آن سوی صافولای سعودی در ضربه به اقتصاد ایران/ کالاهای استراتژیک در دام تهدیدات شبکه وهابیت

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- «دکتر وحید شقاقی شهری» عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی در یادداشتی اختصاصی برای «پارس» در واکاوی سهام هشتاد درصدی شرکت صافولای عربستانی در صنایع بهشهر و تضاد آن با اقتصاد مقاومتی نوشت:

یکی از بندهای مهم سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی بر امنیت غذایی و دارویی در کشور تاکید داشته است. بر این اساس در بعضی از محصولات راهبردی و استراتژیک بایستی حرکت به سوی خودکفایی انجام گیرد؛ گرچه برخی بحث هایی مبنی بر مزیت نسبی، مزیت مطلق و هزینه بری را مطرح می کنند که در صورت عدم صرفه اقتصادی تولید برخی از محصولات، مجوز واردات آن  داده شود اما این در حالی است که بر اساس سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی، ابتدا بایستی محصولات راهبردی مورد شناسایی قرار گیرند و به هر صورت ممکن تولید آن ها در داخل کشور انجام گیرد.

به عبارت دیگر بر اساس سیاست های ابلاغی اقتصاد مقاومتی، محصولاتی که از جمله کالاهای استراتژیک به شمار می آیند، حتی در صورتی که صرفه اقتصادی بر آن ها مترتب نباشد، ضروری است که در داخل کشور به تولید برسند. بنابراین به نظر می رسد که تعیین محصولات راهبردی، شناسایی و تفکیک آن ها در هر شرکت و تولیدکننده ای که در حال حاضر مشغول به فعالیت است، بایستی به انجام برسد. به دنبال آن نیز ضروری است که تدابیری نسبت به انحصاری بودن تولید محصولات راهبردی اتخاذ شود.

به عنوان نمونه بایستی تعداد محصولات راهبردی که تولید آن ها در داخل کشور ضروری است احصا و شناسایی شود؛ چرا که در سال های اخیر مشکلاتی از عدم انجام چنین اقداماتی رخ داده است. عدم توان تولید برخی داروها به عنوان یکی از اقلام حیاتی کشور یکی از مشکلاتی است که در پی تحریم های اقتصادی مشاهده شد. متاسفانه دشمنان جمهوری اسلامی ایران نیز از این شکاف ها به عنوان تهدیدی علیه کشور استفاده می کنند.

دولت و ستاد راهبردی اقتصاد مقاومتی بایستی اقلام و محصولات راهبردی کشور را مورد شناسایی و دسته بندی قرار دهد تا این که این محصولات به هر صورت ممکن در داخل کشور به تولید برسد؛ چرا که این موضوع اصل مقاوم سازی جمهوری اسلامی ایران به شمار می آید. این ستاد در راستای سیاست های اقتصاد مقاومتی ضروری است که با شناسایی محصولات راهبردی و تهدیدهای محتمل، خودکفایی در حوزه های تهدید را در دستور کار قرار دهد.

حال با توجه به سهام هشتاد درصدی شرکت صافولای عربستانی در شرکت صنایع بهشهر که بزرگ ترین تولیدکننده روغن خوراکى کشور به شمار می آید، ستاد اقتصاد مقاومتی بایستی نسبت به راهبردی بودن محصولات این شرکت ابراز نظر کند. اگر ستاد راهبردی اقتصاد مقاومتی محصولات شرکت صنایع بهشهر را نیز جزء محصولات راهبردی و تهدید بالقوه به حساب آورد، تولید محصولات آن خلاف روح سیاست-های اقتصاد مقاومتی شمرده می شود. 

البته بایستی نسبت به کالاهایی هم که استراتژیک تشخیص داده نمی شوند، تهدیدزدایی انجام شود. در این راستا می توان اقدام به رفع تهدیدهای بالقوه کرد؛ چرا که یک بازیگر نبایستی همه تخم مرغ های خویش را در یک سبد چیند. با توجه به این امر، از آن جایی که در حال حاضر 60 درصد از واردات کالاهای مختلف به ایران از پنج کشور انجام می گیرد، طبیعتا اگر شرکای تجاری و اقتصادی کشور متنوع باشند، رفع تهدید بالقوه انجام خواهد گرفت. همین طور اگر با شرکای تجاری کشور وابستگی متقابل انجام گیرد، نوعی بازدارندگی به وجود خواهد آمد اما متاسفانه در سال های گذشته این اقدام صورت نگرفته است و برای همین شیطنت های کشورهایی چون عربستان، امارات متحده عربی و برخی از کشورهای دیگر در این حوزه دیده می شود. امید می رود که ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی اقداماتی از این دست در راستای وابستگی متقابل بین شرکای تجاری به انجام رساند تا تهدیدات موجود را تا حدودی کاهش دهد. محصولات شرکت صنایع بهشهر و شرکت های دیگر نیز بایستی در سیستم گفته شده تعریف شود.

درصد بالای سهام شرکت عربستانی نکته قابل توجهی در رابطه با شرکت صنایع بهشهر است که 80 درصد سهام آن در اختیار شرکت صافولای عربستان گذاشته شده است. در این زمینه بایستی درصد معقولی در اختیار سهام دار خارجی قرار گیرد؛ همان طور که در همه کشورهای دنیا نیز سقف معقولی از سهام در اختیار شرکت های خارجی قرار می گیرد یا این که با پذیرش سهام داران مختلف از کشورهای گوناگون، وابستگی به یک کشور خاص را تا حد امکان کاهش می دهند تا در شرایط خاص مشکلاتی از سوی آن کشورها اتفاق نیافتد. این موضوعات از جمله نکات مهمی است که در اصول اقتصاد مقاومتی بایستی به تشریح آن پرداخت.

به عنوان نمونه بخش عمده شرکت های صنایع «بوئینگ» ایالات متحده آمریکا در کشورهای مختلف قرار گرفته است؛ در واقع با این اقدام از وابستگی به کشور خاصی جلوگیری به عمل آمده است. قطعات مختلف بوئینگ در حالی در کشورهای مختلف دنیا تنظیم می شود که در یک کشور تمرکز ایجاد نشود.