مقام امریکایی: ایران به جنگنده نمی رسد مگر این که همه مشکلاتش را حل کند/مواضع امریکا چه با ترامپ چه بی ترامپ ثابت است

 امسال دیپلماسی ایرانی دهمین سال از یادداشت های متوالی سرکیس نعوم را متفاوت از سال های گذشته منتشر می کند، چرا که امسال آگاهی بیشتری از او و دیدگاه هایش دارد. در دیداری که در تهران با او داشتم متوجه شدم که او ایران را دوست دارد، طرفدار انقلاب اسلامی است "چرا که با ظلم مخالف است" و می گوید حکومت سابق ایران را که حکومت شاهنشاهی بوده، حکومت ظالمی می دانسته که اراده ای از خود نداشته است. با سیاست های امریکا مخالف است و آن را در جهت استثمار کشورهای دیگر و تصاحب اختیار و توانایی هایشان می داند اما واقعگراست و اعتقاد دارد نمی توان امریکا را نادیده گرفت. می گوید در طول بیست سال سفر مداومی که به امریکا داشته و با مقام های مختلف فعلی و سابق امریکایی در ارتباط بوده و گفت وگو داشته است، امریکا را خوب می شناسد. امریکا را به خاطر مردمان خوبش، دنیای پیشرفته اش و زندگی مدرنش دوست دارد، اما همواره به سیاست های سلطه جویانه امریکا انتقاد داشته است. او همچنین می گوید که ارزش قلمش را بالاتر از هر چیز می داند و هرگز حاضر نیست آن را بفروشد. نعوم همچنین گفت با وجود این که می توانسته از سال ها قبل شناسنامه امریکایی بگیرد اما این کار را برای خود خفت می داند و هرگز حاضر به انجام این کار نشده است و هر دفعه مانند هر شهروند لبنانی به سفارت امریکا می رود و برای سفر به این کشور ویزا می گیرد. 

سرکیس نعوم حدود دو ماه قبل از این که به امریکا برود و یادداشت های هر ساله اش را تهیه کند، در ایران بود. برای همین توانستیم امسال با او هماهنگ کنیم که بر خلاف دو سال اخیر، یادداشت هایش را به طور کامل در اختیار ما قرار دهد تا شامل محدودیت هایی که روزنامه النهار برای خوانندگانش ایجاد کرده است، نشویم. در این جا دیپلماسی ایرانی پنجمین بخش از سلسله یادداشت های سرکیس نعوم را منتشر می کند:

از مقام عالی رتبه امریکایی که دوست بسیار نزدیک من از سال های طولانی بود که به طور جدی کارش را پی می گرفت و پیشرفت کرد تا این که به استخدام هر دو بخش دولتی و خصوصی، اگر بشود چنین تعبیری کرد، درآمد، درباره ایران پرسیدم، گفت: «موضع امریکا واکنش به هر حمله خصمانه ای است که ایران به ویژه بر سر پایگاه ها و پایگاه های نظامی اش در عراق انجام می دهد. این موضع را می توان به عراقی های هم پیمان با ایران در صورت هر گونه تعدی به امریکا نیز سرایت داد. این موضع را وقتی که نیروهای ما 39 سرباز را در عراق کشتند و همچنین فرمانده «سپاه قدس» در «سپاه پاسداران انقلاب ایران» حاج قاسم سلیمانی و دیگران را هدف قرار دادند، عملیاتی شده قلمداد کرد.»

