لزوم تحقق اقتصاد بدون برجام

همزمان با خروج امریکا از برجام، تنش‌ها درخصوص وضع تحریم‌های جدید علیه جمهوری اسلامی ایران افزایش یافته است. جایی که شرکت‌های بزرگ تجاری به بهانه همین تحریم‌ها، مشغول قطع ارتباط خود با جمهوری اسلامی هستند تا شاید به‌زعم امریکا، ایران را به مسیر مورد نظر خود هدایت کنند. این اتفاق در حالی روی داد که در داخل کشور، دولت مدت‌ها بود میان بهبود وضعیت اقتصادی کشور و به ثمر نشستن برجام پیوند برقرار کرده و حل مشکلات اقتصادی را منوط به اجرای برجام از سوی غربی‌ها دانسته بود، اما حالا با به بن‌بست رسیدن برجام، به نظر می‌رسد که دولت به دنبال «اقتصاد بدون برجام» است. روندی که می‌تواند کلید حل بسیاری از مشکلات اقتصادی کشور باشد. اما ساز‌و‌کار اقتصاد بدون برجام چگونه است و برای تحقق این امر چه زیرساختی نیاز است. این سؤالی است که خبرنگار روزنامه «جوان» از نمایندگان مجلس شورای اسلامی پرسیده است.

اقتصاد بدون برجام، عزم ملی می‌خواهد

در همین ارتباط عزت‌الله یوسفیان‌ملا، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی درخصوص تحقق اقتصاد بدون برجام گفت: واقعیت آن است که کشور بدون برجام، مشکلات مختلفی خواهد داشت و نمونه آن نیز افزایش یک‌باره قیمت ارز در کشور است، اما امروز باید بپذیریم که برجامی وجود ندارد و حتی اگر این قرارداد توسط اروپایی‌ها نیز دنبال شود، یک قرارداد تصنعی است که تأثیری بر کشور ما نخواهد داشت.

این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: ما در اقتصاد با برجام باید نگران این مسئله باشیم که ژاپن چقدر نفت از ما می‌خرد، یا اینکه باید نظاره‌گر این باشیم که کشورهای عربی برای ضربه‌زدن به ما تولید نفت خود را افزایش دهند تا هم قیمت نفت را پایین بیاورند و هم جایگزین نفت ما در بازار شوند.

یوسفیان‌ملا همچنین اظهار کرد: البته خوشبختانه امسال اتکا به بودجه نفت بسیار کاهش پیدا کرده و تنها یک سوم بودجه کشور متکی به نفت است که این موضوع کشور را از تحریم‌های نفتی مصون نگه خواهد داشت. وی سپس با اشاره به این موضوع که برای تحقق اقتصاد بدون برجام باید به اقتصاد داخلی متکی باشیم، ادامه داد: رسانه‌ها باید مردم را به سمت تولید محصولات داخلی سوق دهند و تولیدکنندگان نیز با تولید محصولات با کیفیت، برای مصرف محصولات ایرانی در مردم رغبت ایجاد کنند و قطعاً اگر این اتفاق بیفتد، شرایط اقتصادی کشور عادی خواهد ماند.

یوسفیان‌ملا با بیان اینکه، تحقق اقتصاد بدون برجام و حمایت از تولید داخلی تنها کار مجلس نیست، افزود: تحقق اقتصاد بدون برجام نیاز به یک عزم ملی دارد که همه ارکان کشور اعم از دولت، مجلس، قوه‌قضائیه و مردم به صحنه بیایند و برای گذر از این شرایط سخت در کنار هم باشند.

