فرصتهای ناشی از تکنولوژیهای ارتباطی

جدیدترین پیشرفت‌ها در تکنولوژی می‌تواند در بسیاری از صنایع دیده و احساس ‌شود، اما بعضی عرصه‌ها بیش از باقی عرصه‌ها نفع برده‌اند. هزینه‌ تولید کاهش یافته است، شبکه سازی آسان‌تر شده است، (در بعضی از موارد) سطوح کارمندی ارتقا یافته است و ما به طور قطع در بسیاری از کارها و پروسه های پیچیده کارآمدتر شده ایم.
صنعت ارتباطات نیز به مانند سایر صنایع شاهد رشد عظیمی بوده است. شبکه‌های اجتماعی و وبلاگ‌ها یک دنیای کاملاً جدید به روی مردم از مناطق دور افتاده باز نموده است و دسترسی رسانه‌های جمعی هزار برابر شده است. مردم می‌توانند در حین حرکت با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و دیگر هیچ محدودیتی برای فواید تکنولوژی اطلاعات وجود ندارد. برای مثال لحظه ای شدن سرعت مکالمه با یکدیگر، خصوصی تر شدن سبک صحبت کردن، انجام آن تقریباً از هر جایی، وضوح مکالمه همراه با کیفیت صوت و تصویر، شخصی تر شدن انتشار اخبار و اطلاعات و علاوه بر این رسیدگی و واکنش نسبت به افراد بیشتری و با سرعت بیشتری از جمله این فواید می باشند.

** تکنولوژیهای ارتباطی چه فرصتهایی را ایجاد کرده اند؟
اهمیت و جایگاه بالای فناوری‌های نوین و نقش مهم ارتباطات در مقوله‌های مختلف اجتماعی، عصر کنونی را به «عصر ارتباطات» بدل کرده است. تکنولوژی‌های جدید در حوزه‌های مختلف فرهنگی، سیاسی و اقتصادی اکنون میدان‌دار شده‌اند تا جایی که امروزه بی‌توجهی یا حتی کم‌توجهی به آن باعث عقب‌ماندگی خواهد شد.
از طرفی تکنولوژی جدید بر پایه اطلاعات و ارتباطات استوار است که امروزه تاثیرات شگرف و بی‌مانندی را در صنایع اطلاعاتی و ارتباطی برای مقاصد گوناگون به جا گذاشته است. اکنون نوآوری‌های دانشمندان و اندیشمندان، مبتنی بر همین تکنولوژی‌های نوین جمع‌آوری، انباشت و اشاعه اطلاعات است و در این میان هر رسانه‌ای که قابلیت انتقال و جابه‌جایی اطلاعات را داشته باشد و هدف آن برقراری ارتباط باشد، در قلمرو تکنولوژی ارتباطات قرار می‌گیرد. با این حال، اطلاعات و ارتباطات با هم گره خورده‌اند و در واقع هدف مترقی واحدی را دنبال می‌کنند که همانا آگاهی، رشد و توسعه است.
این فرآیند و البته تکنولوژی‌های جدید اطلاعاتی و ارتباطی تحول بزرگی در اقتصاد و شبکه بازارهای تجاری، به وجود آورده است و موجب تسهیل در تبادلات تجاری و دستیابی به اهداف و توسعه طرح‌های تجاری شده است؛ به‌طوری‌که اکنون بخش عظیمی از معاملات تجاری به‌صورت آنلاین اجرا می‌شود.
توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات در دهه اخیر شتاب شگفت‌انگیزی در سطح جهانی داشته ‌است و بر مبنای این رویداد، «اقتصاد جهانی» سرعت گرفته و از طرفی بر جهش فناوری اطلاعات و ارتباطات دامن زده ‌است. این پدیده عجیب قرن حاضر، روند جهانی شدن را سرعت بخشیده و میل سرمایه‌گذاری در این فناوری را در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه افزایش داده است.
شواهد و نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که تولید، گسترش و بهره‌گیری از این فناوری، بازگشت سرمایه بالایی را در کشورهای توسعه‌یافته و صنعتی به همراه داشته ‌است. همچنین فناوری اطلاعات و ارتباطات می‌تواند دولت‌ها را کارآتر کند تا بتوانند فرصت‌های نوین تجاری را مورد استفاده قرار دهند و حتی فرصت‌آفرینی کنند.
