روزهای آخر سال بود همان روزهایی که بعد از دوره درمانی بهنام تازه به ایران آمده بودیم و او بی‌قرار این که کارهایش خوب پیش برود، همان موقع که یک پمپ شیمی‌درمانی در تمام روز به کمر او وصل بود تا موقع حرکت شیمی‌درمانی‌اش هم انجام شود. آنروز بهنام با تعداد زیادی شمع به خانه آمده بود تا یک جشن شمع به نفع بیماران سرطانی نیازمند برگزار کند او با وجود بیماری سختش به‌شدت پیگیر بود تا بتواند برای افراد نیازمند مبتلا کاری انجام دهد، بازارچه برگزار می‌کرد و با همکاری دوستانش کنسرت می‌گذاشت. بهنام همیشه می‌گفت: «کسی که بیمار است اما هزینه درمان ندارد علاوه بر درد بیماری درد بی‌پولی را هم تحمل می‌کند.» او آخرین شبی که در خانه بود را به فروش شمع‌های تزئینی به نفع بیماران نیازمند مبتلا به سرطان به پایان رساند و صبح روز بعد او دیگر از بین ما پرواز کرده بود. همیشه می‌گویم: «انگار جشن شمع بهنام شام غریبان خودش بود...»

شهلا دهش‌پور مادر بهنام از داغی که هنوز برایش تازه است گفت. از بهنام 21 ساله‌اش که در سال‌های دور آرزو داشت مرکزی برای افراد نیازمند مبتلا به سرطان راه‌اندازی کند. کاری که حالا مادرش، دوستانش و تمام دوستداران این نیت در این سال‌ها انجام داده‌اند. در ادامه با «لیلی رضایی»، مدیر عامل موسسه بهنام دهش‌پور گفت‌وگویی انجام دادیم، او در بخشی از صحبت‌هایش سکته قلبی را با سرطان مقایسه کرد وگفت: «سرطان آنقدرها هم ترسناک نیست و چیزی حدود 80 درصد سرطان‌ها قابل درمان هستند اما سکته قلبی در یک لحظه اتفاق می‌افتد و از قبل هم هیچ نشانه‌ای ندارد.»

آرزوی بهنام کمک به بیماران نیازمند مبتلا به سرطان بود کاری که امروز در این مرکز  انجام می‌شود. چگونه نیت بهنام به سرانجام رسید و این مرکز تاسیس شد؟ چرا بیمارستان شهدای تجریش برای این فعالیت انتخاب شد؟

بهنام در آخرین سال بیماری به دکتر مدنی که دکتر معالج او و رئیس بخش بیمارستان شهدای تجریش بود از برنامه‌ها و فعالیت‌هایی که می‌خواست برای بیماران مبتلای نیازمند انجام بدهد توضیحاتی داد، با استقبال دکتر مدنی، بهنام از این مکان بازدیدی داشت بعد از آن به‌طور جدی تصمیم به تجهیز این مرکز گرفت، آن موقع بعضی از دستگاه‌های رادیوتراپی در اینجا وجود داشت اما هنوز این مرکز به‌طورکامل تجهیز نشده بود. در آن سال‌ها در شهرستان‌ها چنین مراکزی به هیچ عنوان فعالیت نداشتند و در تهران هم کمتر مرکزی به صورت اختصاصی به موضوع سرطان توجه داشت، آن زمان حتی بزرگسالان و کودکان به یک روش و با یک پرسنل درمان می‌شدند که در حال حاضر اینطور نیست، چون سیستم درمانی بزرگسالان کاملا با کودکان متفاوت است. اینطور شد که در ادامه راه بهنام، دوستان و آشنایان عوائد حاصل از برنامه‌هایی که بهنام برگزار کرده بود را صرف تکمیل و تجهیز سالن انتظار و بخش رادیوتراپی ، اتاق بازی کودکان و کتابخانه کودکان و بیماران کردند و این مرکز به‌طور رسمی از سال1375افتتاح شد.

در واقع می‌توان گفت هیچ برنامه‌ریزی‌ای برای اینکه موسسه‌ای با این عنوان ساخته شود وجود نداشت و همگی در ادامه هدف بهنام این فعالیت را به سرانجام رساندیم.

