اعلام خرید واکسن کرونای اسپوتنیک روسی از سوی ایران واکنش‌های مختلفی در مردم و جامعه پزشکی برانگیخت. واکنش‌هایی که در دو مسیر نگرانی و خوشحالی تقسیم شد و فقط به سطوح ملی محدود نماند بلکه گستره‌ای فراخ‌تر یافت و مراکز معتبر علمی نیز درباره واکسن کرونای روسی اظهار نظر کردند.

هفتم بهمن ماه بود که محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه خبر از خرید واکسن روسی کرونا برای واردات به کشور را داد. ظریف در نشست خبری مشترک با سرگئی لاوروف همتای روس خود گفت: واکسن روسی اسپوتنیک وی روز گذشته در ایران ثبت و از سوی مقامات بهداشتی ایران تایید شد و امیدواریم به زودی بتوانیم این واکسن را هم خریداری کنیم و هم از طریق موسسات مربوطه ایران و روسیه، تولید مشترک آن را داشته باشیم.

یک روز پس از خبر تامین واکسن کرونا از طرف وزیر امور خارجه در روسیه واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور گفت: امیدوارم قرارداد با روس‌ها درباره واکسن کرونا همین امروز و فردا امضا شود و اولین محموله هم قبل از ۲۲ بهمن به تهران برسد.

روز بعد یعنی ۹ بهمن‌ماه کیانوش جهانپور رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت، از صدور مجوز مصرف اضطراری واکسن روسی کرونا در ایران خبر داد.

محرز: واکسن روسی نمی زنم

مینو محرز عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا درباره واکسن روسی گفت: تهیه و واردات واکسن کرونای روسی توسط دولت از شانس بد مردم ایران است. در حال حاضر به هیچ عنوان از این انتخاب راضی نیستم. من به عنوان یکی از اعضای کادر درمان این واکسن را تزریق نمی‌کنم، زیرا تاکنون هیچ اطلاعاتی از آن منتشر نشده است. واکسن کرونا باید دارای استاندارد‌های جهانی باشد. از نظر ما واکسنی استاندارد است که مورد تایید یکی از منابع بین‌المللی باشد که یکی از آن‌ها سازمان بهداشت جهانی و دیگری سازمان غذا و داروی اتحادیه اروپاست در صورتی که این واکسن تاییدیه هیچ کشوری را ندارد، زیرا به دلیل تعصبات حاضر نیستند اطلاعات واکسن را در اختیار دیگر کشور‌ها قرار دهند. البته روسیه جزو اتحادیه اروپاست، چرا تاکنون واکسن را برای تاییدیه به سازمان بهداشت اروپا نفرستاده؟ معلوم نیست از چه زمانی تاکنون سازمان غذا و داروی کشور جزو منابع بین‌المللی شده‌اند؟ سازمان غذا و داروی ایران زمانی می‌تواند دارو و واکسنی را تایید کند که پیش از آن دارو یا واکسن مورد تایید سازمان بهداشت جهانی قرار گرفته باشد.


محرز شأنی برای واکسن‌های خارجی کرونا ندارد

 

سخنگوی سازمان غذا و دارو در واکنش به اظهارات مینو محرز درباره واکسن کرونا گفت: ایشان مسئولیت و شأنی در بررسی اطلاعات واکسن‌های کرونا ندارد و مسئول کارآزمایی یک واکسن کرونا در ایران است و نتایج تحقیقات این واکسن هم باید به سازمان غذا و دارو ارائه شود و پس از ارسال مستندات و اطلاعات، کمیسیون تشخیص صلاحیت ساخت و ورود دارو و مواد بیولوژیک سازمان غذا و دارو بررسی‌های لازم را انجام می‌دهد.

جهانپور با اشاره به برخی اظهارات مبنی بر اینکه واکسن کرونا در هیچ کشوری تایید نشده است، گفت: واکسن اسپوتنیک V در بیش از ۱۴ کشور مجوز مصرف اضطراری دریافت کرده است، واکسن اسپوتنیک وی علاوه بر ایران و روسیه، تاکنون در الجزایر، آرژانتین، امارات متحده عربی، بولیوی، مجارستان، مکزیک، پاکستان، صربستان، پاراگوئه، بلاروس، گینه و ونزوئلا ثبت شده است و در مصر، آذربایجان و هند و... نیزمراحل نهایی خود را طی می‌کند.

رئیس کمیسیون بهداشت: واکسن روسی نمی‌زنم

حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس یازدهم نیز اعلام کرد که واکسن روسی نمی‌زند و گفت: درباره هر واکسن خارجی نظر من این است که بعد از واردات، ابتدا خود مسئولان واکسن را بزنند و در صورتی که این واکسن مشکلی نداشت برای عموم مردم استفاده شود چراکه وقتی از انجام مراحل کامل کارآزمایی بالینی واکسن اطمینان نداریم قرار نیست روی مردم ما آزمایش شود.

