روغن موتور در واقع نقش خون در بدن انسان را برای خودرو ایفا می‌کند. این مایع حیاتی باعث می‌شود تمام قطعات متحرک موتور روان کار کنند و در اثر اصطکاک ساییده نشوند. علاوه بر روانکاری، روغن موتور حرارت زیادی که در زمان احتراق تولید می‌شود را جذب کرده و به رادیاتور منتقل می‌کند تا دمای موتور ثابت بماند. همچنین روغن، ذرات آلودگی و رسوبات ناشی از احتراق را جمع‌آوری می‌کند تا از ورود آن‌ها به قطعات حساس جلوگیری شود. حال اگر راننده نسبت به تعویض به‌موقع روغن بی‌توجه باشد، تمام این وظایف حیاتی مختل شده و موتور در معرض فرسودگی سریع قرار می‌گیرد. همین موضوع اهمیت توجه به زمان تعویض روغن را دوچندان می‌کند.

چه زمانی باید روغن موتور تعویض شود؟

زمان تعویض روغن موتور بسته به مدل خودرو، نوع روغن و شرایط رانندگی متفاوت است. به‌طور کلی توصیه می‌شود رانندگان هر ۵ تا ۷ هزار کیلومتر یا هر شش ماه یک بار روغن موتور را تعویض کنند. رانندگی در شرایط سخت مثل ترافیک سنگین، جاده‌های پرشیب یا هوای بسیار گرم باعث می‌شود روغن سریع‌تر کیفیت خود را از دست بدهد. در این حالت حتی قبل از رسیدن به کیلومتر توصیه‌شده باید روغن تعویض شود. مطالعه دفترچه راهنمای خودرو و عمل به توصیه‌های کارخانه سازنده بهترین راه برای انتخاب زمان مناسب تعویض روغن است. غفلت از این کار به مرور باعث کاهش کارایی موتور و افزایش مصرف سوخت خواهد شد.

عواقب بی‌توجهی به تعویض روغن موتور

بسیاری از رانندگان تصور می‌کنند که تأخیر در تعویض روغن آسیب چندانی به خودرو وارد نمی‌کند، در حالی که این یک باور کاملاً اشتباه است. روغن موتور پس از مدتی خاصیت روانکاری خود را از دست می‌دهد و در اثر حرارت و رسوبات، غلیظ یا حتی اسیدی می‌شود. این وضعیت اصطکاک بین قطعات را افزایش داده و موجب ساییدگی جدی آن‌ها خواهد شد. در ابتدا مشکلاتی مانند افزایش مصرف سوخت، کاهش شتاب و سخت روشن شدن خودرو بروز می‌کند، اما در ادامه ممکن است یاتاقان‌ها بسوزند، سوپاپ‌ها آسیب ببینند و حتی موتور به‌طور کامل از کار بیفتد. هزینه تعویض یا تعمیر موتور چندین برابر بیشتر از هزینه تعویض به‌موقع روغن خواهد بود و همین موضوع نشان می‌دهد که پیشگیری همیشه مقرون‌به‌صرفه‌تر از درمان است.

نقش امداد خودرو در مواقع خرابی ناشی از روغن موتور

هرچند رعایت زمان‌بندی سرویس‌ها و تعویض روغن بهترین راه برای حفظ سلامت خودرو است، اما گاهی بی‌توجهی راننده یا شرایط پیش‌بینی‌نشده باعث می‌شود خودرو در میانه مسیر دچار مشکل شود. در چنین مواقعی تماس با امداد ایران خودرو مطمئن‌ترین راه‌حل خواهد بود. کارشناسان این مجموعه با تجربه‌ی بالا و ابزار کامل به محل اعزام می‌شوند، وضعیت خودرو را بررسی می‌کنند و در صورت امکان ایراد را در همان‌جا برطرف می‌سازند. اگر نیاز به تعمیرات تخصصی‌تر باشد، خودرو با یدک‌کش‌های استاندارد و ایمن به تعمیرگاه مجاز منتقل خواهد شد. این پشتیبانی باعث می‌شود حتی در صورت بروز خرابی‌های ناشی از بی‌توجهی به تعویض روغن، راننده هیچ‌گاه در جاده تنها نماند.

