به گزارش پارس به نقل از مهر سرطان به عنوان یکی از بیماری های مزمن و شایع در بسیاری از کشورهای جهان شناخته شده است. محققان می گویند عوامل بسیاری در شیوع این بیماری نقش دارد که مصرف دخانیات، رژیم غذایی نامناسب، سبک زندگی نادرست، نداشتن تحرک و افزایش آلاینده ها بخشی از آن به شمار می رود.

پزشکان بیماری سرطان را اینگونه بیان می کنند که سرطان سلول های غیر طبیعی است که به صورت کنترل نشده تکثیر یافته و می تواند بافت های مجاور را در سه مرحله شروع، تکثیر یا ازدیاد و توسعه بیماری در بدن درگیر کند.

آمارها نشان می دهد که سرطان سومين عامل مرگ و مير در ايران است و يک سوم مرگ و میر ناشی از سرطان هم با نوع تغذیه و سبک زندگی ارتباط دارد. به گفته پزشکان و متخصصان این حوزه، احتمال بروز سرطان در سنین مختلف وجود دارد ولی احتمال ابتلا به بیماری سرطان با افزایش سن زیادتر می‌شود چراکه مقاومت بدن در سنین بالا کاهش می یابد.

محققان و دانشمندان حوزه سرطان بر این نکته تاکید می کنند که می توان ازابتلا به بسیاری از سرطان ها پیشگیری کرد و عامل اصلی زمینه ساز بروز آن را از بین برد به طور کلی باید گفت اولین عامل ابتلا به سرطان شیوه نادرست زندگی است که شامل رژیم غذایی نادرست و نداشتن فعالیت بدنی می شود مصرف دخانیات و سپس بروز عفونت از دیگر عوامل ابتلا به این بیماری به شمار می رود که پس از آن عوامل شغلی و آلودگی های محیطی هستند.

درحال حاضر در جوامع علمی درباره سرطان زیاد صحبت می شود اینکه سونامی سرطان ایجاد شده اما بسیاری از مسئولان و پزشکان وضعیت کشور ایران را نسبت به سایر کشورهای دنیا در بخش بیماری سرطان نگران کننده نمی دانند بلکه دغدغه و نگرانی آنها از آینده است چراکه آمارها رشد صعودی سرطان در کشور را نشان می دهد.

در این بین استان گلستان هم از این بیماری در کشور مصون نمانده و لقب قطب سرطان مری را در کشور با خود یدک می کشد. پزشکان این منطقه سرطان های رایج استان را سرطان مری، معده، روده و سرطان پستان می دانند و معتقدند بیشترین مبتلایان به سرطان در استان مری و معده است.

سرطان پستان، مری، معده و روده شایع ترین سرطان ها در استان است

برای اطلاع از آمار مبتلایان به بیماری سرطان در استان  به سراغ مسئول برنامه ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت گلستان رفتیم و از ابتلا سالانه دوهزار نفر به بیماری سرطان در گلستان خبرداد و گفت: شایع ترین سرطان ها در استان سرطان پستان، مری معده و روده است.

غلامرضا روشندل در گفتگو با خبرنگار مهر، نوشیدن چای داغ، رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان و عوامل ژنتیکی را از عوامل اصلی بیماری بیماری سرطان دانست و افزود: در کنار این موارد استعمال دخانیات، تغذیه نامناسب، اضافه وزن و کم تحرکی ابتلا به بیماری را افزایش می دهد.

وی با بیان این نکته که ۷۰ درصد افرادی که به سرطان مری و معده مبتلا می شود در سال اول ابتلا جان خود را از دست می دهند، افزود: ابتلا به این بیماری اغلب در افراد مسن رواج دارد.

وی ضمن یاداوری این نکته که در حال حاضرشیوع سرطان در سنین پائین هم رواج یافته، افزود: نداشتن رفتار و الگوی مناسب در سبک زندگی تغذیه مهمترین عوامل گسترش این بیماری در سنین پائین است.

