به گزارش پارس به نقل از ایسنا، ولی الله سیف در پیش خطبه های امروز نماز جمعه تهران در گزارشی پس از بیان کلیاتی درباره جایگاه و وظایف قانونی بانک مرکزی، به عنوان یکی از ارکان کلیدی سیاست گذاری، اجرا و نظارت بر امور اقتصاد کلان، به تبیین رویکردها در سال های اخیر و اقدامات انجام شده و در دست انجام جهت بهبود عملکرد بخش های پولی، اعتباری و ارزی کشور پرداخت.

وی با بیان این که بانک مرکزی در کنار اصلاح نرخ ارز و مهار تورم، کمک به تامین مالی سالم تولید را در سرلوحه برنامه های خود قرار داده است گفت: بدون شک بالفعل کردن ظرفیت های اقتصادی و واحدهای تولیدی یک مسوولیت عام و فرابخشی است اما بانک مرکزی خود را نسبت به تامین نیاز مالی دراین زمینه مسوول می داند همان اندازه که به ثبات ارز و کاهش تورم حساسیت خواهد داشت.

وی با بیان این که تاسیس بانک مرکزی در ایران به بیش از نیم قرن پیش برمی گردد، افزود: وظیفه این نهاد براساس مواد ۱۰ و ۱۱ قانون پولی و بانکی، تنظیم و اجرای سیاست های پولی و اعتباری، حفظ ارزش پول، موازنه پرداخت ها و تسهیل مبادلات بازرگانی و کمک به رشد اقتصادی، انتشار پول های رایج، نظارت بر بانک ها و موسسات مالی و اعتباری و تنظیم مقررات مربوط به معاملات ارزی دارد.

رییس کل بانک مرکزی افزود: علاوه بر قانون پولی و بانکی بانک مرکزی در ایفای وظایف خود و ارزیابی عملکرد نظام بانکی براساس قانون عملیات بانکی بدون ربا عمل می کند که براساس این قانون که یکی از دستاوردهای افتخار آفرین نظام جمهوری اسلامی است و کشورمان نیز تنها کشوری است که کلیه فعالیت های پولی و عملیات بانکی خود را صرفا براساس اصول شرع انور و فقه امامی انجام می دهد.

وی اظهار کرد: با توجه به حرمت ربا در اسلام بانک مرکزی در سال های نخست پیروزی انقلاب اسلامی اهتمام زیادی صرف اصلاح نظام بانکی کرد و با رهنمودها و مشارکت فضلی، متخصصان و صاحب نظران امور فقهی حوزوی به ویژه آیت الله رضوانی قانون عملیات بانکی بدون ربا را تنظیم و پس از تصویب از ابتدای سال ۶۳ اجرایی کرد.

سیف با بیان این که مهمترین هدف این قانون حذف ربا و ایجاد انطباق میان اصول و روح حاکم بر فعالیت های بانکی با قوانین شرع بوده گفت: با توجه به این که تنظیم و تدوین مقررات، طراحی نمونه قراردادها، تعریف ابزارهای مالی جدید و نظارت بر نحوه اجرا را و انجام عملیات بانکی نیازمند اخذ نقطه نظرات فقهی علاوه بر متخصصین رشته مربوطه است، شورای فقهی به عنوان یک نهاد مرجع برای انجام انطباق امور مربوطه با موازین شرع مقدس اسلام در بانک مرکزی تاسیس شد.

رییس کل بانک مرکزی ادامه داد: هدف دیگر ترسیم نقشه راه به منظور حرکت از بانکداری بدون ربا به سوی اهداف متعالی بانکداری اسلامی است که قطعا در این راستا به ارشادات و راهنمایی های آیات عظام و فقهای گرانقدر نیازمند هستیم و بانک مرکزی مشتاقانه پذیرای انتقادات و پیشنهادات تکمیلی از ناحیه کلیه صاحب نظران دراین زمینه است.

سیف با بیان این که بانک مرکزی مرجع عام ناظر بر عملیات بخش بانکی داخلی است، گفت: بر این اساس کلیه مقررات، ضوابط و بخش نامه های ناظر بر چگونگی تعامل بانک ها با مشتریان و دستگاه های دولتی توسط این بانک تهیه و ابلاغ می شود.

رییس کل بانک مرکزی با اشاره به این که نخستین اقدام بانک مرکزی بعد از انقلاب اسلامی سامان بخشی به وضعیت بحرانی بانک های کشور بوده است گفت: تعدد و وضعیت نابه سامان بانک ها در آن زمان سبب شد بانک مرکزی به منظور اجتناب از هرج و مرج و بی اعتمادی به نظام پولی نسبت به ادغام و سازمان دهی جدید نظام بانکی متناسب با شرایط روز اقدام کند.

