شاید برای شما هم پیش آمده باشد که متوجه داغ شدن کف پا هایتان شده باشید. این داغی به خودی خود ایجاد نمی شود و دلایل مختلفی برای ایجاد آن وجود دارد. بعضی از این دلایل می توانند خطرناک باشند و نیاز به بررسی فوری دارند. در این مقاله از پارس نیوز به علت داغ شدن کف پا به طور جامع پرداخته ایم.

داغی کف پا چیست؟

داغی کف پا می‌تواند ناشی از عوامل متعددی باشد که شامل، آسیب به عصب در پا به دلیل قرار گرفتن در معرض سرما و گرمای شدید یا مواد سمی است. داغی کف پا همچنین ممکن است به دلیل مشکل گردش خون باشد که جریان خون در پا با اختلال مواجه شده است، مانند بیماری سرخرگ محیطی، آسیب به پا یا راه رفتن و دویدن شدید.

گرم شدن کف پا - داغ شدن کف پا

از سوی دیگر، داغی کف پا ممکن است ناشی از آسیب اعصاب محیطی باشد که اختلال در عملکرد اعصاب محیطی است که سیگنال‌های بین بدن و مغز و نخاع را تقویت می‌کنند.

آسیب اعصاب محیطی می‌تواند به دلیل بیماری‌ها و اختلالات خاص متعددی مانند دیابت، اعتیاد به الکل و سندروم گلین باره که اختلال خودایمنی عصب است، رخ دهد. در بسیاری از موارد، آسیب اعصاب محیطی علت شناخته شده‌ای ندارد.

احساس سوزش و داغی کف پا می‌تواند به تنهایی رخ دهد یا با احساس سوزن سوزن شدن (اختلال حس لامسه) و بی‌حسی همراه باشد. داغی کف پا براساس علت آن، ممکن است در حالت استراحت یا هنگام راه رفتن یا حرکت به اطراف رخ دهد.

مدت زمان و دوره احساس داغی کف پا بسیار متفاوت است، که به شرایط زمینه‌ای آن بستگی دارد. داغی کف پا که به دلیل آسیب رخ می‌دهد، بطور یکباره شروع می‌شود، در حالی که حس داغی کف پا که ناشی از آسیب اعصاب محیطی است، به آرامی شروع شده و ادامه دارد یا با گذشت زمان تشدید می‌شود.

اگر بطور ناگهانی دچار احساس سوزش در کف پا شده‌اید که با بی‌حسی یا ضعف در یک سمت بدن؛ تغییر در سطح هوشیاری یا آگاهی مانند بیهوش شدن یا عدم واکنش؛ یا تشدید سردرد همراه است، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا می‌تواند نشانه‌های سکته مغزی باشد. همچنین اگر حس داغی کف پا ناشی از سوختگی شدید است، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

علائمی در کف پا که ممکن است با داغی کف پا همراه باشد

داغی کف پا می‌تواند با علائم دیگری که کف پا را درگیر می‌کند، همراه باشد: این علائم شامل:

  • خونریزی
  • تاول
  • بی‌حسی
  • درد
  • قرمزی، گرما یا ورم
  • سوزن سوزن شدن یا دیگر حس‌های غیرطبیعی در کف پا

درد کف پا - داغ شدن کف پا

علائم دیگری که ممکن است با داغی کف پا همراه باشد

داغی کف پا ممکن است با علائم دیگری همراه شود که با دیگر بخش‌های بدن ارتباط داشته باشد، این علائم شامل:

  • کاهش یا قطع نبض
  • تغییر در حس بدن
  • ایجاد مشکل در راه رفتن
  • خواب‌آلودگی شدید درطول روز
  • حساسیت شدید نسبت به لمس بدن
  • مشکلات کف پا مانند زخم و درد استخوان و مفصل
  • اختلال در هماهنگی بدن
  • ضعف عضلانی
  • درد عصب
  • درد هنگام راه رفتن
  • کاهش توانایی در احساس درد یا تغییر درجه حرارت بدن
  • درد شدید که ممکن است در طول شب تشدید شود
  • اختلال در خواب
  • حس سوزن سوزن شدن، بی‌حسی یا دیگر احساسات غیرطبیعی در پاها

