آزاده باقری نوشت: «صدور یک نامه، میانبری که مشمول دختر آقای وزیر می‌شود!» نام این جمله را می‌توان شیطنت رسانه‌ای گذاشت. اینکه احساس شود مسوولی از موقعیت خود برای بهبود شرایط خانواده‌اش استفاده کند باعث خواهد شد چنین شائبه‌هایی نیز به‌وجود آید. ماجرا از چه قرار است؟ اوایل مردادماه بود که مدیرکل حوزه وزارتی وزارت بهداشت در نامه‌ای به دکتر باقر لاریجانی، معاون آموزشی وزارت بهداشت، خواسته بود تا اجازه شرکت فارغ‌التحصیلان برخی رشته‌ها در دوره‌های فوق تخصص بدون گذراندن دوره طرح را بدهد. رشته‌هایی که در ردیف نخست آن روان‌پزشکی خودنمایی می‌کند. اینجاست که بالای سرچراغی روشن می‌شود! «روان‌پزشکی» همان رشته‌ای که دو دختر آقای وزیر بهداشت در حال تحصیل‌اند و دختر بزرگ در میانه گذراندن طرح است و دختر کوچک امسال طرح خود را شروع می‌کند. باوجودآنکه وزارت بهداشت در این زمینه دو روز بعد جوابیه را منتشر کرد؛ اما در این نامه به سؤالات اصلی ما پاسخ داده نشده بود. به همین دلیل با آقای ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت تماس گرفتیم تا با جزئیات بیشتری این موضوع را مخاطبانش باز کند.

سایت «خبرنامه دانشجویان ایران» بعد از انتشار نامه حسین کشاورز، مشاور وزیر و مدیرکل حوزه وزارتی به دکتر لاریجانی، معاون آموزشی وزارت بهداشت درباره کاهش طرح فارغ‌التحصیلان بدون گذراندن دوره طرح، در دوره‌های تحصیلی فوق‌تخصص گزارشی در این زمینه منتشر کرد که در آن به این نکته اشاره دارد و نامه بی‌ارتباط با گذراندن طرح دختران آقای وزیر در رشته روان‌پزشکی نیست: «در نامه حسین کشاورز، به رشته‌هایی اشاره‌شده که فقط از آن میان روان‌پزشکی دوره فوق‌تخصص دارد و دختر وزیر که متخصص این رشته است در حال حاضر طرح خود را در بهشهر مازندران می‌گذراند و دختر دیگر وزیر نیز امسال به مقطع گذراندن دوره طرح می‌رسد. او نیز روان‌پزشکی می‌خواند.»

متن نامه دکتر کشاورز به دکتر لاریجانی به این شرح است: «با عنایت به نامه ثبتی به شماره ۱/۷۷۵۲۲ مورخ ۱۳۹۴/۱۱/۱۳ و مذاکرات صورت گرفته در جلسات شورای معاونین در خصوص کاهش طرح فارغ‌التحصیلان رشته‌های روان‌پزشکی، توان‌بخشی، رادیوتراپی، پزشکی هسته‌ای و عفونی، حسب نظر مقام محترم وزارت دستور فرمایید فارغ‌التحصیلان مذکور بتوانند بدون گذراندن دوره طرح، در دوره‌های تحصیلی تکمیلی (فلوشیپ یا فوق تخصص) شرکت نمایند.»

جالب اینجاست که از میان رشته‌هایی که داخل نامه به آن اشاره‌شده است، فقط روان‌پزشکی فلوشیپ دارد. مریم قاضی‌زاده هاشمی، دختر وزیر که ورودی 89 و متخصص این رشته است در حال حاضر طرح خود را در بهشهر مازندران می‌گذراند؛ فاطمه قاضی‌زاده هاشمی دختر دیگر وزیر و ورودی 91 است که امسال به مقطع گذراندن دوره طرح خود می‌رسد. جالب‌تر اینکه که هر دو دختر وزیر محترم بهداشت، روان‌پزشکی می‌خوانند.