این عضو کمیسیون برنامه‌و‌بودجه درخصوص سرنوشت قانون حمایت از تولید هم گفت: متأسفانه امروز هیچ ضمانتی برای اجرای قوانین وجود ندارد و دولت نیز نمی‌تواند بار مالی این قوانین را تحمل کند. مجلس هم اگر تحقیق و تفحص درخصوص اجرای یک قانون بکند، نتیجه این تحقیق و تفحص پس از هزینه‌های فراوان به قوه قضائیه می‌رود و چند سال در انتظار یک رأی می‌ماند. علاوه بر این امروز کارت زرد دادن به وزیر و حتی استیضاح هم فایده‌ای ندارد و نمی‌تواند باعث تحرک دولت شود. بنابراین باید افراد دلسوز با یک عزم ملی کار را دست بگیرند و کشور را از این شرایط خارج کنند.

دولت برای صادرات تسهیلات ایجاد کند

محمدرضا منصوری، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز درخصوص راهکار تحقق اقتصاد بدون برجام به خبرنگار«جوان» گفت: مقام معظم رهبری چندین سال متوالی است که بر موضوع اقتصاد مقاومتی تأکید دارند و بنده معتقدم عمل به سیاست‌های اقتصاد مقاومتی می‌تواند اقتصاد کشور را بدون برجام شکوفا کند. بنده معتقدم دولت نباید اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را رها کند.

وی در ادامه خاطر نشان کرد: دولت باید یک برنامه مدون درخصوص کاهش هزینه‌های خود اجرا کند و همزمان برای بخش خصوصی نیز تسهیلات ایجاد کند. این تسهیلات در حوزه صادرات بسیار مهم است و می‌تواند به کمک کشور بیاید.

این نماینده مجلس بر اصلاح روش‌های تولید نیز تأکید کرد و ادامه داد: تولیدکنندگان کشور هم باید برای گذر از این شرایط با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های روز به تولید محصولات مرغوب اقدام کنند تا مردم به سمت مصرف کالاهای ایرانی گرایش پیدا کنند. این نماینده مجلس درخصوص اقدامات خانه ملت برای حمایت از تولید داخلی نیز گفت: ما تا به امروز هر کاری که از دستمان بر می‌آمد برای بهبود فضای کسب‌و‌کار و حمایت از تولیدکننده داخلی انجام دادیم و قطعاً هرکجا نیاز باشد وارد خواهیم شد و این حمایت‌ها را ادامه خواهیم داد، اما این اقدامات منوط به آن است که تولیدکنندگان و فعالان اقتصادی نیز اقدامات خود را به درستی انجام دهند.

بخش بزرگی از مشکلات اقتصادی داخلی است

علی قربانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس هم در ارتباط با تحقق اقتصاد بدون برجام به خبرنگار روزنامه «جوان» گفت: برجام قطعاً در اقتصاد کشور تأثیر داشت، اما واقعیت آن بود که این قرارداد به ثمر ننشست و امریکا به تعهدات خود عمل نکرد. بنابراین وضعیت اقتصادی امروز ما، قطعاً متأثر از برهم خوردن برجام نیست؛ چراکه 80درصد از مشکلات اقتصادی کشور ناشی از معضلات مدیریتی و داخلی است. این نماینده مجلس سپس ادامه داد: ایران بیست‌وسومین اقتصاد دنیا را در اختیار دارد و می‌تواند با اتکا به توان داخلی و تأکید بر نیروی داخلی و همچنین بهره‌گیری از مزیت‌های کشور، ‌به یک اقتصاد شکوفا برسد.

قربانی خاطرنشان کرد: واقعیت آن است که برجام معجزه‌گر نیست و ما باید به فکر منافع داخلی کشور باشیم. ما می‌توانیم با تأکید بر بهره‌وری و افزایش نرخ مشارکت اقتصادی به شرایط خوب اقتصادی برسیم.

این عضو کمیسیون برنامه‌و‌بودجه سپس تأکید کرد: دولت امروز باید تمرکز خود را برای دریافت مالیات از واسطه‌گران و دلالان قرار و مالیات بخش تولید را کاهش دهد تا تولیدکننده انگیزه تولید پیدا کند. البته مجلس نیز در این عرصه با قانونگذاری به دنبال بستر‌سازی برای تولید داخل است، چراکه به صراحت معتقدیم که با حل مشکل تولید، مشکل اشتغال نیز حل خواهد شد.

