تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز از نروژ گرفته تا آمریکا شاهد سقوط میزان سودشان در سه ماهه نخست سال ۲۰۲۰ بودند. شرکت اکسون موبیل نخستین ضرر خود در ۳۰ سال اخیر را گزارش کرد و شرکت رویال داچ شل میزان پرداخت سود نقدی به سهامدارانش را برای نخستین بار از زمان جنگ جهانی دوم به این طرف کاهش داد.

این اتفاقات نتیجه شیوع اولیه ویروس کرونا بوده است و اوضاع از زمان آغاز شیوع این ویروس وخیم تر شده و باعث افت کم سابقه بازار نفت شده است. نشانه هایی از بهبود در افق به چشم می خورد اما شرکتها متفاقا هشدار داده اند که سه ماهه دوم دشوارتر از سه ماهه اول خواهد بود.

بررسی موارد کلیدی مختلف از سوی بلومبرگ نشان می دهد که شرکتها ممکن است سه ماهه دوم دشواری را سپری کنند:

سود سهامداران

سودهای نقدی سخاوتمندانه غولهای نفتی مدتها نظر سرمایه گذاران را جلب کرده بود اما بن فان بوردن، مدیرعامل شل پرداختی این شرکت را دو سوم کاهش داده و سهامداران را هم شریک ضرر خود کرده است.

فان بوردن پس از این اقدام به خبرنگاران گفت: هیچ مدیرعاملی نمی خواهد کاهش سود نقدی سهام را در سابقه خود داشته باشد.

اکنون که این تابو شکسته شده است، ممکن است سایر شرکتها نیز اقدام مشابهی انجام دهند. با این حال شرکتهای اکسون موبیل و شورون اعلام کرده اند در تعهداتشان برای پرداخت سود نقدی به سهامداران تزلزل ناپذیر مانده اند اما برنارد لونی، مدیرعامل شرکت BP اظهار کرده که هیات مدیره این شرکت پرداخت سود نقدی بر مبنای سه ماهه را مورد بررسی قرار خواهد داد. کلودیو دسکالزی، مدیرعامل شرکت انی درباره دستورالعمل پرداخت سود نقدی تا ژوییه که این شرکت تاثیر اقدامات قرنطینه را ارزیابی می کند، حاضر نشد اظهارنظر کند.

کاهش تولید نفت و گاز

چندین مدیرعامل شرکتهای نفتی اعلام کرده اند که تعطیلی تولید نفت تحت تاثیر توافق کاهش تولید اوپک یا قیمتهای پایین اتفاق افتاده است و اکثر شرکتهای بزرگ در سه ماهه دوم نفت و گاز کمتری تولید خواهند کرد.

کاهش تولید در آمریکا روی داده و شرکتهای اکسون موبیل، شورون و کونوکو فیلیپس تا پایان ژوئن ۶۶۰ هزار بشکه در روز تولیدشان را کاهش می دهند. شرکتهای شل و BP هم دکلهای حفاری در منطقه پرمیان را تعطیل کرده اند و شرکت BP یک میلیارد دلار هزینه برنامه ریزی شده برای کسب و کار شیل خود را حذف می کند.

شرکت BP اعلام کرده که کشورهای خاورمیانه، روسیه، آنگولا و جمهوری آذربایجان که همگی از اعضای گروه اوپک پلاس هستند، از این شرکت خواسته اند تولید نفت را کاهش دهد و این شرکت دستور یافته که تولید میدان رومیله در عراق را ۹۰ هزار بشکه در روز کاهش دهد.

منابع آگاه هفته گذشته اظهار کرده بودند که قزاقستان شرکتهای نفتی بین المللی را وادار خواهد کرد تولید نفتشان را کاهش دهند تا این کشور به تعهدش برای کاهش تولید ۳۹۰ هزار بشکه در روز تحت توافق اوپک پلاس عمل کند. این امر مسلما روی فعالیت شرکتهای شل، انی و شورون در این کشور تاثیر خواهد گذاشت.

نروژ در گروه اوپک پلاس حضور ندارد اما تصمیم این کشور برای کاهش تولید نفت باعث شد شرکت اکوئینور هدف رشد هفت درصدی برای سال ۲۰۲۰ را حذف کند.

نابودی نقدینگی

نقدینگی حاصل از فعالیتهای پنج غول نفت و گاز مجموعا ۲۹ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش پیدا کرده و به حدود ۲۷ میلیارد دلار رسیده است که برای پرداخت سود نقدی، بهره، هزینه های فعالیت و سرمایه گذاری کافی نیست.

این وضعیت مربوط به سه ماهه اول است که میانگین قیمت نفت برنت ۵۰ دلار در هر بشکه بود و با وجود این که قیمتهای نفت رو به بهبود است اما طبق اعلام شرکت BP، میانگین قیمت هر بشکه نفت برنت از آغاز سه ماهه دوم تاکنون کمتر از ۲۰ دلار بوده است.

کمبود جریان نقدی

شرکتها با اقدام به فروش اوراق قرضه و دریافت تسهیلات اعتباری جدید، تلاش کرده اند وضعیت نقدینگی را مطلوب نگه دارند. اما برای برخی از آنان این پرسش وجود دارد که تا چه مدتی می توانند به بدهی خود اضافه کنند.

پی یر بریبر، مدیر مالی شرکت شورون اظهار کرده که بدهی مشکلی برای این شرکت نیست و شورون ظرفیت کافی برای استقراض در رکود طولانی و پرداخت سود نقدی به مدت دو سال بر مبنای قیمت ۳۰ دلار نفت را دارد.

خرید یا فروش؟

تحلیلگران پس از هضم نتایج مالی سه ماهه نخست، بیشترین خوش بینی را نسبت به توتال و بیشترین بدبینی را به اکسون موبیل دارند.

فرناندو واله، تحلیلگر بلومبرگ اینتلیجنس در این باره گفت: دورنمای فاینانس شرکت فرانسوی توتال قوی و سود نقدی این شرکت مطمئن به نظر می رسد. در مقابل غول آمریکایی اکسون موبیل روی طناب نازکی بین پرداخت سود نقدی به سهامداران و سرمایه گذاری برای بلندمدت در حرکت است.

به گفته برخی از تحلیلگران، سود نقدی شرکتهای BP و انی به سهامداران هم در وضعیت محتاطانه ای قرار دارد و سه ماهه دوم ممکن است از سه ماهه اول دشوارتر باشد.