آیا ریزه خواری باعث چاقی میشود؟
بحثهای متنوعی پیرامون ریزه خواری مطرح هستند که پرداختن به این موضوع را کمی پیچیده میکند. سوال اصلی این مقاله این است که آیا ریزه خواری باعث چاقی میشود؟ پاسخ به این سوال بستگی به میزان مصرف وعدههای غذایی و تعداد دفعاتی است که اقدام به انجام این کار میکنید.
ریزه خواری چیست؟
در مقالهای که در سایت دکتر محمدرضا فرهمند منتشر شده است، ریزه خواری به معنای مصرف محصولات کمکالری و محدودیت در میزان مصرف غذا است. در شرایط خاص، ریزه خواری ممکن است در برخی شرایط، مثلاً برای کاهش وزن یا کنترل برخی بیماریهای مزمن، مناسب باشد. اگر کالری مصرفی کمتر از کالری مصرفی بدن باشد، بدن مجبور میشود از انرژی ذخیرهشده مثل چربیها استفاده کند که باعث کاهش وزن میشود.
اما باید به این نکته توجه داشت که ریزه خواری اگر به شکل نادرست و نامتعادلانه انجام شود، میتواند به مشکلات جدی منجر شود. در ادامه قصد داریم یک تعریف جامع از این اختلال ارائه دهیم.
ریزه خواری عصبی چیست؟
پیش از آن که به سوال آیا ریزه خواری باعث چاقی میشود باید منشا این اختلال را بشناسیم. ریزه خواری عصبی یک نوع اختلال تغذیهای است که در آن فرد به طور تعمدی و تحت تأثیر عوامل عاطفی و روانی، میزان مصرف غذا را به طور قابل ملاحظهای کاهش میدهد. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است از مصرف انواع مختلف غذاها اجتناب کنند یا مصرف کالری را به شدت محدود کنند. این عملکرد تعمدی در مورد مصرف غذا ممکن است به علت تأثیرات روانی مانند استرس، اضطراب، افسردگی یا تمایل به داشتن وزن کمتر انجام شود.
ریزه خواری عصبی میتواند منجر به مشکلات جدی سلامتی، کمبود مواد مغذی و اختلالات تغذیهای مرتبط باشد. افراد مبتلا به این اختلال نیاز به مشاوره و درمان تخصصی دارند تا علاوه بر حل مشکلات روانی، الگوهای سالم تغذیه را به دست آورده و سلامت جسمی خود را حفظ کنند.
عوارض ریزه خواری چیست؟
ریزهخواری اگر باعث شود که برخی از مواد ضروری مغذی مانند ویتامینها، مواد معدنی، پروتئینها و فیبر کمتر مصرف شوند، ممکن است به مشکلات سلامتی منجر شود. در چنین شرایطی، بدن در واکنش به کمبود کالری مصرفی ممکن است فرایند سوخت و ساز بدن رو متوقف کند و تمام تمرکز خود را برای تامین کالری از دست رفته معطوف سازد.
بعد از پایان دورههای ریزهخواری، افراد ممکن است به افزایش وزن دچار شوند، چرا که بدن به عنوان واکنش به کمبود کالری تلاش میکند تا ذخایر انرژی را بازیابی کند. به همین سبب، یکی از مهمترین عوارض این کار بروز اختلالات تغذیهای است. در کل، برای حفظ سلامت خود، بهتر است از رویکردهای تغذیهای متعادل و متنوع استفاده کنید.
تاثیر ریزه خواری در چاقی
در یک قانون کلی، از آنجایی که مصرف محصولات کم کالری میتواند فرد را با لاغری مواجه سازد، عملا باید ریزه خواری را در زمره عوامل تاثیرگرذار در کاهش وزن قرار داد. اما تحقیقات چیز دیگری را نشان میدهد.
به عنوان مثال، یک مطالعه حیوانی (مطالعهای که روی حیوانات انجام میشود) در سال 2013 در Current Biology نشان میدهد که سلولهای بدن در شب نسبت به انسولین مقاومتر میشوند. این بدان معناست که پرخوری زمانی که در ساعات واپسین شب صورت گیرد، میتواند باعث افزایش سطح قند خون و در طولانی مدت، تجمع چربی و افزایش وزن شود.