طبق آمار شایع‌ترین سرطان در زنان سرطان سینه و در مردان سرطان  پروستات  است با  توجه به آمارها و  اینکه این روزها بیماری سرطان رو به افزایش است مردم دائما نگران هستند، تحلیل  شما از  این  افزایش‌ها چیست؟

در این زمینه عده‌ای معتقدند سونامی سرطان وارد ایران شده است. اما در حال حاضر که آمارها با خود آمارها سنجیده می‌شوند، نمی‌توان به نتیجه درستی رسید با این‌حال به نظر می‌رسد با رشد جمعیت سرطان هم در حال رشد است. یعنی یکی از عوامل رشد سرطان رشد جمعیت است اما سرطان آنقدرها هم ترسناک نیست 80 درصد بیماری‌های سرطانی قابل درمان است اما عارضه‌ای مانند سکته قلبی در یک لحظه اتفاق می‌افتد و از قبل هم هیچ نشانه‌ای ندارد و فرد با حجمی از کارهای نیمه تمام عمرش به پایان می‌رسد، ولی سرطان این‌طور نیست و با پیشرفت علم بسیاری از سرطان‌ها درمان می‌شوند و می‌توان گفت امروزه  90% زنان مبتلا به سرطان  سینه درمان می‌شوند و کمتر کسی به علت این بیماری جانش را از دست می‌دهد.

در همین مرکز یکی از زنان مبتلا که مشوق ما در خرید داروهای گران‌قیمت هستند و خودشان هم از خیران بزرگ این مجموعه‌اند به تعداد زیادی از متاستازها مبتلا شده‌اند، در آخرین متاستازی که ایشان مبتلا شد، آب دور قلب به سلول سرطانی تبدیل شده بود که باز هم درمان شد او همیشه می‌گوید من زمانی که سرطان گرفتم دخترم هفت ساله بود و حالا21 سالش است و حداقل خیالم از بابت دخترم راحت است، پس سرطان آنقدرها هم ترسناک و غیرقابل درمان نیست.

آیا شرایط محیطی زندگی تاثیری بر روی افزایش این آمار دارد؟

بله؛ قطعا شیوه‌های بد زندگی و عوامل محیطی نقش مهمی در افزایش میزان ابتلا به سرطان دارند. تغذیه نامناسب، کاهش فعالیت‌های بدنی، افزایش وزن، آلودگی هوا، استرس و اضطراب و ... نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در افزایش ابتلا به بیماری سرطان دارند که با اصلاح بسیاری از عادت‌های غلط در زندگی می‌توان تا حدود زیادی از ابتلا به این بیماری جلوگیری کرد. البته متاسفانه هیچ نظارت اصولی‌ای روی مواد خوراکی نیست، حتی میوه‌ها درگذشته هرکدام در فصل خودش خریداری می‌شد اما حالا تمام میوه‌ها چهار فصل شده‌اند، وقتی روی خاک و سموم آن‌ها نظارت نشود ما حتی بهترین زندگی‌ها و روحیه را هم داشته باشیم همچنان شاهد رشد بیماری‌ها خواهیم بود. مسئله این است که وقتی پیشگیری درست انجام نشود دیگر درمان‌های رایگان و ساخت بیمارستان فایده‌ای ندارد. قبل از اینکه صدمه‌ای به سلامت افراد وارد شود باید کاری انجام داد. همچنین بهتر است به توصیه پزشکان، افراد چکاپ‌های لازم را به‌خصوص در سنین مشخص یعنی تا ۴۰ سالگی هر پنج سال و بعد از آن هر یک تا سه سال یک بار انجام دهند.

آیا نظارتی بر تغذیه بیمارانی که به خیریه مراجعه می‌کنند وجود دارد؟

بله؛ اوایل واحد تغذیه کیک و آبمیوه و شیرینی را به عنوان صبحانه به مراجعه‌کنندگان ارائه می‌داد اما بعد از مدتی متوجه شدیم که شکر از عوامل رشددهنده سلول‌های سرطانی است. در حال حاضر نان سیاه، پنیر، گردو و عرقیجات را به عنوان صبحانه برای بیماران انتخاب کرده‌ایم. در واقع ما در حال فرهنگ‌سازی هستیم تا بیماران شکر را از دستور غذایی‌شان حذف کنند.

در زمینه سرطان سینه که در زنان روبه‌افزایش  است موسسه چه برنامه‌ای دارد؟

 با توجه به افزایش این آمار در میان زنان و شروع آن در سنین پایین و همچنین عدم آگاهی لازم در سطوح مختلف جامعه، موسسه خیریه بهنام دهش‌پور از سال 1392 فعالیت‌های خود را نسبت به تشخیص به‌موقع و مراحل درمان آن آغاز کرده است.