دلایل داغ شدن کف پا

سندروم داغ شدن کف پا

سندرم داغ شدن کف پا یا سندروم گریرسون-گوپالان (Grierson-Gopalan syndrome)، یک وضعیت پزشکی است که در آن پاهای شما به شدت دردناک است بطوریکه درد آن ممکن است در خواب شما اختلال ایجاد کند. داغ شدن کف پا باعث سوزش و درد شدید پا ، هیپراستزی (hyperesthesia: حساسیت فیزیکی بیش از حد بخصوص روی پوست) و تغییرات وازوموتور(vasomotor: وضعیتی که رگهای خونی را تنگ و گشاد میکند) پاها می شود که منجر به تعریق بیش از حد در کف پا میشود.

این بیماری میتواند حتی بر روی چشمها اثر گذارد و منجر به تنبلی چشم و اسکاتوم بینایی (تاری و دیدن لک سیاه در میدان دید) شود. داغ شدن کف پا گاهی به حس خواب رفتگی پاها یا سوزن سوزن شدن (پارستزی) وبی حسی پاها بر میگردد. جمعیت در گیر این بیماران بیشتر در بین خانمها و افراد بین سن بیست تا چهل سال دیده میشود.

داغ شدن کف پا معمولاً محدود به کف پا می شود ، اما در بعضی بیماران ممکن است تا مچ پا یا ساق پیشروی کند. بدترین وضعیت علائم گرما معمولا در شب است که با آمدن صبح وضعیت بهتر می شود.

گاهی همراه با سوزش پاهای مرتبط با این سندرم، علائم روانشناختی در مبتلایان به اختلالات روان تنی دیده می شود . پوست پاها در اکثر موارد هنگام احساس گرما قرمز نمیشود و تقریباً هرگز حساسیت نسبت به فشار و لمس با آن همراه نیست.

سوزش کف پا - داغ شدن کف پا

داغ شدن کف پا به علت آسیب عصبی یا گرفتگی عصبی

آسیب عصبی ممکن است به دلیل بیماری های مختلف آسیب دیدگی در ناحیه پشت و یا تغییرات دژنراتیو ستون فقرات، استفاده از داروهای شیمی درمانی یا قرار گرفتن در معرض سموم ایجاد شود.

  • نوروپاتی محیطی

یکی از شایع ترین علت داغ شدن کف پا است و در این عارضه اعصاب حسی محیطی که نخاع را به قسمت انتهایی متصل می کنند، آسیب می بینند. افرادی که مدت طولانی به دیابت مبتلا هستند و یا افرادی که سطح قند خون آنها به خوبی کنترل نشده است ، بیشتر در معرض ابتلا به نوروپاتی محیطی هستند.

سایر شرایطی که می تواند باعث نوروپاتی محیطی شود شامل بیماریهای ارثی ، عوامل شیمی درمانی، ، نارسایی کلیه، اختلالات ایمنی بدن (از جمله آرتریت روماتوئید) ، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی، عفونتها، نداشتن رژیم غذایی متعادل (کمبود ویتامین B و سندرم سوء جذب) و الکلیسم ( مصرف بیش از حد الکل) هستند.

  • سندرم تونل تارسال

تونل تارسال فضایی باریک در داخل مچ پا در نزدیکی استخوان های مچ پا است و فشرده شدن عصب تیبیال خلفی (posterior tibial nerve) که در داخل تونل تارسال است، می تواند منجر به احساس درد، سوزش و سوزن شدن در پا شود.

  • مورتون نوروما

بافت عصبی بین استخوان های پایه انگشتان ممکن است ضخیم شود و باعث  ایجاد درد گردد. کفش های خیلی تنگ می توانند باعث ایجاد این نوع نوروما شوند هرچند ممکن است آسیب ورزشی ، استرس و یا وضعیت غیر طبیعی قرارگیری و یا حرکتی پا نیز منجر به این بیماری شود.