سالانه ۷۰۰ نفر جان خود را از بیماری سرطان در استان از دست می دهند

روشندل تعداد افرادی که سالانه جان خود را به خاطر سرطان از دست می دهند را ۷۰۰ نفر اعلام کرد و گفت: یک سری امکاناتی در استان مانند رایوتراپی و شیمی درمانی ارتقا یافته که این امر احتمال زنده ماندن بیماران را نسبت به ۱۰ سال قبل افزایش داده است.

وی یکی از راه های کنترل سرطان را داشتن آمار دقیق و درست دانست و افزود: با وجود آمار درست و دقیق می توان برنامه ریزی مناسبی برای درمان موثر سرطان به دست آورد.

روشندل افزود: طبق تحقیقات انجام شده ۶۰درصد افرادی که فعالیت منظمی نداشته و ۲۵ درصد آنهایی که زندگی نشسته دارند احتمال ابتلا به بیماری سرطان در آنها بیشتر است.

مسئول برنامه ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت گلستان ادامه داد: نیاز است ابتدا اولیت ها را در جامعه مشخص کنیم چراکه عوامل سرطان در مناطق مختلف متفاوت خواهد بود.

وی تصریح کرد: در گلستان آمار نشان داده که سرطان های اصلی این منطقه سرطان مری، معده، روده، سرطان پستان و کبد هستند این اطلاعات آماری روش درمان را راحت تر می کند چراکه می توان برای آن برنامه ریزی داشته باشیم.

سرطان یک بیماری چند عاملی است

روشندل با تاکید بر این نکته که برای پیشگیری از سرطان باید علل ایجاد کننده آن را بشناسیم تا بتوانیم عوامل آن را کنترل کنیم، افزود: سرطان یک بیماری چند عاملی است.

وی با تاکید بر این نکته که سرطان پستان شایع ترین سرطان در ایران و دنیاست، افزود: با تمرکز بر روی این نوع سرطان می توان مطمئن بود که یک قدم موثر برداشتیم.

مسئول برنامه ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت گلستان، کاهش وزن در افراد چاق و داشتن تغذیه مناسب و اختصاص ساعاتی از روز به ورزش را عوامل بازدارنده ابتلا به سرطان اعلام کرد و گفت: استفاده نکردن از دخانیات هم تاثیر زیادی در پیشگیری از این بیماری در افراد دارد.

وی با بیان این نکته که تنها در مناسبت ها نباید درباره مضرات دخانیات صحبت کرد، افزود: تمام نهادها باید برای آگاه سازی جامعه و خطر زا بودن دخانیات به این موضوع بپردازند، این بحث مختص یک دستگاه خاص نیست.

آموزش مصرف نکردن سیگار از سنین پائین باید انجام شود

مسئول برنامه ثبت سرطان مبتنی بر جمعیت گلستان، به آموزش در سنین پائین تاکید کرد و گفت: اطلاع رسانی و تبلیغات در حد چاپ بروشورو پخش برنامه از صدا و سیما پاسخگوی جامعه برای منع مصرف دخانیات نیست.

وی اطلاع رسانی و آگاه سازی جامعه برای رعایت این موارد را بسیار تاثیر گذار دانست و افزود: رسالت اصلی ما اطلاع رسانی و آموزش درست به جامعه است.

روشندل با اعلام این مطلب که سرطان هرچه سریعتر شناخته شود درمان آن راحتتر است، افزود: وقتی به جامعه علائم هشدار دهنده سرطان اطلاع داده شود، فرد به محض مشاهده علائم به پزشک در اولین فرصت مراجعه خواهد کرد.

وی در خصوص تغذیه مناسب در جامعه گفت: مصرف نکردن فست فودها، غذا های کهنه، کپک زده، چرب و پرکالری و استفاده مداوم از میوه و سبزیجات در سبد غذایی روزانه یکی از عوامل اصلی پیشگیری از سرطان است.

