به گزارش پارس به نقل از کیهان: دیروز اولین بخش از مناظره انتخاباتی سه قسمتی و ۴ ساعته تلویزیونی با حضور ۸ نامزد احراز صلاحیت شده از شبکه اول سیما و به طور زنده برگزار شد. برای انجام عادلانه و اختصاص وقت مساوی به ۸ نامزد یاد شده، اگرچه برنامه ریزی دقیق و پیچیده و درخور تقدیری از سوی مسئولان صدا و سیما و با بهره گیری از صاحبنظران و کارشناسان صورت پذیرفته بود ولی خروجی این مناظره با آنچه انتظار می رفت فاصله داشت و اعتراض برخی از نامزدها را نیز درپی داشت.

بخشی از برنامه دیروز به سؤالات تستی از نامزدها اختصاص داشت که برخی از کاندیداها، طرح این پرسش ها را اهانت به نامزدهای ریاست جمهوری دانسته و از پاسخ اجتناب ورزیدند، برخی دیگر نیز، تنظیم تعداد قابل توجهی از پرسش ها را غلط ارزیابی کردند، از جمله این پرسش را که « در انتخاب وزرا و مدیران ارشد کدام ویژگی اولویت اول شماست؛ ۱- تجربه ۲- تخصص ۳- پاکدستی ۴- تدبیر» ؟ ! که تمامی نامزدها پاسخ واقعی را هر چهار گزینه می دانستند و اعلام کردند که سؤال کاملا غلط تنظیم شده است. این بخش از مناظره در پی اعتراض نامزدها، ناتمام باقی ماند.
شکل مناظره بدین صورت بود که ابتدا یک کاندیدا به مدت سه دقیقه به بیان دیدگاه اقتصادی خود می پرداخت و پس از آن هفت نامزد دیگر هرکدام به مدت یک دقیقه و نیم نظر خود را در خصوص نظرات اقتصادی آن کاندیدا بیان می کرد.
در پایان این بخش مجددا هر کاندیدا یک دقیقه و نیم دیگر فرصت داشت تا به جمع بندی نظرات خود بپردازد.

در مجموع هر داوطلب شش دقیقه و نیم به تشریح نظرات خود پرداخت و همچنین یک دقیقه و نیم نیز در خصوص اظهارنظر سایر کاندیداها صحبت کرد.

متاسفانه اشکال بزرگی که در سخنان و مباحث اکثر نامزدها در مناظره دیروز وجود داشت؛ سیاه نمایی آنها از شرایط و موقعیت جامعه و کشور بود.

این در حالی است که انتظار می رفت نامزدها به بیان واقعیت ها پیرامون وضعیت کشور می پرداختند و بیشتر برنامه هایشان را به منظور رفع مشکلات اقتصادی مطرح می کردند.

گفتنی آن است که تمامی نامزدها خود در سال های گذشته مسئولیت های مختلفی را برعهده داشتند و به نظر می رسد سیاه نمایی از سوی اکثر آنها به دلیل فرار از مسئولیت پذیری در بروز و ظهور مشکلات کنونی در حوزه های مختلف است.

گفتنی است؛ مناظره دیروز در دو بخش برگزار شد که بخش عمده سخنان نامزدها و مباحث مطروحه به شرح ذیل است؛

راهکارهای ایجاد اشتغال

به قید قرعه سوال اول که در خصوص اینکه مشکل اشتغال را چگونه و تا چه اندازه و در چه مدتی در دولت خود مهار خواهید کرد؟ را سیدمحمد غرضی پاسخ داد و هفت نامزد دیگرصحبتهای وی را نقد کردند.

سیدمحمد غرضی در پاسخ به این سوال گفت: در صدسال گذشته تولید نداشته ایم و اشتغال وقتی سامان می یابد که تولید سامان می یابد، تولید هم وقتی سامان می یابد که هزینه پول به سمت نزولی شدن برود در غیر اینصورت اشتغال مصنوعی است و بعد از اینکه ما توانستیم محکم جلوی تورم بایستیم، اشتغال ایجاد می شود.

هفت نامزد دیگر اینگونه براساس قرعه صحبت های غرضی را نقد کردندکه ابتدا محمدباقر قالیباف گفت: این درست است که رونق اقتصادی اساس کار است، اما امروز با رکود مواجه هستیم. تورم از یک طرف به وجود آمده و نمی توانیم نقدینگی را کنترل کنیم؛ بنابراین باید نقدینگی را به سمت تولید هدایت کنیم و در این صورت می توانیم با حرکت به سمت تولید آنها را کنترل کنیم.

سپس غلامعلی حدادعادل با اشاره به اینکه مسئله تورم بیش از اشتغال پرداخته شده است، اظهار داشت: البته تورم در اشتغال تاثیر بسیار زیادی دارد و در حال حاضر در مسائل کشور مسائلی وجود دارد که باید به این نکات توجه کنیم از جمله اینکه در حال حاضر بازار کار متولی ندارد یعنی وزارت کار می گوید که من مسئول اشتغال نیستم و تنها مسئول حل و فصل روابط کارگر و کارفرما هستم.