در مرحله اول این طرح با جامعه آماری متشکل از پرسنل و داوطلبین موسسه و کارکنان بیمارستان شهدای تجریش با در نظر گرفتن آیتم‌های مختلف از جمله سن، تحصیلات، محل تولد، محل سکونت و تاهل شروع به کار کرده است.

این طرح شامل خودآزمایی سینه، معاینات بالینی و آزمایشات تکمیلی است. در صورت تشخیص این بیماری، موسسه فرد مبتلا را در طول درمان حمایت می‌کند. همچنین از دیگر اهداف موسسه در مرحله بعدی هم تاسیس مرکز تخصصی غربالگری برای ارائه خدماتی از قبیل پیشگیری، مشاوره آموزش، درمان و غیره است.

آیا  فقط ساخت یک بیمارستان و تجهیز پرسنل و دستگاه‌ها برای این افراد کافی است؟ به طور مثال وقتی یک بیمار شهرستانی به شما مراجعه می‌کند در طول درمان باید محلی برای سکونت و استراحت داشته باشد، تا هزینه‌ای  پرداخت نکند خیلی از بیماران برای هزینه‌های‌ جانبی که ممکن است درتهران وجود داشته باشد برای درمان مراجعه نمی‌کنند. موسسه دهش‌پور برای این افراد چه کاری  انجام داده است؟

خیر، معلوم است که پوشش‌دهی نیازهای یک بیمار سرطانی فقط به تجهیز بیمارستان و پرسنل ختم نمی‌شود از سال 1356نقاهتگاه موقوفه شادروان خانم لطیفه امیرقاسمی در اختیار بیمارستان شهدا بود، با پیگیری‌های انجام شده در سال1381 تجهیز و نگهداری این بنا به موسسه خیریه دهش‌پور واگذار شد و حالا این مرکز جهت افزایش ظرفیت، رفاه و بهره‌وری بیماران در طول این سال‌ها سه بار مورد بازسازی قرارگرفت. در حال حاضر این نقاهتگاه ظرفیت پذیرش80 بیمار و همراه را دارد که هر بیمار در طول درمان  می‌تواند از خدماتی شامل: محل خواب، وعده‌های غذایی، میان‌وعده، بسته‌های آموزشی به صورت رایگان استفاده کند.

ماموریت اصلی نقاهتگاه، فراهم کردن شرایط مناسب اقامتی برای بیماران طی دوران مداوای ایشان با پذیرایی از بیمار و یک فرد همراه است. در این واحد امکاناتی از قبیل کلیه لوازم ضروری زندگی مانند اتاق استراحت، ارائه وعده‌های خوراک، صبحانه، ناهار، شام و میان‌وعده، سرویس ایاب و ذهاب به صورت رایگان در اختیار مراجعان قرار داده می‌شود. به‌منظور ایجاد احساس نشاط و امید به زندگی برای بیماران و همراهان، خدمات حمایتی شامل کمک هزینه‌های نقدی و غیرنقدی اهدای مواد غذایی، پوشاک فصلی نیز برای آن‌ها انجام می‌شود. همچنین کلاس‌ها و دوره‌های آموزشی، تفریحی، هنری و مراسم‌های مختلف مناسبتی هم در این مرکز اجرا می‌شود.

فعالیت‌های موسسه بهنام دهش‌پور فقط به بخش داخلی موسسه ختم نمی‌شود و پروژه‌های دیگری مثل تجهیز  بخشی از چند بیمارستان دولتی را هم شروع کرده است. در این زمینه تا به امروز چه پیشرفت‌هایی صورت گرفته  است  و چه پروژه‌هایی را در دست بررسی  دارید؟

مدتی بعد از فعالیت‌های موسسه متوجه شدیم که بسیاری از افراد برای درمان به بیمارستان‌های دولتی مراجعه می‌کنند چون در آنجا علاوه بر تعرفه‌های دولتی، پذیرش آنها با دفترچه‌های بیمه صورت می‌گیرد به همین علت تصمیم گرفته شد تا کار تجهیز بخشی  از بیمارستان‌های دانشگاهی در اهداف ما قرار گیرد و در اولین پروژه بخش‌های قدیمی بیمارستان طرفه بازسازی شد و علاوه بر آن بخش آنکولوژی چشم در این مرکز راه‌اندازی شد. تجهیز این بخش برای جلوگیری و درمان سرطان چشم است که نوعی از سرطان است، در این پروژه چیزی حدود یک میلیارد تومان هزینه شده است و ممکن است سالی چند نفر بیشتر به  این بخش مراجعه نکنند اما توجیه این پروژه برای ما این است که با این طرح سالی هفت، هشت نفر کمتر به جامعه نابینایان اضافه می‌شوند. 