وی گفت: بر این اساس ثبات و اعتماد عمومی به نظام بانکی تقویت شد و باعث مباهات است که ایران اسلامی جزو سه کشوری است که قانون عملیات بانکی مبتنی بر موازین اسلامی را تصویب کرده و به مرحله اجرا در آورده است و تنها کشوری است که نظام پولی خودش را به طور کامل براساس آموزه های دینی و عقود اسلامی اداره می کند.

سیف خاطرنشان کرد: صرف نظر از برخی انتقادات اجرایی، روح حاکم بر عملیات و مجموعه فعالیت های بانکی از اصول اسلامی تبعیت می کند و بدیهی است با گذشت زمان و پیدایش تحولات جدید نیازهای این حوزه تغییر کرده و یا ابزارهای مالی جدیدی را اقتضا می کند.

رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: بانک مرکزی تلاش می کند با تقید کامل نسبت به اصول دین این چارچوب ها را بازبینی کرده و حسب نیاز اصلاحاتی را در آنها اعمال کند.

وی با بیان این که یکی از افتخارات بانک مرکزی کمک به تامین نیازهای مالی در جنگ تحمیلی و قرار دادن تمام توان خود برای مدیریت اقتصاد در آن شرایط دشوار و هجمه های اقتصادی دشمنان بوده است گفت: در آن دوره بانک مرکزی و نظام بانکی نقش موثر و سازنده ای را در حفظ پایداری اقتصاد و تحقق اهداف اقتصادی نظام ایفا کرد. علاوه بر آن بانک مرکزی یکی از ارکان اصلی در سازندگی و خروج اقتصاد از تعادل نسبی سطح پایین و رشد نامکفی دوره جنگ تحمیلی بود که در آن شرایط از تمام امکانات و اعتبار خود به منظور تحریک اقتصاد و افزایش بهره برداری از ظرفیت های موجود تولیدی استفاده کرد.

رییس کل بانک مرکزی ادامه داد: رویکرد مشارکت موثر در تحقق برنامه های اقتصادی دولت کماکان و همواره ادامه دارد و بانک مرکزی به سبب بر عهده داشتن جایگاه بانک دولت همواره به تامین مالی اقتصاد کمک کرده و نقش بی بدیلی در اجرای طرح های عظیم توسعه ای بر عهده داشته است.

سیف خاطرنشان کرد: تامین اعتبار لازم برای اجرای پروژه های بزرگ از طریق انتشار اوراق مشارکت، اوراق گواهی سپرده، صکوک، اعطای خط اعتباری و سایر تسهیلات ممکن از جمله مهمترین سیاست های اعتباری و ارزی بانک مرکزی بوده است همچنین اعطای تسهیلات به خسارت دیدگان ناشی از خشکسالی و تامین گسترده اعتبارات ترجیحی و غیر ترجیحی که برای بخش کشاورزی مورد نیاز بوده است و همچنین مشارکت در تدوین و تامین اعتبارات مورد نیاز به منظور اجرای طرح های کوچک و بزرگ اشتغالزا و کارآفرین و همچنین الزام بانک ها به تفکیک منابع قرض الحسنه از سایر منابع به منظور اطمینان از مصرف کل منابع قرض الحسنه جمع آوری شده و استفاده از آن ها در مصارف مجاز تعیین شده از دیگر فعالیت های بانک مرکزی است.

سیف همچنین به ایجاد سامانه تسهیلات قرض الحسنه وام ازدواج اشاره کرد و گفت: تاکنون از این طریق پنج میلیون فقره تسهیلات ازدواج به مبلغ کلی ۱۲۵ هزار میلیارد ریال پرداخت شده است. همچنین تامین اعتبارات جایگزینی خودروهای فرسوده و اعطای تسهیلات خرید خودرو برای جانبازان و همچنین تامین اعتبارات لازم برای بازسازی مناطق آسیب دیده از بلایای طبیعی و همچنین مسکن جانبازان، آزادگان و خانواده های شهدا و مسکن مهر جزو فعالیت های بانک مرکزی بوده است.

وی از دیگر فعالیت های بانک متبوعش را تامین اعتبارات لازم و یا استمهال بدهی مربوط به ایجاد مسکن روستایی و نوسازی بافت های فرسوده شهری، تامین مسکن ایثارگران و نخبگان کشور اشاره کرد و گفت: همچنین برنامه ریزی برای خروج از نظام چندگانه ارزی در نیمه دوم دهه ۷۰ که منجر به ناهنجاری و عدم شفافیت در اقتصاد شده بود جزو برنامه های اجرایی شده بانک مرکزی بوده است.

