این جنگ مشروع نیست

دویچه وله: فکر می‌کنید این جنگ مشروع است؟
دانیل لوی: فکر می‌کنم «حق دفاع از خود» به اسراییل اجازه می‌دهد به نقض حقوق بین الملل توسط دشمنانش در شلیک به شهروندانش پاسخ دهد. اما، به نظرم واضح است که پاسخ اسراییل نامتناسب بوده و در تعریف آنچه به عنوان جنگ مشروع می‌شناسیم قرار نمی‌گیرد.
وقتی که به حملات مستقیم به بیمارستان‌ها، مدارس و پناهگاه‌ها و به تلفات غیرنظامی در فلسطین و نسبت حدود ۳۰۰ به ۱ آن نگاه کنید فکر می‌کنم می‌شود نتیجه گرفت که اسراییل از «حق دفاع مشروع از خود» فرا‌تر رفته است. این به این معنی نیست که باید بابت کشته نشدن اسراییلی‌های بیشتر عذر خواست، بلکه به این معناست که کسی نباید برای توصیف این وضعیت عذرخواهی کند. پاسخ اسراییل نامتناسب است؛ پاسخی به شدت مرگبار و بی‌فایده.
موضع اسراییل، از‌‌‌ همان ابتدای بحران و چه بسا قبل از آن، مقصر دانستن حماس در تمام رویدادهاست. گفته می‌شود که حماس از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی استفاده می‌کند؛ کاری که اسراییل کرده است، و به خاطر همین است که شاهد آمار بالای تلفات غیرنظامی هستیم، و در نتیجه اسراییل پیشدستانه خود را از تمام مسئولیت‌های اخلاقی یا حقوقی این عمل مبرا کرده است.
اگر بگویید هر اتفاقی بیفتد تقصیر دیگران است، در اصل می‌گویید «هر کاری که من انجام دهم بری از خطاست و من مستحق مجازات نیستم». فکر می‌کنم برای چنین عملیاتی، این تصور وحشتناکی است.

دویچه وله: اما آیا ممکن است در جنگی شبیه به این و جنگیدن در شهری مانند غزه، از تلفات غیرنظامی اجتناب کرد؟
لوی: این مسئله را می‌شود در دو سطح بررسی کرد یک) آیا تحت شرایطی خاص، اجتناب از تلفات غیرنظامی ممکن است؟ به نظر من پاسخ منفی است. دو) اما آیا ممکن است از هزار غیرنظامی کشته شده اجتناب کرد؟ پاسخ تقریباً مثبت است. من فکر می‌کنم پروپاگاندای دائمی اسراییل به نظرم باید این را «پروپاگاندا» نامید که می‌گوید همه کاری برای اجتناب از تلفات غیرنظامی می‌کنیم، باید‌‌‌ همان دروغ گستاخانه‌ای توصیف شود که هست.
می‌توانستیم با پرداختن به تصویر بزرگ‌تر از کل این بحران اجتناب کنیم زیرا این ماجرا راه حلی نظامی ندارد. نمی‌شود مسئلهٔ فلسطین را با نظامی‌گری حل کرد.
اگر اراده‌ای برای جلوگیری از این بحران وجود داشت باید ساختاری انگیزشی ایجاد می‌کردیم که نتیجه آرامش در غزه تسهیل محاصره‌ خواهد بود، وقتی اسراییل آرام بود، غزه تحت محاصره بود.

دویچه وله: در این مرحله برای توقف جنگ چه باید کرد؟
لوی: به نظر می‌آید هر پیشنهاد آتش بسی که امید جدی برای تسهیل محاصرهٔ غزه را در بر داشته باشد به حماس امکان می‌دهد با آتش بس موافقت کند. نیازمند بسته‌ای هستیم که شامل این مورد باشد. در سمت اسراییل، چیزی که احتمالاً بیش از هر چیز دیگری به آتش بسی فوری منجر خواهد شد، اهرم‌های خارجی موثر، به خصوص آمریکایی و همین طور اروپایی است. چنین شرایطی دور از دسترس است. آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها، مخصوصاً آمریکایی‌ها به طور گسترده از موضع اسراییلی‌ها حمایت کرده‌اند، پس به بن بست رسیده‌ایم. همچنان معتقدم که بهترین گزینه، ادامهٔ تلاش‌ها است، اما فکر نمی‌کنم که اسراییل بخواهد غزه را دوباره اشغال کند. بنابراین اگر نتانیاهو پایانی یک جانبه را برای این حمله انتخاب کند، پاسخ بین المللی فوری باید شامل تلاش‌هایی برای پرداختن به محاصرهٔ غزه باشد، طوری که پاسخ حماس به پایان مأموریت نظامی اسراییل، اراده پایان دادن به شلیک راکت‌ها باشد.