نظر دادم: «مسئولان ایرانی اخیرا در دیدار با روزنامه نگاران لبنانی گفتند که آماده مذاکره با ایالات متحده هستند اما زیر پرچم سازمان ملل و  با میزبانی آن و حتی آماده اند بر سر طرح موشک های بالستیکش مذاکره کنند. و تاکید کردند ایران در مذاکرات اگر آغاز شود، موضوع دفاع هوایی یا جنگنده هایش را که برای دفاع از خود به آنها نیاز دارد نیز پیش خواهد کشید. جنگنده هایی که امریکا و متحدانش و اکثر کشورهای جهان از فروششان به ایران خودداری می کنند. همچنین درباره خطوط هوایی مسافربری اش که نیاز به نوسازی دارد نیز صحبت خواهد کرد. یعنی خرید هواپیماهای مدرن مسافربری برای استفاده های مدنی. این چیزی است که امریکا جلویش را گرفته بود سپس بعد از توافق هسته ای سال 2015 با آن موافقت کرده بود. اما با آمدن ترامپ به کاخ سفید و خروجش از توافق هسته ای امریکا از این موضع خود عقب نشست با وجود این که ایران با شرکت امریکایی بوئینگ و همچنین شرکت اروپایی ایرباس قرارداد امضا کرده بود.»

پاسخ داد: «نیروی هوایی جنگی و مدنی برای ایران مثل هم هستند، از هر دوی آنها برای انتقال نیروهای مبارز و اسلحه و مهمات گوناگون نظامی به جبهه هایی که نیابتی یا به واسطه شبکه های شیعی عربی و غیرعربی درگیر جنگ است استفاده کرده و می کند. جبهه هایی که نظامیان و مبارزان نظامی ایرانی مشاوره می دهند اما تعدادشان زیاد نیست. ایران به جنگنده نمی رسد تا زمانی که همه مشکلاتش را حل نکرده باشد. اروپایی ها طرحی ارائه دادند یا به عبارتی از شورای امنیت سازمان ملل خواستند که قطعنامه ای که سابقا علیه آن صادر کرده بودند و به خاطر توافق هسته ایِ امضا شده غیرفعال شده بود، به دلیل کاهش تعهدات ایران در توافق هسته ای مجددا فعال شود. کاهش تعهداتی مثل بازگشت به غنی سازی 20 درصد. در این صورت تحریم های سازمان ملل نیز بر می گشتند.» 

گفتم: «اخیر جوزف بورل، مسئول امنیت و سیاست خارجی در اتحادیه اروپا به تهران رفته بود تا به مسئولان ایرانی اطمینان دهد که آنچه اروپایی ها در سازمان امنیت دنبال می کنند، تحقق نمی یابد و اتحادیه اروپا تلاش می کند تا آن را به تعویق اندازد.»

گفت: «به هر حال این موضوع برای ما مهم نیست. ما از توافق هسته ای بیرون آمدیم و به آن هم بر نمی گردیم. اما اروپا و دیگر اعضای آن، در آن مانده اند، برای همین آنها باید مواظب باشند.»

گفتم: «ایران می گوید در ماه اکتبر که آخرین موعد از بازگشت تحریم ها در صورت کاهش پایبندی اش به توافق هسته ای است، آن قدری از تعهداتش نکاست که آزارش دهد تا این که اکتبر موعود فرا برسد و شورای امنیت به طور خودکار تحریم هایش علیه ایران را لغو کند. اما هر کس با ایرانی ها ملاقات می کند از آنها جویا می شود که در صورتی که در انتخابات ریاست جمهوری امریکا که در 22 نوامبر برگزار خواهد شد اوضاع عوض شود، آیا احتمال دارد موضعشان تغییر  کند؟»

نظر داد: «مواضع امریکا ثابت است، چه ترامپ برای دور دوم ریاست جمهوری انتخاب شود چه نامزد جمهوریخواه دیگری به جای او بر سر کار آید، هیچ کس نمی تواند با ایران پشت میز مذاکره برگردد بدون این که درباره پروژه موشک های بالستیک و وضعیت منطقه یا خاورمیانه و تجدید نظرش در غنی سازی اورانیوم که قرار است بعد از ده سال از امضای توافق هسته ای دست ایران برای غنی سازی را باز بگذارد، مذاکره کند. این موضع اروپا هم هست. به هر حال امریکا جز مذاکرات مستقیم با ایران هیچ چیزی را نمی پذیرد حالا چه بخواهد ایران رد کند چه بخواهد زیر نظر سازمان ملل مذاکره کند چه هر چیز دیگر.»