اگر بگوییم که بیشتر مردم، تلویزیون را در وهله نخست شبکه یک سیما می‌شناسند، بیراه نگفته‌ایم. این شبکه به عنوان نخستین شبکه تلویزیونی از سال 1337 کار خود را آغاز کرد. از آن سال‌های دور تاکنون مردم ایران صبح خود را بیشتر با برنامه‌های صبحگاهی این شبکه آغاز کرده و با اخبار و سریال‌های شبانگاهی این شبکه به پایان می‌رسانند. به عبارتی شبکه یک آلبومی از فیلم‌ها و سریال‌های نوستالژیک است.

 سیدفضل الله شریعت‌پناهی، سرپرست شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ایران، بیشتر از این شبکه می‌گوید.

 

رویکرد برنامه‌سازی شبکه یک سیما در سال جاری چیست؟

رویکرد و سیاست‌های شبکه یک سیما نسبت به قبل تغییر نداشته و هنوز ایرانیان، شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی ایران را به عنوان «شبکه هر ایرانی» می‌شناسند. این درحالی است که دیگر شبکه‌ها به سمت تخصصی شدن پیش رفته‌اند و روی یک یا دو موضوع معطوف می‌شوند؛ اما این شبکه به سبب عام بودن، باید موضوعات بسیاری را در کنداکتور خود اعم از اجتماعی، سیاسی، ورزشی، اقتصادی، سرگرمی و... تعریف و برنامه سازی کند. درکل رویکردهای شبکه یک سیما عبارت است از پرداختن به شعار سال و اقتصاد مقاومتی، سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی، مباحث خانواده محور، گفتمان‌سازی مطالبات مردم و مسئولان، طرح مسائل و اخبار روز اعم از سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی که بیشتر برنامه‌سازی‌های این شبکه در سال 1395 براساس این رویکردها تعریف شده است. اما به طور خاص پیش‌بینی شده است که رویکرد شبکه یک به سمت برنامه‌های شاد، بانشاط و مفرح پیش برود.

نمونه‌ای از برنامه‌های شاد را می‌توانید نام ببرید؟

ساخت برنامه مسابقه محور دستپخت نمونه‌ای از این برنامه‌های بانشاط است که هر هفته از یکشنبه تا پنجشنبه برای خانواده هاپخش می‌شود. در ایام نوروز هشت مسابقه دستپخت پخش شد که در این هشت برنامه، 11 میلیون نفر برای رأی دادن به شرکت‌کنندگان در مسابقه شرکت کردند که این رقم نشان‌دهنده موفقیت برنامه است.

خاطره، دیگر برنامه‌ای است که با اقبال مخاطبان رو‌به‌رو شد که ابتدا هفته‌ای یک بار پخش می‌شد ولی با خواست مردم در پنجشنبه و جمعه هرهفته پخش می‌شود. برنامه طنز «گل اومد بهار اومد» و در ادامه آن برنامه طنز «سوءتفاهم» با اقبال مخاطب رو‌به‌رو بوده است، طوری که طنز سوءتفاهم هر روز ساعت 18 پخش می‌شود.

نگاه شبکه به ساخت سریال چگونه است؟

یکی از اولویت‌های سازمان صدا و سیما این است که شبکه یک هیچ‌گاه نباید خالی از سریال باشد؛ لذا مخاطبان هم این توقع را دارند که بهترین سریال‌ها را از این شبکه تعقیب کنند. با مرکز امور نمایشی سیما مذاکره شده و تا پایان سال مردم شاهد پخش سریال‌های قوی و باکیفیتی خواهند بود. سریال «علی‌البدل» یکی از این نمونه هاست که در ماه رمضان پخش می‌شود، به عبارتی یک سریال خیابان خلوت کن را پیش‌بینی کرده‌ایم. این سریال را خانم غفوری تهیه و آقای سیروس مقدم کارگردانی می‌کنند.

سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی در شبکه یک چگونه بازتاب داشته است؟

به اعتقاد من تاثیر انتقال پیام‌های اجتماعی و اخلاقی مانند ترویج سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی در قالب‌های نمایشی و فیلم و سریال خیلی زیاد است. برنامه‌های خانه ما، خانواده یک، سرزمین من، صیح به خیر ایران، درس‌هایی از قرآن، برنامه پزشکی بهداشتی نسخه و از همه مهم‌تر ثریا و پایش از جمله برنامه‌هایی هستند که سعی می‌شود به صورت مستقیم و غیرمستقیم سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی و مولفه‌های این فرهنگ را در آن مطرح کرده و مصداق‌های عینی برای آن بیاورد.

شبکه یک درماه مبارک رمضان چگونه دیده خواهد شد؟

با شروع ماه مبارک رمضان مخاطبان شاهد نوع متفاوتی از یک رقابت تلویزیونی خواهند بود و آن مسابقه استعدادیابی قرآن مجید است. این برنامه با آنچه تاکنون مخاطب از قرائت‌های قرآنی در سیما شاهد بوده است،کاملاً فرق می‌کند و به لحاظ دکور و ساختار اگر بیشتر و جذاب تر از برنامه‌های دورهمی و خندوانه نباشد، کمتر نیست. هیچ کدام از استعدادهای قرآنی شرکت کننده در این رقابت دارای رتبه ملی و بین‌المللی نیستند و استعداد خود را در قرائت کلام‌الله مجید محک می‌زنند.

