به گزارش پارس به نقل از تسنیم، آیت الله العظمی جوادی آملی که عصر امروز در اختتامیه دومین کنگره علوم انسانی اسلامی سخن می گفت، اظهار کرد: علم انسانی و مانند آن باید با یک ضابطه های مشخصی تعیین شود و توجه به وجه تمایز بین موضوعات از جمله این ضابطه هاست.

مرجع تقلید شیعیان افزود: اگر یک موضوع خاص داشتیم، روش خودش را می طلبد و اگر یک موضوع دیگر داشتیم، روش دیگری می طلبد. اگر نقشه جامع جهان بینی مهندسی شده در دست ما نباشد، تمام این کنگره ها و خروجی آن مانند ساخت و ساز یک خیابان یا کوچه است که به سرعت به بافت فرسوده تبدیل می شود.

استاد عالی حوزه علمیه قم تصریح کرد: پس قبل از ساختن کوی و برزن، باید به سراغ نقشه جامع عالم برویم. فلسفه تعیین کننده همه معیارهاست و نقشه جامع جهان به دست فلسفه است. در جهان چه هست و چه چیز نیست، از فلسفه می آید. فلسفه در ابتدا سکولار است که به معنی بی دین نیست بلکه یعنی نه دین دارد، نه بی دین است چون هنوز دین اثبات نشده است.

آیت الله العظمی جوادی آملی افزود: اگر فلسفه به بی راهه رفت و الحادی شد و گفت وحی و نبوت خرافه است و دین فسون و فسانه است، نقشه ملحدانه ترسیم می کند و اولین آسیب را به خودش می زند که به فلسفه الحادی تبدیل می شود و سپس همه علوم را الحادی می کند. اما اگر انشاء الله دینی شد، همه علوم را دینی می کند و خودش به فلسفه الهی تبدیل می شود.

مرجع تقلید شیعیان خاطرنشان کرد: در فلسفه الهی ثابت می شود که در جهان چیزی جز خدا و اسماء خدا و آثار خدا و افعال خدا، چیزی وجود ندارد و جز قول خدا موضوعی نیست و جز فعل خدا سوژه ای نیست. سرنوشت علوم را موضوعات تعیین می کنند. تمایز دینی و غیر دینی بودن، در تمایز موضوعات است و چیزی در جهان نیست جز خدا و فعل خدا.

استاد عالی حوزه علمیه قم با اشاره به مثال های متعدد، اظهار کرد: اگر تمایز علوم، تمایز موضوعات است، تمایز و تعیین روش ها، تمایز موضوعات است، دینی و غیر دینی بودن علوم، تمایز معلومات است و اگر ما معلوم غیر دینی داشته باشیم، علم غیر دینی هم داریم اما معلوم غیر دینی نداریم و لذا علم غیر دینی هم نداریم.

وی افزود: قرآن کریم هم معلومات متنوع را ارائه می کند و هم روش های متنوع را. قرآن کریم آسمان را ثابت می کند و زمین را ثابت می کند و روح و فرشته، وحی، نبوت و امامت و فرشتگان عرش و اسماء حسنی را چون همه از خدا مبدأ گرفته اند، ثابت می کنند.

آیت الله العظمی جوادی آملی تصریح کرد: تجربه غیر از استقراء است که کسی به آن ها اعتنا ندارد و چون تجربه به عقل تجریدی تکیه می کند، محال است که بدون پناهگاه تجرید علم تجربی داشته باشیم. اگر کسی به دنبال یقین است باید استقراء را کنار بگذارد. یکی از مقدمات قرآن، تجربیات است و کسی به استقراء و تمثیل بها نمی دهد.

استاد عالی حوزه علمیه قم افزود: از ۴۰۰۰ سال قبل در منطق ها آمده است که قیاس صحیح نیست و از جزئی به جزئی پی بردن، امکان پذیر نیست. تمثیل و استقراء معتبر نیست و تجربه معتبر است و جزو مقدمات برهان است. فرق اساسی تجربه و قیاس این است که یک برهان تجریدی تام از تجربه حمایت می کند.

مرجع تقلید شیعیان خاطرنشان کرد: آسمان و زمین تجربیات است و قرآن کریم معارف تجربی و حسی را بارها ذکر کرده است. از اینجا به مسأله نیمه تجربی که ریاضیات است می رسیم و از آنجا به بحث های کلامی می رسیم که اثبات ولایت خاصه و نبوت خاصه است. اینکه چه کسی پیامبر است و چه کسی امام است، یک مسئله کلامی است. فلسفه بزرگ تر از آن است که وارد جزئیات شود و کلام زیر پوشش فلسفه راجع به آن بحث می کند.

آیت الله العظمی جوادی آملی افزود: برخی از اساتید ما در تفسیر که به موارد خاصی می رسیدند، به هر شکلی تلاش می کردند آن را بپیچانند زیرا ترجمه ظاهری آن مشخص نیست چه برسد به تفسیر. این ها را فقط عرفان نظری متوجه می شود. وقتی ابوبصیر سؤال می کند خدا را می شود دید، جواب می شود که در ألست بربکم خدا را دیدیم. و کاری می کند که ابوبصیر کور با قلبش، الله را می بیند.

مرجع تقلید شیعیان خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی از ابتدا شعار نه شرقی و نه غربی سر داد و امروز نیز در زمینه علوم انسانی می گویم، علم اسلامی خواه شرقی باشید یا غربی، اگر علم دینی باشد، علم و گرنه چیزی نیست. علمی که به واقعیت آفرینش توسط خداوند، دقت کند، علم اسلامی است حتی اگر توسط مسلمانان تولید نشده باشد و منشأ غیر مسلمان داشته باشد.

استاد عالی حوزه علمیه قم تصریح کرد: میان نقل کننده و قول باید تناسب باشد و اگر شخص ملحد باشد ولی سخنی دینی بگوید، علم و سخنش دینی است. انسان اگر مؤمن باشد، زنده است و اگر مؤمن نباشد، مرده است و این نظر قرآن است زیرا برخی را زنده، برخی را مرده و برخی را خواب می نامند.

مبلغ عالی حوزه علمیه قم افزود: اساس کار این است که آن ها خیال می کنند که وقتی انسان می می میرد، پایان راه است و انسان با مردن می پوسد و تمام می شود. آن ها فکر می کنند که انسان یک دشمن خونین و وحشتناکی به اسم مرگ دارد اما حرف تازه انبیاء این است که انسان در مصاف با مرگ، مرگ را می میراند زیرا انسان مردنی نیست. انسان مرگ را مچاله می کند و وارد صحنه محشر می شود.

آیت الله جوادی آملی خاطرنشان کرد: غربی ها یک روز می گویند گزینه نظامی روی میز است، یک بار تحریم می کنند و گاهی حرف دیگری می زنند اما این حرف ها بدون مبانی است و براساس منطق و علم نیست. امیدواریم برادران که ما به ژنو رفته اند با خوشحالی و موفقیت به کشور برگردند و ما برای موفقیت آن ها دعا می کنیم زیرا خواسته های آن ها برحق است و خواسته منطقی ای دارند.