دیدگاه‌حدا‌د‌عادل‌پیرامون‌اندیشه‌های‌شهید‌مطهری

به گزارش پارس به نقل از تسنیم، غلامعلی حداد عادل دقایقی پیش در همایش بین‌المللی اندیشه‌های فلسفی استاد مرتضی مطهری، اظهار کرد: در این ۳۵ سال که از شهادت استاد مطهری می‌گذرد مجالس زیادی برای ایشان برگزار شده اما جای مجالسی از این جنس خالی بوده است از همین رو این اقدام به جا را تحسین می‌کنم و امیدوارم مقدمه‌ای برای آشنایی عمیق‌تر با آثار شهید مطهری و افکار ایشان باشد.

مشاور عالی رهبر معظم انقلاب با بیان اینکه دو میراثماندگار از شهید مرتضی مطهری برای نسل امروز و فردا به یادگار مانده است، افزود: این میراثعبارتند از میراثدانش و روش ایشان برای ما که میراثدانش ایشان در کتاب‌هایش موجود است و میراثروشی به تفکر ایشان مربوط است، با آموختن روش تفکر این استاد بزرگوار می‌توانیم مسائلی که در زمان ایشان مطرح نبوده است را حل و بحثکنیم.

وی با تاکید براینکه میراثروشی استاد مطهری را ماندگار‌تر و کارساز‌تر از میراثدانشی ایشان می‌دانم، تصریح کرد: از استاد مطهری باید فکر کردن و تعقل را بیاموزیم تا از طریق برای فهم بهتر آثار استاد مطهری و برای حل مسائلی که در زمان استاد وجود نداشته است، استفاده کنیم.

مشاور عالی رهبر معظم انقلاب با اشاره به اینکه توصیه من به جوانان این است که علاوه بر فراگیری دانش از شهید مطهری در آموختن روش فکری ایشان نیز گام بردارند، گفت: مطهری دیندار شخصیت جدا از مطهری فیلسوف نیست، او به هستی با چشم عقلانی نگاه می‌کرد و نگاه عقلی به هستی داشت.

حدادعادل با بیان اینکه همه احکام و معارف دینی ما در اسلام وجه عقلانی دارد، خاطرنشان کرد: استاد مطهری از کتاب داستان راستان که برای نوجوانان نوشته تا کتاب‌های دیگری که در نقد اخباریگری حاکمیت روش عقلانی را نوشته است، استاد مطهری در مقدمه کتاب عدل الهی تفکر اشعری را نقد و از عقلانیت دفاع می‌کند، همچنین در کتبی که با موضوعات علوم اجتماعی و انسانی نوشته، معرف مشرب عقلانی ایشان است.

مشاور عالی رهبر معظم انقلاب گفت: عقلی بودن نگاه شهید مطهری به منزله مخالفت او با عرفان، شهود عرفانی و عشق نیست، استاد مطهری در عین حال که یک فیلسوف عقل گراست یک عارف علاقمند به عرفان اسلامی است و آن‌ها را مکمل هم می داند.

وی با اشاره به اینکه عقل راه را به ما نشان می دهد و ما را به در منزل معشوق می رساند، اظهار کرد: عقل ما را برای رسیدن به معبود کمک می کند تا راه را گم نکنیم.

حدادعادل با بیان اینکه در این برهه از زمان نگاه غرب به دین و دینداری نگاه عقلی نیست، افزود: نگاه عقلی به دین داشتن با بسیاری از مشرب های دینی در غرب مغایرت دارد و این دیدگاه از زمان کانت وجود داشته است.

مشاور عالی رهبر معظم انقلاب، کانت را عامل گسیختگی دین و عقل در قالب فلسفه بیان کرد و گفت: از نگاه غرب دین به معنای ایمان است نه نتیجه عقل و ایمان را باور قلبی می دانند.

وی بیان کرد: غربی ها گوهر دین را اخلاق می دانند و شریعت و مناسک دینی در نظر این دسته از متکلمان غربی امری فرعی محسوب می شود البته اگر زائد محسوب نشود.

حدادعادل با بیان اینکه در آثار متکلمان غربی جدید از واژه اصطلاح تجربه دینی استفاده می‌شود، خاطرنشان کرد: منظور از تجربه دینی حالت دینی فردی و شخصی است که باور ایجاد می کند و وزنه تجربه دینی و باور قلبی در نوع نگاه غربی به دین قالب شده است.

مشاور عالی رهبر معظم انقلاب با بیان اینکه فقه و فقاهت جایگاه ارجمندی در این نگاه دینی غرب ندارد چرا که حوزه دین را منحصر و محدود به اخلاق می‌کنند، خاطرنشان کرد: در این نوع نگاه عقل منزوی است چون در عالم دینداری راه برای اعتقاد به دین از مسیر عقل و استدلال نمی‌گذرد رجحان یک دین با دین دیگر بی معنی می‌شود چون دین در این دیدگاه دین یک باور قلبی می‌شود.

وی تبدیل ایمان به باور قلبی را عامل بروز پلورالیسم دانست، گفت: در شرایطی که پلورالیسم بروز می‌کند احکام دین مطرح نمی‌شود و استدلال عقلی موضوعیت پیدا نمی‌کند.

حدادعادل با بیان اینکه اگر نگاه عقلی را از دین حذف کنیم می تواند منشا تعصب شود، خاطرنشان کرد: شهید مطهری برای اینکه وحدت اسلامی را بین شیعه و سنی ایجاد کند از نگاه عقلی استفاده می‌کند، ایشان مصلحت مسلمانان را این دانست که به دشمن مشترک بیندیشند و بعدهم باب گفت‌وگوی عقلانی را برسر اختلافات باز می‌کند.

مشاور عالی رهبر معظم انقلاب خاطرنشان کرد: نگاه عقلی مانع افراط و تفریط می‌شود و همین امر سبب شد استاد مطهری بتواند در مواجهه با منکران وحی گفت‌وگو کند چرا که عقل وجه مشترک در همه انسان‌ها است.