تعامل شبکه یک با بخش اخبار معاونت خبر چگونه است؟

شبکه یک سیما در شبانه روز چهار باکس خبری دارد که برنامه نگاه یک را هم باید به آن افزود. این باکس‌های خبری، بخشی از زمان شبکه یک را به خود اختصاص داده اند و البته مخاطبان همیشگی خود را داشته و دارند. طبق توافقی در گذشته بین مدیران شبکه یک و مدیران معاونت خبر صورت گرفته بود در ازای یکساعته شدن خبر 21 مقرر شد که خبر ساعت 19 حذف شود. خبر 21 یکساعته شد و به دلیل ریتم و جذابیت تعریف شده برای آن با استقبال مدیران سیما رو به رو شد اما خبر ساعت 19 حذف نشد و مشکلاتی را برای تولید سیما ایجاد کرد. زیرا بین دو بخش خبری نزدیک به هم که در بین آنها اوقات شرعی مغرب هم وجود دارد، عملاً نمی‌توانستیم برنامه خاص و تعریف شده‌ای را قرار دهیم. شبکه یک به صورت روزانه نظرات، پیشنهادها و انتقادات مخاطبان خود را رصد می‌کند و سعی دارد سطح برنامه‌سازی خود را مماس با نظر مخاطبان کند. بنابراین در نیمسال دوم تغییر اساسی در کنداکتور سنتی شبکه یک بسیار ضروری و الزامی است.

موضوع شعار سال و اقتصاد مقاومتی چه نمودی در برنامه‌های شبکه یک دارد؟

شبکه یک سیما بحث اقتصاد مقاومتی را با برنامه‌های پایش و ثریا پیشتر و جلوتر از دیگر شبکه‌ها مطرح کرده است و به جدیت هم این برنامه‌ها را با موضوع اقتصاد مقاومتی پیگیری می‌کند. همچنین در گذشته برنامه‌ای تحت عنوان حرف حساب تهیه می‌شد که این برنامه بزودی با رویکردی جدید و با توجه به شعار سال با هدف معرفی و حمایت از مشاغل خُرد و پایه که از اهداف اقتصاد مقاومتی است، ساخته خواهد شد. مجری حرف حساب احتمالاً آقای اسفندیاری خواهد بود که تسلط خوبی روی مباحث اقتصادی دارد. بعلاوه طرح ساخت یکی از موفق‌ترین برنامه‌های اقتصادی سازمان به ریاست رسانه ملی ارائه شده که در صورت نهایی شدن، مراحل ساخت آن آغاز خواهد شد. در این برنامه بین تولیدکنندگان کالاهای داخلی نوعی رقابت ایجاد خواهد شد و داور اصلی این رقابت، مردم خواهند بود که با نظرات خود بهترین و موفق‌ترین برند داخلی را معرفی می‌کنند. برنامه مناظره هم بر خلاف قبل که با حضور پنج یا شش مهمان تهیه می‌شد و عمدتاً با کمبود وقت مواجه می‌شد، قرار است با دو یا سه مهمان برگزار شود تا مهمانان وقت کافی برای بحث‌های چالشی روز داشته باشند.

یک خبر خوش شبکه یک برای مخاطبان؟

یک خبر خوش این‌که بزودی گروه کودک در شبکه یک سیما راه‌اندازی خواهد شد و مخاطبان این سن خاص با اجرایی متفاوت در برنامه‌های کودک رو‌به‌رو می‌شوند. در رویکرد جدید برنامه کودک، مقرر شده است که مجری برنامه به جای این که یک خانم یا آقا باشند، یک عروسک مجری برنامه باشد و حتی مهمانان برنامه هم عروسک هستند. به عبارتی سعی می‌شود عموها و خاله‌هایی که به صورت روتین در برنامه‌های کودک حضور داشتند، کمتر دیده شوند و بیشتر عروسک‌محور باشد. دلایل موفقیت برنامه‌هایی مانند کلاه‌قرمزی و مدرسه موش‌ها از این نوع است. در حال حاضر دو باکس کودک و خردسال برای صبح‌ها و کودک و نوجوان برای بعد از ظهرها تعریف و پیش‌بینی شده است.

آیا در ماه مبارک رمضان احتمال پخش ربنای شجریان از شبکه یک وجود دارد؟

برای پخش صدا و مناجات ربنای شجریان در ماه مبارک رمضان باید شورای معارف سازمان تصمیم‌گیری کند. تاکنون حدس و گمان‌ها زیاد بوده که آیا ربنای شجریان از سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش می‌شود یا نه؟ به نظر من پخش آن مورد خاصی نخواهد داشت ولی نه این‌که در صورت اجازه پخش، همه شبکه‌ها بخواهند به یکباره پخش موازی کنند. سازمان و شورای عالی قرآن باید برنامه‌ریزی کنند تا ما بتوانیم از اصوات دیگر هم استفاده کنیم. چرا بعد از شجریان دعای ربنای خوبی ماندگار و تاثیرگذار تولید نشده است. آیا کار جدید نباید تولید شود؟ همین اتفاق در اذان رخ داده است. اذان موذن‌زاده به اذانی ماندگار و دلنشین تبدیل شده است ولی آیا باید به همین اکتفا کرد. یکی از دلایل راه اندازی رقابت استعدادهای اذان و ابتهال همین است که رسانه صداهای تازه‌ای در ادعیه‌خوانی و اذان‌گویی و قرائت قرآن مجید کشف کند. برخی افراد چه در فضای مجازی و حقیقی، تمایل دارند که موارد را سیاسی کنند؛ به عنوان مثال ممنوع‌التصویری شجریان را یک کار سیاسی جلوه می‌دهند و در شبکه‌های اجتماعی آن را بهانه کرده و به رسانه ملی هجمه می‌کنند. در حالی که شبکه چهار چندی پیش خبر بیماری آقای شجریان را بازتاب داد.