بر اساس آمار دانشگاه جانز هاپکینز، تا ظهر سه‌شنبه، ۳۰ اردیبهشت (۱۹ مه) در روسیه نزیک به ۳۰۰ هزار نفر به کووید-۱۹، بیماری ناشی از ویروس کرونای جدید (سارس‌کوو-۲) مبتلا شده‌اند.

بر اساس گزارش‌های موثق، در هفته گذشته هر روز بیش از ۱۰ هزار نفر به شمار مبتلایان روسیه اضافه شده است.

گفته می‌شود که سیستم بهداشت و درمان این کشور فشار طافت‌فرسایی را تحمل می‌کند و کادر درمانی، به‌ویژه پزشکان و پیراپزشکان در شیفت‌های ۱۲ساعته به کار مشغولند.

تا اینجا تفاوت چندانی بین روسیه و کشورهایی که به‌شدت با بحران کرونا مواجه هستند، وجود ندارد. وجه تمایز، شمار درگذشتگان بر اثر این بیماری است که بر اساس آمار دانشگاه آمریکایی، در روسیه کمتر از سه هزار نفر است.

به این ترتیب، تناسب ابتلا با مرگ و میر در روسیه با سایر کشورها متفاوت است.

تاتیانا گلیکووا، معاون نخست وزیر این کشور می‌گوید، میزان مرگ و میر در روسیه «در مقایسه با حد متوسط جهانی هفت‌ونیم برابر پایین‌تر است». 

به گفته مقامات روسی، علت این پدیده شگفت‌انگیز، سیاست دولت برای جلوگیری از گسترش ویروس کشنده، تشخیص به‌موقع موارد ابتلا و آمادگی پزشکان و مراکز درمانی برای مقابله با آن بوده است.

اعتراض به رسانه‌های غربی

بسیاری از کارشناسان و رسانه‌های غربی اما در صحت اظهارات مقام‌های روسی تردید دارند و نظرات دیگری در این باره مطرح کرده‌اند.

برخی، دولت روسبه را به دست‌کاری آمار متهم می‌کنند و با واکنش شدید مقامات این کشور روبرو می‌شوند. به گزارش اشپیگل آنلاین، "نیویورک تایمز" و "فایننشال تایمز" به این دلیل حتی از وزارت امور خارجه روسیه نامه‌های اعتراض‌آمیز دریافت کرده‌اند.

در بسیاری از گزارش‌ها به سیاست کرونایی ولادیمیر پوتین انتقاد شده است، زیرا او در آغاز تلاش می‌کرد نشان دهد که کشورش از بحران کرونا تا حد زیادی مصون خواهد ماند.

بسیاری از شهروندان روسیه هم یه این موضع پوتین اعتماد کرده و به فاصله‌گذاری اجتماعی و دیگر اقدامات بهداشتی که در کشورهای دیگر رایج شده بود اهمیت نمی‌دادند.

زاخار پریلپین، نویسنده روسی در این باره گفته بود، اگر این بحران به روسیه سرایت نکند، می‌توان گفت: «خداوند کشورهایی را که ازدواج همجنس‌گراها را پذیرفته‌اند، مجازات کرده است.»

«چهار دلیل»

وبسایت رادیو سراسری آلمان (Deutschlandfunk) هم روز ۳۰ اردیبهشت به آمار پایین مرگ و میر در روسیه پرداخته است.

در گزارش این رسانه، چهار دلیل برای توجیه این پدیده ذکر شده است.

اول اینکه، در روسیه هیچ واحد درمانی پرازدحام وجود ندارد، به همین دلیل هیچ تصویری از عزاداری‌های جنحالی، آن طور که در شمال ایتالیا یا ایالات متحده دیده‌ایم موجود نیست.

در این گزارش آمده است که در روسیه برای درمان مبتلایان به کووید-۱۹ مراکز جدیدی ایجاد شده و بیمارستان‌های عادی هم برای مداوای این بیماری تجهیز شده‌اند: «به گفته برخی پزشکان و بیماران، استانداردهای بهداشتی ناقص هستند و دستگاه‌های تنفسی ساخت روسیه دچار آتش‌سوزی شده‌اند، با وجود این، رسیدگی به بیماران با مشکل مواجه نمی‌شود».

دلیل دوم: برای اینکه یک فرد متوفی در آمار کووید-۱۹ ثبت شود، باید علت مرگ او کاملا مشخص باشد و در صورت لزوم حتی پس از فوتِ بیمار هم آزمایش صورت بگیرد.

بر أساس گزارش رادیو آلمان، این آزمایش‌ها همیشه درست انجام نشده، طوری که حتی شهردار مسکو هم از کیفیت آنها انتقاد کرده است.

بنابراین، آمار رسمی درگذشتگان بر اثر کرونا، صددرصد قابل اعتماد نیست.

سوم اینکه، اگر فردی فوت کرده و کارشناسان احتمال دهند که کووید-۱۹ باعث مرگ شده است، پزشکان باید جسد او را کالبدشکافی کنند.

بر أساس تحقیقاتی که روزنامه اینترنتی «مدوزا» انجام داده، بسیاری از پزشکان روسی جرات نمی‌کنند، علت مرگ بیمارانی را که در رابطه با ویروس سارس‌کوو-۲ جان باخته‌اند، در فهرست درگذشتگان کرونایی ثبت کنند.

آنها علت اصلی مرگ را سکته یا بیماری ریوی قید می‌کنند.

وبسایت رادیو آلمان می‌نویسد: «این پزشکان مطابق خواست دولت عمل می‌کنند».

دلیل چهارم: بر اساس آماری که چند روزنامه، از جمله مسکوتایمز، نیویورک‌تایمز و فایننشالتایمز به‌دست آورده‌اند، شمار جان‌باختگان در مسکو و پترزبورگ در ماه آوریل حدود ۲۰ درصد بیشتر از بازه زمانی مشابه در ده سال گذشته بوده است.

شفافیت، کالایی کمیاب

در گزارش وبسایت رادیو سراسری آلمان آمده است، با وجود افزایش آمار مرگ و میر نمی‌توان با قاطعیت گفت که این روند با ویروس سارس‌کوو-۲ در ارتباط بوده است: «شاید شمار جان‌باختگان به این دلیل افزایش یافته که مداوای بیماران کرونایی اولویت داشته است و بیماران غیرکرونایی نسبت به گذشته امکانات کمتری برای معالجه داشته‌اند.»

علاوه بر این، نمی‌توان آمار دو شهر را معیاری برای ارزیابی مرگ ومیر کرونایی در سراسر کشور قرار داد. آمار مربوط به سراسر کشور قرار است آخر مه منتشر شود. این که این آمار چقدر واقعی یا غیرواقعی است شاید باز هم در ابهام بماند.

سایت رادیو سراسری آلمان نهایتا نتیجه می‌گیرد که گرچه آمار مرگ و میر ناشی از کووید ۱۹ در روسیه به نحوی فاحش پایین‌تر از مقیاس جهانی است، ولی روشن کردن دلیل آن کار ساده‌ای نیست: «در نظامی که واقعیات دست‌کاری شده و مجعول معمولا جای واقعیات را می‌گیرند شک و تردید در باره اظهارات رسمی به‌جاست، هر چند که نمی‌توان دریافت که ارقام و اعداد کجاها دست می‌شوند و شاید که متاسفانه عدم شفافیت به عنوان پدیده‌ای پایدار تا مدت‌ها شاخص روسیه و کشورهای مشابه باقی بماند.»

 

دولت رسانه روسیه مرگ معاون