اعتیاد، عامل تزلزل بنیان جامعه

امان الله قرایی مقدم، جامعه شناس درخصوص اعتیاد و عوامل محرک آن به «پارس‌نیوز» اظهارداشت: اگر تاریخچه اعتیاد را مورد بررسی قرار دهیم، خواهیم دید که این پدیده نامطلوب اجتماعی حال حاضر دارای سبقه تاریخی‌ست و در لوح‌های دوره سومریان و آشور نیز دیده شده است. بنابراین مسئله اعتیاد از جمله تریاک،‌ پدیده نوظهور نیست و در گذشته نیز وجود داشته‌است.

وی افزود: به ذکر است تا بگوییم وجود مواد اعتیادآوری چون تریاک در گذشته بیش‌تر جنبه دارویی داشته و به عنوان یک ابزار درمان‌گر شناخته می‌شده تا اینکه با گذشت روز‌ها، گسترش یافته و میزان مخدر آن افزایش یافته است.

قرایی مقدم تصریح کرد: درحال حاضر مواد اعتیادآور به دو دسته طبیعی و شیمیایی تقسیم می‌شوند که متاسفانه در شرایط اجتماعی حال حاضر از جمله بیکاری، فقر، تاثیر رسانه‌های نامطلوب افزایش داشته است. مطابق تئوری علمی کورت لوین؛ نیروهای برانگیزنده اعتیاد، عواملی همچون طلاق، فقر، شرایط خانوداگی و جامعه و نیروهای بازدارنده عواملی چون پلیس و زندان است. بنابراین مطابق این تئوری هرآنجا که قرار دارید دو نیرو در سمت و سوی شما وجود دارد. نخست نیرویی از جانب اطرافیان شماست که شما یا از امری باز می‌دارند و نیروی دیگر، نیروی‌ست که شما را تشویق می‌کند. مطابق دانسته‌های جامعه شناسی، نیروی برانگیزنده زور بیش‌تری نسبت به نیروهای بازدارنده دارند.

این جامعه شناس همچنین خاطرنشان کرد: فضای حیاتی، عاملی مهم و بر زندگی شما بسیار تاثیر‌گذار است. بنابراین در مناطق حاشیه نشین و شاید در طبقه ضعیف جامعه مسئله اعتیاد و ترویج رفتارهای نامطلوب بیش‌تر به چشم می‌خورد. مناطق حاشیه نشین هم به دلیل ضعف کنترل و عدم وجود ترس از شناخته شدن در این مناطق به دلیل بالا بودن تراکم جمعیتی یکی از عللی است که سبب افزایش اعتیاد می شود اما مشکل اصلی همان مسئله بیکاری و فقر است که همچنان درصد بسیار بالایی را برخوردار است.

*دلالان مواد مخدر، دامی خانمان سوز برای خانواده

وی یادآور شد: متاسفانه مناطق حاشیه نشین در تهران، شهرک های اقماری و مناطقی که از امکانات رفاهی و اجتماعی کمتری برخوردار اند همچنین در شهرهای بزرگ معضل اعتیاد بسیار زیاد است و تبدیل به مشکلی حل نشدنی شده است.

او بیان داشت: فضای زندگی مردم ایران؛ حاشیه نشینی شهرک های اقماری، عدم تجانس فرهنگی، عدم ترس از شناخته شدن و مهاجرت پذیری همگی از عوامل بروز انواع جرایم از جمله اعتیاد است و متاسفانه بر عوامل بازدارنده برتری دارد به همین دلیل نمی توان با وضعیت موجود و فضای زندگی که افراد در آن قرار دارند مبارزه کرد در نتیجه مشکلاتی مثل اعتیاد رو به افزایش است.

قرایی مقدم متذکر شد: عامل دیگری که بر مسئله ازدیاد اعتیاد دامن می‌زند، شیوه کار دلالان، خریداران و فروشندگان مواد مخدر است که افراد را به دام این بلای خانمان سوز بیاندازند‌. این افراد‌ سعی می‌کنند تا با دسترسی راحت و پایین بودن قیمت مواد مخدر، به شیوع ءن کمک کنند.

وی‌ در پایان این گفت‌وگو عنوان کرد: معضلات اعتیاد تنها به خود فرد محدود نمی شود و فردی که به اعتیاد روی می آورد اقتصاد جامعه را متزلزل می کند و انواع آسیب های اجتماعی دیگر از جمله فحشا، روابط نامشروع و غیره را به وجود می آورد به بیان دیگر اعتیاد زیر بنای انواع آسیب های اجتماعی است.