آیا اردوغان دوباره بازی میخورد؟/ وعده های پیدا و پنهان ترامپ به ترکیه

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- یک: از ابتدای بحران سوریه ترکیه به عنوان یک دولت معارض رسما از تروریست ها علیه دمشق استفاده کرد و تا به امروز نیز از این حمایت پرده پوشی نکرد. در همان روزها هم اردوغان با صدای بلند از وضو گرفتن در آنکارا و نماز در مسجد اموی سخن گفت و آنچنان محکم بر طبل جنگ می زد که انگار تا چند هفته آینده چیزی از حکومت سوریه و دولت قانونی این کشور باقی نمی ماند. 

هر روز بر مناطق تحت تصرف گروه های تروریستی اعم از داعش، جبهه النصره ( القاعده سوریه) و ارتش آزاد و سایر گروه های تروریستی افزوده می شد و آنچه باقی مانده بود مناطق محدودی تحت تسلط دولت رسمی و قانونی سوریه بود. درخواست رسمی دمشق از تهران و ورود نیروهای مقاومت به سوریه ورق را تغییر داد و سرانجام با پاکسازی حلب و بازگشت قلب اقتصادی سوریه به دامن دولت مرکزی، رسما معادلات دولت های پیرامونی سوریه نسبت به دمشق تغییر کرد. شاید روزی حتی اردوغان فکر نمیکرد وضویی که گرفته اینقدر طولانی شود و بایستی آن را اعاده کند.

دو: از همان ابتدا دولت اردوغان تاکید داشت برای مبارزه با دمشق و کمک به نیروهای مسلح فعال علیه اسد نیاز به منطقه پرواز ممنوع است که با مخالفت اوباما و حتی ناتو مواجه می شد. همین امر موجب شد تا دولت اردوغان پس از شکست حلب رسما وارد مذاکرات صلح آستانه شود و از فاز امنیتی به سراغ فاز سیاسی رود. این تغییر مواضع در سوریه و کنار گذاشتن دو بازیگر مهم چون عربستان و آمریکا برای این دو کشور گران تمام شد. آمریکا تلاش کرد با تغییر دولت به ویژه آمدن ترامپ سهم خود را از سوریه ببرد و هر طوری شد یا وارد مذاکرات آستانه شود یا مذاکرات را بهم بزند. این استراتژی تا آنجا پیش رفت که از اولین سفرهای مایک پمپئو در جایگاه رئیس سازمان سیا آنکارا اعلام شد و وی با سفر به آنکارا پیام ترامپ را به اردوغان اعلام کرد. موضوع این مذاکره بازگشت فتح الله گولن و حمایت از نیروهای اتحاد دمکراتیک سوریه بیان شد اما روزهای قبل و حتی بعد ترامپ رسما به اردوغان پیام داد تا منطقه امن سوریه را دنبال کند. این بدان معناست که ترامپ منطقه پرواز ممنوعه را در قالب منطقه امن به روی میز مذاکره با اردوغان آورده تا دوباره او را پای ثابت مبارزه با دمشق نگه دارند. هرچند ترامپ قبلتر هم اعلام کرد با روسیه برای مبارزه با تروریسم در سوریه همکاری میکند اما عدم حضور این کشور به واقع یک پیام داشت « آینده سوریه قرار است بدون آمریکا رقم بخورد». آنچه مقاومت توانست در سوریه بدست آورد حذف آمریکا به عنوان بازیگر منطقه ای و عربستان به عنوان حامی مالی تروریسم از پروژه سوریه است.  سوالی که مطرح است آیا اردوغان به زیر میز مذاکرات آستانه می زند یا آنکه خواب عثمانی جدید را از جای دیگر دنبال میکند و به دلیل مشکلات امنیتی پیش آمده در ترکیه دست بر خواهد داشت و ضامن مذاکرات سوریه است. اردوغان می داند هزینه هایی که بر سر ترکیه داده قابل جبران نیست و ارتش نیز از این منظر ناراضی است. ترکیه در جنگ داخلی با کردها به سر می برد و هرچه در این چند ساله اردوغان نسبت به آشتی ملی با کردها در شعارهای انتخاباتی گفت نابود شد و حالا ترکیه صحنه نبرد و مانور بمب گذاری ها و عملیات های تروریستی است. به نظر نمی رسد ترکیه فقط با یک وعده ترامپ از میز مذاکرات خارج شود اما ترکیه هنوز هم مایل است دمشق بدون اسد اداره شود. باید منتظر ماند و دید در این چند هفته آتی تا نشست آینده در آستانه چه تحولاتی رخ میدهد و آیا ترامپ و دلارهای نفتی عربستان موضع آستانه را بهم میزند یا خیر؟