اهرم مالی چیست؟ بررسی کاربرد آن در بورس
از گذشته تا به حال افراد جامعه در حوزه مسائل اقتصادی و سرمایه‌گذاری دغدغه‌ها و مشغله فکری‌های زیادی داشته‌اند که به نوعی در این موارد خلاصه شده‌اند: بهترین بازار برای سرمایه‌گذاری کدام است؟ پول خود را چگونه سرمایه‌گذاری کنیم و .... این سوال‌ها و کشف پاسخ برای آن‌ها نیازمند کسب دانش مالی و مهارت‌های سرمایه‌گذاری است. در این خصوص ابزارهای بسیاری در بازارهای مالی وجود دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها اهرم مالی است. اهرم مالی بیشتر به این منظور است که یک سرمایه‌گذار با استفاده از آن قادر باشد بیشتر از سرمایه اصلی خود، کسب سود نماید. به زبان ساده‌تر سرمایه‌گذاران و شرکت‌های سرمایه‌گذاری با استفاده از این ابزار قادر هستند که سود بیشتری در بازار کسب کنند. به منظور آشنایی بیشتر و پاسخ به سوال اهرم مالی چیست؟ و کاربردهای آن در بازار بورس، در این مقاله با ما همراه باشید.
اهرم مالی چیست؟
اهرم مالی (Leverage) در اصل یک نوع ابزار مهم در بازارهای مالی برای کسب سود زیاد از فرآیند سرمایه‌گذاری است. این نکته را به یاد داشته باشید که یک سرمایه‌گذار به منظور افزایش فعالیت‌های مالی و پروسه سرمایه‌گذاری خود همیشه ملزم به افزایش سرمایه و تزریق نقدینگی نیست، بلکه این سرمایه‌گذار با قرض گرفتن یا به اصطلاح ایجاد بدهی می‌تواند فعالیت مالی و سرمایه خود را در پروسه سرمایه‌گذاری افزایش دهد.
اهرم مالی یک ابزار قدیمی در بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری است. از گذشته مردم برای فعالیت‌های اقتصادی خود از این ابزار استفاده می‌کردند و امروزه نیز اهرم مالی در بازارهای اقتصادی و سرمایه‌گذاری قابل استفاده است. مثلا در بازارهای ملک و مسکن افراد قادر هستند با کسب امتیازاتی، از وام‌های مربوط به خرید مسکن استفاده نمایند و به این وسیله می‌توانند امور مالی و سرمایه‌گذاری خود را با ایجاد بدهی رونق دهند. این امر بدیهی است که اگر سرمایه‌گذار از ابزار اهرم مالی بیشتر استفاده کند، سرمایه بیشتری در اختیار وی قرار خواهد گرفت اما در مقابل ریسک بیشتری هم برای امور وی درنظر گرفته می‌شود.
همان‌طور که اشاره کردیم در سایر بازارها افراد می‌توانند با استفاده از وام‌های گوناگون سرمایه خود را زیاد کرده و فعالیت‌های مالی خود را گشترش دهند، در بازار بورس نیز سرمایه‌گذاران نیز با استفاده از اعتبارات موجود و وام‌های قرض‌الحسنه قادر هستند که فعالیت خود در این بازار را رونق داده و با استفاده از این ابزارها گام مهمی در پروسه سرمایه‌گذاری خود خواهند برداشت. سرمایه‌گذاران با استفاده از اعتبارهای موجود در بازار نیز می‌توانند برای خرید و فروش اوراق بهادار یا سهام شرکت‌های بورسی اقدام نمایند.
کاربرد اهرم مالی در شرکت‌های بورسی
شرکت‌ها به منظور تامین مالی خود می‌توانند از راه‌های مختلف اقدام نمایند. یکی از این راهکارها افزایش تعداد سرمایه‌گذاران است و دیگری امکان استفاده از ابزار مهم به نام اهرم مالی است. هر کدام از این روش‌ها دارای مزایا و معایبی هستند که در ادامه با آن‌ها آشنا خواهید شد، به عنوان نمونه یکی از مزایای مهم در خصوص استفاده شرکت‌های بورسی از اهرم مالی این است که سودهایی که به منظور افزایش سرمایه جدید حاصل شده‌اند، نیاز نیست که بین تمام سهام‌داران تقسیم شود. در این فرآیند شرکت‌های بورسی باید این نکته را مدنظر قرار دهند که در صورت عدم برنامه‌ریزی صحیح و تدوین استراتژی مناسب به منظور استفاده از اهرم مالی، ممکن است بدهی‌های سنگینی را به بار بیاورند و به دنبال آن تمام فعالیت‌های شرکت محدود شود.
طبق توضیحاتی که ارائه شد متوجه شدیم که بین اهرم مالی و ریسک سرمایه‌گذاری رابطه مستقیمی وجود دارد به این شکل که یک سرمایه‌گذار یا شرکت‌بورسی در فعالیت‌های اقتصادی و رونق مالی هر چه بیشتر از ابزار اهرم مالی استفاده کند، ریسک بیشتری را به این منظور تقبل کرده است. پس با این تفاسیر اگر یک سرمایه‌گذار از اهرم مالی استفاده کند و فرآیند سرمایه‌گذاری وی با چیزی که پیش‌بینی کرده است مطابقت نداشته باشد، دچار ضرر و زیان بیشتری نسبت با حالتی که از اهرم مالی استفاده نکرده است، خواهد شد.