  • سندرم درد منطقه ای پیچیده (Complex regional pain syndrome)

یک اختلال عصبی نادر و بسیار دردناک که دردی که معمولاً روی بازو یا پا اثر میگذارد. و ممکن است بعد از سکته مغزی، حمله قلبی، آسیب دیدگی و یا جراحی رخ دهد.

  • بیماری Charcot-Marie-Tooth

این عارضه ارثی به اعصاب موجود در بازوها و پاها آسیب میزند. این اختلال عصبی ارثی ممکن است باعث آسیب به اعصاب محیطی پاها و پاها شود.

آسیب با گذر زمان بدتر می شود و بر روی عضلات و اعصاب اندامها نیز اثر می گذارد و منجر به ضعف غیر طبیعی و ایجاد قوس بیش از حد در پا می شود و پاها به دلیل فشارهای غیرطبیعی مستعد شکستگی استرسی میشوند و اغلب این افراد برای عملکرد مناسب نیاز به بریس پا دارند.

عفونتها و علت داغ شدن کف پا

  • پای ورزشکار (tinea pedis یا Athlete’s foot)

یک عفونت قارچی است که معمولاً  در بین انگشتان پا ایجاد می شود و معمولاً در افرادی رخ می دهد که پاهای آنها کاملاً عرق کرده است و همزمان پاهای آنها در کفش های خیلی چسبیده، محکم شده باشد. علائم و نشانه های پای ورزشکار شامل بثورات پوستی است که معمولاً باعث خارش ، لک و سوزش می شود

اختلالات غدد درون ریز یا متابولیک و اثرش بر داغ شدن کف پا

  • کم کاری تیروئید

غده تیروئید کم کار ممکن است علت داغ شدن کف پا باشد، همچنین میتواند منجر به افزایش وزن، خستگی  و خشکی پوست شود.

  • دیابت

دیابت نوع 1 و نوع 2 بر اعصاب محیطی بدن ، به ویژه می تواند در طولانی مدت به اعصاب حسی کف پا و خود پاها آسیب برساند. سطح بالای گلوکز یا دیابت کنترل نشده بر انتقال سیگنال از این اعصاب تأثیر می گذارد و می تواند دیواره رگ های خونی را تضعیف کند.

سایر علت داغ شدن کف پا

  • اریترومالالژیا / اریترمالژیا (Erythromelalgia/Erythermalgia)

این اختلال نادر که علت دقیق آن مشخص نیست می تواند منجر به درد شدید، سوزش کف پا، افزایش درجه حرارت پوست و قرمزی قابل مشاهده (اریتم) انگشتان پا و کف پا  و یا حتی دستها شود. حملات ممکن است فقط در بعضی مواقع رخ دهد و از چند دقیقه تا چند روز به طول انجامد و یا ممکن است یک درد سوزشی مداوم همراه داشته باشد. منطقه آسیب دیده ممکن است متورم، گرم و حساس شود.

عوارض پوشیدن کفش نامناسب - داغ شدن کف پا

پوشیدن کفش ها و حتی جورابهای ساق دار خیلی تنگ می تواند موجب تحریک  و حساسیت پا شده و یا بر قسمت های خاصی از پا فشار بیاورد.

استرس به دلیل ورزش یا آسیب جسمی.

  • آلرژی

آلرژی به موادی بکار رفته در کفش یا جوراب.

  • درماتیت یا اگزمای تماسی

رنگها یا مواد شیمیایی بکار رفته برای قهوه ای کردن چرم ممکن است باعث سوزش و التهاب پوست کف پا شود.

  • مصرف  بیش از حد الکل

  • شیمی درمانی

همچنین بیماری  کرونیک کوه زدگی (chronic mountain sickness) ، سندرم گیتلمن( Gitelman syndrome) ، لیشمانیوز (leishmaniosis)، اِم‌اِس یا تصلب بافت چندگانه ، اختلال روانی (روان تنی) ، HIV / AIDS، نارسایی کلیوی، علل ارثی و دلایل ایدیوپاتیک(idiopathic) میتوانند علت داغ شدن کف پا باشند.

