پشت پرده سفر آمانو و ديدار احتمالي با روحاني و شمخاني/ سه مرحله اي كه در مورد «لغو تحريم ها» پيشنهاد شده است

پايگاه خبري تحليلي «پارس»- هر چند منابع رسمي از توافق با يك هفته تاخير خبر مي دهند اما همچنان آمريكايي ها بر «تعليق و نه لغو تحريم ها» اصرار دارند و موضوع بازرسي و بازجويي از دانشمندان ايراني  را به عنوان يكي از خطوط قرمز خود همچنان دنبال مي كنند.

به گزارش خبرنگار پايگاه خبري تحليلي «پارس» از وين، با درخواست طرف آمريكايي، رييس سازمان انرژي اتمي به مذاكرات پيوست و علي اكبر صالحی و ارنست مونیز وزیر انرژی آمریکا جلسه ای دو ساعته بدون حضور اعضاي تيم ايراني داشته اند.

* اختلافات در سطح کارشناسی جمع شده و کار به بحث معاونين وزارتخارجه ايران و كشورهاي 1+5 رسیده است. در جلسه معاونين حدود چهار ساعت رو ضمیمه هاي توافق بحث شده است.

* منابع ايراني بر اين باورند كه ديگر تمديدي در كار نيست و با پایان مهلت توافق ژنو، مذاکرات حداكثر يك هفته بيشتر ادامه خواهد یافت(هفت جولاي- 16 تير) و به نتیجه می رسد یا شکست خواهد خورد. البته تعلیق تحریم ها که در توافق ژنو آمده ادامه خواهد یافت و تمدید توافق ژنو تا هفت روز ادامه مي يابد.

* تاكنون مشخص نیست که توافق به سرانجام مي رسد يا نه. همچنان شانس رسيدن به توافق 50 درصد است ليكن هر لحظه احتمال توافق تغییر می کند.

* آمريكايي ها همچنان اصرار دارند از طريق آژانس بين المللي انرژي اتمي و يا نهادي زير نظر كشورهاي 1+5 بتواند علاوه بر مراكز هسته اي بر مراكز نظامي ايران نظارت و بازرسي داشته باشد و بتواند از دانشمندان ايراني كه حدود 15 نفر هستند بازجويي داشته باشد. به گزارش خبرنگار پارس از وين، چون مذاكره كنندگان آمريكايي با تيم مذاكره كننده ايراني به توافقي در اين زمينه نرسيده اند یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی پنجشنبه به تهران می آيد و احتمالا با حسن روحاني رییس جمهور و علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ايران، ديدار و مذاكره خواهد داشت.

* از ديگر اهداف سفر آمانو، نحوه راستی آزمایی توافق جامع ذكر شده است.

* برخي منابع خبري حكايت از آن دارد كه تيم علي اكبر صالحي و برخي اعضاي تيم ايراني، راه حل هایی برای حل مساله بازرسي و بازجويي آماده كرده اند كه در سفر آمانو به ايران به وي ارايه خواهد شد. چهارچوب اين پيشنهادات، همان توافق دو سال پیش بین آمانو و صالحی است. 

* البته اخبار تاييد نشده اي وجود دارد كه در اين پيشنهادات از نظر حل مساله پی.ام.دی نیازی به دسترسی و مصاحبه با افراد نیست. حل و فصل مسئله پی.ام.دی جزو مهم مذاکرات است و ظاهرا در توافق جامع به این مساله اشاره خواهد شد. به گزارش خبرنگار پارس از وين، راه حل این توافق در توافق جامع منعکس می شود و قرار است تا قبل از اجرایی شدن توافق جامع، مسئله پی.ام.دی حل شود.

*  منابع مطلع معتقدند: «توافقی بین ایران و آژانس، امضا نخواهد شد.»