در ادامه علی اکبر ولایتی با تاکید بر اینکه سیاست دولت ها چه در قبل و چه بعد از انقلاب بیش از اینکه تولیدمحور باشد توزیع محور بوده است، گفت: همان طور که بر اساس تفسیر اصل ۴۴ قانون اساسی که توسط مقام معظم رهبری نهایی و ابلاغ شد تولید باید مردمی شود.

محسن رضایی هم بیکاری و تورم را دو چیز جدا از هم دانست و افزود: اگرچه ممکن است تناسب هایی ضعیف بین بیکاری و تورم برقرار می شود ولی دو موضوع جدا از هم هستند. برای اشتغال باید دو عنصر شاغل و شغل وجود داشته باشد. شغل را کارآفرین درست می کند و شاغل هم کسانی هستند که توانایی انجام کار را داشته باشند.
سعید جلیلی نیز بیکاری را یکی از مهمترین موضوعات کشور ذکر و خاطرنشان کرد: رشد جمعیتی ما به دوران نیاز به کارش رسیده و به نظر می رسد اشتغال باید در تولید و این تولید مبتنی بر رقابت و کیفیت بیشتر باشد.

کاندیدای بعدی که به نقد مسئله پرداخت، محمدرضا عارف بود که مهمترین کار را در این خصوص احیای سازمان مدیریت عنوان کرد و افزود: ما حداقل به یک میلیون فرصت شغلی نیاز داریم که برای اینکه این اتفاق بیافتد به ثبات اقتصادی نیاز داریم.

حسن روحانی آخرین نفری بود که به تحلیل این سوال پرداخت و گفت: در جامعه ایرانی بیش از ۳ میلیون نفر بیکار وجود دارد و بیش از ۸۰۰ هزار نفر نیروی متخصص فارغ التحصیل آماده کار است ولی کار و شغلی ندارند نشان می دهد این مهمترین موضوع است. راه حل این مسئله بهبود شرایط محیط کسب و کار است.

غرضی در دفاع از خود رقابت خارجی را در موضوع تولید مهم دانست و خاطر نشان کرد: رقبای شما کشورهایی مثل ترکیه و هند هستند. در هر سال ۴۰ میلیارد دلار سهم واردات می شود و کالاهایی مثل گوشت و روغن و حتی اخیرا کره هم وارد شده این مسئله ناشی از این است که تمام کسانی که به تولید پرداختند به خاطر هزینه های بانکی زیاد تولید را رها کردند، تولید اگر حمایت اداری و سیاسی و منطقی نداشته باشد شکست می خورد.
تعامل قوه مجریه با همه ارکان نظام

در ادامه مناظره هشت نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در شبکه اول سیما، محمدرضا عارف به این پرسش که نگاه و برنامه شما برای نظام تصمیم گیری کشور و تعامل با سایر قوا و نهادهای نظارتی کشور چیست؟ اینگونه پاسخ داد: حاکمیت یکپارچه یک جریان سیاسی بر اقتصاد کشور در طول هشت سال گذشته بکی از ایرادات بود چون سایر جریان ها از این عرصه کنار گذاشته شده اند. همچنین حضور برخی از نظامیان و شرکت های وابسته به نهادهای نظامی در امور اقتصادی از ایرادات دیگر است و این امر موجب شده که فضا برای مشارکت بخش های خصوصی تنگ تر شود و ما شاهد کمترین مشارکت بخش خصوصی در امور اقتصادی بوده ایم.

وی افزود: در قانون اساسی کشور ما به استقلال قوا اشاره شده است و باید قوا ضمن استقلال با یکدیگر نیز تعامل داشته باشند و مشکلات را در یک فضای صمیمی حل کنند و اگر به موردی برخورد کردیم می توانیم با توجه به قانون اساسی و اصل ۱۱۰ و کمک رهبری مشکلات را حل کنیم.

در نقد سخنان عارف براساس قرعه ابتدا روحانی با بیان اینکه آزادی بیان و امکان نقد آزاد اهمیت دارد، گفت: دولت باید به صورت فراجناحی اداره شود، جناح واحد به این معناست که نیمی از نیروهای متخصص را کنار بگذاریم که در این صورت کشور ضرر بزرگی را متحمل خواهد شد.

در ادامه ولایتی اینگونه تحلیل کرد که ما باید از نیروهای متخصص استفاده کنیم که دولت از وجود آنها محروم نماند، اما نیروهای مختلف باید وجه مشترکی داشته باشند و آن اعتقاد به نظام، قانون اساسی و ولایت فقیه در قول و فعل است.

رضایی با اشاره به این که من جزو هیچ کدام از این دعواها نبوده ام و می توانم قضاوت صحیح تری داشته باشم، گفت: من نه جزو تیم آقای خاتمی بودم که اصولگراها را کنار گذاشته باشم، نه جزو تیم آقای احمدی نژاد بودم که اصلاح طلبان را کنار بگذارم و هیچ کدام از این دو را قبول ندارم. معیار من برای بکارگیری نیروهای توانمند، کارآمدی و قبول داشتن نظام است.