واکنش مجمع عمومی نظام پزشکی به واردات واکسن روسی

اعضای مجمع عمومی سازمان نظام‌پزشکی در نامه‌ای به رئیس جمهور نگرانی خود را نسبت به نحوه انتخاب، تایید و خرید واکسن موسوم به اسپوتنیک ساخت کشور روسیه اعلام کردند. در این نامه آمده است: خرید این واکسن که تاییدیه‌های حداقلی جهانی را طی نکرده و اثربخشی و بی‌خطر بودن آن نیز با ابهام و اعتراض مواجه است، غیرموجه و خطرآفرین است.


واکسن کرونای روسی ایمنی خوبی ایجاد می‌کند

 

اما پیام طبرسی عضو تیم کارآزمایی بالینی واکسن کوو برکت ایران گفت: واکسن اسپوتنیک روسیه نتایج خوبی داشته است ومنتظر هستیم که نتایج مطالعات بالینی سه آن منتشر شود و باید توجه داشت که این واکسن بر پایه وکتور ویروسی است و ایمنی مطلوبی ایجاد کرده و نتایج مطالعه اولیه آن هم در نشریه لانست چاپ شده است. در برخی کشورها مورد استفاده قرار گرفته و ایمن بوده است و ایران هم پس از تکمیل فاز سه مطالعاتی واکسن را وارد خواهد کرد و برنامه اصلی ایران و روسیه تولید مشترک واکسن اسپوتنیک بوده و این واکسن به نظرم برای استفاده مناسب است.

وزیر بهداشت: به کوری چشم خیلی‌ها اول هم به خانواده خودمان تزریق می‌کنیم

سعید نمکی وزیر بهداشت در واکنش خرید واکسن روسی گفت: می‌گویند قرار است «واکسن نامرغوب وارد کنند و من آن را نمی‌زنم». این حرف‌ها چیست که می‌گویید و دل مردم را خالی می‌کنید. این چه خباثتی است.‌ مگر بی‌غیرت شده‌ایم که برویم واکسن نامرغوب وارد کنیم. به‌خدا این حرف‌ها خیانت ملی است.

او افزود: یکی از این منابع که برخی روی آن بلوا به راه انداختند این مجموعه روسی است، این واکسن روسی در کشورهای روسیه، آرژانتین، مجارستان، صربستان، مکزیک، امارات متحده عربی، پاکستان، بلاروس، بولیوی، الجزایر و... است. این چه خباثتی است که برای میزگرد کشوری که خودش در باتلاق کرونا مانده است، خوراک تهیه کنیم؟ این چه وطن پرستی و اندیشه‌ای است؟ می‌گویند من فلان واکسن را نمی‌زنم، خب معلوم است که مبتلایان نباید واکسن بزنند، کسی که قبلا بیمار شده اصلا جزو کاندیدهای تزریق واکسن نیست. به کوری چشم خیلی‌ها اول هم به خانواده خودمان تزریق می‌کنیم تا همه بدانند ما سلامت مردم را در اولویت می‌دانیم.

واکنش های بین المللی به واکسن روسی

اما دایره این واکنش ها محدود به کشور خودمان نماند و پا را از مرزها فراتر گذاشت و با تائید هم رو به رو شد که در ادامه به بیان این واکنش ها می پردازیم.

واکنش سازمان بهداشتی بهدانی به خرید واکسن روسی

سازمان جهانی بهداشت» (WHO) هم در بیانیه ای اعلام کرده است که در حال انجام رایزنی‌هایی‌ با نهاد روسی تولیدکننده واکسن «اسپوتنیک» در خصوص قرار دادن این واکسن در فهرست ویژه موسوم به «محصولات مورد استفاده در شرایط اضطراری» است.

در ادامه این بیانیه آمده است: «WHO با "مرکز پژوهشی همه‌گیرشناسی و میکروبیولوژی گاملیا" در تماس بوده و این مرکز تمایل خودش را برای تقاضای قرار گرفتن در فهرست اضطراری WHO ابراز کرده است و ما چشم به راه دریافت داده‌های آنها در خصوص واکسن اسپوتنیک هستیم. چنانچه محصولی که خواستار ارزیابی برای قرار گرفتن در این لیست شده ملاک‌های لازم را برآورده کند، سازمان جهانی بهداشت نتایج را در سطح گسترده منتشر خواهیم کرد.

واکنش معتبرترین مجله علمی به واکسن روسی کرونا

نتایج فاز سه کارآزمایی بالینی واکسن کرونای "اسپوتنیک-وی" در نشریه لنست، بانفوذترین مجله علمی جهان منتشر شد و بر این اساس واکسن اسپوتنیک ٩٢ درصد کارایی دارد و در این نشریه نتایج دو مرحله اول آزمایشات بالینی این واکسن را که جامعه علمی روسیه و بین المللی بسیار در انتظار آن بودند، منتشر کرده است. این مقاله به انتقادات خارجی پاسخ داده و شفافیت مورد نظر را در مورد واکسن کرونای روسی ارائه کرده است. بر اساس توضیحات این مقاله اولین واکسن کرونای جهان که به دست دانشمندان روسیه ساخته شده نه تنها موثر بلکه ایمن و بی‌خطر نیز است. این اخبار را حتی رسانه های خارجی زبان نیز نقل کرده و بر آن صحه گذاشتند. صحتی که با اذعان مجله لنست آب پاکی را روی دست نمی زنم نمی زنم های واکسن کرونا ریخت و به این سیاه بازی هم پایان داد.