پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- محمد عبدالهی صاحبنظر مسایل سیاسی برای پارس نوشت: 

دو فرضیه در خصوص کودتای ترکیه محتمل است:

1- فرضیه اول اینست که این کودتا توسط نیروهای جریان گولن که مورد حمایت آمریکا می باشند  در بدنه ارتش سازماندهی شده است. با این پیش فرض اگر کودتای ترکیه با پشتیبانی گولن انجام شده؛ یعنی آمریکا رهبری کودتا را در دست دارد. خصوصا آن که گولن در مقاطع مختلف علاوه بر سازمان سیا از جامعه یهودی آمریکا و جهان نیز کمک‌های زیادی دریافت کرده است.علاوه بر این ها این کودتا پس از آن رخ داد که هفته گذشته برای اولین بار عملیات‌های امنیتی علیه شاخه نظامی این جریان انجام شد. شواهد دیگر نیز احتمال مطلع بودن جریان غربی را تقویت میکند. مثلا اینکه یک هفته قبل فرانسه بدون هیچ دلیل خاصی سفارت خود در کشور ترکیه را بست و یک سناریوی از پیش تعیین شده را برای جلب افکار عمومی در شهر نیس فرانسه  پیاده کرد. افکار عمومی پس از واقعه نیس مشغول فرانسه اشد و همین امر کافی بود که خیلی راحت کودتای ترکیه پیاده شود. 

2-  دومین فرضیه بر آن است که این کودتا تنها یک نمایش سخت و سنگین از سوی اردوغان بوده است تا با استفاده زا شرایط بحرانی ایجاد شده دست به تضعیف ارتش زده و امکان کودتاهای جدی‌ای که می‌توانست در آینده گریبانگیر او شود را از بین ببرد. البته این احتمال نیز وجود دارد که اردوغان برای مظلوم نمایی و کسب محبوبیت این نمایش را اجرا کرده باشد. درخشانتر شدن چهره اردوغان در این مساله به عنوان یک قهرمان ملی نشان میدهد که همه ماجرا تحت نظارت او بوده است.

3-  شواهد نشان میدهد در کودتای ترکیه عاملیت آمریکا در هر دو صورت مساله پر رنگ است. هرچند با توجه به بالا بودن میزان هزینه ای که اردوغان برای این مساله متحمل شده و اینکه  اصلی ترین نیروهای عامل در این کودتا نیروی هوایی و ژاندارمری (یعنی نیروهای تحت نفوذ گولن) بوده اند که تا کنون همواره وظیفه اصلی کودتاها را برعهده داشته است احتمال صدق گزاره عاملیت جریان گولن بیشتر محتمل است. اوباما برای انجام تغییرات منطقه ای بسیار جدی است و این تحولات را بخشی از راهبردی کلانی میدانم که فلش اصلی آن جمهوری اسلامی ایران را هدف گرفته است. این هشدار را باید جدی گرفت که تداوم سیاست سازگاری با آمریکا و تهی کردن ظرفیت های مقاومتی کشور در داخل و در منطقه از سوی دولت می تواند عواقب بسیار خطرناکی را در آینده نزدیک برای امنیت ملی کشور به همراه داشته باشد.