جلیلی هم تصمیم صحیح اقتصادی را تصمیم مبتنی بر گفتمان نظام و انقلاب دانست و افزود: ما ۷۵ میلیون جمعیت داریم و در تصمیم گیری ها مردم، کارشناسان و دولتی ها دخیل هستند. مثلا در موضوع کشاورزی می توان از مردم سوال کرد که چه نکاتی دارند، بعد کارشناسان و بعد دولتی ها به این سوال پاسخ می دهند.

حدادعادل نیز با بیان اینکه من موافقم که کشور نباید از نیروهای کارشناس و خدوم با آمدن هر دولتی خالی شود، گفت: در دوران اصلاح طلبان هم از اصولگرایان استفاده نشد اما اگر بنده اداره کشور را برعهده گرفتم سعی می کنم که گرایش های سیاسی را از نیروهای کارشناس و متخصص جدا کنم.

همچنین قالیباف با اشاره به اینکه بنا بود این مناظره اقتصادی باشد اما بحث های سیاسی را مطرح کردیم، اظهار داشت: وقتی قرار است اقتصاد را حل کنیم، چه کار به کار سیاست زدگی داریم؟ اگر سیاست زدگی اینگونه شود، دیگر باید اقتصاد را رها کنیم.

در پایان این بخش غرضی نیز خاطرنشان کرد: حاکمیت ایجاب می کند تا مردم را در مدار انقلاب نگاه داریم و مادامی که می خواهیم کشور را به گروه های سیاسی تقسیم کنیم، این کار خلاف انقلاب و شأن رهبری است.
عارف در فرصت دفاع از مواضعش در خصوص این سوال گفت: ما در دولت اصلاحات یک کمیته هماهنگی با مجلس تشکیل داده بودیم نه اینکه دعوای رئیس دو قوه را در صحن علنی مجلس مطرح کنیم و اختلافات آنان را به میان مردم بیاوریم، کمیته ای تشکیل شده بود و مسائل را حل می کردیم به اعتقاد من همین نگاه باید دنبال شود و کشور اداره شود.

مسکن و مهار قیمت آن

محسن رضایی نفر سومی بود که در جایگاه پاسخ ایستاد وبه این سوال که برنامه دولت شما برای تامین مسکن و مهار قیمت آن چیست؟ اینگونه پاسخ گفت: ما زمین فراوانی در کشور داریم ولی می بینیم که قیمت مسکن در تهران و در کلانشهرها به صورت سرسام آور بالا می رود و برنامه ریزی ها برای ایجاد مسکن را از بین می برد.

وی افزود: مسکن مهر را با اصلاحاتی دنبال کنم و زحمتی در این ارتباط کشیده شده و نباید آن را نیمه تمام رها کرد. مقرراتی که برای محدوده شهرها و ایجاد شهرها وجود دارد، باید بر اساس معماری نوین اسلامی باشد و ضروری است در این قوانین در راستای معماری نوین اسلامی بازنگری صورت بگیرد.

قالیباف در نقد تحلیل رضایی در خصوص مسکن تصریح کرد: در داخل شهر زیر ساخت هایی مثل آب و برق و مترو داریم، چرا باید در بیابان مسکن بسازیم؟ شاید اینکه در بیابان مسکن را ارزان تر بسازیم درست می شود اما از طرف دیگر هزینه ای را از بیت المال استفاده می کنیم که در این مناطق آب و برق و گاز و سایر زیرساختها را ایجاد کنیم. در تهران ۱۴ هزار هکتار بافت فرسوده وجود دارد. لازم نیست ما به پرند برویم.

نفر بعدی غرضی بود که اینگونه استدلال کرد: بخش اصلی کسانی که مسکن ندارند این است که اشتغال نداشتند و نتوانستند پس انداز کنند و امروز به این وضع رسیده اند که بسیاری بدون مسکن ماندند. دولت در دو کلمه خلاصه می شود؛ تورم و اشتغال.

جلیلی هم با تبیین تقاضای مصرفی بازار مسکن گفت: ما در سال حدود ۸۵۰ هزار ازدواج داریم و این ازدواج ها به مسکن نیاز دارند که باید به این نیاز پاسخ داده شود، به نظر من مسکن مهر پاسخی به این نیاز است و باید ادامه پیدا کند.

عارف نیز به طرح خود در این خصوص اشاره و تاکید کرد: برای رفع مشکلات طرح مسکن ماندگار را پیشنهاد دادیم که ان شاءالله بتوانیم جوابگوی جوانان کشور باشیم و بتوانیم آرامش را به جوانانی که می خواهند ازدواج کنند به خانواده هایشان برگردانیم.

در ادامه حدادعادل سهم بودجه ای دولت در خصوص مسکن را ناکافی دانست و افزود: جا داشت دولت قدری هم به سایر صنایع که ارتباط مستقیم با مسکن ندارند می پرداخت. به اعتقاد من اولویت با ایجاد مسکن در بافت فرسوده است تا در عین حال مقاوم سازی هم تامین شود.