به دلیل نبود اطلاع رسانی خوب مردم از درمان دوری می کنند

این مسئول گلستانی خواستار اطلاع رسانی درست در جامعه شد و گفت: به دلیل نبود اطلاع رسانی خوب مردم از درمان دوری می کنند، باید اطلاعات با توضیحات کامل به افراد داده شود.

وی با تاکید بر این نکته که علائم خطر به دور از ترس باید داده شود تا فرد در صورت مشاهده بدون هیچ گونه وحشتی به پزشک مراجعه کند، افزود: باید این اعتقاد را در جامعه ایجاد کنیم که سرطان یک بیماری کنترل شده است اگر اطلاعات به درستی انتقال یابد و در اعتقاد مردم بگنجد فرد به راحتی این بیماری را پذیرفته و برای درمان آن اقدام می کند.

جامعه نشان داده که همواره در بحث درک مسائل پیچیده اجتماعی موفق بوده پس با تغییر نوع گفتار این مشکل مرتفع شده و آنها این بیماری را به راحتی می پذیرند.

تحقیقات خک نشان داده که در ایران از هر ۱۰۰ هزار نفر ۱۵۰ نفر مبتلا به بیماری سرطان می شوند که این رقم در کشورهای آسیایی و اروپایی ۲۵۰ نفر است. این اطلاعات حاکی از آن است که وضعیت ایران نگران کننده نیست اما باید تا بحرانی نشدن شرایط برای یافتن راهکار ها اقدام کرد.

کارشناسان معتقدند در ۱۰ سال اخیر طی بررسی های به عمل آمده در گلستان مصرف میوه و سبزیجات به طور قابل ملاحظه ای کم شده است و از طرفی مصرف گوشت افزایش یافته؛ آگاه سازی و اطلاع رسانی درست در این بخش می تواند در نوع مصرف غذای روانه مردم تاثیرگذار بوده و احتمال ابتلا این افراد به سرطان را کاهش دهد.

روند ابتلا به بیماری سرطان در کشور شیب تندی دارد

یک فوق تخصص دستگاه گوارش با بیان این نکته که شیوع سرطان در ایران بالاتر از سایر کشورها نیست، افزود: اما روند ابتلا به این بیماری در کشور شیب تندی دارد به طوری که در ۲۰ سال گذشته تعداد مبتلایان به سرطان دو برابر شده اند.

تقی امیریانی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان این نکته که اولین سرطان در آقایان معده، مری و کلن روده بزرگ است، افزود: بعد از سرطان دستگاه گوارش، سرطان مثانه و پروستات در مردان بیشترین شیوع را دارد.

وی شیوع سرطان در بانوان را به ترتیب سرطان پستان، معده، روده بزرگ، دهانه رحم اعلام کرد و گفت: سرطان دستگاه گوارش شیوع بیشتری در ایران دارد.

این مدرس دانشگاه با تاکید بر این نکته که ۵۰ درصد سرطان ها قابل پیشگیری است، افزود: یک سوم افرادی که تغذیه مناسب داشته و دخانیات مصرف نکرده و ورزش را در برنامه روزانه داشته و دارای وزن ایده آلی باشند، احتمال ابتلا به بیماری سرطان را در خود کاهش داده اند.

امیریانی مهمترین عامل سرطان را مصرف سیگار اعلام کرد و گفت: نصف افرادی که سیگار مصرف می کنند از عوارض ناشی از تنباکو جان خود را از دست می دهند.

۳۰درصد مرگ افراد ناشی از مصرف دخانیات است

وی با بیان این نکته که ۳۰درصد مرگ افراد ناشی از مصرف دخانیات است، افزود: مهمترین سرطان ناشی از مصرف دخانیات سرطان ریه و نوع دیگر آن سرطان خون است ضمن اینکه انواع سرطان ها با سیگار ارتباط دارند.