درمان داغ شدن کف پا

درمان به علت داغ شدن کف پا بستگی دارد. درمان ها غالبا می توانند ساده باشند و مثلا تنها ممکن است شما  به موارد زیر نیاز داشته باشید:

  • یک نسخه شامل یک ضد قارچ برای پای ورزشکار
  • کفش راحت تر
  • گذاشتن وسایل ارتوپدی اصلاحی و قرار دادن آنها در کفش های خود
  • مکمل های ویتامین B
  • مکمل های تیروئید
  • اگر درگیر دیابت هستید، ممکن است نیاز به تغییر رژیم غذایی یا استفاده از داروهای خاص دیابت یا داروهایی برای کمک به درد عصب داشته باشید.

تحریک عصب ممکن است برای درد های شدید عصبی کمک کننده باشد ، مانند:

  • تحریک الکتریکی عصب
  • درمان مغناطیسی
  • لیزر درمانی
  • نور درمانی

درمان‌های خانگی داغ شدن کف پا

سرکه سیب 

سرکه سیب می‌تواند به مبارزه با باکتری‌ها، قارچ‌ها و بسیاری از میکروب‌های مضر دیگر کمک کند. خیساندن پاها در حمام پا با آب گرم با سرکه سیب می‌تواند روشی عالی برای درمان پای ورزشکاران باشد، با این حال، هیچ مدرک علمی وجود ندارد که ثابت کند این درمان خانگی چقدر می‌تواند موثر باشد.

بیشتر درمان‌های خانگی برای درمان داغی کف پا شامل حمام پا است. سرکه سیب را می‌توان به راحتی در فروشگاه‌ها یا به صورت آنلاین پیدا کرد. استفاده از سرکه سیب می‌تواند چندین فواید دیگر برای سلامتی داشته باشد. علاوه بر فواید بسیار، مصرف سرکه سیب آسان است زیرا می‌توان آن را به رژیم غذایی روزانه نیز اضافه کرد.

سرکه سیب به متعادل کردن سطح pH پاها و کاهش درد کمک می‌کند و همچنین باعث کاهش ناراحتی می‌شود. خیساندن پاها در آب سرد یا گرم با سرکه سیب یکی از بهترین راه‌ها برای درمان سندرم سوزش کف پا است.

آب سرد

احساس سوزش در پاها را می‌توان با حمام پا با آب سرد درمان کرد. می‌توانید حداقل 15 دقیقه پاهای خود را در آب خنک قرار دهید. این کار حداقل می‌تواند علائم سندرم سوزش پا را به طور موقت تسکین دهد. علاوه بر این، از قرار دادن پاهای خود در معرض گرما خودداری کنید زیرا می‌تواند علائم را بدتر کند.

برای موثرتر کردن این درمان خانگی، پیشنهاد می‌شود نمک اپسوم را در تشت آب سرد اضافه کنید. می‌توانید از این درمان طبیعی استفاده کنید و به رختخواب بروید، زیرا احتمال تشدید علائم در شب وجود دارد.

علاوه بر این، شما باید از استفاده از هرگونه کرم یا پماد موضعی خودداری کنید، مگر اینکه توسط پزشک توصیه شود. ریختن آب سرد روی پاهای داغ یکی از موثرترین درمان‌های خانگی برای درمان سندرم سوزش پا است.

نمک اپسوم

نمک اپسوم عمدتاً یک ترکیب معدنی است که از سولفات منیزیم کریستال به دست می‌آید. از قدیم الایام توسط بسیاری از افراد برای درمان درد استفاده می‌شد و همچنین به عنوان یک ملین ملایم عمل می‌کند. می‌توان آن را در آب سرد برای درمان سندرم سوزش پا اضافه کرد.

می‌توانید پاهای خود را به مدت 15 تا 20 دقیقه در آب فرو کنید، این کار باعث تسکین پاهای شما و همچنین کاهش درد می‌شود. از محلول نمک اپسوم همچنین می‌توان برای درمان علائم بیماری پاهای ورزشکاران استفاده کرد.