 

روحانی با تاکید براینکه برای تکمیل مسکن مهر چندین میلیارد اعتبار لازم است و بانک مسکن هم به خاطر همین طرح از بانک مرکزی استقراض کرده است، گفت: به نظر من مسکن مهر اشکالات فراوانی دارد اما چاره ای نیست جز این که در دولت بعد اشکالات مرتفع و نواقص رفع شود.
ولایتی در بررسی موضوع مسکن با بیان اینکه در کشور ما عمر متوسط ساختمان ها ۵۰ سال و در کشورهای اروپایی ۱۵۰ سال است، خاطر نشان کرد: باید عیوب مسکن مهر از جهت تامین آب، برق، گاز و… رفع و نیازهای آن تامین شود.

در زمانی که نوبت به دفاع رضایی رسید، وی با تاکید بر اینکه مسکن مهر را ادامه دهیم، گفت: ما باید از ابتدا مشخص کنیم شهرها به چه صورت باید توسعه یابد و اقتصاد و اشتغال نیز در هر شهر در نظر گرفته شود و تا این کار را انجام ندهیم مسئله مسکن حل نمی شود.

گسترش عدالت اقتصادی

در مناظره هشت نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری پرسش چهارم با این عنوان که نگاه، برنامه و شاخص دولت شما برای گسترش و اندازه گیری عدالت اقتصادی چه خواهد بود را حسن روحانی این گونه پاسخ داد: شعارهای سیاسی ما با عملکرد اقتصادی ما سازگار نیست. در شعار سیاسی، شعار مقاومت می دهیم اما در عمل در بخش اقتصادی مقاومتی در کار نیست. در شرایطی که سیاست اقتصادی و سیاسی ما باید منطبق با هم باشند می بینیم که دو رویکرد متفاوت وجود دارد و کاملا جدا از یکدیگر حرکت می کنند. ما در اقتصاد با واردات و دست نیاز به سوی بیرون دراز کردن اعلام نیاز می کنیم اما در سیاست اعلام بی نیازی می کنیم این همه بیکاری در کشور یک شاخص برای بی عدالتی اقتصادی است.

نفر اولی که روحانی را درباره این سوال نقد کرد سعید جلیلی بود، وی عدالت را مقدم بر پیشرفت دانست و افزود: ما اگر توانستیم عدالت را محقق کنیم و به تمام ظرفیت های مردم و آحاد کشور فرصت بروز استعدادهایشان را بدهیم، به دنبال آن پیشرفت نیز ایجاد می شود. عدالت باید به شکل ساختاری و نهادینه شکل گیرد نه اینکه با حرکت های مقطعی و یا در ارتباط با موضوعات مشخص صورت بگیرد.

غرضی هم عدالت را اینگونه معنا کرد که عدالت یعنی اینکه دولت دست خود را از جیب مردم بیرون بیاورد و تصریح کرد: وقتی که در دولتی ارز کشور یکدفعه به ۳۵۰۰ تومان می رسد. این موجب می شود که جیب فقرا خالی شود و قدم اول در راستای عدالت این است که دست کسی که در جیب فقراست باید بیرون بیاید و این دست قطع شود.
در ادامه عارف با اشاره به اینکه عدالت اجتماعی نباید به منزله تقسیم فقر تلقی شود، گفت: گسترش عدالت اقتصادی که از شعارهای ماست، برای تحقق نیازمند تولید ثروت است و ما باید ابتدا اولویت را به اقشار آسیب پذیر اختصاص دهیم تا ان شاءالله بتوانیم خط فقر را به سطح قابل قبولی برسانیم.

قالیباف هم در این باره تصریح کرد: عدالت یک عمل و اقدامی است که باید اتفاق بیافتد و مردم آن را بچشند در عدالت فردی همه آحاد ملت طبق قانون اساسی با هر گرایشی که دارند باید از همه فرصتهایی که در قدرت است به طور برابر استفاده کنند.

همچنین حدادعادل اجرای هدفمندی یارانه ها را در راستای تحقق عدالت دانست و افزود: ما می بینیم که یک خانواده قبل از اجرای این طرح روزانه چندین لیتر بنزین استفاده می کنند ولی یک خانواده فقیر هیچ مقدار بنزینی مصرف نمی کرد و هیچ استفاده ای از این یارانه ای که دولت اختصاص داده بود نمی کرد. یکی از اهداف هدفمند کردن یارانه ها تامین عدالت بوده و باید تمدید بشود.

رضایی هم عدالت توزیعی و تولیدی را تشریح واظهار کرد: ما باید فرصت ها را بین همه توزیع کنیم و در نتیجه درآمدها بین همه اقشار توزیع شود اما متاسفانه در نگاه و شاخص مشکل داریم. برنامه های من درباره یارانه سبز، ایجاد پنج میلیون کسب و کار خانگی و ایجاد شغل برای جوانان ناظر بر این است که عملا عدالت را محقق کنیم.
در پایان این بخش روحانی در دفاع از خود گفت: نکته مهم در بحث عدالت، تمرکززدایی است. امروز استان های کشور احساس می کنند این توان را دارند که برای اداره استان خود تصمیم گیری کنند اما این تصمیمات در تهران متمرکز شده. ما باید بار را از دوش تهران برداریم و امکانات و اختیارات بیشتری را به استان ها بدهیم.