دویچه وله: آیا این به آن معناست که باید فشار بین المللی، مخصوصاً آمریکا، روی اسراییل باشد تا بتوان جنگ را متوقف کرد؟
لوی: واضح است که آمریکا بیشترین اهرم فشار را در اختیار دارد. اگر ارادهٔ آمریکا بر استفاده از این اهرم فشار بود، نه تنها امکان پایان بخشیدن به این بحران وجود داشت، بلکه می‌شد به بحران بزرگ‌تر هم پرداخت. اما با توجه به واقعیت‌های نظام سیاسی آمریکا، این اتفاق نخواهد افتاد. پس بایست پیام روشن تری در محدودهٔ امکانات موجود به اسراییلی‌ها فرستاده شود.
اسراییلی‌ها باید درک کنند همدلی جامعه جهانی در حد پاسخ به شلیک راکت‌ها و تونل‌ها است. اما رفتار اسراییل در حوزه «حق دفاع از خود» اسراییل، فرا‌تر از حد قابل قبول است. این پیام‌ها باید بلند و واضح به گوش اسراییل برسند.
باید گزینهٔ معتبری روی میز باشد تا محاصرهٔ غزه را تسهیل کند. شاید بتوان با پیشنهاد گزینهٔ «باز کردن بندری در غزه» به حماس فشار آورد تا آتش بس را بپذیرد. پس با توجه به واقعیت‌های موجود سیاسی، این بهترین کاری است که در شرایط فعلی از دست ما بر می‌آید.

دویچه وله: پس از بمباران مدرسه‌ها و شهروندان، انتقادهای زیادی از اسراییل صورت گرفته است. اسراییل چگونه به این انتقاد‌ها واکنش نشان می‌دهد؟
لوی: اسراییل این انتقاد‌ها را جدی نمی‌گیرد، چون پیامدی نخواهند داشت، اگر هم داشت اسراییل باز هم آن‌ها را رد می‌کرد، اما مجبور می‌شد دست به تصمیم گیری‌های سخت بزند. انتقادهای حاضر چیزی جز لفاظی نیست. هیچ قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در این خصوص صادر نمی‌شود و حتی یک اقدام تنبیهی که متوجه این عملکرد اسراییل باشد، صورت نمی‌پذیرد. لفاظی تو خالی، ما را به هیچ جا نخواهد رساند.

دویچه وله: آیا این به آن معناست که انتقاد‌ها تا کنون صرفاً لفاظی بوده‌اند؟
لوی: حرف خالی‌اند، و‌ همان‌ها هم به زحمت مطرح شده‌اند.

دویچه وله: نظرهایی، نظرهایی از سمت یهودی‌ها در اینترنت بوده که شما را به خاطر انتقاد از اسراییل به یهودی ستیزی متهم کرده‌اند. دربارهٔ این چه فکر می‌کنید؟
لوی: به نظرم تراژیک است! مذهب و قومی که من در آن به دنیا آمده‌ام میراثی غرورآمیز از اخلاق جهانی دارد که برخی از تلاش‌های بزرگ عصر ما را در راه حقوق بشر رقم زده است، اعتقاداتی که به باور من منادی احترام به دیگران است. فکر می‌کنم تراژیک است زیرا اتهام‌های یهودی ستیزی‌ که در دفاع از اقدامات غیرقابل دفاع اسراییل مطرح می‌گردد باعث کم اهمیت شدن مفهوم یهودی ستیزی می‌شوند. به نظر من، متأسفانه دولت اسراییل و کسانی که دولت اسراییل را در هنگام اشتباه حمایت می‌کنند، به میراث یهودی و به آیندهٔ جوامع یهودی و مردم یهودی خیانت می‌کنند. بعضی از این اقدامات، زمانی که به نام مجموعهٔ یهودیان انجام می‌شوند، خطرناک هستند.
*دانیل لوی مدیر بخش خاور میانه و شمال آفریقای شورای روابط خارجی اروپاست. لوی در مذاکرات اسراییل-فلسطین در دولت‌های اسحاق رابین و ایهود باراک، عضو گروه مذاکره‌کنندهٔ اسراییلی بوده است. وی همچنین رهبری گروه اسراییلی برای مذاکرات منتهی به «ابتکار ژنو ۲۰۰۳» را به عهده داشته است.

منبع: http://www.dw.de/daniel-levy-no-just-war/a-17827316