داریوش اسماعیلی با حضور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری یکشنبه شب شبکه دو سیما افزود: رهبر معظم انقلاب، چندین بار به صراحت، خط و مشی کلی و اصلی در بخش معدن کشور را به ویژه در ارتباط با خام فروشی، مشخص فرمودند مبنی بر این که جهت گیری و فعالیت‌های ما باید به گونه‌ای باشد که فروش و صادرات مواد خام معدنی به حداقل برسد و صرفاً در جا‌هایی باشد که امکان فرآوری آن نیست.

وی با بیان اینکه در مجلس شورای اسلامی هم همین مسیر پیگیری شد، افزود: قبلاً صادرات مواد معدنی، معاف از مالیات بود و این موضوع، خام فروشی را تشویق می‌کرد، اما این معافیت در مجلس حذف شد و گام اساسی برداشته شد.

اسماعیلی اضافه کرد: وظیفه حاکمیت و وزارت صمت این است که زمینه فرآوری و ایجاد ارزش افزوده را برای مواد خام معدنی فراهم کند.

وی گفت: در سال جهش تولید، برنامه ما این است حدود ۲۵ درصد به ذخایر کشف شده قبلی اضافه کنیم.

اسماعیلی با بیان اینکه یکی از برنامه‌های اصلی وزارت صمت، تامین تجهیزات مورد نیاز است، افزود: ۳ طرح در این باره تعریف شده که یکی از آنها، تجهیز و نوسازی معادن است.

وی ادامه داد: در این راستا جلساتی با تولیدکنندگان، پیمانکاران و سازندگان ماشین آلات داشته ایم و اولویت ما ساخت داخل است.

معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت و تجارت گفت: ارز ناشی از صادرات محصولات معدنی در یک سبد ریخته شده است و همه فعالان بخش معدن می‌توانند از آن برای توسعه بخش معدن و صنایع معدنی استفاده کنند.

اسماعیلی با اشاره به اینکه از ده سال گذشته تاکنون بیش از ۲۰ میلیون تن سنگ آهن صادر کرده ایم، افزود: این رقم در سال ۹۸ به کمتر از ۶ میلیون تن رسید که بیشترش در ۶ ماه نخست بود.

وی اضافه کرد: ۱۴۰ تا ۱۵۰ معدن غیر فعال سنگ آهن در کشور داریم که بیشتر مشکلات آن‌ها کمبود تجهیزات، بازار و مسائل مالی است و پیشنهاداتی برای راه اندازی دوباره آن‌ها ارائه کردیم.

اسماعیلی گفت: در دو هفته پیش، قیمت شمش با نرخ ارز سنا, ۳۰۰ هزار تومان بالاتر از نرخ جهانی بوده است.

وی افزود: به انجمن‌های مربوط سپردیم که آن‌ها هر آن چه را در این باره صورت جلسه کنند، نسبت‌ها را انجام می‌دهیم.

معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت و تجارت گفت: مشکل اساسی در موضوع سنگ‌های تزئینی، نبود سنگ نیست، زیرا چهار میلیارد تن سنگ تزئینی داریم و ۱۴ میلیون تن تولید می‌کنیم، اما با عوارضی که پارسال بسته شده حدود هزارمعدن از ۲ هزار معدن سنگ تزئینی، تعطیل شده است.

وی افزود: سرمایه گذاران، فناوری روز دنیا را به داخل کشور بیاورند و ما هم به آن‌ها کمک می‌کنیم.

محمدرضا بهرامن رئیس خانه معدن ایران هم با حضور در این برنامه با بیان اینکه سیاست‌های زنجیره ارزش افزوده به برنامه‌های راهبردی آن جامعه بر می‌گردد، گفت: این برنامه راهبردی در برنامه سیاست گذاری کلان، تعریف می‌شود.

وی با اشاره به اینکه در پوکه‌های معدنی مازاد تولید داریم، ادامه داد: فرآوری پوکه‌های معدنی در برخی از استان‌ها آغاز شده است.

بهرامن گفت: اولویت اصلی ما مصرف کننده داخلی و تامین مواد اولیه کارخانجات داخلی است.

وی با اشاره به اینکه اکتشاف یکی از لازمه‌های یک کشور معدن خیز است، افزود: به علت ساختار زمین شناسی کشورمان، باید مطالعات را در ارتباط با بخش اکتشافات و سیاست‌ها را به روز کنیم.

