تداوم سنگ‌ اندازی در حل بحران سوریه

 از زمانی که مشخص شد مسأله سوریه با همکاری سه جانبه ایران، ترکیه و روسیه در حال رسیدن به مراحل پایانی است و این سه کشور توانسته‌اند علاوه بر مدیریت بحران و تعیین موفقیت‌آمیز مناطق کاهش تنش، به سمت حل و فصل سیاسی بحران سوریه نیز پیش بروند، طرف‌های غربی و کشورهای حامی مخالفان دمشق همان گونه که انتظار می‌رفت به فکر سنگ‌اندازی در مسیر این موفقیت افتادند.

در این راستا، آنها نمی‌خواهند اجازه تکمیل روند طرح سه‌جانبه ایران، روسیه و ترکیه برای حل بحران سوریه و رسیدن آن به نقطه عطف که بازگشت ثبات و امنیت به این کشور جنگ زده است را بدهند و تشدید تنش‌ها در روزهای اخیر نیز تا حدود زیادی تلاش طرف‌های غربی و کشورهای حامی مخالفان دمشق برای ممانعت از موفقیت این طرح سه جانبه و تثبیت وضعیت سوریه به نفع ایران و روسیه است. طرف‌های غربی و متحدان منطقه‌ای‌شان با دستاویز قرار دادن حمله شیمیایی ادعایی در دوما و متهم کردن دولت سوریه به دست داشتن در این حمله ادعایی موقعیتی برای خود فراهم کردند که ضمن ایفای نقش جدید در بحران این کشور مانع از طی شدن سیر طبیعی میانجیگری ایران، روسیه و ترکیه و آرام شدن سوریه شوند.

نتیجه تلاش‌های عربستان از یک سو و رژیم صهیونیستی و دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا از سوی دیگر آن شده است که در حال حاضر آرایش جنگی در منطقه شکل بگیرد و امریکا و روسیه در شرایطی قرار بگیرند که بیش از هر زمان دیگری رودرروی هم بایستند. اتفاقی که حتی در بحران اوکراین هم به این شدت رخ نداد و در بحران اوکراین اروپایی‌ها بیش از امریکا مقابل روسیه ایستادند.

با وجود این، جنگ بین قدرت‌های بزرگ نظیر امریکا و روسیه امری نیست که به سادگی رخ دهد بویژه اینکه قدرت‌های بزرگ تجربه تلخ دو جنگ جهانی را دارند و تمام هوشیاری خود را به کار خواهند گرفت که وارد جنگی تازه نشوند. البته نباید این نکته را نادیده گرفت که بحران سوریه بحرانی است که بازیگران متعددی دارد و این بازیگران متعدد ممکن است مانند قدرت‌های بزرگ فکر نکنند و منافع‌شان باعث شود سطح درگیری‌ها در سوریه افزایش یابد. درچنین شرایطی، اینکه قدرت‌های بزرگ چقدر می‌توانند در مقابل فشارهای بازیگران کوچک مقاومت کنند مسأله‌ای است که گذر زمان مشخص می‌کند. عربستان و رژیم صهیونیستی تمایل دارند سطح درگیری‌ها در سوریه افزایش یابد.

علاوه بر بازیگران منطقه‌ای، حضور چهره‌های افراطی و جنگ طلب در هر دولتی ممکن است رفتارهای یک کشور را به سمت افراط‌ گرایی پیش ببرد و امریکا نیز از این قاعده مستثنی نیست زیرا در دولت واشنگتن چهره‌های جنگ طلبی نظیر جان بولتون و شخص رئیس جمهوری امریکا وجود دارد. البته در سیستم سیاسی امریکا جریان‌های مختلفی وجود دارند و جهت‌گیری تصمیم‌های مهم و استراتژیک مانند ورود به جنگ تازه را آنها تعیین می‌کنند نه یک فرد یا حتی یک دولت.

با توجه به مجموع این مسائل، پیش‌بینی وقوع جنگی تازه در سوریه بسیار سخت است. امریکا در سال‌های گذشته تجربه دو جنگ عراق و افغانستان را داشته و هر دو این تجربه‌ها هم خوشایند نبوده‌اند از این‌رو برای ورود به جنگ سوریه احتیاط خواهد کرد بویژه اینکه در جنگ سوریه باید مقابل نیرویی به نام روسیه قرار بگیرد .