در حال حاضر در بیمارستان امام حسین(ع) هم بخش سرطان ارتقا داده شده است و شیمی‌درمانی در این مرکز با تعرفه‌های بسیار پایین انجام می‌شود.

در این مرکز چه خدماتی برای بیماران انجام می‌شود؟ آیا موسسه دهش‌پور از افرادی با رده سنی خاص در زمینه‌های  درمانی حمایت  می‌کند؟

خیر؛ هیچ شرایط سنی خاصی برای حمایت وجود ندارد و در حال حاضر حدود 8 هزار بیمار از کل کشور تحت‌پوشش دهش‌پور هستند و علاوه بر حمایت درمانی که در موسسه بهنام دهش‌پور از نظر امکانات درمانی در بخش‌های آنکولوژی و رادیوتراپی انجام می‌شود، تمامی افراد با توجه به نیازهایشان مورد حمایت‌های مددکاری، نقاهتگاه، تغذیه، هزینه‌تحصیلی و ... قرار می‌گیرند.

آیا حمایت‌های  اقتصادی هم برای بیماران در نظر گرفته شده است؟

بله؛ هر بیماری با توجه به جدول موجود در مددکاری تحت حمایت‌های اقتصادی هم  قرار خواهد گرفت، مثلا در مواردی که فرد مبتلا سرپرست خانوار باشد یا چنانچه بیمار دیگری هم در خانه داشته باشد تمامی این شرایط در نظر گرفته می‌شود و ما به‌طور کلی دو نوع حمایت از بیماران انجام می‌دهیم، بخشی از آن مربوط به هزینه‌های دارو و درمان است و بخشی دیگر به عنوان کمک‌های جانبی، که ممکن است بیمار درمانش تمام شود اما حمایت‌های جانبی از او همچنان ادامه داشته باشد.

آیا در دوران تحریم با مشکلاتی  برای تهیه داروها  مواجه بوده‌اید؟

در سال‌های گذشته داروهای بسیار پیشرفته‌ای برای درمان‌های سرطان کشف شده است و هر دارویی در ابتدا و تا زمانی که فرمول آن فراگیر شود و تولید بیشتری صورت بگیرد با قیمت بسیار بالایی فروخته می‌شود، به طور مثال داروی هرسپتین که یکی از داروهای مورد استفاده و موثر در درمان سرطان سینه زنان است، در ابتدا در تعرفه بیمه نبود و در دوران تحریم هم بودیم. ده سال پیش هزینه هر یک آمپول هرسپتین 2میلیون و 800 هزار تومان بود که این دارو باید 18 دوره استفاده می‌شد اما با این حال در تمام این سال‌ها مردم آنقدر همراه ما بودند که همیشه توانسته‌ایم هزینه‌ها را پرداخت کنیم و در واقع با حمایت مردم هیچ‌وقت برایمان از نظر هزینه‌ها مشکلی پیش نیامده است.

آیا به صورت اختصاصی برای بیماران مبتلا در شهرستان‌ها هم برنامه‌ درمانی دارید؟

بله؛ با وضعیت فعلی تهران و آلودگی‌ها و ترافیک‌‌اش بهتر است که بتوانیم کاری کنیم تا بیماران در شهر خودشان درمان شوند و هزینه‌های اضافی پرداخت نکنند. از طرفی در وقت و زمانشان هم صرفه‌جویی شده و به‌طور کلی شرایط درمانی‌شان راحت‌تر شود. گفتنی است تقریبا 90% بیمارستان‌های  دولتی مراکز استان‌ها، بخش‌های بستری و شیمی‌درمانی‌های سرپایی را دارند. همچنین بیمارستان‌های دانشگاهی عموما مجهز به بخش رادیوتراپی هستند، اما تجهیزات یا پرسنل آنها تامین نیست. می‌توان گفت ما واسطه‌ای شده‌ایم بین خیرین تهران و نیازهای  بیمارستان‌های شهرستان‌ها. در بخشی از هزینه‌ها مثل دارو، ایاب و ذهاب، مددکاری و اسکان موسسه وظیفه فعالیت و فراهم کردن امکانات را دارد اما در بخش تجهیزات خیرین هزینه‌ها را پرداخت می‌کنند. این طرح تازه شروع شده است و تمامی افراد می‌توانند در این زمینه با موسسه همکاری داشته باشند.

