روابط سئول - تهران این روز‌ها مسیر ناهمواری را طی می‌کند و شاید از اکتبر ۱۹۷۵ که اولین کمیسیون مشترک اقتصادی و فنی دو کشور برگزار و مقدمات دیدار وزیر خارجه (۱۹۷۶) و نخست وزیر کره (۱۹۷۷) از ایران فراهم شد، تا کنون چنین حالتی را شاهد نبوده است چه آنکه، مسبب اصلی این وضعیت نه دو کشور بلکه کشور ثالثی به اسم رژیم آمریکاست که با فشار به کره‌جنوبی، ضمن اثبات استقلال سیاسی نداشتن سئول، باعث بلوکه شدن بیش از ۷ میلیارد دلار از اموال مردم این در این کشور شده است.

دومین کمیسیون مشترک اقتصادی و فنی دو کشور در سال ۱۹۷۷ و همزمان با تبادل سفرا، در حالی در سئول برگزار و متعاقب آن همکاری‌های تجاری و بازرگانی در زمینه‌های نساجی، شیلات، مخابرات، صنایع خودروسازی و لاستیک، نفت، گردشگری آغاز شد که تاکنون مبادلات اقتصادی دو طرفه بوده و حتی کره جنوبی در شرایط سخت جنگ تحمیلی روابط اقتصادی خود را متوقف نساخت و روابط اقتصادی، فنی و صنعتی دو کشور ارتقاء یافت بطوری که در دوران بازسازی جنگ تحمیلی به چند برابر افزایش یافت و دولت کره و شرکت‌های بزرگ این کشور ضمن استقبال از گسترش همکاری‌ها و انجام پروژه‌های بزرگ، بر میزان اعتبارات تخصیصی خود به جمهوری اسلامی ایران افزودند؛ و بدینگونه حجم مبادلات بازرگانی دو کشور از سطح ۵۰۰ میلیون دلار در سال ۱۹۷۸ به ۸.۱ میلیارد دلار در سال ۱۹۹۷ رسید و در سال ۲۰۱۰ میزان آن به ۱۱.۵ میلیارد دلار رسید.

شاید اوج روابط اقتصادی ایران و کره‌جنوبی را بشود به اوایل سال ۲۰۱۷ و برگزاری یازدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور پس از ۱۰ سال در تهران قلمداد کرد که به ریاست وزرای صنعت، معدن و تجارت دو کشور برگزار شد. در این نشست ۵ سند همکاری به امضاء رسید.

 

حدود ۳۵۰ فعال اقتصادی و روسا و مسئولین شرکت‌های بزرگ و متوسط کره‌ای وزیر صنعت این کشور را در سفر به تهران همراهی و در نشست مشترک اقتصادی دو کشور شرکت کردند. در طول سال ۲۰۱۷ روند تحولات دو جانبه در کلیه عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و پارلمانی همچنان سیر صعودی خود را حفظ کرد اهم تحولات رخ داده در سال مورد اشاره نیز عبور حجم مناسبات تجاری فیمابین از مرز ۱۲ میلیارد دلار برای اولین بار ظرف دهه‌های اخیر، اعطای یک خط اعتباری ۸ میلیارد یورویی و تبادل بیش از ۸۲ هیات در سطوح مختلف بین دو کشور بود.

اقلام عمده صادراتی کشورمان به کره را نفت، میعانات گازی، مواد معدنی، فلزات و مس، مواد خام و سایر اقلام صنعتی در بر می‌گیرد. در مقابل صادرات کره به ایران شامل مواد الکترونیکی و برقی، خودرو و قطعات آن، کشتی‌های کانتینری و تجاری، مواد اولیه کارخانجات، مواد دارویی و شیمیایی، محصولات گرمایشی و سرمایشی، ورق فولاد، کنترل اتوماتیک، قطعات و لوازم یدکی خودروست.

اما دور جدید روابط اقتصادی – تجاری دو کشور با خروج آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران (۷ می ۲۰۱۸) کلید خورد، آغاز می‌شود؛ دوره‌ای که طبق آنچه در تارنمای سفارتخانه ایران در سئول آمده است، کره جنوبی با آمریکا در تحریم‌های یکجانبه این کشور همراه و منابع مالی ماحصل فروش نفت خام و میعانات گازی قبل از تحریم‌ها در دو بانک ووری و آی بی کی مسدود شد.

