به گزارش پارس به نقل از مهر ،برنامه مناظره این هفته با موضوع بررسی چگونگی انتخاب شهرداران از شبکه اول سیما با حضور غلامرضا انصاری عضو شورای شهر تهران ،مهدی چمران رییس شورای عالی استانها، محمد قسیم عثمانی نماینده مردم بوکان در مجلس شورای اسلامی،جعفر قادری نماینده مردم شیرازو علی نوذر پور- معاون امور شهرداری های سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور  برگزار شد .

هنوز دیوان محاسبات شهری نداریم

غلامرضا انصاری عضوشورای شهر تهران با بیان اینکه 100 سال از عمر بلدیه و 6 دهه از عمر قانون شهرداری‌ها می‌گذرد و دولت باید بازنگری این دو قانون را در دستور کار خود قرار دهد گفت: با وجود قرار کردن در دوره چهارم شورای شهر موضوع دیوان محاسبات شهری و ذیحسابی‌ها و استقلال مالی شوراها را هنوز شکل ندادیم و این نکته را باید در نظر داشت که از جمله وظایف شورا، نظارت، سیاستگذاری و هماهنگی است.

وی ادامه داد: با توجه به  عمر 15 ساله شوراها در کنار انتخاب شوراها باید مردم شهرداران را انتخاب کنند تا هم چهره ملی و کارآمد را داشته باشیم هم انتخاب، برنامه‌محور شود تا منتخب مردم را در مدیریت شهری و شورای شهر تعامل داشته باشد. با این وجود می‌توان تک تک شهرداران محلی و منطقه‌ای را  مورد سوال قرار دارد.

در ادامه مهدی چمران رییس شورای عالی استانها بابیان این که شوراها در کشور مظلوم واقع شدند و از هر طرف مورد هجمه قرار می‌گیرند تا از اختیارات آنها کاسته شودگفت: جمهوری اسلامی نظامی است که برپایه مردم سالاری دینی پایه گذاری شده و هرچقدر مردم را بیشتر در اموری که می‌تواند به آنها واگذار شود دخالت دهیم مطمئنا موفق‌تر خواهیم بود.


شوراها باری بر دوش مردم شده اند / نقش شورا صددر صد نظارتی است

در ادامه محمد قسیم عثمانی نماینده مردم بوکان در مجلس شورای اسلامی بااشاره به این که  جایگاه شوراها  یک جایگاه صددرصد نظارتی است گفت: باید توجه داشت قانونگذار حق ندارد نقش شوراهای شهر را به سمت و سوی نقش غیرنظارتی پیش برد.

وی ادامه داد: متاسفانه دخالت مستقیم شوراها در امور شهرداری‌ها از جمله موارد نگران کننده است که خلاف صریح قانون است و شوراهای شهر علیرغم وظایف خود در حوزه‌های مختلف شهری، متاسفانه عمدتا متمرکز بر شوراهای شهرداری شده‌اند. امروز مجلس اصولگرا و دولت اصلاح طلب به این نتیجه رسیدند که شوراها نه تنها باری از روی دوش شهرها برنداشته‌اند بلکه تبدیل به باری بر دوش مردم شدند لذا به دنبال آن هستیم که این وضعیت را اصلاح کنیم.

لایحه دولت اشکالات قانونی دارد

جعفر قادری نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی نیز در این برنامه گفت:هر سه مدل پیشنهاد شده برای انتخاب شهردار اشکالاتی دارد بنده معتقد به روش چهارمی هستم که به مراتب از سه مدت پیشنهادی بهتر است اما در بین سه مدل مطرح شده وضعیت موجود به مراتب می‌تواند بهتر باشد.

وی ادامه داد: اولین ایراد در مدلی که توسط مجلس مطرح شده مغایرت با قانون اساسی است. نماینده مجلس نمی‌تواند در کارهای اجرایی دخالت کند بنابراین این موضوع نیز یکی از کارهای اجرایی است که نماینده مجلس حق ورود به آن را ندارد. برخی افراد دولتی معتقدند شهردار پاسخگوی نمایندگان نیست اما در مدلی که از سوی مجلس پیشنهاد شده نیز بازهم شهردار به نمایندگان پاسخگو نخواهد بود. سهم نماینده مجلس در حدی نیست که شهردار پاسخگوی نمایندگان مجلس باشد.