* وزراي خارجه اروپايي كه از وين خارج شده اند روز پنج شنبه باز خواهند گشت. روز شنبه توافق نهايي به پایتخت ها برده خواهد شد تا تایید نهایی انجام شود و تا روز سه شنبه توافق نهایی شود. به گزارش خبرنگار پارس از وين، محمد جواد ظریف نيز شنبه بار دیگر به تهران باز خواهد گشت تا توافق در تهران تایید نهایی شود. 

* بر خلاف آنچه تاكنون در مورد يك مرحله اي شدن توافقات ذكر شده، طرف آمريكايي اصرار دارد تا توافق و لغو تحريم ها در «سه مرحله» انجام شود. 

* بر اساس پيشنهاد يكي از كشورهاي 1+5، در مرحله اول، توافق نامه، توسط مراجع قانونی از جمله سنا و مجلس شورای اسلامی مورد بررسی و تصویب قرار می گیرد.

* در مرحله دوم تحریم هاي اروپا لغومی شود اما در روز اجرایِ تعهداتِ ایران، لغو تحریم ها اجرایی می شود.

* فرانسوي ها اصرار دارند پس از اقدامات مشخص شده برای ایران در جریان توافق و تایید آن از سوی آژانس لغو تحریم ها اجرایی می شود.

* اجرای پروتکل الحاقی تنها پس از تصویب مجلس و در مرحله سوم اجرایی می شود.

* بر سر اين موضوع توافق شده است كه «قطعنامه لغو تحریم های شورای امنیت در روز اعلام توافق صادر شود.»

* تيم هسته اي ايران تلاش می کند تا آنجا كه امكان دارد راه ها برای فرار طرف مقابل از اجرای تعهدات و همچنین تفاسیر متعدد از سوی طرف آمریکایی و اروپایی بسته شود و تمام اقدامات به دقت مشخص شود و مصوبات قانونی بر اساس قوانین داخلی آمریکا و اروپا اخذ شود تا امکان دور زدن توافق وجود نداشته باشد.

* مقام ارشد يكي از كشورهاي طرف مذاكره كننده به ساير مذاكره كنندگان گفته است: «فکر می کنیم به نفع هیچ کس نیست که توافق بر هم زده شود. اگر چنین کاری صورت گیرد عملا ايران را به سمت بمب هسته ای هل داده ايم» وي افزوده است: «تخلف طرف غربی از توافق به صورت یکجانبه یا هر بهانه، مساوی با حرکت ايران به سمت بمب اتمی است»
لازم به ذكر است هم از لحاظ فقهی و هم براساس دکترین دفاعی جمهوري اسلامي، ایران به سمت «بمب اتمی» نمی رود. به گزارش خبرنگار پارس از وين، يك عضو موثر جريان اصولگرا نيز در ارزيابي اخبار هسته اي گفته است: «ایران الان قادر است سلاح هسته ای بسازد اما رهبری اجازه نمی دهند. البته قبلا هم هاشمي رفسنجاني بصراحت اين موضع را گفته بود»

* بر اساس خبرنگار پارس از وين گزارش غربی ها از مهار کردن صنعت هسته ای ایران نا امید شده اند.

* هم اکنون مکانیزمی از طرف ايران پيشنهاد شده تا اگر از توافق هر دو طرف تخطی داشته باشند، راه برای بازگشت باز باشد.

* بر اساس يكي از موارد توافق، «ذخایر غني شده ايران باید به سیصد کیلو کاهش یابد. ايران مي تواند ذخایر مازاد خود را بفروشد و در مقابل کیک زرد دریافت نمايد. ايران اجازه دارد این مواد را به هرکشوری که مي خواهد بفروشد» ظاهرا روسیه یکی از کشورهای بالقوه برای فروش است.

* توافق بر سر برداشته شدن تمام تحریم های مالی از روز اجرای توافق به صورت ریز و بر اساس جدول زمان بندی شده خواهد بود.