علائم پایان عمر روغن موتور

روغن موتور پس از مدتی استفاده علائمی از کاهش کیفیت نشان می‌دهد که رانندگان باید به آن‌ها توجه کنند. تغییر رنگ شدید روغن به سیاه غلیظ، کاهش سطح روغن در گیج مخصوص، شنیدن صدای غیرعادی از موتور، کاهش شتاب و افزایش مصرف سوخت همگی می‌توانند نشانه‌ی پایان عمر روغن باشند. اگر هر یک از این علائم مشاهده شود، تعویض فوری روغن موتور ضروری است. بی‌توجهی به این نشانه‌ها می‌تواند منجر به آسیب جدی موتور شود. رانندگان حرفه‌ای همیشه پیش از سفرهای طولانی سطح و رنگ روغن را بررسی می‌کنند تا با اطمینان بیشتری به مسیر خود ادامه دهند.

مزایای استفاده از روغن استاندارد

انتخاب روغن موتور مناسب به اندازه‌ی تعویض به‌موقع آن اهمیت دارد. استفاده از روغن‌های بی‌کیفیت یا غیر استاندارد باعث می‌شود موتور نتواند عملکرد بهینه داشته باشد. روغن‌های استاندارد و مورد تایید کارخانه سازنده، مقاومت بالایی در برابر حرارت دارند، خاصیت روانکاری بهتری ارائه می‌دهند و دیرتر دچار اکسیداسیون می‌شوند. نتیجه استفاده از این روغن‌ها کاهش استهلاک، بهبود شتاب خودرو و افزایش طول عمر موتور خواهد بود. کارشناسان تأکید دارند که همیشه باید روغن موتور را از مراکز معتبر تهیه کرد تا از اصالت و کیفیت آن اطمینان حاصل شود.

تفاوت روغن‌های معدنی و سنتتیک

یکی از موضوعاتی که برای بسیاری از رانندگان سؤال‌برانگیز است، تفاوت بین روغن‌های معدنی و سنتتیک است. روغن‌های معدنی از پالایش نفت خام به‌دست می‌آیند و معمولاً قیمت پایین‌تری دارند، اما در برابر حرارت و فشار دوام کمتری نشان می‌دهند. در مقابل، روغن‌های سنتتیک به‌صورت آزمایشگاهی تولید می‌شوند و از نظر مقاومت حرارتی، طول عمر و خاصیت روانکاری کیفیت بسیار بالاتری دارند. خودروهای مدرن معمولاً به روغن سنتتیک نیاز دارند، در حالی که برخی خودروهای قدیمی با روغن معدنی هم عملکرد مناسبی دارند. انتخاب صحیح نوع روغن با توجه به توصیه‌ی کارخانه، نقش مهمی در سلامت خودرو دارد.

چرا سرویس به‌موقع مقرون‌به‌صرفه است؟

برخی رانندگان تصور می‌کنند که تعویض روغن یک هزینه‌ی اضافی است و گاهی آن را به تعویق می‌اندازند. اما واقعیت این است که هزینه‌ی اندک تعویض روغن در مقایسه با هزینه‌های تعمیر موتور بسیار ناچیز است. برای مثال، بی‌توجهی به تعویض روغن می‌تواند باعث خرابی یاتاقان‌ها یا حتی سوختن کامل موتور شود که هزینه‌ی تعمیر آن چندین برابر بیشتر خواهد بود. به همین دلیل، کارشناسان حوزه خودرو معتقدند که سرویس به‌موقع نه تنها از نظر فنی، بلکه از نظر اقتصادی نیز کاملاً مقرون‌به‌صرفه است.

جمع‌بندی

تعویض به‌موقع روغن موتور ساده‌ترین اما مهم‌ترین اقدامی است که هر راننده باید برای حفظ سلامت خودرو انجام دهد. این کار علاوه بر افزایش طول عمر موتور، باعث بهبود عملکرد خودرو، کاهش مصرف سوخت و جلوگیری از بروز خرابی‌های پرهزینه می‌شود. با این حال اگر به هر دلیلی خودرو در مسیر دچار مشکل شد، بهترین انتخاب تماس با سرویس روغن در محل ایران خودرو یا برقراری تماس با امداد ایران خودرو است. این مجموعه با پشتیبانی شبانه‌روزی، تجهیزات استاندارد و نیروهای متخصص، در هر نقطه از کشور آماده خدمت‌رسانی به رانندگان خواهد بود.