به گزارش اطلاع نیوز پس از مرگ کریمخان زند آغا محمد خان فرصت را مغتنم شمرده و از شیراز فرار کرده و با تنی چند از بستگان خود راهی تهران شد و با همت ایل قاجار و همراهان خود موفق به تصرف تهران شد.

روز یکشنبه 11 جمادی الثانی سال 1200 هجری قمری که مصادف با نوروز بود در تهران جلوس کرد و از آن تاریخ ، تهران دارالخلافه خوانده شد و به عنوان پایتخت قاجاریه انتخاب گردید و به ساختن عمارت تخت مرمر که تنها یادگار آن عهد است اکتفا کرد . ولی در زمان فتحعلیشاه ساختمانهای تازه ای احداث شد که از  آن  جمله می توان مسجد امام خمینی ( مسجد شاه ) ، مسجد  سید عزیز الله ، مدرسه مروی ، قصر قاجار ،  نگارستان و لاله زار نام برد . در آن زمان طبق گفته " ژنرال گاردان " فرانسوی تهران حدود 50000 نفر جمعیت داشت ( سال 1222 هجری قمری ) . در زمان به سلطنت رسیدن شاه قاجار رونق و رشد تهران ادامه یافت . باغ داودیه ، مسجد جمعه و بازار بین الحرمین در زمان سلطنت وی احداث شد . در همین دوره به دستور میرزا آقاسی دو محله به نامهای " عباس آباد " و " محمدیه " به محله های تهران اضافه شد.

در اوایل سلطنت ناصر الدین شاه قاجار به همت میرزا تقی خان امیر کبیر بناهای زیادی احداث شد . از جمله آنها می توان از مدرسه دارالفنون ، بازار امیر ، بازار کفاشها و سرای امیر نام برد . جمعیت تهران نیز در این زمان بسیار زیاد شده و به 150 هزار نفر رسیده بود . لذا میرزا یوسف مستوفی الممالک ( صدراعظم ) و میرزا عیسی ( وزیر ) مامور شدند تا محدوده جدید شهر تهران را تعیین کنند.

اراضی وسیعی را داخل محدوده شهر وارد کردند و شهر را خندقها و باروهای جدید ( به شکل هشت ضلعی) محدود ساختند ، ارتباط شهر نیز با خارج از طریق 12 دروازه به نامهای: شمیران، دولت ، یوسف آباد، دوشان تپه، دولاب، خراسان ، باغشاه، قزوین، گمرک، حضرت عبدالعظیم ، غار و خانی آباد امکان پذیر بود.

 

11

 

مدرسه دارالفنون

 

از دیگر بناهای مهم دوره سلطنت ناصر الدین شاه می توان باغ گلستان ، باغ و قصر سلطنت آباد ،  مدرسه و مسجد شهید مطهری ( سپهسالار ) ، باغ فردوس ، میدان امین السلطان ، شمس العماره و ... نام برد . در این دوره چند محله نیز با نامهای سنگلج ، خانی آباد ، قنات آباد ، پاچنار ، گود زنبورکخانه ، و بازار بزرگ به محله های تهران اضافه شد.

 

222

 

مدرسه و مسجد مطهری (سپهسالار)

 

333

 

عمارت شمس العماره

 

نام تهران در حدود اواخر سده دوم بیش از میلاد، برای نخستین بار در نوشته­های "تیودیس یونانی" آمده است. "ابو اسعد سمعانی" در کتاب خود از شخصی به نام "ابو عبدالله محمدابن حماد تهرانی رازی" نام برده که اهل تهران بوده و در سال 261 ه.ق چشم از جهان فرو بسته است؛ و لذا این کتاب قدیمی­ترین سندی است که به موجودیت تهران قبل از سده سوم هجری قمری اشاره می­کند. "این حوقل" در سال 331 ه.ق تهران را شهری سرسبز و دارای باغ­های فراوان ذکر می­کند که میوه­های فراوانی داشته و ساکنان آن بیشتر در زیر زمین زندگی می­کردند. استخری در سال 340 ه.ق درباره تهران به تفصیل در کتاب (المسالک الممالک) سخن گفته است. "ابن بلخی" نیز در "فارسنامه" حدود سال 500 ه.ق از آثار تهران سخن به میان آورده است. "یاقوت حموی" در کتاب "المعجم البلدان" به سال 620 ه.ق تهران را قریه­ای از قرا "ری" می­داند که بیشتر آن زیر زمین ساخته شده و شامل دوازده محله بوده است و اطراف آن باغ­های فراوانی است که به هم راه داشته­اند. "ذکریای قزوینی" در سال 674 ه.ق در کتاب "آثار البلاد" که- تقریباً 70سال بعد از یاقوت حموی- نوشته شده درباره تهران چنین مینویسد: "تهران شهری است زیرزمینی، مانند لانه مورچه، که اهالی آن به محض حمله دشمن در زیرزمین مخفی می­شدند." حمدالله مستوفی در کتاب "نزهه القلوب" خود به سال 740 هجری قمری تهران را اینطور تشریح می­کند: تهران یکی از ییلاقات ری بوده و آب و هوایی گوارا و سالم دارد و دارای باغ­های میوه فراوانی است و جمعیت زیادی هم داشته است" رونق تهران، پس از حمله مغول، به سبب مهاجرت اهالی ری به تهران بیشتر شد.

 

شهردار منطقه دوازده شهرداری تهران در حال حاضر جناب آقای مهندس پیمان حسین محسنی می باشد.