بهترین چیز در مورد این درمان خانگی این است که نمک اپسوم را می‌توان به راحتی در خانه‌ها پیدا کرد و همچنین یک درمان بسیار مقرون به صرفه است.

این ترکیب طبیعی التهاب را کاهش می‌دهد و همچنین می‌تواند به خلاص شدن از شر بوی بد پا کمک کند. اما، یک بیمار دیابتی باید قبل از استفاده از حمام پا با نمک اپسوم به عنوان یک درمان خانگی برای داغی کف پا با پزشک خود مشورت کند.

کمپرس یخ - داغ شدن کف پا

زردچوبه 

زردچوبه یک ادویه محبوب است که دارای خواص دارویی می‌باشد. دارای خواص ضدالتهابی و ضدمیکروبی است که می‌تواند به تسکین و خنک کردن پاها و کاهش درد کمک کند. برای استفاده از زردچوبه به عنوان یک درمان خانگی برای درمان داغی کف پا، می‌توانید خمیر درست شده از زردچوبه و روغن نارگیل را روی پاهای خود بمالید یا می‌توانید با مخلوط یک قاشق غذاخوری پودر زردچوبه و روغن حیوانی، شیر زردچوبه درست کنید.

ترکیب کورکومین موجود در زردچوبه سرشار از آنتی اکسیدان است و می‌تواند از بسیاری از عفونت‌های پوستی پیشگیری کرده و آنها را درمان کند. حتی می‌توانید زردچوبه را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانید زیرا فواید زیادی برای سلامتی دارد.

روغن ماهی

روغن ماهی نیز حاوی خواص ضد التهابی است که می‌تواند در کاهش درد و ناراحتی مفید باشد. اگر فردی از سندرم سوزش پا رنج می‌برد این عارضه وی ناشی از دیابت است، بهتر است سندرم سوزش پای خود را با استفاده از روغن ماهی درمان کند.

طبق یک مطالعه، نشان داده شد که روغن ماهی می‌تواند پیشرفت نوروپاتی دیابتی را کاهش دهد و حتی آن را معکوس کند. یک فرد می‌تواند بین 2400 تا 5400 میلی گرم روغن ماهی در روز مصرف کند. اسیدهای چرب امگا 3 در درمان مشکلات مربوط به درد به خوبی عمل می‌کنند.

همچنین می تواند از آسیب عصبی جلوگیری کرده و آن را درمان کند. مصرف روغن ماهی درست مانند مصرف یک مکمل ویتامین است، اما اگر با سایر داروها ترکیب شود می‌تواند عوارض جانبی کمی داشته باشد.

رژیم غذایی و هیدراتاسیون 

مصرف غذاهای غنی از پروتئین و اسیدهای چرب مانند ماهی، سبزیجات برگ سبز، محصولات لبنی، آجیل و دانه‌های کتان می‌تواند به بهبود سوزش پا کمک کند. با نوشیدن مایعات بیشتر خود را هیدراته نگه دارید.

ماساژ کف پا

ماساژ نقش مهمی در افزایش جریان خون در هر قسمت از بدن دارد. بنابراین، اگر فردی از سندرم سوزش کف پا رنج می‌برد، می‌تواند پاهای خود را به منظور بهبود گردش خون و جریان خون در مناطقی که به آن نیاز دارند، ماساژ دهد.

این کار می‌تواند به درمان برخی از علائم سندرم سوزش کف پا کمک کند. بر اساس یک مطالعه، ماساژ پا به افرادی که از نوروپاتی دیابتی رنج می‌برند در بهبود تعادل، تحرک محدود در پا و احساس داغی کف پا کمک می‌کند. می‌توانید از روغن ماهی یا روغن‌های ضروری دیگر برای ماساژ پا استفاده کنید تا این درمان خانگی مؤثرتر شود.

ماساژ می‌تواند عضلات پاهای شما را شل کند و درد را تسکین دهد. حتی می‌توانید ماساژ پا را از یک متخصص نیز دریافت کنید، زیرا برخی از نقاط فشار وجود دارد که در درمان این اختلال باید روی آنها تمرکز کرد.