رییس کل بانک مرکزی نهادسازی در بازارهای پول و ارز به منظور بهبود عملکرد و تضمین این بازار را از جمله اقدامات مثبت این بانک ناظر عنوان کرد و گفت: بانک مرکزی بسترهای مناسبی برای خدمت رسانی موثر فراهم کرد براین اساس شفافیت و تمرکز بر انجام قوانین بسیاری از موانع را تسهیل کرد در همین راستا اعطای مجوز تاسیس بانک خصوصی و همچنین بخشیدن قسمتی از سهام بانک های دولتی جهت اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی صورت گرفت.

سیف افزود: بانک مرکزی به عنوان یک مقام سیاست گذار و ناظر بر وضعیت پولی کشور در دهه اخیر بخش قابل توجهی از فرآیندهای خود را بر روی حفظ تعادل بازار ارز و کنترل آن قرار داده است و متناسب با تشدید تحریم ها و هدف قرار گرفتن ابزارهای پولی و مالی توانست اقدامات خوبی را انجام دهد و در کنار آن با هدف استفاده از تکنولوژی روز دنیا در جهت کاهش تخلفات بانکی قدم برداشت.

وی با بیان این که همزمان با تشدید تحریم ها و کاهش درآمدهای ارزی، حفظ ثبات اقتصاد کلان و همچنین ایجاد آرامش در بازار اهمیت زیادی پیدا کرد گفت: در این شرایط بانک مرکزی با تامین ارز مورد نیاز برای کالاهای اساسی و نیازهای عمومی مردم و همچنین دارو تلاش کرد تا کنترلی بر شتاب تورم داشته باشد. در همین راستا مرکز مبادلات ارزی به منظور بهبود فضای ارز کشور و همچنین کاهش سفته بازی ها راه اندازی شد.

رییس کل بانک مرکزی از دیگر اقدامات بانک مرکزی را حمایت از فضای کسب و کار و تولید عنوان کرد و گفت: هر چند شرایطی به وجود آمد که تامین نقدینگی برای واحدهای تولیدی مشکل بود اما بانک مرکزی به اعطای تسهیلات برای تولید همچنان ادامه داد و متناسب با اقتضائات روز و با هدف روان سازی و نجات و حمایت از تولید به تامین مالی این واحدها پرداخت.

سیف از دیگر اقدامات بانک مرکزی را اصلاح ضوابط مربوط به ممنوع الخروج شدن بدهکاران بانکی عنوان کرد و گفت: وصول مطالبات بانکی ضمن این که برخی مشکلات را برطرف می کند موجب تسهیل در روند اعطای تسهیلات به بخش تولید خواهد شد و همین امر نیز موجب کاهش تورم می شود.

وی به گسترش فعالیت های الکترونیکی بانکی اشاره کرد و گفت: با راه اندازی سامانه های مختلف در حوزه بانکداری الکترونیک علاوه بر افزایش تعداد ابزارهای پرداخت و افزایش تعداد تراکنش ها حجم مبادلات الکترونیکی به میزان زیادی افزایش یافته است که موجب توسعه کمی و کیفی فعالیت های الکترونیکی درکشور شده است و درحال حاضر کشور ما در مقایسه با کشورهای همسایه در این زمینه وضعیت مطلوبی دارد.

رییس کل بانک مرکزی خاطرنشان کرد که تحقق دولت الکترونیک مستلزم ایجاد سازوکارهای لازم به منظور پرداخت های الکترونیکی و استفاده اقشار مردم از آن خواهد بود که در این راستا تعداد کارت های الکترونیکی دستگاه های خودپرداز، پایانه های فروش و شبکه بانکی کشور در سال های اخیر روند رشد قابل توجهی را طی کرده اند. در معاملات الکترونیکی نیز رشد چشمگیری داشته ایم. همچنین یکی از فعالیت ها در این زمینه پرداخت الکترونیکی و همزمان یارانه ها در راستای اجرای فاز اول هدفمندی بوده است که تعداد زیادی تراکنش را به همراه داشته است.

سیف ارائه آمارها و گردآوری اطلاعات را از دیگر فعالیت های بانک مرکزی عنوان کرد و گفت: این کار به صورت مستمر در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفته و روند فعالیت ها را به صورت کامل مورد بررسی قرار می دهد و موجب خواهد شد تا چگونگی کاهش و یا افزایش تدریجی قیمت ها و تاثیر آن بر تورم را به دست آوریم.

وی گفت: مهمترین دستاورد بانک مرکزی طی ماه های اخیر هدایت اقتصاد کشور به سمت کاهش تدریجی تورم بوده است و انتظار داریم در آینده با ایجاد فضای تولید و آرامش در جامعه این روند کاهش تورم ادامه یابد.

سیف با بیان این که با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید در بازار ارز نیز آرامشی ایجاد شد، گفت: با تدابیر اندیشیده شده برای نرخ ارز بخش عمده فعالیت های سفته بازی از آن خارج شد. حتی این مساله به تصمیم گیری فعالان اقتصادی و بررسی هزینه و فایده ضرورت های تولیدی منجر شد و همه به این نظر رسیدند که نقدینگی به سمت تولید برود تا افزایشی در این عرصه داشته باشیم. بر همین اساس با کاهش و رسیدن به ثبات در قیمت ارز تورم نیز به صورت نقطه به نقطه کاهش یافته است.

