اشتغال و کاهش نرخ بیکاری شود. دولت هم می‌بایست مشکلات موجود بر سر راه بنگاه‌های خصوصی را شناخته و مانع‌زدایی کند.»

عضو انجمن اقتصاددانان کشور همچنین خاطرنشان کرد: «چنانچه دولت سعی در مانع زدایی داشته باشد؛ ۷۰ درصد از مشکلات حال حاضر بنگاه‌های  تولیدی بخش خصوصی حل می‌شود. سیطره این مشکلات که عمدتا برون بنگاهی هستند موجب شده تا امروز سهم این بخش از اقتصاد تنها ۱۵ درصد شود.‌به طورحتم رفع مشکلات برون بنگاهی، به حل مشکلات درون بنگاهی نیز بسیار کمک می‌کند.‌»

*گسترش تعاملات و افزایش بهره‌وری تولید

وی گفت: «بیمه، دارایی، مالیات، صنایع و کمرگ کلیه عوامل تحت فعالیت دولت هستند که موانع‌شان موجب کاهش بهره‌وری بخش خصوصی شده است چراکه از اراده کارآفرین خارج و کنترل‌شان در بخش دیگر است‌. همین امر موجب‌شده تا علی‌رغم مسئولیت بخش خصوصی اما سهم عمده‌ای از تولید و فعالیت‌شان در گرو عوامل تحت حمایت دولت باشد.‌»

جاوید یادآور شد: «۳۰ درصد از عدم بهره‌وری بخش خصوصی به مشکلات درون بنگاهی باز می‌گردد. بخش عمده این مشکلات ناشی از‌ کمبود نقدینگی و مناقشه میان شرکا است. بخش خصوصی حال‌حاضر ضعیف و کارآفرین بسیار آسیب پذیر است‌ و عدم بهره‌وری در تولید هم به همین عوامل برمی‌گردد. گفتنی‌ست که در این میان وجود تحریم‌ها  مشکلات را دو چندان کرده است.»

او درپایان این گفت‌وگو عنوان کرد: «راه حل عدم بهره‌وری گسترش تعاملات و ارتباطات با سایر‌کشورهای دنیاست. در غیر این صورت نمی‌توان به بهره‌وری تمام ‌ و کمال امید داشت. همچنین نیاز است تا قوانین پایه برای حمایت از تولید اصلاح و کمبود منابع ارزی نیز برطرف شود.»