این مدرس دانشگاه دومین عامل تاثیرگذار برای ابتلا به سرطان را چاقی دانست و گفت: ۵۰درصد سرطان ها در دنیا ناشی از زندگی نشسته است.

وی ادامه داد: طبق تحقیقات انجام شده ۶۰درصد افراد فعالیت منظمی ندارند و ۲۵ درصد آنهایی هم که زندگی نشسته دارند احتمال ابتلا به بیماری سرطان در آنها وجود دارد.

امیریانی هفته ای سه ساعت و نیم ورزش را برای هر فردی ضروری دانست و گفت: ۱۵۰ دقیقه پیاده روی تند در هفته هم می تواند مفید واقع شود اما اختصاص ۲۰ تا ۶۰ دقیقه از وقت خود به صورت روزانه به ورزش بهترین شرایط ممکن است.

احتمال ابتلا به سرطان در سنین بالا بیشتر است

در ادامه معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی گلستان با بیان این مطلب که از بدو تولد تا پیری ژن در معرض آسیب قرار دارد، افزود: اگرچه بدن به شدت از ژن حمایت می کند اما سیستم دفاعی بدن در سنین میان سالی پائین می آید و احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می دهد.

محمدرضا هنرور وجود بافت چربی در بدن را یکی از عوامل ایجاد التهاب و آسیب رسانیدن به بدن دانست و گفت: ما دائم در معرض عوامل آسیب رسان مانند سیگار، اشعه uv و آلودگی محیط زیست هستیم که این عوامل ایجاد کننده بستر ابتلا به بیماری سرطان را مهیا می کنند.

وی مصرف آنتی اکسیدان ها را عامل بازدارنده در ابتلا به بیماری سرطان دانست و گفت: باید با مصرف تغذیه مناسب که سرشار از اکسیدان هاست بدن را برای مقابله به آسیب ها مقاوم کرد.

هنرور مصرف مواد معدنی، ویتامین Eو C را سرشار از آنتی اکسیدان دانست و گفت: انتی اکسیدان ها می تواند به ترمیم DNAکمک کنند.

وی مصرف فیبر در سبد غذایی خانواده های گلستانی را کم ارزیابی کرد و گفت: بسیاری از فیبرها سموم را از بدن دفع می کنند و کمک به حفظ سلامتی بدن می کنند.

هنرور به مصرف میوه و سبزیجات در غذا تاکید کرد و گفت: نمک، قند، شکر و روغن باید در سبد غذایی بسیار کم باشد گوشت قرمز حاوی چربی های اشباع شده است که می تواند باعث آسیب رساندن به بدن شود از این رو مصرف آن هم در سبد غذایی افراد باید کاهش یابد.

با توجه به اینکه بیماری سرطان رابعد از بیماری های قلبی و عروقی و مرگ ناشی از حوادث سومین عامل مرگ در کشور به شمار می رود و از طرفی با تغییر سبک زندگی و تغذیه می توان از بروز این بیماری پیشگیری کرد این استنباط می شود که باید در جامعه به مقوله آموزش و فرهنگ سازی برای آگاه سازی جامعه زیاد پرداخته شود.

از آنجا که بر اساس تحقیقات انجام شده ۳۵عامل سرطان تغذیه نامناسب اعلام شده، آموزش و اطلاع رسانی درباره عواملی که در طول زمان و طی سالیان متمادی به بروز سرطان منجر می شود، ضروری است چراکه با آگاه سازی جامعه و تغییر در سبک زندگی آنها می توان بخش عمده ای از احتمال ابتلا به سرطان را کاهش داد.

 چند سالی است که آموزش و فرهنگ سازی در حوزه سرطان انجام می شود اما نیاز است تا اطلاع رسانی در حجم وسیع تر و از سنین پائین تر انجام شود تا شاهد تاثیر قابل توجه آن در ابتلا افراد به بیماری باشیم.