1

داستان‌هایی که درباره اولین‌ها وجود دارد، همیشه جذاب، جالب و شنیدنی است. در این میان اگر بدانید که اولین هواپیماهای مسافربری جهان چه ویژگی‌هایی داشتند و در حال حاضر کجا هستند، حتما جالب خواهد بود. پرواز همیشه برای انسان جالب بوده و برای رسید به این حس باشکوه تلاش خود را انجام داده است. این روزها نیز که با گرفتن بلیط هواپیما به نقاط مختلف کشور یا دنیای سفر می‌کنیم، فکر کردن به این موضوع که جابجایی هوایی با هواپیما رویای تحقق‌یافته شخصی بوده است، جذاب است. احتمالا در دوران گذشته افراد زیادی آرزوی پرواز داشتند، اما تنها آرزو داشتن کافی نبود. به همین دلیل افرادی دست به کار شدند تا این رؤیا را به حقیقت تبدیل کنند.

البته همه ما داستان شروع پرداز انسان به آسمان را با داستان‌های دو برابر مکانیک و باهوش به نام برادران رایت می‌شناسیم. دو برادری که گام بزرگی برای تحقق رویایشان برداشتند و اولین‌ها را در صنعت هوایی رقم زدند. در ادامه این صفحه داستان اولین هواپیماهای مسافربری را باهم مرور می‌کنیم.

برادران رایت اولین بودند!

بله داستان ازاین‌قرار است که این دو برادر آمریکایی و نابغه در زمینه‌های مختلفی مطالعه می‌کردند، اما پرواز چیزی بود که تمام فکر آن‌ها را مشغول کرده بود. به همین دلیل بعد از تلاش‌های بسیار در سال ۱۹۰۳ اولین هواپیمای موتوردار خود به نام فلایر در کیتی هاوک را در شمال کالیفرنیا به پرواز درآوردند. البته این پرواز فقط 12 ثانیه طول کشید و مسافتی حدود 36 متر را با آن طی کردند. اما نقطه شروعی برای ایجاد صنعت بزرگ پرواز در جهان بود. هواپیمای چوبی آن‌ها چندین بار دیگر نیز پرواز کرد، اما شباهت زیادی به هواپیماهای امروزی نداشت؛ بااین‌وجود نقطه آغاز تحول و جهش در صنعت پرواز و تحقق آرزوی دیرینه انسان محسوب می‌شد.

هواپیمای مسافربری Goliath

2

اما اولین هواپیمای مسافربری جهان که به‌طور رسمی فعالیت خود را در زمینه انتقال مسافران انجام داده، هواپیمای شرکت AICT با نام Goliath است. این هواپیما اولین پرواز خود را در سال 1919 و از لندن به مقصد پاریس انجام داد. جالب است بدانید که این هواپیما فاصله این دو شهر را در 3 ساعت و 30 دقیقه و با سرعتی معادل با 155 کیلومتر در ساعت طی کرد و روز بعد به لندن بازگشت.

اما اتفاقات جالب در این پرواز این بود که خلبان هواپیما به روزنامه‌نگاران گفت در طول سفر، باد چند بار هواپیما را دچار تلاطم کرد و مسافران نیز دائم سیگار دود می‌کردند و با به بازی می‌پرداختند تا سرگرم شوند و ترس و وحشت را فراموش کنند. حتی این خلبان درباره این موضوع صحبت کرد که به‌زودی در هواپیما امکاناتی مانند ساندویچ، پخش موسیقی، روزنامه و قهوه نیز فراهم می‌شود تا مسافران در طول سفر سرگرم شوند و به‌راحتی سفر را به پایان برسانند.

و اما بوئینگ ۷۳۷-۲۰۰!