مواجهه با کاهش درآمدهای نفتی

در ادامه مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری در شبکه اول سیما، غلامعلی حدادعادل در پاسخ به این پرسش که برنامه دولت شما برای مواجهه با کاهش درآمدهای نفتی در اولین سال دولت آینده چیست؟ گفت: با افزایش صادرات غیرنفتی همچون صادرات محصولات کشاورزی می توان جای خالی صادرات نفتی را پر کنیم، استفاده از کریدور ترانزیت شمال جنوب هم می تواند در مقابل کاهش درآمد نفتی ما را مقاوم تر کند.

وی افزود: فکر می کنم ملت ما و دولت من در آینده برای مقابله با کاهش ارز ناشی از درآمد نفت باید سبک زندگی اسلامی را در نظر داشته باشد. ما نمی توانیم به سبک زندگی غربی عمل کنیم و طعمه تحریم غرب قرار گیریم.
روحانی در تحلیل این سوال با اشاره اینکه باید دست از خام فروشی برداریم، گفت: امروز بسیاری از کالاها را به صورت خام صادر می کنیم حتی معادن سنگ های قیمتی و سنگ های ساختمانی به صورت خام صادر می شود. باید موانع رابرداریم تا مردم با ایجاد پالایشگاهها و صنعت پتروشیمی نفت را از خام فروشی دربیاورند.

عارف هم در این خصوص تاکید کرد: جهت گیری کلی دولت ما اقتصاد بدون نفت است. اساسا نگاه ما به نفت این است که باید بتوانیم آن را برای آیندگان هم حفظ کنیم. اما در کوتاه مدت با راه حل هایی مثل انضباط مالی دولت، می توان هزینه های دولتی را کاهش داد و با واگذاری سریع وابستگی دولت به نفت را تحدید کرد.

در ادامه جلیلی این موضوع را یک فرصت دانست و افزود: هر چقدر وابستگی به نفت کاهش پیدا کند، این یک فرصت است و به نسبت آن می توانیم از دیگر ظرفیت ها چه در حوزه نرم افزاری و سخت افزاری استفاده کنیم. از طرف دیگر می توانیم از خام فروشی جلوگیری کرده و از ارزش افزوده محصولات ناشی از نفت استفاده کنیم و استفاده از ارزش افزوده این محصولات موجب افزایش درآمد ارزی می شود.

ولایتی با تاکید برا اینکه ما باید برای حل این مشکلات چاره اندیشی کنیم، گفت: امروز آنها نفت ما را تحریم کردند و کمتر می خرند. برای نقل و انتقال دلار مشکلاتی ایجاد کردند و فردا ممکن است جنس دیگری را تحریم کنند یا مشکلات ترانزیتی ایجاد کنند ما باید در این خصوص برنامه داشته باشیم.

همچنین قالیباف تحلیل خود را دراین خصوص با مثالی از شهرداری تهران توضیح داد و اظهار کرد: در شهرداری همیشه ۳۰ درصد درآمد از دولت تامین می شد اما امروز درآمد ما از دولت به کمتر از پنج درصد رسیده است و این یعنی درآمد ما بدون نفت تولید می شود و ما مشکلی در اجرای پروژه ها نداریم، چراکه ما پیش بینی کردیم و درآمد را خودمان تامین کردیم.

غرضی به سوابق خود در دوران وزارت نفت اشاره و تاکید کرد: در دولت وفاق هزینه کشور ۱۱۵ میلیارد دلار بود. در دولت سازندگی ۱۱۸ میلیارد دلار، در دولت اصلاحات ۱۲۸ میلیارد دلار و در دولت اخیر درآمد سنگینی حاصل شد که بخش اکثریت آن صرف واردات شد.

در ادامه رضایی موضوع کاهش درآمدهای نفتی را یک تهدید عنوان و اظهار کرد: راه حل این تهدید این است که دولت را از اقتصاد بیرون بکشیم و مردم را به طور واقعی درگیر این مسائل بکنیم. پروژه های عظیمی در سطح کشور وجود دارد که دولت به آن توجهی نمی کند.

حدادعادل در دفاع از موضع خود در این خصوص گفت: ملت ایران بدانند ما می توانیم بدون وابستگی به نفت هم اقتصاد خوبی داشته باشیم. کل واردات ما در سال ۹۱،۵۳ میلیارد دلار بوده که ۳۲ میلیارد دلار آن صادرات غیرنفتی بوده است. از این میان ۳۰ میلیارد دلار کالاهای واسطه ای وارد شده که برای اقتصاد کشور مفید است اما هشت میلیارد دلار واردات گروه ۹ و ۱۰ که عمدتا تجملی هستند، داشته ایم مثل خودروهای وارداتی گران قیمت که عده ای با آن مانور تجمل در خیابان ها می دهند.

حمایت از کار و سرمایه ایرانی

محمدباقر قالیباف به عنوان نفر ششم از نامزدهای ریاست جمهوری به این پرسش که گام های عملی دولت شما برای تقویت تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی و بهبود فضای کسب و کار چیست؟ اینگونه پاسخ داد: برای رونق کار همانطور که در برنامه هایم به آن اشاره کردم، برنامه دو ساله داریم. سفته بازی باید جمع شود، از درآمدهای بدون تولید مالیات اخذ می کنم و انضباط بودجه را در دولت مورد توجه قرار می دهم.
وی در ادامه به استقلال بانک مرکزی اشاره کرد و افزود: ما نباید هر هفته و هر ماه تصمیمات را عوض کنیم تا برای عده ای رانت ایجاد کنیم و آنها یک شبه میلیاردر شوند که در نتیجه سرمایه فقرا هم تقلیل یابد. باید نوعی بازبینی در توزیع کالا و خدمات داشته باشیم.