کفش مناسب بپوشید 

برای حفظ گردش خون مناسب، کفش‌های راحت و متناسب با اندازه پای خود بپوشید. کفش‌های تنگ نپوشید زیرا باعث کاهش جریان خون در پاهای شما و ایجاد ناراحتی می‌شود.

تمرینات

کاهش سوزش و درد پاهای شما کمک می‌کند زیرا ورزش جریان خون را در بدن بهبود می‌بخشد.

داروهای تجویزی

  • انسولین یا داروهای خوراکی کاهنده قند خون می‌توانند سطح گلوکز خون را در افراد دیابتی کنترل کنند.
  • مکمل‌های غذایی ممکن است برای افرادی که کمبود ویتامین دارند تجویز شود.
  • مسکن‌ها. داروهایی مانند داروهای مخدر خوراکی یا موضعی یا غیرمخدر ممکن است برای تسکین درد تجویز شوند. کرم‌های موضعی، لوسیون‌ها، اسپری‌ها یا تکه‌های حاوی لیدوکائین ممکن است ناراحتی را کاهش دهند.
  • داروهای ضد افسردگی. داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای و سایرین ممکن است به درد مزمن مرتبط با نوروپاتی کمک کنند.
  • داروهای ضد تشنج. گاباپنتین، کاربامازپین، پره گابالین و غیره ممکن است برای درمان درد مزمن استفاده شوند.
  • داروهای ضد قارچ. داروهای خوراکی ممکن است برای عفونت‌های مقاوم به محصولات موضعی استفاده شوند.

ماساژ کف پا - داغ شدن کف پا

فیزیوتراپی 

فیزیوتراپ‌ها می‌توانند به شما کمک کنند تا درد و التهاب پاهایتان را کاهش دهید. برای درد شدید در اعصاب، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:

  • نور درمانی
  • لیزر درمانی
  • مغناطیس درمانی
  • تحریک الکتریکی عصب

تشخیص علت داغ شدن کف پا

بیشتر افرادی که برای تشخیص علت داغ شدن کف پا به متخصص مراجعه می کنند، بیشتر احتمال دارد مبتلا به دیابت باشند. برای این افراد ، علت داغ شدن کف پا به دلیل نوروپاتی ساده است و آزمایشهای تشخیصی اضافی لازم نیست.

در تعداد کمی از افراد که حملات ناگهانی و رو به وخامت سوزش و داغ شدن در پاها دارند و یا دلیل قابل توجیهی برای این عارضه وجود ندارد ، برای تشخیص صحیح و دقیق تر آزمایشات بیشتری لازم  است. این آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

الکترومیوگرافی (EMG)

آزمایش عملکرد عضلات با استفاده از ضبط فعالیت های الکتریکی داخل عضلات. برای آزمایش EMG، یک پروب (کاوشگر) بر روی پوست قرار میگیرد و یا ممکن است یک سوزن به داخل عضله وارد شود.

تست های آزمایشگاهی

آزمایش خون ، ادرار یا مایعات نخاعی برای تشخیص علت دغ شدن کف پا استفاده می شود. همچنین میزان ویتامین بدن را می توان با یک آزمایش خون ساده سنجید.

مطالعه هدایت عصبی

مطالعه هدایت عصبی توانایی اعصاب در انتقال تکانه ها را آزمایش می کند. در این روش یک عصب تحریک شده و پاسخ عضله ی کنترل شده توسط آن عصب، اندازه گیری می شود.

بیوپسی عصبی

ممکن است پزشک پیشنهاد کند که یک قطعه از بافت عصبی را کنده و آن را تحت میکروسکوپ معاینه کند، هرچند بسیار نادر است.

راه های پیشگیری از داغ شدن کف پا

  • پوشیدن کفش مناسب و اندازه که به پاها فشار وارد نشود
  • پوشیدن جوراب نخی و اجتناب از پوشیدن جوراب های بافته شده از الیاف مصنوعی
  • استراحت دادن به پاها حتی به اندازه پنج دقیقه در صورت ایستادن مداوم
  • عدم مصرف دخانیات و الکل
  • مشورت با پزشک