مجلس تصمیم گیری های کلان کند

قادری با اشاره به نظام دو پارلمانی در برخی از کشورها گفت: در کشورما نظام فعلی تک پارلمانی است در حالی که باید به سمتی حرکت کنیم مجلس به سمت کارهای کلان حرکت کند و از پرداختن به کارهای جزئی بپرهیزد. بنابراین طرح مذکور مغایر با این رویکرد و رسالت مجلس است، که البته نظام فعلی نیز مشکلاتی دارد. مدلی که دولت نیز مطرح کرده نیز با قانون اساسی مغایرت دارد چرا که در این قانون 5 مدل بیشتر برای شیوه انتخاب شهردار معرفی نشده است. بنابراین قطعا شورای نگهبان از آن ایراد خواهد گرفت.

وی با بیان این که نظام ما نظام حزبی نیست وقتی شکل، قیافه، شعارهای دهن پرکن تعیین کننده است و افراد براین اساس رأی می‌آورند چه تضمینی وجود دارد که فردی که انتخاب می‌شود صلاحیت های لازم را داشته باشد گفت: در شرایط فعلی تا زمانی که نظام‌های فعلی شکل نگرفته رئیس جمهور را هم به صورت مستقیم انتخاب کردن اشتباه است. متأسفانه در حال حاضر ما اگر روئسای جمهورمان درست عمل نکنند چه کسی می‌خواهد پاسخگوی مردم باشد. در نظام حزبی آن حزب به دلیل اینکه عمر کاری‌اش از عمر کاری نماینده مجلس بیشتر است اگر ایراد کاری به رئیس جمهور وارد شود مردم می‌توانند از آنها طلب پاسخ کنند.
شوراها ضعف نظارتی دارند

در ادامه علی نوذرپور معاون امور شهرداری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های وزارت کشور با بیان اینکه مدل مدیریت شهری از موضوعات کلیدی اداره شهرهاست و تجربیات کشورهای دیگر مدل‌های زیادی را نشان می‌دهد اظهار داشت: در کشور با تجربه 100 ساله حوزه مدیریت شهری 2 مدل قالب بوده است اول مدل ابتدای مشروطه که مدل رهبری جمعی است و مردم انجمن بلدیه را انتخاب می‌کردند و رئیس انجمنه بلدیه، شهردار می‌شد. اما مدل قالب در طول 100 ساله اخیر مدل شورایی بوده است لذا ما هیچگاه شهرداری نداشته‌ایم چرا که شهردار به کسی می‌گویند که مستقیما توسط مردم انتخاب بشود.

وی ادامه داد: با وجود ظرفیت‌های خوبی که در قانون فعلی انتخاب شوراها و خدمات شوراها وجود دارد همین قانون چند ضعف جدی دارد. اول اینکه مدیریت تخصصی از مدیریت اجتماعی تفکیک نشده است و شهردار فقط مدیریت تخصصی دارد و باید مدیریت اجتماعی هم برای آن در نظر بگیریم.

معاون امور شهرداری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های وزارت کشور ادامه داد: ضعف دوم این است که مجموعه وظایف مدیریت شهری محدود است چراکه از برنامه پنج ساله دوم تاکنون این موضوع مطرح شده است که بیش از 23 وظیفه توسط دولت تعیین شده که از امور محلی است و باید شهرداری‌ها آن را انجام دهند که هنوز این امر اجرایی نشده است.

وی یادآور شد: در کشور یک مدل داریم که متاسفانه همین یک مدال را برای همه شهرهای کشور استفاده می‌کنیم در حالی که تجربه دنیا نشان می‌دهد که باید مدل‌های متفاوتی را برای شهرهای مختلف به طور همزمان داشته باشیم و نباید خود را محدود به یک مدل کنیم.

وی تصریح کرد: ضعف دیگر ضعف نظارتی است که همانطور که شاهدیم برخی اعضای شورا در انتهای دوره خدمت خود اعلام می‌کنند که به طور کامل نتوانسته‌ایم بر شهردار نظارت کنیم. لذا لایحه مدیریت شهری از سوی دولت مطرح شده است.