حداد عادل نخستین فردی بود که در تبیین شعار« حمایت از کار و سرمایه ایرانی» گفت: ما برای رونق بخشی به تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی باید آسیب شناسی از وضع موجود داشته باشیم. ما آسیب های ساختاری داریم و سیاستگذاری اقتصاد ما نیز آسیب رسان است؛ البته فشار خارجی و تحریم نیز وجود دارد که در داخل اثر می گذارد. اما می توانیم با اصلاحات ساختاری و سیاستگذاری به تولید کمک کنیم.

جلیلی هم ضمن مهم دانستن موضوع تولید داخلی خاطرنشان کرد: باید سعی کنیم تا جایی که امکان دارد از تولید داخلی حمایت کنیم. در واقع برای تولیدکننده داخلی فرجام و پایان کار را مشخص کنیم اگر فرجام تولید مشخص باشد، ظرفیت زیادی برای تولید ایجاد شده و تولیدکنندگان انگیزه پیدا می کنند.

در ادامه عارف با اشاره به لزوم اختصاص سهم هدفمند کردن یارانه ها به تولید کنندگان، تصریح کرد: بیمه کشاورزان، معیشت آنان، رسیدگی به مشکلات کارگران و بیمه بیکاری آنها در بخش کشاورزی باید مورد توجه قرار بگیرد. کسب و کار خانگی از موارد دیگری است که باید به آن توجه شود. ما ۱۸ میلیون خانم خانه دار داریم که می توانیم از آنها برای کسب و کار خانگی استفاده کنیم.

روحانی هم در این باره گفت: باید از مصرف محوری به سمت تولید محوری حرکت کنیم در سا ل های اخیر مصرف محوریرشد کرده است. خصوصی سازی باید واقعی باشد. آنچه که انجام شد، فقط ۱۳ درصدش واقعی و بقیه آن شبه دولتی بود. رقابت ها باید واقعی باشد.

همچنین رضایی بهره بردن از توان نیروی انسانی ملی را دراین زمینه مهم دانست و افزود: باید ساختار دولت را به سمت تولید ملی سوق دهیم و در کنار هر وزارتخانه ای، اتاق فکر ایجاد کنیم. من مجمع عالی اقتصاددانان را ایجاد می کنم و شوراهایی را در این زمینه ایجاد خواهم کرد و از نظرات اتاق بازرگانی، خانه صنعت و اتحادیه های اقتصادی و… استفاده می کنیم و ایالت های اقتصادی نیز ایجاد می کنم.

غرضی با تاکید بر اینکه موقعی تولید شکل می گیرد که هزینه سرمایه پایین بیاید، گفت: این امر در صورتی تحقق پیدا می کند که تورم کاهش پیدا کند و وقتی تورم کاهش پیدا کند، تولید نیز شکل می گیرد و این یک چرخه است. ما باید بورس مصنوعی و شبه پولی را از بین ببریم و سرمایه نیز جایگاه عالی خود را در کشور پیدا کند.

ولایتی هم با تقسیم تولید به دو بخش صنعت و کشاورزی، تاکید کرد: تولید در بخش صنعت باید کاملا مردمی شود یعنی کارگاه ها و کارخانه ها به مردم واگذار شود. متاسفانه دولت بخش مهمی از صنایع را در اختیار دارد و بخش های دولتی اگر دچار مشکل شوند، از بانک ها قرض می گیرند و مشکلاتشان برطرف می شود. در بخش کشاورزی نیز تا زمانی که نتوانیم قیمت خرید محصولات کشاورزی را تامین کنیم، مشکل حل نمی شود.

در قسمتی که نوبت به دفاع قالیباف از صحبت های خودرسید، وی گفت: ۷۰ درصد سهم رشد اقتصادی در کشورهای دیگر مربوط به بخش خدمات است و ۳۰ درصد باقیمانده به کشاورزی و صنعت تعلق دارد. اما متاسفانه سهم رشد اقتصادی از طریق خدمات برای کشور ما ۴۵ درصد است. ما می توانیم خدمات را به سرعت با توجه به نیروی جوان و نیروی متخصصی که داریم به ویژه در حوزه آی تی افزایش دهیم که البته نیازمند پهنای باند بالا و حل مسائلی از این دست هستیم.

هدفمند کردن یارانه ها

در ادامه مناظره هشت نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری در شبکه اول سیما، سعید جلیلی به این پرسش که گام دوم قانون هدفمندی یارانه ها را چگونه و با چه تدابیری اجرا می کنید؟ اینگونه پاسخ داد: هدفمندی یارانه ها امروز یک قانون است و باید به خوبی اجرا شود. برخی موضوعاتی که ما مطرح می کنیم مثل حمایت از تولید و مبارزه با تورم در دولت های قبلی هم مطرح شده اما موفق نبوده است یا قانون هدفمندی یارانه ها موضوعی بوده که همه روی آن وفاق داشتند اما چرا در اجرا دچار مشکل شد.