هواپیمای قدیمی دیگری که جزء اولین‌ها در حمل‌ونقل مسافران هوایی محسوب می‌شود، هواپیمای بوئینگ ۷۳۷-۲۰۰ با شماره سریال 20335 است. این هواپیما در سال 1970 ساخته شد و اولین پرواز خود را توسط شرکت هواپیمایی کالیفرنیا، انجام داد. البته جالب است بدانید که برخی از قدیمی‌ترین هواپیماهای مسافربری جهان هنوز هم کار می‌کنند و در ناوگان هوایی فعال هستند. حتی بسیاری از مسافران در جهان نمی‌دانند که سوار یک هواپیمای قدیمی شدند و با آن پرواز می‌کنند. اما به‌قدری هواپیما قابل‌اعتماد و مطمئن است که هنوز هم در ناوگان هوایی به کار می‌رود.

ازجمله هواپیماهای قدیمی که هنوز در ناوگان هوایی فعال است، هواپیمای ۲۰۳۳۵ است که همچنان در خدمت ایرفست اندونزی و تحت عنوان PK-OCG، کار می‌کند. این هواپیما از ابتدای ساخت و شروع کار خود، در کشورهای مختلف و ناوگان هوایی متفاوتی کار کرده و در شرکت‌هایی مانند الوها ایرلاینز، نیز به کار گرفته شده است. در حال حاضر نیز این هواپیما هنوز مشغول به فعالیت است و یکی از قدیمی‌ترین هواپیماهای مسافربری جهان محسوب می‌شود.

درنهایت درباره این هواپیما می‌توان گفت که این هواپیمای بوئینگ بعد از چند سال حضور در ناوگان هوایی کشورهای مختلف، بالاخره در سال ۱۹۹۱ به شرکت ایرفست اندونزی رفت و برای پروازهای داخلی به مقصدهای جاکارتا، سورابایا و دنپاسار استفاده شد. این هواپیمای مسافربری که الان 48 سال سن دارد، هنوز هم کار می‌کند و فعالیتش متوقف نشده است.

هواپیمای ۷۴۷

یکی دیگر از هواپیماهای مسافربری قدیمی که هنوز هم کار می‌کند، هواپیمای ۷۴۷ است که در ناوگان هوایی کشور خودمان استفاده می‌شود. بنابراین شاید بعد از گرفتن بلیط هواپیما، سوار بر یکی از هواپیماهای قدیمی شده باشید، اما از آن بی‌اطلاع باشید. البته این موضوع را در نظر بگیرید که تمام این هواپیماها به‌صورت کامل و دقیق قبل از سفر چک می‌شوند و هیچ نوع ایراد فنی ندارند. به همین دلیل با اطمینان هنوز هم در ناوگان هوایی به کار می‌روند.

چند قدیمی دیگر

3

علاوه بر اینکه هواپیماهای قدیمی در کشورهایی مانند آمریکا، اندونزی و ایران فعال هستند، چند نمونه هواپیمای قدیمی دیگر نیز در سایر کشورها هنوز کار می‌کنند. ازجمله آن‌ها می‌توان هواپیمای یک شرکت هواپیمایی تجاری که کد ثبت‌شده آن ZS-IJJ ، است را نام برد. این هواپیما هم یک بوئینگ ۷۳۷ است که توسط شرکت هواپیمایی Interair South Africa در ژوهانسبورگ فعالیت می‌کند و در سال ۱۹۷۲ برای هواپیمایی کامرون ساخته شده است.

جالب است بدانید که شرکت هواپیمایی ترسن افریکن کنیا هم یک ۷۳۷ دارد که سن آن حدود 42 سال است. همچنین ونزولانا، بوئینگ ۷۳۷ در ناوگان هوایی خود دارد که حدوداً ۳۹ سال سن دارد و هنوز کار می‌کند. درعین‌حال در کشور خودمان و در هواپیمایی ساها نیز از یک بوئینگ ۷۴۷ استفاده می‌شود که ۴۰ سال سن دارد. حتی هواپیمایی کاسپین هم یک بوئینگ ۷۴۷ در ناوگان هوایی خود دارد که آن‌هم 39 ساله است.

درنهایت اینکه... حضور هواپیماهای قدیمی در ناوگان هوایی کشورهای مختلف، اصلا بد نیست و حتی نشان از قابل‌اعتماد بودن آن‌ها دارد. بنابراین با خیال راحت بلیط هواپیما بگیرید و نگران هیچ‌چیز نباشید.