رییس کل بانک مرکزی با اشاره به میزان تورم در خرداد ماه گفت: پس از انتخابات تورم به صورت نقطه به نقطه رو به افول گذاشت و این روند همچنان ادامه دارد به نحوی که بهای بسیاری از اقلام و کالاها در آبان ماه ۹۲ نسبت به سال گذشته ۲۹.۶ درصد کاهش داشته است و مجموعه شاخص بها نشان می دهد که در ماه های آتی نیز این مسیر کاهشی ادامه خواهد داشت و به دنبال آن فشار تورمی رو به کمرنگ تر شدن خواهد رفت.

وی افزود: همچنین آمارها نشان می دهد شتاب قیمت در برخی از اقلام خوراکی و آشامیدنی به نحو محسوسی کاهش یافته است و با توجه به این که این اقلام خوراکی بخش زیادی از سبد قشر کم درآمد را به خود اختصاص می دهد با کاهش آن شدت احساس تورم برای این قشر کمتر خواهد شد.

رییس کل بانک مرکزی کاهش نوسانات نرخ ارز و برقراری نسبی ثبات در آن را از دستاوردهای دولت یازدهم عنوان کرد و گفت: بررسی روند نرخ ارز و کاهش تدریجی و منطقی آن به همراه کاهش تحریم ها این نوید را می دهد که در نرخ ارز ثبات و کاهش نسبی دیگری طی ماه های آتی داشته باشیم و همین امر نیز موجب تقویت پول ملی کشور خواهد شد.

سیف تاکید کرد که بانک مرکزی کماکان خود را نسبت به تامین کالاهای اساسی و ایجاد وضعیت مطلوب متعهد می داند به همین منظور برای حفظ بازار و عدم شکل گیری سفته بازی راهکارهایی را اندیشیده است. همچنین کماکان یکی از نقاط اهتمام بانک مرکزی در راستای اتخاذ راهبرد اقتصاد مقاومتی و حفظ شرایط کشور و مدیریت اقتصاد کلان در کلیه شرایط است. در همین راستا زمینه سازی برای بازگشت به نرخ ارز یکسان و تثبیت آن در برنامه های میان مدت بانک مرکزی قرار گرفته است.

وی « تسهیل فضای مراودات بانکی» و « رفع مقررات زائد و دست و پاگیر» را از دیگر اقدامات دور جدید بانک مرکزی عنوان کرد و گفت: بانک مرکزی متناسب با شرایط کشور برای سیاست پولی و بانکی و به منظور حرکت اقتصاد به سوی تحقق حماسه اقتصادی و استفاده از ظرفیت های بلااستفاده راهبردهایی را اندیشیده است. در کنار آن رعایت انعطاف و شفافیت یک اصل مهم برای بانک مرکزی در آینده خواهد بود.

رییس کل بانک مرکزی تصریح کرد: اصلاح نظام تامین مالی و افزایش سهم ابزارهایی که بار تورمی جدیدی ایجاد نمی کند مانند بازار سرمایه و عقود اسلامی، مهمترین راهکارهای سالم سازی فضای تولید و بهبود عملکرد بنگاه ها است بنابراین در تلاش هستیم تا با وزارت راه و شهرسازی شیوه هایی را برای تکمیل طرح مسکن مهر شناسایی کرده و به اجرایی و تکمیل این طرح ها اقدام کنیم.

سیف خاطرنشان کرد که بانک مرکزی در راستای ایفای وظایف قانونی خود و کمک به رشد تولید و تامین مالی حدود ۵۰ طرح عظیم اقتصاد عمرانی را در عرصه های مختلف پشتیبانی کرده است و در دست اقدام دارد. همچنین در آینده نزدیک در بسیاری از پروژه های عظیم ملی مانند فولاد، پتروشیمی، آب، نیرو و زهکشی که به دلیل کمبود بودجه متوقف شده بود شرکت خواهیم کرد و به زودی مجددا فعال خواهد شد.

وی افزود: همچنین بانک مرکزی برای بهبود تامین مالی فعالیت های ساختمانی و رونق بخشیدن به این بخش طرح های پیشنهادی دارند تا ضمن ملاحظه قدرت خرید مصرف کننده ها، در بخش ساخت و ساز نیز رونق ایجاد شود.

رییس کل بانک مرکزی با بیان این که مسکن مهر توسط بانک مسکن تامین مالی شده است، گفت: بانک مرکزی ضمن حمایت از ایفای نقش موثر این بانک تلاش می کند تا با رفع موانع بر کارآمدی این حوزه بیفزاید.