پس تا اینجا می‌توانیم نتیجه بگیریم که اهرم مالی در شرکت‌های بورسی به عنوان یک عامل مهم برای بررسی و ارزیابی عملکرد آن شرکت خواهد بود. به این شکل که برای بررسی و تحلیل عملکرد شرکت خواهیم فهمید که میزان رشد و توسعه یک شرکت چه میزان با استفاده از توانایی‌ها و استراتژی‌های آن شرکت بوده و چه میزان از آن با اهرم مالی و استفاده از منابع دیگر حاصل شده است. در صورتی که نسبت بدهی شرکت به صاحبان سهام بیشتر باشد به این معنی است که شرکت از اهرم مالی بیش از حد استفاده کرده و شرکت بدهی‌های زیادی دارد.
کاربرد اهرم مالی در قراردادهای مشتقه
همان‌طور که می‌دانید بازار مشتقه از بازارها و بخش‌های مختلفی تشکیل شده است. این بازارها شامل قراردادهای اختیار معامله و آتی است. در این میان اهرم‌های مالی در بازار مشتقه قابل استفاده هستند و سرمایه‌گذاران با استفاده از آن می‌توانند در این بازار کسب سود نمایند. برای کسب اطلاعات بیشتر به مثال زیر توجه نمایید:
در بازار آتی سرمایه‌گذاران قادر هستند که از ابزار اهرم مالی در فعالیت‌های سرمایه‌گذاری خود استفاده کنند. به این شکل که در بازار آتی قراردادهای هر دارایی در ابتدا، اهرم 10 دارند، اما با توجه به چهارچوب‌ها و شرایطی که ممکن است در بازار رخ دهد این میزان می‌تواند تغییر کند. به عنوان مثال اگر یک سرمایه‌گذار در بازار آتی قصد خرید 1 کیلوگرم زعفران را داشته باشد، باید 10 قرارداد آتی را خریداری نماید. در صورتی که شخص مایل به این کار باشد باید به میزان 10 برابر وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی، وجه نقد به حساب عملیاتی واریز نماید. در صورتی که وجه تضمین اولیه قراردادهای زعفران 300 هزار تومان باشد، این سرمایه‌گذار باید به میزان 3 میلیون تومان پرداخت نماید. به این شکل افراد می‌توانند از ابزار مهمی به نام اهرم مالی در بازارهای مشتقه نیز برای کسب سود بیشتر استفاده نمایند.
کاربرد اهرم مالی در معاملات اعتباری
تا این بخش از مقاله متوجه شدیم اهرم مالی یکی از ابزارهای مهم به عنوان کسب سود بیشتر در بازار سرمایه به شمار می‌آید. این پروسه در بازار سرمایه به این شکل است که فعالین بازار و سرمایه‌گذاران به محض ایجاد شرایط مناسب و تثبیت بازار، با استفاده از اهرم مالی از این فرصت استفاده کرده و به کسب سود می‌پردازند. در این میان افراد بسیاری هستند که از خدمات اعتباری کارگزاری‌ها استفاده کرده و به سودهای کلانی دست پیدا می‌کنند این‌ها همان افرادی هستند که معتقدند با استفاده از ایجاد بدهی در بازار سرمایه می‌توان به سودهای بیشتر و کلان‌تری دست پیدا کرد.
در نهایت به این نکته توجه داشته باشید که لزوما استفاده از اهرم مالی در فرآیند معاملات بورسی همیشه منجر به کسب سود نخواهد شد، مواقعی در بازار هست که استفاده از اهرم مالی در آن زمان بیشتر منجر به ضرر و زیان سنگین خواهد شد تا کسب سود از آن ! به عنوان نمونه در سال 92 افرادی که از اهرم مالی درسرمایه‌گذاری‌های خود استفاده می‌کردند در بازار بورس بیشتر ضرر و زیان متحمل شدند تا افرادی که از این ابزار استفاده نکردند.
کلام آخر
اهرم مالی به عنوان یک ابزار ایده‌آل به منظور کسب سود بیشتر در فرآیند سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. از اهرم مالی می‌توان در بازارهای مختلف استفاده کرد. همان‌طور که در این مقاله اشاره شد اهرم مالی در شرکت‌های بورسی، بازار مشتقه و معاملات اعتباری قابل استفاده است. سرمایه‌گذاران و فعالان بازار سرمایه به شرط شناخت کافی از بازار و کشف فرصت‌های مناسب می‌توانند با استفاده از اهرم مالی به سودهای کلان و چشم‌گیری دست پیدا کنند. این موضوع بسیار مهم است که شما باید به یاد داشته باشید که اهرم مالی با ریسک سرمایه‌گذاری رابطه مستقیم داشته و هر چه قدر شما از اهرم مالی در سرمایه‌گذاری‌های خود بیشتر استفاده نمایید، ریسک فعالیت مالی خود را افزایش خواهید داد.
ارسال نظر