در ادامه این برنامه عثمانی با رد این که به شوراها هجمه وارد می‌شودگفت: اگر مجلس به تغییر قانون شوراها می‌پردازد هجمه نبوده و طبق قانون اساسی برای اصلاح امور و براساس خواست مردم است.
وی از چمران خواست به خواست مردم احترام بگذارد و خطاب به وی گفت:  خواست مردم این است که خود شهردار را انتخاب کنند مردمی که می‌توانند اعضای شورا و نمایندگان مجلس را انتخاب کنند آیا قدرت تشخیص انتخاب شهردار را ندارند.
در ادامه رییس شور ای شهر تهران با اشاره به لایحه دولت گفت:لایحه ای که  وزارت کشور ارائه داده است  هنوز به کمیسیون دولت هم نرفته و در مرحله نظرخواهی از دستگاه‌‌ها و ارگانهاست. اما طرحی که یک فوریت آن توسط نمایندگان مجلس تصویب شده این است که هیئت حل اختلاف خودش شهردار را انتخاب کند.

لایحه دولت بهتر از طرح مجلس است

در ادامه این مناظره عثمانی با بیان این که  لایحه تقدیمی دولت در خصوص انتخاب شهردار به مراتب از این طرح مجلس است گفت:در حال حاضر طراحان اصلی این طرح با انتخاب شهردار توسط مردم موافق هنستند.

نوذرپور معاون امور شهرداری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور در ادامه روند مناظره اظهار داشت: درحال حاضر شوراهای ما توسط مردم انتخاب می‌شوند و این نگرانی که اگر شهرداران توسط مردم انتخاب شوند ممکن است فارغ از نگاه‌های تخصصی باشد در شوراها نیز که به شکل مذکور انتخاب می‌شوند ممکن است اتفاق بیفتد.

وی ادامه داد: در لایحه جدید مدیریت شهری، شورای محله دیده شده یعنی شورایی که با بدنه جامعه و شورای شهر ارتباط برقرار کند و هم امکان نظارت مردمی بر عملکرد شوراها و هم کانال مطمئن قانونی برای انتقال اخبار شورای شهر به مردم را فراهم می‌کند.

نوذرپور تصریح کرد: یک ضعف جدی در نظام شورایی ما وجود دارد که شوراهای ما به ویژه در شهرهای بزرگ ارتباطشان با جامعه سازمان یافته نیست. همچنین مکانیزم نظارت در شوراها هنوز بعد از 4 دوره به صورت جدی و دقیق تعریف نشده است. این نظارت‌ها موردی است و سازمان یافته نیست.  به گونه‌ای که اگر این نظام و سازمان‌ حاکم شود بر شوراها و شهرداری‌ها باید به صورت اتوماتیک شوراها از مجموع اتفاقات و عملکردهای شهرداری‌ها مطلع باشند.

وی خاطرنشان کرد: به دلیل نبود این ساختار برخی اوقات از اعضای شورای شهر تهران که بزرگترین شورای کشور است می‌شنویم که در حوزه نظارت دچار نقصان و ضعف جدی هستند.
لایحه دولت مدیریت یکپارچه شهری را محقق می کند
معاون امور شهرداری‌ها سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور گفت: یکی دیگر از نکات مهم نبود مدیریت یک پارچه شهری است که از برنامه 5 ساله دوم تاکنون ذکر شده، دولت آن را به عنوان لایحه تهیه و مجلس شورای اسلامی آن را تصویب کرده اما به اجرا درنیامده است.بعد از 20 سال که مکرر این موضوع را به تصویب رسانده‌ایم باید اکنون در این مرحله ضمن آسیب شناسی وضعیت کلی به سمت مدیریت جدید یعنی مدیریت واحد شهری برویم.

وی خاطرنشان کرد: اگر چنین اتفاقی بیفتد شوراها شورایی قوی خواهند بود. بنابراین اعلام کردم که مدلی که وزارت کشور در لایحه مدیریت شهری از آن دفاع می‌کند مدل شورا و شهردار قوی است نه مدل شورای تضعیف شده چرا که در این مدل شورا وظایفش به مجموعه حیات شهری تسری پیدا می‌کند اما آنچه اکنون وجود دارد این است که شوراها عمدتا بر شهرداری‌ها نظارت دارند.