عمده مشکلات تولید ربطی به تحریم ندارد

در همین حال، موسی‌الرضا ثروتی نماینده سابق مجلس هم در گفت‌وگو با خبرگزاری «تسنیم» با بیان اینکه توافق برجام با خروج امریکا عملاً دچار چالش شده و توافقات اخیر با اروپا نیز نمی‌تواند در شرایط کلی اقتصاد ایران نسخه درمانی باشد، گفت: به نظر می‌رسد بعد از فشارهای امریکا کشورهای طرف معامله در برجام به فکر منافع اقتصادی خود خواهند بود و به همین دلیل نمی‌توان روی آنها حساب باز کرد. نماینده پیشین مجلس با اشاره به اینکه، حتی در صورت عدم تحقق برجام با اروپا اجماع جهانی علیه ایران شکل نخواهد گرفت، گفت: متأسفانه نگاه اکثر تئوریسین‌های اقتصادی دولت معطوف به غرب و خارج از مرزهای ایران است و این موضوع چالش اصلی اقتصاد کشور برای خروج از بحران‌های پیش‌رو است.

ثروتی با بیان اینکه، در صورتی که با تحریم‌های امریکا رو‌به‌رو شویم تنها مسیر پیش‌روی ما پیگیری سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است، تأکید کرد: امروز نوبت پیاده‌سازی اقتصاد بدون برجام است و در این مسیر باید از ظرفیت و توان تولیدکنندگان و سرمایه‌های داخلی استفاده کنیم.

وی با بیان اینکه نباید اقتصاد را به لحاظ روانی و واقعی به برجام گره بزنیم، انگیزه سرمایه‌گذاری داخلی و حتی خارجی را نباید به برجام ارتباط داد، گفت: بارها به مسئولان ارشد دولت اعلام کردم که شما به اقتصاد مقاومتی آنطور که باید و شاید اعتقاد ندارید و همین موضوع چالش برای کشور ایجاد کرده است.

ثروتی گفت: در وضعیت فعلی کشور صرف‌نظر از آنکه در برجام چه اتفاقی خواهد افتاد ستاد اقتصاد مقاومتی که متأسفانه امروز فعال نیست، باید درخصوص ایجاد انگیزه برای فعالان اقتصادی داخلی اقدامات لازم را انجام دهد. به نظر می‌رسد در شرایط امروز کشور با سیاستگذاری که از سطوح بالا انجام می‌شود، باید موضوع هدایت اعتبار به سمت تولید در دستور کار قرار گیرد.

به گفته عضو پیشین کمیسیون برنامه‌و‌بودجه مجلس، موضوعات مختلف اقتصادی در داخل وجود دارد که اصلاً ربطی به تحریم و برجام ندارد. مشکلات مربوط به نقدینگی و سیستم بانکی، بیکاری، رکود به سیاست‌های و چالش‌های داخلی بازمی‌گردد. وی با اشاره به اینکه یکی از نگرانی‌های فعالان اقتصادی موضوع تأمین ارز از سوی دولت است، گفت: باید این نکته را مدنظر قرار داد که از صادرات نفتی و غیرنفتی سالانه حدود 100میلیارد دلار ارز در اختیار کشور قرار می‌گیرد که این رقم تمام نیازهای بودجه‌ای و وارداتی کشور را پوشش می‌دهد. از سوی دیگر دولت برای ایجاد انگیزه در فعالان اقتصادی برای بازگشت به میدان تولید باید دستور کار خود را تغییر دهد؛ چراکه بدون استفاده از ظرفیت و توانمندی تولیدکنندگان داخلی نمی‌توان سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را پیاده کرد.

این کارشناس اقتصادی در پایان تأکید کرد، هدف اصلی تولید باید نگاه به صادرات باشد، ما نباید به سمت تولید محصولاتی برویم که فقط انبارهای کشور را پر کند و ارزش افزوده‌ای در پی نداشته باشد.

انتهای پیام/