بهرامن اضافه کرد: در این شرایط کرونایی قیمت ماشین آلات معدنی در کشور‌های حوزه خلیج فارس، حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد کاهش یافته است که باید از این فرصت استفاده کنیم و این در حالی است که قیمت ماشین آلات معدنی در کشورمان حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد در یکسال گذشته افزایش یافته است.

رئیس خانه معدن ایران گفت: کاهش سرمایه گذاری در بخش نخست زنجیره فولاد داریم، زیرا انگیزه لازم وجود ندارد و به سرمایه گذاری نیاز داریم.

رسول خاکپور تولیدکننده مصالح ساختمانی سبک هم در ارتباط تلفنی با این برنامه با بیان اینکه کارگاه‌هایی که مواد اولیه آن‌ها پوکه‌های معدنی است وضع خوبی ندارند، گفت: قبلاً به آسانی می‌توانستیم پوکه‌ها را خریداری و آن را فرآوری کنیم، اما اکنون حدود ۵ تا ۶ ماه است که نمی‌توانیم مواد اولیه مورد نیاز خود را تهیه کنیم، چون قیمت آن چند برابر شده است و در طول سال سه تا ۴ دفعه، افزایش قیمت داشتیم.

وی ادامه داد: علت این افزایش قیمت ها، تقاضای زیاد و دلالی است.

خاکپور گفت: به علت نبود پوکه پوکه‌های معدنی، با یک سوم ظرفیت تولیدی، کار می‌کنیم.

وی افزود: با توجه به تقاضای زیاد، قیمت‌های پوکه‌های معدنی را چندین بار افزایش داده اند.

رسول خلیفه سلطانی دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران نیز در ارتباط تلفنی با این برنامه درباره مشکل سنگ آهن ذوب آهن اصفهان گفت: در بخشی از موارد، این مشکل حل شده است، اما در بخش سنگ‌های دانه بندی که مصرف ذوب آهن اصفهان است کمبود وجود دارد.

وی ادامه داد: این نوع سنگ‌ها صادر می‌شود و اگر این صادرات همچنان ادامه داشته باشد حدود ۶۰۰ هزار تن یعنی ۲۵ درصد ظرفیت ذوب آهن اصفهان، اکنون خالی است.

خلیفه افزود: بخشی از اقلام سنگ آهن مورد نیاز ذوب آهن اصفهان همچنان صادر می‌شود که باید برنامه ریزی شود که این اقلام در داخل مصرف شود.

وی با تاکید بر اینکه باید این ساز و کار پیگیری شود که اولویت با مصرف داخل باشد، اضافه کرد: ۹۵ درصد سنگ آهن کشور دست ۴ تا ۵ معدن و شرکت بزرگ است که سال هاست نسبت‌ها را باهم رعایت می‌کنند و ساز و کار معاملاتی آن‌ها به خوبی انجام می‌شود و ۵ درصد بازار در دست شرکت‌های معدنی بخش خصوصی است که لازم است شرکت‌های بزرگ از آن‌ها حمایت کنند تا مشکل برطرف شود.

رضا احمدی رئیس کانون سنگ ایران نیز در ارتباط تلفنی با این برنامه گفت: اکنون حدود ۱۴ تا ۱۵ میلیون تن سنگ استخراج می‌کنیم که از این رقم حدود یک میلیون تن صادر می‌شود.

وی با بیان اینکه معادن سنگ کشور حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد سنگ باکیفیت دارند، افزود: واحد‌های فرآوری کشورمان اکثرا ۸۰ درصد باقیمانده این سنگ‌ها را که به درد صادرات نمی‌خورد، استفاده می‌کنند.

احمدی ادامه داد: نداشتن بازار صادرات برای فرآوری و تحریم‌ها موجب شد برخی از کارخانجات، غیر فعال شوند.

وی اضافه کرد: باید جلوی خام فروشی گرفته و در راستای فرآوری، سرمایه گذاری شود.

رئیس کانون سنگ ایران گفت: ماشین ساز‌های قدری در داخل کشور داریم که فناوری‌های روز را برای فرآوری دارند و از نظر فناوری کم نداریم، اما مواد اولیه با کیفیت برای صادرات نداریم.

 

جامعه حوزه خلیج فارس رهبر معظم انقلاب فناوری معدن