* هنوز بحث بر سر تحریم کالاهای مرتبط با صنعت هسته ای ادامه دارد. بحث بر سر مکانیزمی است تا بتوان مسئله را حل کرد. اما آمريكايي ها و فرانسوي ها با بهانه گيري هاي روز به روز اين موضوع رو دستخوش مرور زمان مي كنند. طرف آمريكايي صريحا در مذاكرات ابراز كرده است: «کنگره تحریم های خود را لغو نخواهد کرد و آقاي اوباما تنها تحریم ها تعلیق می کند.»
البته طرف ايراني هم ظاهرا در مقابل اظهار داشته است: «ما هم تا زمانی که کنگره تحریم ها را لغو نکند، مجلس شورای اسلامی پروتکل الحاقی را بررسي نخواهد کرد.»
همچنين انگليسي ها اصرار دارند به ايراني ها بگويند: «آمریکایی ادبیات خود راجع به دسترسی مراکز نظامی را اصلاح کرده اند.»

* کار تحقیقات بر روی سانتریفیوژهاي IR-8 و IR-6 ادامه خواهد یافت. بحث بر روی تعلیق تست های مکانیکی سانتریفیوژها ادامه دارد ليكن تيم مذاكره كننده ايراني، زیر بار فشار غرب تاكنون نرفته است.

 * مجید تخت روانچی در مصاحبه با یک نشریه آمریکایی، به تشریح مواضع ایران در مذاکرات پرداخت و گفت: تهران عدم توافق و خودکفایی را به یک توافق بد ترجیح می‌دهد.

* نظرسنجی‌‌ای که اخیرا در آمریکا انجام شده، از غلبه چشم‌گیر شمار حامیان توافق هسته‌ای با ایران در برابر مخالفان این گفت‌وگوها حکایت دارد.
این نظرسنجی را روزنامه وال‌استریت‌ژورنال و شبکه ان‌بی‌سی آمریکا انجام داده‌اند و نتایج آن روز سه‌شنبه منتشر شده است.
بر این اساس، 36درصد از پاسخ‌دهندگان اعلام کرده‌اند که از توافق هسته‌ای با ایران حمایت می‌کنند و در مقابل 17 درصد اعلام کرده‌اند که مخالف چنین توافقی هستند.
نکته دیگر در این نظرسنجی، شمار بالای آمریکایی‌هایی است که از روند مذاکرات با ایران، ابراز بی‌اطلاعی کرده‌اند. به نوشته پایگاه اینترنتی شبکه ان‌بی‌سی، 46 درصد یعنی حدود نیمی از پاسخ‌دهندگان گفته‌اند که اطلاعات چندانی در مورد این مذاکرات و توافق احتمالی ندارند که بخواهند در مورد آن نظر بدهند.
این نظرسنجی که بین روزهای 14 تا 18 ژوئن (حدود دو هفته قبل) و با ضریب خطای 4.4درصد انجام شده، همچنین نشان می‌دهد که بین حامیان حزب دموکرات و جمهوری‌خواه، اختلاف نظر جدی در مورد توافق با ایران وجود دارد. به گزارش خبرنگار پارس از وين، 47درصد دموکرات‌ها موافق و 3درصد آن‌ها مخالف توافق‌اند و در مقابل 24درصد جمهوری‌خواهان مخالف توافق هستند و 35درصد آن‌ها از آن حمایت می‌کنند.

* محمد خدادادي، مدير‌عامل ايرنا نيز در وين حضور يافته است و به مديريت خبرنگاران رسانه‌هاي دولتي مي‌پردازد. اين در حالي است كه تلاش مي‌شود بخش اعظم اطلاع‌ رساني‌ها به كانال ايرنا منحصر شود.  در بين رسانه‌هاي حاضر در وين بيشترين سهم رسانه‌اي متعلق به واحد مركزي خبر، ايرنا و خبرگزاري برنا و ساير رسانه‌ها در رتبه بعدي قرار مي‌گيرد. از سوي ديگر انتشار اخبار گوناگون غيرموثق بر سردرگمي‌ها دامن زده است.  مسئله‌اي كه مي‌تواند در نهايت دامن تيم مذاكره‌كننده ايراني را بگيرد. متأسفانه در عرصه رسانه‌اي كشورهاي غربي يك قدم از ايران جلوتر هستند.