شکایت‌های حقوقی از آمریکا هیچ دستاورد عملی برای ایران نداشته است

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- عضو هیات علمی دانشگاه تهران گفت: شاید بهتر باشد نهادهای کشور در فضای دیپلماسی به واقعیت‌هایی توجه داشته باشند که مبتنی و معطوف به مزیت نسبی باشد.

دکتر ابراهیم متقی استاد عضو هیات علمی دانشگاه تهران در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی «پارس» اظهار داشت: روابط ایران و آمریکا در شرایطی با چالش‌های امنیتی همراه شده است که محدودیت‌های اقتصادی ایران عمدتا ماهیت درون ساختاری داشته و در نتیجه زمینه برای انجام اقدامات متقابل موثر تعیین‌کننده و عملی مشاهده نمی‌شود.

وی افزود: گرچه آمریکا محدودیت‌هایی را علیه نهادهای اقتصادی ایرانی و ایرانیان بویژه در سرزمین آمریکا اعمال می‌کند، اما انجام چنین اقداماتی به گونه مشابه و متقابل به دلیل نبود تاسیسات اقتصادی و منابع مالی آمریکا در ایران وجود ندارد.

وی اضافه کرد: در چنین شرایطی انجام کنش متقابل در برابر کشوری که در زمره قدرت‌های بزرگ محسوب می‌شود، باید مبتنی بر الگوهای کنش نامتقارن باشد، این الگو صرفا در حوزه اقدامات نظامی، منازعات و جنگ شکل نمی‌گیرد بلکه نشانه‌های آن را باید در الگوی کنش متقابل حقوقی، اجتماعی و راهبردی نیز مورد توجه قرار داد.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران با اشاره به اینکه مهم‌ترین دغدغه ایران در دوران فعلی آن است که زمینه را برای گذار از تحریم‌ها فراهم آورد گفت: اگر ایران در وضعیت گذار از تحریم قرار گیرد و از طریق تعامل سازنده با نهادهای اقتصادی و بین‌المللی به نتایج مطلوب برای کسب دستاوردهای مالی، تجاری و بانکی نائل شود، طبیعی است که بیشترین اثر و سودمندی را در فضای منطقه‌ای و بین‌المللی به دست می‌آورد.

متقی افزود: هر کشوری دارای قابلیت و ابزارهای خاصی است و براساس قابلیت‌های خود می‌تواند به ایفای نقش منطقه‌ای و بین‌المللی مبادرت کند.

وی اضافه کرد: کشوری که به لحاظ تولید ناخالص داخلی و منابع مالی فراگیر در سطح جهانی ایفای نقش می‌کند، طبیعی است که قابلیت بیشتری برای محدود کردن منابع اقتصادی کشورهای پیرامونی خواهد داشت.

وی ادامه داد: درحالی که مهم‌ترین هدف راهبردی ایران باید معطوف به کسب اهدافی باشد که در دوران گذشته زمینه ایجاد تعامل در قالب دیپلماسی هسته‌ای را به وجود آورده است.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران پروژه ناتمام برجام را مورد توجه قرار داد و گفت: به جای طرح مفاهیم و ادبیاتی که امکان‌پذیری آن مورد تردید است، باید از سازوکارهایی استفاده کرد که پروژه ناتمام برجام را در وضعیت اجرایی قرار دهد.

متقی افزود: در شرایطی که کمیسیون امنیت ملی مجلس به این موضوع اشاره دارد که ‌آمریکا 28 مورد نقض برجام داشته در این خصوص بهتر است درصدد پیگیری سازوکارهایی بود که نقض برجام انجام نگیرد، ثانیا زمینه برای برطرف کردن محدودیت‌هایی به وجود آید که مبتنی بر الگوی فرادستی آمریکاست.

وی اضافه کرد: گام آغازین و مدیریت راهبری ایجاب می‌کند هر کشوری نسبت به قابلیت ها، نقاط ضعف، تهدیدات و فرصت‌های فراروی خود واقف باشد، وقتی چنین مولفه‌هایی مورد محاسبه قرار نگیرد، موضوعات جدید مطرح می‌شود که نمی‌تواند دستاورد مشخصی برای تامین اهداف ملی به ارمغان آورد، از سوی دیگر الگوی کنش متقابل در هر حوزه و در راستای تحقق هر هدفی نیازمند به کار گیری ساز و کارهایی است که متناسب با مزیت نسبی کشورهاست.

عضو هیات علمی دانشگاه تهران خاطرنشان ساخت: هر واحد سیاسی در الگوی تعامل همکاری‌جویانه رقابتی یا حتی تعارضی خود نیازمند آن است که نسبت به مزیت خود وقوف داشته باشد، طرح موضوعاتی همانند شکایت‌های حقوقی از آمریکا تا به حال در چندین مرحله از سوی دولت و قوه قضاییه انجام شده اما تاکنون هیچ دستاورد عملی برای کشور نداشته است.

متقی افزود: شاید بهتر باشد نهادهای کشور در فضای دیپلماسی به واقعیت‌هایی توجه داشته باشند که مبتنی و معطوف به مزیت نسبی باشد.