پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- ترامپ در هر شرایطی بود سوگند ریاست جمهوری یاد کرد و رسما 45 امین رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا شد. دونالد ترامپ حالا با چالش های فروانی مواجه است که خاورمیانه اوباما برایش باقی گذاشت.  بسیاری معتقد هستند بودن اوباما در صدر ریاست دولت موجب شد تا وی مسیر جورج بوش پسر را با بدترین شرایط ممکن ادامه دهد و خاورمیانه را به آتش بکشد. به طوری که حالا سوریه، عراق، فلسطین، افغانستان، یمن و بحرین در بدترین شرایط ممکن خود قرار دارند و غرب آسیا حالا مرکز دپوی تروریست ها از ملیت های مختلف شده است.

دونالد ترامپ بر کرسی ریاست جمهوری آمریکا تکیه زده و قرار است وعده های انتخاباتی خود را عملیاتی کند. وی وعده هایی داده که هر کدام می تواند برای ایجاد جنگ جهانی جدید کفایت کند. در این یادداشت به بررسی این وعده ها میپردازیم.

الف) انتقال سفارت آمریکا در اسرائیل

آمریکایی ها سالهاست بر آن هستند تا با استفاده از امکانات رسانه ای و سیاسی سفارت خود را از تل آویو به قدس شریف انتقال دهند و رسما قدس را پایتخت ابدی دولت جعلی اسرائیل بپذیرند. دولت ترامپ و اطرافیان وی تا روز قبل از تحلیف رسما از این موضوع حمایت میکردند و آن را یک عمل حتمی می دانستند. البته قبل تر هم بوش پسر و کلینتون این وعده را دادند اما عملی نشد. از طرفی گروه های فلسطینی و محور مقاومت این عمل را آتش زدن انبار کاهی می دانند که کل منطقه را در بر خواهد گرفت. فلسطینی ها معتقد هستند این کار ترامپ به معنای اعلام جنگ علیه فلسطین و تمامیت مقاومت است و حتما نسبت به آن واکنش نشان می دهد. حتی افراد چون محمود عباس که به طور معمول سکوت میکند برای ممانعت ترامپ دست به دامن پوتین شد. در این زمینه صائب عریقات دبیر کل کمیته اجرایی سازمان آزادی بخش فلسطین گفت که محمود عباس از پوتین خواسته هر کاری  که می تواند برای جلوگیری از انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به قدس انجام دهد. به نظر می رسد بزرگترین چالش ترامپ وعده به شهرک نشینان و مسئله انتقال سفارت آمریکا در اسرائیل است. آیا ترامپ همچون گذشتگان از این موضع عدول میکند یا وارد یک جنگ جدید در منطقه می شود.

ب) سوریه و سازش با روسیه

ترامپ با شعار باز سازی آمریکا آمده و معتقد است در سوریه راهبرد اوباما بی فایده بود و نبایستی با روسیه در سوریه مسابقه داد. او در صحبت های قبل از مراسم تحلیف از روسیه به عنوان یک دولت همکار در زمینه مبارزه با سازمان های تروریستی نام برد. 

ترامپ معتقد به آنچه اوباما در سوریه انجام داد نیست و می گوید بایستی با گروه های تروریستی در سوریه جنگید و نه شعار داد. بسیاری از موضع گیری ترامپ را موجب حل مناقشه داخلی سوریه می دانند و این بدان معناست که سوریه به وسیله اتحاد نانوشته پوتین و ترامپ به سراغ یک راهکار سیاسی هدایت می شود.

ج) موشک های مقاومت

ترامپ در سخنرانی روز تحلیف هم باز به موشک های ایران اشاره کرد و حتی گفت بایستی نسبت به تقویت سیستم دفاع موشکی مقتدر در برابر سامانه های تهاجمی جمهوری اسلامی ایران برنامه ریزی کرد. این یعنی ترامپ مسئله موشکی ایران را مسئله مهمی میداند و در کنار نقدهایی که به برجام به موشک نگاه ویژه ای دارد.  و در این راستا بعضی از تحلیل گران آن را نوعی چانه زنی برای نشستن به پشت میز مذاکرات در آینده بر می شمرند. به واقع ترامپ میخواهد با مسئله برجام و بازنگری در آن مسیر مذاکرات را برای صنایع موشکی ایران ادامه دهد و از آن برای مهار صنایع دفاعی کشورمان بهره برداری کند. 

اهمیت مسئله تا بدان جا است که ترامپ در سخنرانی روز تحلیف از آن یاد کرد.

د) خلیج فارس

صنعت موشکی ایران تنها چالش دولت ترامپ در غرب آسیا نیست. او در سخنرانی های خود در قبل از انتخابات به مسئله خلیج فارس و اقتدار دریایی آمریکا اشاره کرد. مهار صنایع دفاع دریایی ( موشک و قایق های تندرو) از دیگر مسائلی است که ترامپ را با چالشی جدی مواجه ساخته است. طبق اسناد امنیت ملی آمریکا، این کشور تمایل دارد تا سال 2020 به سمت چین چرخش کند و از غرب آسیا خارج شود. روی آوری کشورهای حاشیه خلیج فارس به دولت هایی چون انگلیس و تاسیس پایگاه دریایی برای این کشور اروپایی در نظر کارشناسان جبران خلا قدرت فرامنطقه ای برای حمایت از محور عربی است. به تعبیر دقیق تر وعده مهار دریایی در خلیج فارس یک چالش دفاعی – امنیتی برای دولت ترامپ محسوب می شود و او تمایل ندارد همچون اوباما شاهد اسارت نیروهایش در خلیج فارس باشد. 

ر) عربستان

ترامپ به نفت عربستان و خرید تسلیحات آمریکایی توسط سعودی عزم جدی دارد و نمیخواهد بازار اقتصادی خود را رها کند. ترامپ در یکی از سخنرانی های معروف خود در فروردین امسال گفت: «  ما از عربستان مراقبت می‌کنیم و "هیچ کس جرأت دست درازی به عربستان را ندارد" زیرا ما مراقب آنها هستیم. اما آنها به ما سهم پول عادلانه‌ای پرداخت نمی‌کند. » نگاه تاجر و کالایی ترامپ به عربستان می تواند چالش دیگر دولت تازه 45 آمریکا باشد. ترامپ با مسئله ای به نام نقض حقوق بشر در عربستان و حمایت آمریکا مهم خواهد شد و تمایل دارد تا به این کشور نزدیک شود و از سهمیه مالی بیشتری برخوردار باشد. 

به واقع مشکلات اقتصادی آمریکا و وعده های او برای حل این مشکلات نیازمند بازسازی اقتصاد و دریافت حق بیشتر از منافع مشترک نظامی – امنیتی است. ترامپ رسما به عربستان تاکید کرد در شرایطی از آنان حمایت میکند که سهم بیشتری بپردازند . 

جمع بندی ها حکایت دارد دولت ترامپ بر سر بزرگترین دوران امنیتی غرب آسیا قرار گرفته و گذر از این دوران نیازمند عزم جدی و برنامه ریزی بلند مدت است. باید منتظر ماند و دید چقدر از وعده های سیاسی ترامپ عملیاتی می شود و آیا او نسبت به گذشته راه جدایی طی میکند یا خیر؟