فلوشیپ چیست؟

فلوشیپ، آموزش در رشته‌ای است که از یک‌سو نیاز به ارائه آموزش‌های تکمیلی تخصصی برای ارتقای مهارت عملی تخصصی در آن رشته وجود داشته و از سوی دیگر ارائه آن در قالب دوره فوق تخصصی معادلی وجود نداشته باشد. متقاضیان واجد شرایط با داشتن مدرک دانشنامه تخصصی پزشکی و دندانپزشکی و گذراندن مراحل زیر موفق به اخذ گواهی تکمیلی تخصصی (فلوشیپ) می‌شوند: پذیرش در آزمون ورودی دوره فلوشیپ، موفقیت در اتمام دوره آموزشی (علمی و عملی) مصوب در یکی از دانشگاه‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی مورد تایید دبیرخانه شورای آموزش پزشکی و تخصصی طبق ضوابط و موفقیت در ارزیابی پایانی دوره فلوشیپ توسط دانشگاه؛ اما نامه مذکور در میان رشته‌هایی که فلوشیپ دارند، فقط نام رشته روان‌پزشکی دیده می‌شود و هیچ خبری از «توان‌بخشی»، «رادیوتراپی» و «پزشکی هسته‌ای و عفونی» نیست که در نامه نیز آمده بود.

جوابیه وزارت بهداشت

انتشار این گزارش کافی بود تا وزارت بهداشت وارد عمل شود و جوابیه در همین زمینه منتشر کند: «در ادامه تخریب‌های سازمان‌یافته در روزهای اخیر مطلبی در برخی شبکه‌های اجتماعی و به نقل از یک رسانه منعکس‌شده است که صدور و ارجاع نامه‌ای توسط وزیر بهداشت به معاونت آموزشی به‌منظور سوءاستفاده از مقررات برای ورود به دوره فوق تخصصی برای یکی از نزدیکان ایشان بوده است. مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ضمن تکذیب این خبر حق هرگونه پیگیری حقوقی و طرح شکایت از منبع انتشار این مطلب را برای خود محفوظ دانسته و از رسانه منبع خبر شکایت خواهد کرد. گفتنی است صدور مجوز برای شرکت در دوره‌های تخصصی و فوق‌تخصصی جزو وظایف شورای آموزش پزشکی و تخصصی بوده و این شورا در حال حاضر هیچ تصمیم جدیدی در این زمینه نگرفته است. شایان‌ذکر است از سوی معاونت درمان این وزارتخانه در مورد کاهش طرح نیروی انسانی ۱۲ رشته تخصصی تصمیماتی گرفته ‌شده است.

بر اساس این تصمیم گذراندن طرح نیروی انسانی در پنج رشته تخصصی شامل پزشکی اجتماعی، پزشکی ورزشی، طب هوافضا، طب کار و پزشکی قانونی کاملاً حذف‌شده و در پنج رشته دیگر شامل توان‌بخشی، رادیوتراپی، پزشکی هسته‌ای، روان‌پزشکی و عفونی نیز از امسال ۲۰ درصد کاهش طرح اعمال خواهد شد و ۲ رشته دیگر شامل داخلی بزرگسالان و داخلی کودکان نیز از مهرماه سال آینده مشمول کاهش ۲۰درصد دوران طرح نیروی انسانی خواهند شد. بر اساس برنامه پیش‌بینی‌شده از سوی این وزارتخانه در سال‌های آینده نیز کاهش ۲۰ درصدی طرح نیروی انسانی ادامه خواهد داشت تا طبق برنامه در یک دوره ۱۰ ساله، با تأکید بر بومی ‌گزینی، به‌طور کامل طرح نیروی انسانی متخصصین حذف شود.»