انقلاب فناوری اطلاعات و ارتباطات ابعاد مختلفی را در عرصه جهانی پدید آورده است. یکی از این ابعاد رشد بهره‌وری در حوزه صنایع و محصولات فناوری اطلاعات و ارتباطات است. رشد سریع قدرت محاسبه در این محصولات جدید بی‌شک موجب رشد میانگین بهره‌وری کلیه عوامل اقتصاد می‌شود.
بُعد دیگری که باعث رشد اقتصادی و از جمله رونق تجاری می‌شود، جذب سرمایه وسیع در بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات است. افزایش حجم سرمایه‌گذاری در این بخش خود موجب افزایش نسبت سرمایه به تعداد کارکنان در این صنعت می‌شود که به معنی تعمیق سرمایه در فناوری اطلاعات و ارتباطات و در نتیجه عامل رشد اقتصاد و مقابله با رکود است. تاثیرات بلندمدت این محصولات در اقتصاد سومین بُعد در اهمیت و اثرگذاری فناوری اطلاعات و ارتباطات است. این ویژگی و به تبع آن رشد اقتصادی، تاثیرات عمیقی در تحول و توسعه جامعه دارد. از طرفی پیشرفت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات پتانسیل بالایی در تحول، ساماندهی نوین و ایجاد رویه‌های جدید برای تولید، تجارت و سایر فعالیت‌های اجتماعی دارند که می‌تواند این مهم در مسیر توسعه قرار گیرد. با این رویکرد است که تجارت الکترونیک پدید می‌آید و شتابان در زمین اقتصاد به پیش می‌رود. تجارت الکترونیک، عمده‌ترین دستاورد به‌کارگیری فناوری ارتباطات و اطلاعات در حوزه اقتصاد است، به‌طوری‌که موجب توسعه تجارت، امکان‌سازی فعالیت برای بنگاه‌های کوچک و متوسط و بهره‌وری شده است. این فناوری همچنین افزایش قابلیت رقابت‌پذیری در بنگاه‌ها را به وجود آورده است.
با توجه به ویژگیهای عصر جدید و ضرورت سرعت بالای نقل و انتقال اطلاعات و با توجه به پویایی و تغییر و تحول سریع روندهای مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی و شکل گیری پدیده جهانی شدن و کمرنگ شدن عنصر مکان و جغرافیا، توسعه روابط عمومی الکترونیک یک ضرورت می باشد.
در مجموع عوامل مختلفی این ضرورت را عینی ساخته که برخی از آنها عبارتند از:
1- افزایش حجم اطلاعات مورد تقاضای مردم
2- افزایش خدمات قابل ارائه به مردم
3- تقویت روند شکل گیری رسانه های تعاملی
4- توسعه روزنامه نگاری الکترونیکی
5- ویژگیهای جدید بازار، استفاده از مخابرات و الکترونیک در تجارت
6- رشد و شکل گیری موسسات مشاور
7- گسترش و ارتقای نیازها، خواسته ها و انتظارات مخاطبان متناسب با شرایط روز
8- افزایش سرعت اطلاع رسانی
امروزه فناوری های اطلاعاتی، مرزهای فکری و عملی را در جوامع سنتی متحول و زمینه مناسبی برای رشد اندیشه، خلاقیت و پویایی بخشیدن به کسب و کار فراهم کرده‌ است.
تلاش‌های بشر برای بهینه کردن امور کسب و کار در همه عرصه ها و فعالیت‌های جاری و درازمدت بدون بهره‌برداری از فناوری اطلاعات تقریباً غیرممکن شده است.
از سویی دیگر گذار از عصر صنعتی و ورود به عصر ارتباطات و اطلاعات نتایج جالب توجه و عمیقی در سازمان‌ها بر جای گذاشته است.
سازمان‌ها و بنگاه‌های اقتصادی همواره در فرآیندهای گذار، بیشترین و اولین تأثیرها را می‌پذیرند و خود را با تغییرات هماهنگ می‌سازند زیرا همگامی با فرآیندهای رقابتی برای آنها یک نیاز اساسی به شمار می رود.
