پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- اگر همه چیز خوب پیش رود  و مشکلی پیش نیاید،  قرار است در آینده‌ای نزدیک بازار خودروی ایران متحول شود. براساس توافق جامع هسته‌ای تحریم‌ها یک به یک لغو می‌شود و هیات‌های اقتصادی کشورهای خارجی نیز در صف ورود به ایران هستند که یکی از حوزه‌های مورد علاقه آنها برای سرمایه‌گذاری صنعت خودرو است.  بنابراین تاکنون چندین پیشنهاد قابل بررسی به مسئولان صنعت ایران ارایه شده که پژو و رنوی فرانسه،  فولکس واگن و بنز آلمان،  فیات ایتالیا و نیسان وسوزوکی ژاپن ازجمله آنهاست. این پیشنهادهای قابل توجه که آینده‌ای رنگارنگ از بازار خودروی ایران ترسیم می‌کند،  دو واکنش کاملا متفاوت را در داخل کشور به دنبال داشته است. نخستین واکنش از سوی مردم یا همان مصرف‌کنندگان اصلی خودرو بوده که از شنیدن خبر بازگشت خودروسازان بزرگ خارجی به کشور که به تولید خودروهای باکیفیت و به نسبت ارزان منجر می‌شود، خوشحال شدند و برای رونمایی از این تولیدات لحظه‌شماری می‌کنند. رکود شدید بازار خودرو طی روزهای اخیر به‌ویژه پس از توافق هسته‌ای به روشنی گویای انتظار خریداران برای تغییر ترکیب بازار است.  اما واکنش دیگری که به تغییر شرایط بازار خودرو نشان داده شده،  هیچ شباهتی با واکنش خریداران ندارد چراکه خودروسازان طور دیگری به ورود خودروسازان خارجی نگاه می‌کنند و به نوعی از شرایط پیش آمده کمی نگران هستند. آنها به نیکی می‌دانند که خریداران داخلی چندان از کیفیت و شرایط بازار فعلی رضایت ندارند و درصورتی که جایگزینی با کیفیت و قیمت مناسب به بازار بیاید مورد استقبال قرار خواهد گرفت. البته خودروسازان وطنی هم این را می‌دانند که بازگشت خودروسازان خارجی بسیاری از مشکلات آنها را که به شرایط فعلی انجامیده است  می‌تواند حل کند که واردات قطعات یکی از مهم‌ترین آنهاست. با این حال تولیدکننده‌های وطنی با احتیاط به شرایط جدید می‌نگرند.

تلاش برای فروش بیشتر محصول

همان‌گونه که اشاره شد رکود فعلی بازار که بخش عمده آن به دلیل انتظار بازار برای ورود خودروهای جدید است،  دورنمای دیگری برای این بازار ترسیم کرده است. دورنمایی که در آن فروش خودرو دشوارتر از آنچه می‌شود که هم‌اکنون است. رکود سنگین در خرید و فروش خودرو باعث شده است قیمت خودرو به میزان زیادی کاهش یابد و در برخی از برندها قیمت بازار از قیمت کارخانه نیز ارزان‌تر شود. این رکود و ارزانی ناخواسته قیمت‌ها خودروسازان را هم نگران کرده و موجب شده خودروسازان بزرگ داخلی برای فروش بیشتر محصولات‌شان و همچنین حفظ قیمت‌های فعلی دست به کار شوند.  بر پایه گفته‌های فعالان بازار یکی از روش‌هایی که خودروسازان برای حفظ قیمت‌ها استفاده می‌کنند،  عرضه نکردن خودروهای پیش‌فروش شده در موعد مقرر است. بدین‌ترتیب تولیدکننده‌ها برای جلوگیری از اشباع بیشتر بازار سعی می‌کنند  از عرضه بیشتر خودرو به بازار خودداری کنند و البته در این راه از پرداخت سودهای تأخیر بالا به مشتریان نیز ابایی ندارند.  روش دیگری که این روزها در صفحات روزنامه‌ها و آگهی‌های مختلف نمایان است،  طرح‌های رنگارنگ فروش فوری،  اقساطی و پلکانی است. درواقع خودروسازان با ارایه شرایط ویژه و جذاب برای فروش خودرو به روش‌های مختلف تلاش می‌کنند تقاضای خودرو در آینده را کنترل کنند تا در آینده همچنان بخشی از مشتریان بازار خودرو  متعلق به آنها باشد چراکه کسی که از هم‌اکنون برای تحویل خودرو در‌ سال آینده ثبت‌نام و بخشی از پول خودرو را پرداخت می‌کند عملا از فهرست متقاضیان خودرو خارج می‌شود. ضمن این‌که عمده این محصولات با چک‌های بلندمدت عرضه می‌شود و سند خودرو در رهن خودروساز باقی می‌ماند که همین موضوع باعث می‌شود تا از فروش خودرو توسط مشتری جلوگیری و از افزایش عرضه پیشگیری کند.

پرداخت سودهای بالا

خودروسازان که تا چند ماه پیش شرایط دشواری را برای عرضه محصولات‌شان درنظرگرفته بودند،  در طرح‌های جدید خود ضمن ارایه شرایط خاص، سودهای مشارکت بالایی که به‌طور معمول از حداکثر سود پرداختی بانک‌ها بیشتر است، می‌پردازند. بر این اساس آنها با هدف ترغیب کسانی که ذاتا متقاضی خودرو نیستند ولی به دنبال محلی پرسود برای سرمایه‌گذاری هستند، سودهای جذابی پیشنهاد می‌کنند.  این درحالی است که شبکه بانکی توانسته‌ با پرداخت سود سالانه ٢٠‌درصد سرمایه‌های کلانی را به سوی خود جذب کند. حال خودروسازان نیز می‌خواهند سهمی از این سرمایه‌ها داشته باشند.  درحالی که مصطفی خان‌کرمی معاون بازاریابی و فروش ایران‌خودرو سود مشارکت در طرح جدید فروش چهارمرحله‌ای خودرو را بالای ٢٠‌درصد  اعلام می‌کند،  مراجعه به آگهی‌های این شرکت نشان می‌دهد که در برخی از روش‌ها نرخ سود پرداختی به ٢٨‌درصد می‌رسد. درواقع سود پرداختی این خودروساز بین ٢٣ تا ٢٨‌درصد در نوسان است که در تمام موارد از سود پرداختی در بانک‌ها بیشتر است. بدین‌ترتیب به‌نظر می‌رسد خودروسازان برای جلوگیری از آثار ورود خودروسازان خارجی و تنوع بازار فراری رو‌به جلو کرده‌اند تا بدین وسیله سهم خود را در آینده بازار تضمین کنند. اما با توجه به این شرایط،  پیش‌بینی فعالان بازار خودرو این است که در روزها و هفته‌های آینده سیر نزولی قیمت خودرو همچنان ادامه داشته باشد و قیمت خودروهای دیگر نیز به کمتر از قیمت کارخانه نیز برسد. خریداران خودرو اعتقاد دارند که ورود تولیدکننده‌های خارجی درنهایت به نفع منافع ملی تمام می‌شود. ضمن این‌که این اتفاق می‌تواند به نفع متقاضیان خرید خودرو نیز باشد. افزایش کیفی خودروهای تولید داخل می‌تواند در کنار ارتقای امنیت و کاهش سوانح رانندگی که بخشی از علت آن را کیفیت پایین خودروهای داخلی تشکیل می‌دهد،  به صرفه‌جویی عظیمی در مصرف سوخت و انرژی بینجامد.