نوذرپور گفت: شوراها از ارکان تصمیم گیری هستند و در قانون اساسی به صراحت ذکر شده و جزو لاینفک وظایف شوراها است. در حال حاضر اگر شوراها به نقطه‌ای رسیدند که امری خلاف مقررات و مصوبات شورا یا مجلس است، آن را لغو کنند اما با آنچه مدنظر دولت است در واقع شورا به جای عزل و نصب می‌تواند با قوانین سازمان یافته برشهرداری‌ها نظارت کند.

اگر شهردار عزل شود شهردار دولتی جایگزین می شود

چمران در پاسخ به وی  گفت:‌اگر شورای شهر شهردار را عزل کند بلافاصله وزیر کشور یک شهردار انتخاب می‌کند؛ خلاصه این می‌‌شود که شورای شهر و مردم چیزی نیستند و دوباره دولت شهردار را انتخاب می‌کند چرا که اگر شهردار عزل شود باید تا دو سال دیگر برای انتخاب شهردار صبر کنیم. اما در این زمان وزیر کشور، شهردار را انتخاب می‌کند.

وی ادامه داد: براساس قانون مجمع قرار است دو سال یک بار انتخابات داشته باشیم که اگر در این مدت شهردار عزل شود باید تا دو سال دیگر صبر کنیم یعنی عملا مردمسالاری هیچ می‌شود.

شهرداران امنیت ندارند / عمر کاری شهرداران 2.6 سال است

در ادامه عثمانی تصریح کرد: شهرداران امنیت شغلی ندارند به محض اینکه به خواست شورا نه بگویند شورا به سراغ سوال و استیضاح می‌رود و همین مسائل آنها را به سیاسی شدن می‌کشاند.

وی ادامه داد: میانگین عمر کاری شهرداران در کشور 2.6 سال است و اگر شهردار فعلی تهران را کنار بگذاریم این رقم به 1.9 سال می‌رسد و این نشان می‌دهد که شوراها جرات و جسارت را از شهرداران گرفته‌اند.

قادری در پاسخ به پرسش یکی دیگر از بینندگان برنامه مبنی براینکه براساس چه منطقی معتقدید مردم برای انتخاب نمایندگان مجلس صلاحیت دارند ولی برای انتخاب شهردار فاقد چنین صلاحیتی هستند اظهار داشت: اگر یک نماینده مجلس بین 213 نماینده اشتباه کند اثرگذاری آن کمتر است اما به طور کلی معتقدم تا زمانی که نظام حزبی نداشته باشیم تضمینی وجود ندارد که یک شهردار براساس ملاک‌های ظاهری و چشم و ابرو انتخاب شوند.

در ادامه پرسش‌های حضار، یکی از آنها از انصاری سوال کرد که در حال حاضر معتقدید شهرداران سیاسی انتخاب می‌شوند این درصورتی است که هرچه گسترش نظرات مردم بیشتر باشد انتخابات سیاسی می‌شود و در تمام دنیا نیز همین قاعده برقرار است شما چطور به این نتیجه رسیدید که اگر مردم حضور داشته باشند انتخابات غیرسیاسی می‌شود.

انصاری پاسخ داد: وقتی نظام جمهوری و اتکا بر رأی مردم است گروه‌های سیاسی نیز برای خود چارچوب تعیین می‌کنند شعارهایی که در انتخابات داده می‌شود اکثرا تحقق نمی‌یابد. شاید تنها جایی که شعارها امکان تحقق شعارها فراهم شود انتخابات شوراها است. شهردار به عنوان یک چهره ملی وقتی می‌خواهد مدیران خود را انتخاب کند با رأی مردم است و قدرت نظارتی شورا در این حالت بیشتر می‌شود.

وی تصریح کرد: آیا می‌توانیم در موارد عدم تمکین شهردار را عزل کنیم. اما در آنجا با مردم سروکار داریم و یک سری ضد و بندها که خدای ناکرده می‌تواند وجود داشته باشد در این صورت مطالبات و برخوردها اصولی و منطقی می‌شود و حضور مردم انتخاب توسط آنها کیفیت را بالا می‌برد.ضمن اینکه انتخاب توسط مردم عوارض کمتری نیز دارد.

درپایان بر اساس نظرسنجی مناظره مشخص شد  حدود 77 درصد مردم خواهان انتخاب شهردار توسط خودشان هستند.