اولین کار برای هر سیاست اقتصادی که ما می خواهیم دنبال کنیم این است که اگر به ساختار اجرایی دولت توجه نکنیم هر سیاست خوبی در عمل موفق نخواهد شد.

رضایی در نقد مواضع جلیلی در خصوص قانون هدفمندی یارانه ها گفت: من معتقدم که مرحله اول طرح هدفمندی یارانه ها به دلیل اینکه دولت تعهد داده است باید عملی شود ولی در مرحله دوم باید به صورت درآمدی و تولیدی عمل کنیم یعنی پولی را که صرف این کار می شود، وارد تولید کرده و سرمایه گذاری کنیم و سپس مشاهده خواهیم کرد که این پول در مصرف و تقاضا اثر خودش را می گذارد؛ بنابراین مرحله دوم هدفمند کردن یارانه ها را حتما انجام خواهیم داد.
غرضی نیز با اشاره به این موضوع که این بار اولی نیست که ما یارانه پرداخت می کنیم، اظهار کرد: بحث اینکه این شبه پول و تورم چگونه در کشور تزریق شود که زندگی مردم را ارتقا بدهد بحثی کارشناسی، اقتصادی و فنی است. وقتی بدون این کارشناسی ها وارد میدان شویم و می خواهیم که با پرداخت یارانه به کار سیاسی بپردازیم نتیجه ای جز این نخواهد داشت.

قالیباف هم وعده ادامه اجرای هدفمندی یارانه ها را داد و افزود: در واقع یارانه تولید را که دولت پیش بینی کرده، حتما ادامه می دهیم اما در کنار این باید سیاست های دیگری برای دهک های پایین جامعه نیز در نظر گرفته بشود تا قدرت خرید مردم افزایش یابد.

در ادامه حدادعادل با تاکید براینکه هدفمندی یارانه ها باید به درستی اجرایی شود، گفت: اگر مراد از اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه ها این باشد که این ۴۵ هزار تومان تبدیل به ۱۰۰ هزار تومان یا ۵ برابر شود، فکر نمی کنم دردی از دردهای مردم درمان شود و این مسئله خود منشأ تورم می شود.

عارف نیز در این خصوص تصریح کرد: ما باید فاز اول هدفمندی یارانه ها را کامل اجرا کنیم و سهم تولید از یارانه ها را هم که داده نشده بدهیم. بعد از آن با ارزیابی مرحله اول باید توجه بیشتری به اقشار آسیب پذیر داشته باشیم و بیمه پایدار را تامین کنیم. در حال حاضر حدود ۷۰ درصد از بیمه را مردم می پردازند که مطابق قانون باید به ۳۰ درصد برسد.
روحانی هم با اشاره به اینکه این رقم یارانه جبران تورم را نکرد، گفت: به اعتقاد من یارانه افرادی که دارای حقوق ثابت هستند مثل کارگران و کارمندان باید تقویت شود. پیشنهاد دولت من یارانه کالایی به مردم است و مردم نسبت به تامین کالاهای اساسی تضمین لازم را داشته باشند.

در ادامه ولایتی نیز اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها را لازم دانست و افزود: زمانی که متناسب با پولی که در بازار است به همان نسبت تولید کالا صورت نگیرد و ما شاید این حرف را در بین مردم شنیده ایم که می گویند یارانه ها را بگیرید ولی قیمت کالاها را سر جای خود برگردانید. وقتی که به صورت حساب نشده نقدینگی در جامعه بریزیم و کالا نیز متناسب با آن نباشد این تورم ایجاد می شود و باید این روند اصلاح شود.

جلیلی در دفاع از تحلیل خود در این باره گفت: ما باید ساختار اقتصادی کشور را درست کنیم و تا ساختار اداری درست نشود، این نقدینگی وجود خواهد داشت. البته نقدینگی های زیادی مشابه هدفمند کردن یارانه ها در کشور وجود دارد که جمع نشده اند از جمله نقدینگی که از بابت معوقات بانکی که حدود ۷۰ هزار میلیارد تومان است وجود دارد که عمده این معوقات در دست تعدادی است.

مهار گرانی و تورم

علی اکبر ولایتی به عنوان آخرین نامزد در جایگاه پاسخ به سوال ایستاد و به این سوال که برنامه عملی دولت شما برای مهار گرانی و تورم چیست؟ این طور پاسخ داد: میزان رها کردن پول در جامعه متناسب با تولید کالا و خدمات نباشد، تورم ایجاد می شود. اگر چنین فکری نشده باشد، تورم نیز وجود دارد و برای این کار باید فکرهای مختلفی کرد که یکی از آنها فکر عاجل است که دولت باید تنظیم بازار کند که اگر اجناسی که مورد نیاز مردم است و اگر این اجناس حیاتی و اضافی نیست، از تولید آنها حمایت شود، از قبیل آنچه که دولت انجام داده است.

