گروه اقتصادی : با تشدید تحریم های ضدایرانی مبادلات پایاپای جان تازه ای گرفت. مبادلات پایاپای یا همان مبادله کالا با کالا اکنون به یکی از راه های دور زدن تحریم ها تبدیل شده است.

به گزارش پارس ، اکنون اما قرار است یک کشور به فهرست این نوع مبادلات با ایران اضافه شود. خبرگزاری رویترز به نقل از منابع روسی و ایرانی گزارش می دهد که تهران و مسکو بر سر دستیابی به یک موافقت نامه تجاری بسیار مهم گفت وگو می کنند که در صورت تصویب آن، ایران در ازای صدور نفت به روسیه، از این کشور کالا و تجهیزات دریافت خواهد کرد. خبر منتشر شده از سوی رویترز هنوز از سوی منابع رسمی در تهران و مسکو تایید نشده است.

رویترز ارزش این قرارداد را معادل هیجده میلیارد دلار در سال عنوان می کند.

روسیه در کنار عربستان یکی از دو تولیدکننده اول نفت در دنیاست. روس ها به نفت ایران هیچ احتیاجی ندارند. آنها طالب نفت ایران هستند نه برای مصرف داخلی بلکه برای صدور مجدد آن به بازارهای جهانی.

بنابراین می توان گفت روسیه تنها نقش واسطه یا دلال را ایفا می کند و با استفاده از فرصت، به دنبال برقراری نوع جدیدی از ارتباط با ایران است. این معامله به صورت پایاپای انجام می گیرد، به این معنی که ایران مجبور خواهد بود پول نفت صادراتی خودش را تنها و تنها در بازار روسیه خرج کند.

مقامات رسمی کشور هنوز این موضوع را تایید نکرده اند اما گمانه زنی ها حاکی از آن است که با اضافه شدن روسیه به کشورهای مبادلات پایاپای با ایران، دولت به دنبال جبران کاهش صادرات نفت ایران است. اگر این گمانه زنی صحت داشته باشد، بی تردید مانند سایر کشورها ایران مجبور خواهد بود تا نفت خود را ارزان قیمت تر بفروشد. در غیر این صورت روس ها به این معامله تن نخواهند داد؛ چرا که اگر غیر از این باشد سود چندانی نصیب روسیه برای صادرت مجدد نفت ایران نخواهد شد.

روسیه دارای اقتصاد عجیبی است، چون از یک طرف در صنایع نظامی و فضایی پیشرفت های مهمی دارد، ولی از طرف دیگر در بقیه عرصه ها چیز دندانگیری برای عرضه کردن ندارد و عملا با صدور نفت و گاز زندگی می کند. به بیان دیگر بافت اقتصادی روسیه به کشورهای واپس مانده شباهت فراوان دارد، و دستگاه های تولیدی این کشور از صدور کالاهای مصرفی و تجهیزات و تکنولوژی مناسب محرومند.

درواقع روسیه با رانت برآمده از نفت و گاز زندگی می کند و این قرار داد « نفت در برابر کالا» هم، اگر امضا شود، بر صدور کالاهای محدودی از سوی روسیه تکیه خواهد کرد ، با سطحی پایین تر از آنچه در ایران تولید می شود. در مورد کالاهایی که روسیه می تواند در ازای نفت دریافتی به ایران تحویل بدهد، آنچه سریع به ذهن می رسد، شیر سویا و گندم است. در مقابل روسیه نیز نفت ایران را در بازارهای جهانی می فروشد و در ازای آن دلار و یورو می گیرد. در واقع روسیه بر خلاف کشورهای چین و هند که نفت ایران را برای مصرف داخلی خود می خواهند، تبدیل به یک حلقه واسطه بین ایران و بازارهای جهانی نفت در شرایط تحریم خواهد شد.

اما نفع ایران در این میان چیست؟ در صورت صحت این خبر، صادرات نفت کشور از حدود یک میلیون بشکه در روز به یک میلیون و پانصد هزار بشکه در روز خواهد رسید.

برخوردار شدن از روابط ویژه با ایران، یکی از مهم ترین دستاوردهای ولادیمیر پوتین در سیاست خارجی است و قرارداد احتمالی هم که رویترز از آن صحبت می کند، اگر تحقق یابد، این روابط ویژه را تحکیم می کند.

ولی در عمل، به سود روسیه است که منابع گازی ایران (که بر پایه آمار بریتیش پترولیوم در رده اول جهان قرار دارد) به بازارهای صادراتی راه نیابد و با گاز روسیه، که یکی از پایه های قدرت « پوتینیسم» است، رقابت نکند. به علاوه طی یک سال گذشته، در مورد نفت هم مسکو از تحریم ایران سود فراوان برد. مثلا وقتی چین واردات نفتش را از ایران کم کرد، سهم روسیه را در وارداتش افزایش داد.

بنابراین روسیه را هم می توان یکی از ویژه خواران یا دلالان یا کاسبان تحریم ایران دانست که به این زودی ها هم حاضر نیست از سر سفره ایران بلند شود.