گاها افرادی که می‌خواهند در شهرستان‌ها کار خیری انجام دهند به صورت درست راهنمایی نمی‌شوند و به جای تجهیز بیمارستان‌های موجود، بیمارستان جدید تاسیس می‌کنند. هدف ما این است تا بیمارستان‌های موجود را تجهیز کنیم.

طرح بونکر چیست؟ چه مزایایی دارد؟

اشعهX نباید از اتاق شتاب‌دهنده خارج شود بنابراین هر دستگاه نیاز دارد تا داخل ساختمانی حفاظت شده به نام بونکر باشد. دیوارهای اتاق شتاب‌دهنده خطی بوسیله سرب و دیوارهای بتنی حفاظت می‌شود تا اشعه از آن عبور نکند رادیوتراپیست باید دستگاه را خارج از اتاق شتاب‌دهنده روشن کند. چون شتاب‌دهنده تنها وقتی که روشن است اشعه تولید می‌کند در نتیجه در زمان عادی که دستگاه خاموش است خطری ندارد. بنابراین بونکر نوعی اتاق حفاظت‌شده است که رادیوتراپیست و افراد دیگر را از اشعه‌های مضر در امان نگه می‌دارد.

شتاب‌دهنده خطی برای شتاب دادن به الکترون‌ها از تکنولوژی میکروویو استفاده می‌کند «شبیه چیزی که برای رادار استفاده می‌شود» بعد، این الکترون‌ها به یک هد فلزی سنگین برخورد می‌کنند. در اثر این برخورد اشعه‌های پرانرژی X از این هدف فلزی منتشر می‌شوند. بخشی از این اشعه X، جمع و منسجم شده تا به تومور بیمار تابانده شود. این پرتو‌ها از قسمتی از شتاب‌دهنده خارج می‌شوند که گانتری نامیده می‌شود گانتری طوری طراحی شده که می‌تواند دور بیمار بچرخد مریض روی تخت دراز می‌کشد و اشعه در نتیجه چرخش گانتری و حرکت تخت، می‌‌تواند از هر زاویه‌ای به تومور بیمار تابانده شود. در زمان درمان رادیوتراپیست، پیوسته مریض را از طریق یک تلویزیون مداربسته مشاهده می‌کند. همچنین میکروفون نیز وجود دارد تا بتواند موارد لازم را در زمان درمان به مریض بگوید. بوسیله همین اشعه‌های X مرتبا موقعیت بدن بیمار تصویربرداری می‌شود که مبادا تغییری در مکان بیمار رخ دهد.

از درخت آرزوها برایمان بگویید؟

در بخش کتابخانه کودکان هم ما طرحی با عنوان درخت آرزوها داریم که بچه‌ها آرزوهای خود را روی آن نوشته و خیرین این آرزوها را برایشان برآورده می‌کنند که این طرح علاوه بر اینجا در بخش کودکان بیمارستان‌های: بهرامی، مفید و مرکز طبی کودکان هم  انجام می‌شود و کودکان آرزوهای خودشان را روی آن آویزان می‌کنند و جالب است بدانید از بین این آرزوها می‌توان رشد فکری بچه‌ها را هم متوجه شد تا چند سال قبل نهایتا عروسک و ماشین و لباس آرزو می‌کردند اما حالا تبلت و لپ‌تاپ و وسایل الکترونیکی را به  عنوان آرزویشان به درخت آویزان می‌کنند.

حرف این روزهای موسسه بهنام دهش‌پور با مردم چیست؟

ما هیچ‌وقت از مردم به صورت وجه نقد درخواست کمک نداشته‌ایم اما به لطف خداوند در تمام  این سال‌ها مردم همیشه با ما  همراه  بودند از هر خیری هر زمان تقاضایی داشته‌ایم برایمان برآورده کردند. به  نظرم مردم همگی خوب هستند فقط باید فرصتی برای ارائه خوبیشان پیدا کنند. تمامی خیرین علاوه بر کمک‌های نقدی که از طریق شماره حساب‎ها انجام می‌شود می‎توانند از طریق طرح‌ها و برنامه‌های درآمدزا به خیریه کمک کنند. این طرح‌ها شامل: بازارچه‌های خیریه، نمایشگاه‌ها، برنامه‌های هنری و فرهنگی، تولید و فروش محصولات تبلیغاتی است.

-صفورا ترقی-