وی افزود: بخشنامه هایی که توسط دستگاه ها صادر می شود، ضرورتی ندارد و معتقدم باید یک متصدی اقتصادی و یا یک معاونت اقتصادی وجود داشته باشد که به صنایع یا بخش بازرگانی یا بانک مرکزی رسیدگی کند تا مردم سرگردان نشوند.

در ادامه جلیلی در نقد موضع ولایتی در خصوص این سوال گفت: نقدینگی در ساختار اداری موضوع قابل توجهی است. وقتی ما برای یک پروژه چند برابر پول قرار می دهیم در حالی که با یک پنجم می شود آن را اجرا کرد، همین افزایش نقدینگی و ایجاد تورم، لذا باید عدالت ساختاری داشته باشیم و با تورم ساختاری برخورد کنیم.

رضایی هم درباره طرح دولت خود برای مهار تورم، تاکید کرد: ما باید نقدینگی را در اولین فرصت کنترل کنیم، اگرنه ارزش پول ملی ما که جزو ناموس ماست، کاهش می یابد. ۱۰۰۰ تومان امروز، برابر ۳۰۰ تومان سال گذشته است و ما باید در چند ماه آینده ترمز جدی بر این روند داشته باشیم تا جلوی گرانی و تورم گرفته شود.

همچنین قالیباف به اصلاح سیاست های پولی و مالی اشاره کرد و افزود: کنترل افزایش نقدینگی از مسائلی است که چنانچه اتفاق بیفتد مردم اعتماد پیدا خواهند کرد. ما امروز به اعتماد مردم نیازمندیم. دولت ما این کار را در طول شش ماه به وجود خواهد آورد و ما می توانیم همچون کشورهای دیگر از این شرایط سخت گذر کنیم.

غرضی هم با انتقاد از افزایش هزینه های دولت، گفت: تورم نتیجه آن است که دولت بیشتر از درآمدهایش هزینه می کند. تا زمانی که در دولت ها هزینه ها و درآمدها یکسان نشود در جامعه تورم را پیش رو خواهیم داشت. من امیدوارم دولتی روی کار آید که بیشتر از درآمدهایش هزینه نکند.

عارف نیز با یادآوری این نکته که در سال ۷۶ تورم ۳/۱۳درصد بود، تصریح کرد: اگر دولت می خواهد تورم را کنترل کند اول باید خودش را کنترل کند. رشد نقدینگی بیشترین اثر را در تورم دارد. نهادهای نظارت بر کارکرد دولت باید تقویت شوند. سرمایه گذاری بیشتر افزایش پیدا کند و بانک مرکزی به استقلال برسد تا بتوانیم شاهد کم شدن تورم باشیم.

در ادامه روحانی مهم ترین مسئله را آرامش و ثبات بازار طلا و پول دانست و خاطرنشان کرد: مردم دائما دچار نگرانی هستند که برای تامین کالاهای روزمره خود، که امروز یک قیمت دارد، در روزهای آینده چه قیمتی باید پرداخت کنند. راه حل اصلی رفع موانع تولید است. تولید باید به حرکت در بیاید تا با آمدن کالاها به بازار و تعادل بین عرضه و تقاضا تورم کاهش پیدا کند.

همچنین حدادعادل تورم را موجب ثروتمندترشدن ثروتمندان و فقیرتر شدن فقرا ذکر کرد وگفت: دولت برای اینکه پول بیشتری خرج کند درصدد بر می آید که کسری بودجه خود را از بانک مرکزی تامین کند. معتقدم باید برای تورم یک راهکار کوتاه مدت در نظر گرفت و آن تثبیت قیمت هاست و همچنین راهکارهای درازمدت و میان مدت که از جمله مهم ترین آن می تواند اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی باشد.

در پایان این بخش از مناظره ولایتی راهکارهای درازمدت، کوتاه مدت و میان مدت خود را برای مهار تورم تبیین کرد و افزود: این یک تنفس شش ماهه که باید به تولیدکنندگان بدهیم. اکنون بسیاری از کارخانه ها خوابیده اند و کمتر از میزان ظرفیت خود کار می کنند، تحت فشار مالیاتی و یا پرداخت اقساط بانک و تسهیلات خود هستند. باید به آنها فرصتی داد تا میزان تولید خود را متناسب با آنچه که مشخص می شود افزایش دهند. وقتی که تولید افزایش پیدا کند تورم نیز در کوتاه مدت مهار می شود.

در ادامه مناظره هشت کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم، پیش از زمان استراحت آنها، هریک از کاندیداها به مدت ۹۰ ثانیه به جمع بندی سخنان خود پرداختند.

بخش دوم مناظره میان ۸ کاندیدا در حالی شروع شد که ۸ سوال از نامزدها پرسیده می شد و آنها موظف بودند در پاسخ های بسیار کوتاه و چند کلمه ای نظرات شان را بیان نمایند که البته برخی نامزدها به این قسمت از مناظره اعتراض کردند.

همچنین در بخش پایانی مناظره، عکس هایی با مضامین مختلف نمایش داده شد و ۸ کاندیدای حاضر، نظر خود را درباره آنها بیان کردند. و بالاخره نامزدها پس از حدود چهار ساعت مناظره به جمع بندی خود در اولین روز از برگزاری این مناظره ها در صداو سیما پرداختند.