بنابراین، ریزه خواری در شب و مصرف تنقلات و گاه و بی گاه خوراکیهای کم کالری میتواند منجر به چاقی در افراد شود.
درمان ریزه خواری
درمان ریزه خواری به توجه به جنبههای روانشناختی، رفتاری و تغذیهای انجام میشود و نیاز به مشاوره تخصصی دارد. افراد مبتلا به این بیماری باید با مراجعه به مشاوران روانشناختی به شناخت بهتر ریشههای عواطف و افکاری که به ریزهخواری منجر میشوند، بپردازند. مشاوره میتواند به افراد کمک کند تا راهحلهای موثر برای مدیریت استرس، اضطراب و افسردگی بیاموزند.
همچنین، مشاوره تغذیه با هدف بهبود عادات تغذیهای و اطمینان از مصرف کافی مواد مغذی ضروری باید در دستور کار قرار گیرد. در برخی موارد، داروهایی نظیر قرص هزال ممکن است برای کنترل افکار و عواطف مرتبط با ریزه خواری مورد استفاده قرار گیرند. البته، مصرف قرص برای جلوگیری از ریزه خواری حتما باید با تجویز پزشک صورت گیرد.
داروی گیاهی برای ریزه خواری
مصرف دمنوش برای جلوگیری از ریزه خواری و داروهای گیاهی نیز میتوانند در درمان این اختلال مفید باشند. البته در حال حاضر، هیچ داروی گیاهی خاصی به طور مستقیم برای درمان ریزهخواری تایید نشده است. اما برخی از گیاهان دارویی ممکن است در فرآیند درمان این اختلال و مدیریت افکار مفید باشند. به عنوان مثال:
- آویشن: آویشن دارای ویژگیهای ضد اضطراب و آرامشبخش است که میتواند به کنترل اضطراب و تنش کمک کند که معمولاً در ریزهخواری دیده میشود.
- گیاه ملریان (Melissa officinalis): ملریان نیز به عنوان یک گیاه آرامشبخش شناخته شده است و میتواند در کاهش استرس و اضطراب کمک کند.
- زیره سبز: این گیاه به عنوان یک ماده ضد افسردگی و ضد اضطراب شناخته میشود و ممکن است در مدیریت وضعیتهای روانی مرتبط با ریزه خواری مفید باشد.
کنترل ریزه خواری بعد از عمل اسلیو معده
پس از انجام عمل جراحی اسلیو معده، کنترل ریزه خواری به شکل ویژهتر و با توجه به وضعیت پس از عمل بسیار مهم است. این نوع جراحی معمولاً برای کاهش وزن و مدیریت چاقی انجام میشود و بهبود عادات تغذیهای و رفتارهای ریزه خواری بعد از عمل نقش مهمی در موفقیت درمان ایفا میکند.
در روزهای پس از جراحی، مصرف غذاها به شکل کمحجم و کمکالری توصیه میشود.
ایجاد برنامه تغذیهای مناسب با توجه به نیازهای بدن و اهداف کاهش وزن از جمله مراحل اصلی کنترل ریزه خواری پس از عمل اسلیو معده محسوب میشود. همچنین، توجه به رفتارهای روانی و افکار مرتبط با تغذیه و وزن نیز در این فرآیند حائز اهمیت است و ممکن است نیاز به مشاوره روانشناختی داشته باشد.
اگرچه به طور کلی ریزه خواری به معنای محدودیت مصرف کالری است، اما نکتهای که مهم است تعادل و سازگاری این محدودیت با نیازهای بدن میباشد. ریزه خواری نامناسب میتواند به مشکلات سلامتی، کمبود مواد مغذی و در نهایت چاقی منجر شود. بهترین روش برای کنترل وزن و حفظ سلامتی، مصرف تغذیهای متنوع، منظم و متعادل است. همچنین، مشاوره تخصصی تغذیه و بهرهگیری از رویکردهای روانشناختی میتواند در مدیریت بهتر رژیم غذایی و وزن مؤثر باشد.
منبع: مجله سلامت و لاغری دکتر محمدرضا فرهمند متخصص لاپاراسکوپی
ارسال نظر