راز سکوت در شیرآلات و لوله‌ها؛ راهنمای رفع صدای شیر آب
شیرآلات بهداشتی یکی از اجزای مهم در سیستم لوله‌کشی هستند. اشکال در عملکرد یا صدای اضافی در آنها می‌تواند نشانه‌ی بروز مشکلی در تأسیسات آب ساختمان باشد. صدا دادن شیر آب، به‌ویژه هنگام باز یا بسته شدن، نه‌تنها آزاردهنده است بلکه ممکن است به مرور زمان به آسیب جدی‌تری به لوله‌ها یا حتی خود شیر منجر شود. صدای شیر آب می‌تواند بر اثر چندین عامل اساسی بروز کند که شناخت آنها کمک می‌کند مشکل را سریع‌تر تشخیص داده و برطرف کنید: این صداها غالباً ناشی از عواملی مانند ضربه قوچ در لوله‌ها، نوسانات فشار آب، محبوس شدن هوا در داخل لوله‌ها، تجمع رسوبات در مسیر جریان یا وجود قطعات شل و معیوب در داخل خود شیرآلات هستند.
در این مقاله قصد داریم به ریشه‌یابی دقیق صدای شیر آب بپردازیم، علل رایج را تحلیل کنیم و راه‌حل‌های عملی برای رفع آن ارائه دهیم تا بتوانید ضمن بازگرداندن سکوت و آرامش به خانه، از عملکرد بهینه شیرآلات نیز اطمینان داشته باشید.
دو علت رایج صدای شیر آب؛ رسوب و نوسان فشار آب
در میان همه‌ی علت های صدای شیر آب، دو علت رسوب‌گرفتگی و نوسان فشار آب بیشترین نقش را در ایجاد صدا دارند. رسوبات حاصل از املاح موجود در آب، مسیر عبور جریان را تنگ می‌کنند و باعث می‌شوند آب با سرعت بالا و اصطکاک زیاد از داخل شیر عبور کند؛ نتیجه‌ی آن صدای سوت‌مانند یا زوزه است. از طرف دیگر، نوسان فشار آب باعث لرزش در بدنه‌ی شیر و لوله‌ها می‌شود که معمولاً به شکل صدای تقه یا کوبش شنیده می‌شود. برای رفع این مشکلات، باید پرلاتور و کارتریج شیر را رسوب‌زدایی یا در صورت نیاز تعویض کرد و در مسیر آب نیز از فیلتر رسوب‌گیر یا ضربه‌گیر فشار استفاده نمود. همچنین تنظیم فشار آب ورودی ساختمان و محکم‌کردن اتصالات لوله‌ها می‌تواند تا حد زیادی از ایجاد صدا جلوگیری کند
صدای ناشی از رسوب در شیرآلات و سیستم لوله کشی
با گذشت زمان، به‌ویژه در مناطقی که آب سخت (دارای املاح زیاد) دارند، ذرات آهک و منیزیم در مسیر آب ته‌نشین می‌شوند. این رسوبات به تدریج در کارتریج شیر، پرلاتور (سَری خروجی آب) و حتی در بخش‌هایی از لوله‌کشی تجمع پیدا می‌کنند. نتیجه‌ی این پدیده، کاهش قطر مسیر عبور آب است که باعث افزایش سرعت جریان و ایجاد لرزش و صدای سوت مانند در زمان عبور آب می‌شود. نشانه های این مورد عبارتند از:
- شنیدن صدایی شبیه سوت یا زوزه هنگام باز کردن آب
- کاهش محسوس فشار خروجی آب
- پاشیدن نامنظم یا جهت‌دار شدن جریان آب از خروجی شیر
روش‌های رفع صدای شیر آب ناشی از رسوب:
جهت برطرف کردن صدای شیر آب در اثر رسوب باید به این روش ها عمل نمایید:
1. تمیز کردن پرلاتور (سَری خروجی آب)
پرلاتور را باز کنید و در محلول سرکه‌ی سفید به مدت چند ساعت بخیسانید. سپس با یک مسواک نرم رسوبات باقی‌مانده را تمیز کنید و مجدداً نصب نمایید.
2. بررسی و پاکسازی کارتریج شیر
در شیرآلات اهرمی کارتریج نقش کلیدی در مسیر عبور آب دارد. در صورت رسوب‌گرفتگی، باز کردن شیر و خارج کردن رسوبات قابل مشاهده می تواند کمک کننده باشد. اگر کارتریج دچار خوردگی یا شکستگی شده، حتماً آن را تعویض کنید.
3. استفاده از فیلتر رسوب‌گیر در ورودی آب
نصب یک فیلتر تصفیه آب در ورودی اصلی آب ساختمان می‌تواند از تجمع رسوب جلوگیری کند. در صورت مسدود شدن سیستم لوله کشی باید یخشی که دچار اشکال شده است را تعویض نمایید.