می‌خواهیم طرح‌های اجباری را به حداقل برسانیم

ایرج حریرچی، سخنگوی وزارت بهداشت در پاسخ به این سؤال که برچه اساس چنین قوانینی درزمینه حذف دوره‌های طرح پزشکان متخصص و فوق تخصص تصویب می‌شود، می‌گوید: «سیاست کلی وزارت بهداشت در این است که طرح اجباری را به حداقل ممکن برساند. چنین طرحی با بهبود شرایط مناطق محروم برای ارائه خدمات، شکل‌گیری داوطلبانی که حاضرند در روستاها طرح خود را برای خدمت بگذرانند و همین‌طور تربیت پزشکان بومی در آن مناطق؛ امکان‌پذیر خواهد بود. در حال حاضر وزارت بهداشت با توجه به ارزیابی‌هایی که صورت داده است فعلاً به گذراندن طرح برخی رشته‌ها نیاز ندارد. بعضی رشته‌ها از مهر امسال و بعضی از رشته‌ها از مهر سال بعد و باقی رشته‌هایی که به زمان بیشتری نیاز دارند نیز طرح‌شان حذف خواهد شد. ضمن آنکه هشت رشته را هم قبلاً اعلام کرده‌ایم که فعلاً احتمال حذف وجود ندارد و به زمان بیشتری احتیاج است.»

وزیر بهداشت یکی از سالم‌ترین افراد است

سخنگوی وزارت بهداشت درباره وجود شائبه‌ای که به وزیر بهداشت نسبت می‌دهند و می‌گویند به دلایل خانوادگی پیشنهاد این طرح را در رشته روان‌پزشکی مطرح کرده و می‌گوید: «درباره شائبه پیش‌آمده واقعاً چطور می‌توانند برای وزیر بهداشت که یکی از سالم‌ترین افراد است این حرف‌ها را دربیاورند؟ حدود یک ماه پیش وزارت بهداشت اطلاعیه رسمی در همین زمینه منتشر کرده که آنچه رسانه‌ها گفته‌اند صحت ندارد و تصویب چنین مصوبه‌هایی مستلزم ورود به شورای تخصصی است.» حریرچی در همین زمینه توضیحات بیشتری ارائه می‌دهد: «در حال بررسی هستیم. در بعضی رشته‌ها، پزشک بعد از اتمام دوران تحصیلی تخصص؛ چه به فوق تخصص وارد شود چه وارد نشود طرح را نگذراند.

بحث دیگر درباره کسانی است که می‌خواهند وارد مرحله فوق تخصص شوند. تصمیم بر این است برخی از رشته‌های فوق تخصص نیز پیش‌نیاز طرح نداشته باشند؛ یعنی مستقیم بدون گذراندن طرح وارد فوق تخصص شوند و بعدازآن طرح خود را بگذرانند. در حال حاضر برخی رشته‌ها از یک تا 10 درصدشان می‌توانند بعدازآنکه پزشک شوند بدون گذراندن طرح به تخصص بروند. حال به این نکته باید اشاره‌کنم در رشته‌هایی که ذکرشده، نگفته‌اند مصوبه‌ای برای حذف طرح وجود دارد. گفته‌شده پیش‌نیاز طرح حذف شود.

اگر برای رشته‌ای طرح حذف شود دیگر مصوبه‌ای لازم نیست. فعلاً ادعاشده در یکسری رشته‌ها برای ورود به فوق تخصص، پیش‌نیاز طرح حذف شود که احتیاج به مصوبه شورای تخصصی دارد و هنوز طبق نامه اعلام‌شده قرار است این موضوع در شورا مطرح شود.»

می‌خواهید درباره وزیر بنویسید؛ مختارید

برای آنکه موضوع شائبه پیش‌آمده برای وزیر بهداشت را روشن‌تر کنیم بار دیگر از سخنگوی وزارت بهداشت سؤالمان را می‌پرسیم که می‌گوید: «شما می‌خواهید یک مطلبی درباره وزیر بنویسید، مختارید. هنوز هیچ مصوبه‌ای در شورای تخصصی در این زمینه وجود ندارد. هر وقت به وجود آمد درباره آن صحبت خواهیم کرد. درخواستی که در این زمینه شده است از یک سال و نیم پیش مطرح بوده و کارشناسی روی آنها انجام‌شده. کما اینکه بعضی رشته‌هایی که درباره آن صحبت شده موضوع پیش‌نیاز طرح آن مطرح بوده و هست. زمانی که وقتش شد شورای تخصصی با استدلال‌های لغو خود به بررسی آن خواهد پرداخت و وضعیت نهایی اعلام خواهد شد.»