پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- «دکتر سید رضا صدر الحسینی» کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی و بین‌المللی در گفتگو با «پارس» در واکاوی تطابق منافع مسکو، تهران و آنکارا در سوریه به‌عنوان مانعی برای تحرکات ریاض به دنبال مذاکرات نشست مسکو میان جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه گفت:

پارس: تطابق منافع مسکو، تهران و آنکارا در سوریه مانعی برای فعالیت ریاض محسوب می شود. تطابق منافع روسیه، جمهوری اسلامی ایران و ترکیه و مخالفت آنکارا با ریاض چگونه امکان پذیر شده است؟ روند مذاکرات سه کشور مهم در ارتباط با بحران سوریه چه پیام هایی به دنبال دارد؟

حقانیت و مشروعیت نظام سیاسی سوریه پس از آزادسازی حلب و به محاصره افتادن تروریست ها در نقاط دیگر نشان داد که بسیاری از کشورها، بالأخص کشورهای منطقه از جمله ترکیه و رژیم آل سعود در یک محدودیت استراتژیک قرار گرفته اند. البته ترکیه با توجه به نوع نگاه خود به مسائل منطقه ای توانست به ایران و سوریه نزدیک شود و به‌عنوان یکی از پایه های مذاکره‌کننده در مذاکرات اخیر در کنار روسیه و جمهوری اسلامی ایران قرار گیرد. همچنین آنکارا با توجه به شرایط پیش‌آمده در مدت اخیر متوجه اشتباهات و مواضع غیراستراتژیک خود در منطقه شده است.

ترکیه در گذشته، منافع کوتاه‌مدت خود را بر منافع منطقه ای کشورهای منطقه استراتژیک غرب آسیا و شمال آفریقا ترجیح داد. اما اتفاقاتی که طی هفته های گذشته در صحنه امنیتی ترکیه روی داد، ترکیه را مجاب کرد که موضوع تروریست، فقط مربوط به سایر کشورها از جمله سوریه نیست. همان‌گونه که بزرگان در منطقه از سال های پیش، یادآوری کرده بودند، تروریسم دامن حامیان خود را گرفت. ترکیه به‌طور آشکار این موضوع را لمس کرد و با توجه به شرایط پیش‌آمده برای تروریست های موردحمایت  آنکارا در سوریه، توانست موضع خود را از عربستان جدا کند. 

حتی ترکیه در شرایط کنونی اعلام کرده است که نیروهای نظامی خود را از عراق نیز خارج خواهد کرد. اگرچه اقدامات ترکیه در شش سال گذشته در خصوص مسائل منطقه  ای  بر مدار مشخصی استوار نبوده است، اما به نظر می رسد که آگاهان سیاسی در مسائل راهبردی این مسئله را به مسئولان ترکیه گوشزد کرده اند که جدایی از قدرت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران به نفع آنکارا نیست. ترکیه از لحاظ راهبردی نمی تواند بدون توجه به منافع ملی و فراملی جمهوری اسلامی ایران، درباره شرایط منطقه تصمیم بگیرند. 

علیرغم اینکه اقدامات اخیر ترکیه مورد پذیرش جمهوری اسلامی است؛ اما به‌هیچ‌عنوان نمی توان این مواضع را قطعی و غیرقابل تغییر دانست. به این مفهوم که ترکیه با توجه به منافع کوتاه‌مدت احتمالی که مجدداً در منطقه و بالأخص در سوریه برای این کشور پدید می آید، ممکن است این خط‌مشی خود را تغییر دهد و به دنبال منافع کوتاه‌مدت حرکت نماید. البته شایان‌ذکر است که در طول سالیان اخیر چندین مرتبه به بن‌بست برخورد کرده است.

پارس: سعودی ها ملجأ تروریست ها در منطقه  به شمار می آیند. آیا به دنبال شکست سنگین تروریست ها در حلب، ریاض در نقاط دیگر ظرفیت هایی برای کمک بیشتر به تروریست ها دارد؟ پشتیبانی های بعدی عربستان سعودی از تروریست های سوریه چه تاثیری بر صحنه میدانی می تواند داشته باشد؟

با اشراف به مسائل و تحولات سوریه معلوم می شود که شرایط مجموعه تروریست های موردحمایت عربستان، در هیچ نقطه سوریه به شکل حلب نیست و در حقیقت ستون فقرات تروریسم در حلب استوار بود. اقدامات احتمالی گروه های تروریستی حاضر در نقاط مختلف از جمله دیر الزور، رقه و ادلب، درصد بسیار کوچکی از خطراتی است که در حلب ایجاد کرده بودند. 

عربستان در تلاش است که به باقیمانده تروریست ها در نقاط مختلف کمک کند. اما این حمایت به دلایل نظامی و تاکتیکی، عدم اعتمادبه‌نفس تروریست ها برای انجام اقدامات بزرگ و همچنین عدم تمایل تروریست های سایر مناطق برای پیوستن به تروریست های موجود در نقاط مختلف سوریه نمی تواند خطر بزرگی همچون خطر حلب برای نظام سیاسی سوریه ایجاد کند.

سوریه حلب سوریه رژیم آل سعود صدر الحسینی