شنیدن فضایل و برخی ابعاد و ویژگی‌های شخصیتی ائمه(ع) در کلام بزرگان دین باعث ایجاد نگرش و معرفتی نوین در افکار شیعیان می‌شود. در واقع ایام ولادت‌ها و شهادت‌های امامان معصوم(ع) باید فرصتی جهت تبیین معارف و فضایل این بزرگواران باشد تا جامعه اسلامی ضمن اینکه به غم و شادی می‎پردازد، به شعور و معرفت عترت(ع) نیز برسد.

امام خمینی (ره)، اندیشه‌های خود را  از قرآن و سیره ائمه (ع) فراگرفته است. سیره و سخن امیرالمومنین(ع) برای امام خمینی (ره) از جمله منابع غنی دینی است که در رشد و نمو تفکر ایشان نقش بارزی داشته است. 

در عصر ما امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی پیوسته در مناسبات مختلف با نوع نگاه و بصیرت نافذشان بارها و بارها به مناسبات مختلف به بیان مسائل و عبرت‌هایی از ماجراهای اهل‌بیت(ع) پرداختند، امروزه پس از گذشت سال‌ها از آن طرح بحث‌ها، وقتی کمی دقیق می‎شویم، قیمت و بصیرت چنین افرادی برایمان بیش از پیش نمایان می‌شود و لزوم به کارگیری آنها در جامعه را به وضوح حس می‎کنیم.

در ادامه به برخی از بیانات امام خمینی (ره) درباره جایگاه والای امیرالمومنین(ع) اشاره می‌شود:

این روز روزی است که علی بن ابی طالب (ع) که باب وحی و امانتدار وحی بود، متولد شد. این روزی است که قرآن کریم و سنت رسول اکرم(ص) به ولادت این مولود بزرگ، مفسر پیدا کرد و پشتوانه وحی و اسلام به وجود این مبارک مولود، قوی شد که اتمام بعثت، به وجود این مولود بزرگ شد. باید بگوییم فتح باب وحی،  تفسیر و ادامه آن، به وجود مقدس این سرور [محقق] شد. من این روز را که هم روز بعثت، ولایت، نبوت و امامت است، به همه آقایان و همه ملت تبریک عرض می‌کنم. (صحیفه امام، ج14، ص 350)

مولود امروز، وصف کردنی نیست، آنچه که وصف از او کنند، دون شأن اوست و آنچه شعرا و عرفا و فلاسفه و دیگران درباره او گفتند، شَمّه‌ای از آن چیزی است که او هست ... آن چیزهایی را که ما نمی‌توانیم درک کنیم و دست عرفا و فلاسفه و دیگران از آن کوتاه هست، آن چیز قابل ذکر نیست. انسان تا نشناسد، نمی‌تواند بگوید و آن مقداری هم که در دسترس ماست، آن قدر زیاد است که بیان آن محتاج به زمان‌های طولانی دارد. ما باید در پیشگاه مبارک ایشان عذرخواهی کنیم و عذر تقصیر بخواهیم که قاصریم و نمی‌توانیم کمال شما را بیان بکنیم. (صحیفه امام، ج19، ص 213)

ظل، سایه است؛ سایه همه چیزهایش به صاحب ظل است و از خودش هیچ ندارد. ظلّ‌اللَّه کسی است که تمام حرکاتش به امر خدا باشد؛ مثل سایه باشد، خودش هیچ. سایه خودش هیچ حرکتی ندارد؛ صاحب ظل هر حرکتی کرد سایه هم همان طور حرکت می‌کند. امیرالمؤمنین ظلّ‌اللَّه است، پیغمبر اکرم(ص)، ظلّ‌اللَّه است که هیچ حرکتی از خودش ندارد؛ هر چه هست از خداست.  (صحیفه امام، ج 6، ص 288)

پیغمبر می‌خواست همۀ مردم را علی بن ابی طالب کند ولی نمی‌شد. اگر بعثت پیغمبر هیچ ثمره‌ای نداشت جز وجود علی بن ابی طالب و امام زمان(عج)، این هم توفیق بسیار بزرگی بود. اگر خدای تبارک و تعالی، پیغمبر را بعث می‌کرد برای ساختن چنین انسان‌های کاملی، سزاوار بود؛ اما آنها می‌خواستند همه آن طور بشوند، آن توفیق حاصل نشد. (صحیفه امام، ج12، ص 424 ـ 425)