نظام‌های بانکی به عنوان نهاد‌هایی که با موضوع توسعه در ابعاد جهانی، اقتصاد خدماتی دانش محور و فناوری اطلاعات ارتباط مستقیم دارند، خواه ناخواه برای تطبیق خود با شرایط بازار و عقب نماندن از رقابت بسیار سخت در ارائه خدمات به مشتریان، چاره‌ای جز گرویدن به جنبش کاربردی کردن فناوری اطلاعات در خدمات بانکداری ندارند.
حاصل این تلاش همه جانبه برای نظام بانکی رسیدن به مفهوم جدیدی برای عصر اطلاعات است به نام بانکداری الکترونیک که خود به مفهوم جدیدی از روابط عمومی در بانکداری یعنی روابط عمومی الکترونیک منجر شده است؛ پدیده ای که در شرایط کنونی نه تنها یک ضرورت، که یک الزام غیر قابل انکار است.

**کارمندان بانک و روابط عمومی الکترونیک
یکی از چالش های اساسی مدیران بانکها در پیاده سازی موفقیت آمیز روابط عمومی الکترونیک چالش هایی است که آنها در مواجهه با کارمندان پیش رو دارند. کارمندانی که به شیوه های سنتی عادت کرده اند و اکنون باید خود را با روش ها و ابزارهای جدیدی هماهنگ سازند. همانطور که می دانید هر روش و ابزار جدیدی با خود فرهنگ و نیازهای جدیدی به همراه دارد و برای مثمر ثمر واقع شدن در جریان اهداف و برنامه های سازمان ضروری است که فرهنگ برخورد و استفاده مناسب از تکنولوژی های جدید در میان کارمندان گسترش یابد. این کار از طریق آموزش های متناوبی صورت می گیرد که فراخور زمان به کارمندان ارائه می شود.
تمام این کارها به دلیل نقش جدیدی است که انسان و تکنولوژی به عنوان مکمل یکدیگر پیدا کرده اند. گسترش فرهنگ تکنولوژی پذیری در میان کارمندان و به ویژه کارمندان روابط عمومی در بانکها باعث تعالی جایگاه سازمان آنها در میان مردم شده و ذهنیت مثبتی در اذهان بر جای می گذارد. کارمندان روابط عمومی الکترونیک در پاسخگویی به نامه های الکترونیکی، نمابرها، تلفن ها، اطلاع رسانی از طریق سایت بانک و... نهایت سرعت و دقت را به خرج خواهند داد تا مراجعه کننده تمامی اطلاعات مورد نظرش را به دست آورد. در اختیار داشتن کارمندان علاقه مند و حرفه ای می تواند شما را در بهره برداری از قوه خلاقیت آنها یاری دهد.

**روابط عمومی الکترونیک هویت مجازی بانک
توسعه فناوری اطلاعات و دنیای وب، عرصه های جدیدی را برای رقابت بین سازمانها و از جمله بانکها گشوده است. از این رو تمامی سازمانها باید در دنیای مجازی به دنبال کسب اعتبار و هویت تازه ای باشند که اصول و چارچوب های کاری آن با دنیای واقعی متفاوت است. در صورت پر رنگ بودن نقش و هویت مجازی بانک شما در عصر اطلاعات و ارتباطات وجود جایگاه آن نیز بالاتر و پر اهمیت تر خواهد شد. وِیژگی دنیای کسب و کار مجازی در این است که دستیابی به شهرت و هویت مطلوب ممکن است در چندین سال حاصل شود ولی از دست دادن اعتبار در عرض چند دقیقه صورت خواهد گرفت. روابط عمومی الکترونیک در بانکها به عنوان اولین واحدی که مردم در دنیای مجازی به هنگام ارتباط، ابتدا با آن برخورد می کنند می تواند نقش تعیین کننده و بسیار مهمی را در طراحی و ایجاد یک ذهنیت شایسته و مناسب حال بانک به انجام برساند.
*علی اسمعیل زاده مشگی
دانشجوی دکتری مدیریت رسانه
فراهنگ**1085** 1055