صدای ناشی از نوسان فشار آب در شیرآلات و سیستم لوله کشی
یکی دیگر از دلایل شایع صدای شیرآلات، نوسان فشار آب در سیستم لوله‌کشی است. وقتی فشار آب ورودی به ساختمان یا داخل لوله‌ها به‌طور ناگهانی زیاد یا کم شود، جریان آب با سرعت و شدت متفاوتی از شیر عبور می‌کند. این تغییر ناگهانی باعث ایجاد لرزش در لوله‌ها و احتمالا بدنه شیر می‌شود که معمولاً به‌صورت صدای تق‌تق، لرزش یا ضربه‌ی آبی (Water Hammer) شنیده می‌شود. نشانه های این موضوع عبارتند از:
- صدای تقه یا لرزش هنگام بستن ناگهانی شیر آب
- صدای کوبش در لوله‌ها هنگام قطع و وصل جریان آب
- لرزش محسوس در دیوار یا بدنه‌ی لوله‌ها
روش‌های رفع صدا ناشی از نوسان فشار آب:
جهت برطرف کردن صدای شیر آب در اثر نوسان فشار آب باید به این روش ها عمل نمایید:
1. نصب شیر کاهنده فشار آب
این قطعه بین مسیر لوله و شیر نصب می‌شود و با جذب فشار اضافی، از انتقال ضربه به لوله‌ها جلوگیری می‌کند.
2. بررسی و تنظیم فشار آب ورودی
فشار استاندارد آب ساختمان معمولاً بین 2.5 تا 5.5 بار است. اگر بیش از این مقدار باشد، نصب شیر کاهنده فشار ضروری است.
3. محکم‌کردن بست لوله‌های آب
در برخی موارد صدا به دلیل شل بودن بست‌های نگهدارنده لوله در دیوار یا سقف است. بررسی و محکم کردن این اتصالات می‌تواند صدا را به‌طور کامل از بین ببرد.
4. باز نکردن ناگهانی شیرآلات
باز و بسته کردن ناگهانی شیر باعث شوک فشاری در مسیر آب می‌شود. توصیه می‌شود شیرها به آرامی باز و بسته شوند تا از ایجاد نوسان فشار جلوگیری گردد.
ویژگی‌های بهترین شیرآلات بهداشتی
بهترین شیرآلات بهداشتی محصولاتی نیستند که تنها ظاهری زیبا و چشم‌نواز داشته باشند؛ بلکه کیفیت ساخت و دوام آنها نیز اهمیت بالایی دارد. متریال به‌کاررفته در تولید شیرآلات باید از مواد استاندارد و باکیفیت انتخاب شود تا مقاومت لازم را داشته باشد و برای سلامتی کاربران بی خطر باشد.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های شیرآلات باکیفیت، نوع پوشش و آبکاری آن‌هاست. آبکاری مناسب نه‌تنها جلوه‌ی ظاهری شیر را حفظ می‌کند، بلکه از زنگ‌زدگی و تغییر رنگ نیز جلوگیری خواهد کرد. در هنگام انتخاب و خرید شیرآلات، باید به طراحی و ابعاد آنها نیز توجه کنید. ارتفاع و نوع علمک شیر باید به گونه‌ای باشد که استفاده از آن راحت و کاربردی باشد. در نهایت، گارانتی و خدمات پس از فروش نیز نقش تعیین‌کننده‌ای در یک خرید بهینه محصول دارد. توصیه می‌شود شیرآلات خود را از برندهای معتبر تهیه کنید تا از دوام، خدمات پس از فروش و عملکرد مطلوب آن اطمینان داشته باشید.
اهمیت انتخاب و نگهداری شیرآلات
برای پیشگیری از بروز مجدد این مشکلات، انتخاب شیرآلات باکیفیت و استاندارد و همچنین لوله کشی سلامت سیستم تاسیسات ساختمان اهمیت زیادی دارد. بهتر است هر شش ماه یک‌بار شیرآلات بررسی و در صورت نیاز سرویس شوند؛ یعنی پرلاتور تمیز گردد، کارتریج بررسی شود و فشار آب کنترل شود. توجه به این نکات ساده، در کنار سیستم لوله کشی بدون ایراد باعث می‌شود شیرآلات و لوله ها بی‌صدا و بادوام باقی بمانند و آسایش و آرامش بیشتری در فضای خانه فراهم کنند.
همانطور که در وبلاگ شیرآلات کاویان به طور کامل بررسی شد، صدای شیر آب و لوله ها تنها یک نشانه ساده نیست؛ بلکه هشداری است که اگر نادیده گرفته شود، می‌تواند به مشکلات بزرگ‌تری در سیستم تأسیسات ساختمان منجر شود. رسوب‌گرفتگی سیستم لوله کشی و نوسانات فشار آب، دو عامل اصلی بروز این اختلال هستند. با تمیز کردن دوره‌ای، کنترل فشار آب و استفاده از تجهیزات مناسب مانند فیلتر رسوب‌گیر و ضربه‌گیر فشار، می‌توان از ایجاد صدا و حتی از آسیب‌های جدی‌تر به لوله‌ها جلوگیری کرد. در نهایت، اگر با وجود انجام این اقدامات صدا همچنان ادامه داشت، بهتر است از یک تعمیرکار تاسیسات حرفه‌ای کمک بگیرید تا منبع دقیق مشکل را شناسایی کند. نگهداری صحیح از شیرآلات نه‌تنها باعث افزایش عمر مفید آنها می‌شود، بلکه از مصرف بی‌رویه آب، هزینه‌های تعمیر و صدای مزاحم در محیط جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، به یاد داشته باشید که شیرآلات باکیفیت، تنها وسیله‌ای برای عبور آب نیستند، بلکه بخش مهمی از آرامش، زیبایی و دوام خانه شما به شمار می‌روند.
ارسال نظر