کره‌جنوبی از مشتریان ثابت نفت ایران بود، حتی پس از اعمال تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه صادرات نفت ایران در مرداد ۹۷، کره‌ای‌ها به همراه ۷ کشور دیگر، از معافیت ۱۸۰ روزه برخوردار شدند و از سوی ارباب آمریکایی‌شان مجاز شدند که تا اردیبهشت ۹۸ از ایران نفت بخرند. پس از اعمال تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه صادرات نفت ایران در مرداد ۹۷، کره از معافیت ۱۸۰ روزه برخوردار شد، ولی کسی آن روز فکر نمی‌کرد شاید این معافیت نوعی تله هم باشد چه آنکه کره جنوبی به راحتی از ایران نفت خرید، ولی در بازپرداخت بهای آن به مشکل خورده است و هم‌اکنون ایران بیش از ۷ میلیارد دلار از کره جنوبی طلب دارد و سئول نیز جرئت اقدام بدون اجاره رژیم آمریکا را ندارد در نتیجه برای پرداخت اموال ملت ایران به بهانه‌تراشی روی آورده است.

ابراهیم عزیزی نائب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی درباره ادعاهای اخیر کره جنوبی مبنی بر تلاش برای آزادسازی اموال بلوکه شده ایران در این کشور به خانه ملت گفته است: این اقدام کره جنوبی دور از شأن این کشور و رویه‌های دیپلماتیک است. یکی از اشکالات بزرگ کره جنوبی عدم استقلال سیاسی این کشور بوده و متأسفانه زمان زیادی است که سیاست خارجی وابسته به آمریکا دارند. این موضوع به اقدامی است یک دولت می‌تواند در مسیر منافع ملتش دنبال کند؛ وابستگی به اذن دیگران برای کشورهایی مانند کره پذیرفتنی نیست و به دور از شأن مردم این کشور است. وابستگی به سیاست‌های نظام سلطه هم وقتی وارد این داستان شود معجونی درست می‌کند که محصول آن بد رفتاری با کشورهایی که سال‌ها در مسائل مختلف اقتصادی ارتباطات خوبی با یکدیگر داشتند.

به گفته این مقام ایرانی، جمهوری اسلامی اعتقاد دارد که کره جنوبی باید از این سیاست وابسته گرایی فاصله بگیرد و مستقل باشد؛ بر مبنای رویکرد مستقلانه در مسائل سیاسی، اقتصادی و بین‌المللی تصمیم بگیرد. جمهوری اسلامی این‌گونه اقدامات را دور از شأن کره جنوبی می‌بیند و برای این کشور متأسفیم که در مسائل سیاسی و ارتباطات بین‌المللی به کشوری مانند آمریکا وابسته بوده که امروز رو به اضمحلال است و با مشکلات زیادی دست‌وپنجه نرم می‌کند لذا کره‌ای‌ها خودشان را به طناب پوسیده آمریکا آویزان کردند.

عضو هیئت‌رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تأکید کرده است جمهوری اسلامی در واکنش به این‌گونه رفتارها و اقدامات خارج از عرف کره جنوبی اقدام ممنوعیت ورود کالاهای کره‌ای کرده و اجازه حضور دو شرکت معروف این کشور را در بازار چند میلیارد دلاری داخلی را نخواهد داد. به دولت کره جنوبی توصیه می‌کنیم سیاست وابستگی در تصمیم‌گیری پرهیز کنند و بدانند جمهوری اسلامی در بخش‌های مختلف دست برتر را دارد. ازآنجاکه ایران با نگاه تأمل و تأنی با مسائل برخورد می‌کند کره‌ای‌ها لازم است بدانند صبر و تحمل جمهوری اسلامی اندازه‌ای دارد لذا کره جنوبی ضمن عذرخواهی، خسارت‌های وارده به ایران را جبران و از ادامه دادن سیاست‌های وابسته گرایانه پرهیز کنند.

کره جنوبی