عباسعلی کدخدایی  سخنگوی شورای نگهبان با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری امشب شبکه دو سیما به بررسی روند احراز صلاحیت ها و موضوع نظارت بر انتخابات پیش رو پرداخت.

وی در ابتدا در خصوص اینکه روند احراز صلاحیت ها در چه مرحله ای است گفت: بعد از فرآیند ثبت نام انتخابات ریاست جمهوری، به استناد ماده 57 قانون انتخابات ، شورای نگهبان 5 روز فرصت دارد که نظرش را نسبت به افراد واجد شرایط اعلام کند.

وی ادامه داد: در انتخابات ریاست جمهوری چیزی به عنوان رد صلاحیت که در رسانه ها و افکار عمومی مطرح می شود نداریم و باید شرایط اصل 115 برای افراد واجد شرایط احراز شود تا نهایتا نتیجه از سوی اعضای شورای نگهبان اعلام گردد.

سخنگوی شورای نگهبان یادآور شد: در فرصت 5 روزه اولی که در آن قرار داریم روز گذشته یک جلسه در شورای نگهبان داشتیم که در آن بررسی های اولیه انجام و تقسیم کاری صورت گرفت.
 

کدخدایی افزود: همچنین در جلسه مقرراتی برای بررسی بیشتر پرونده ها تنظیم شد که کارشناسان ما الان مشغول آن هستند.
 
وی با بیان اینکه باید استعلامات گرفته و برخی از مدارک و مستندات تکمیل گردد گفت: امیدواریم در فرصت 5 روزه اول اعلام نتایج را داشته باشیم تا هم تکلیف افراد روشن شود و هم سریعتر به نتیجه برسیم اما این مسئله منوط به این است که مدارک و مستندات لازم پرونده ها تکمیل و فراهم شوند تا اعضای شورای نگهبان قادر به اعلام نظر باشند.

کدخدایی تصریح کرد: به استناد تبصره ماده 57 اگر فرصت 5 روزه اول کافی نباشد و اعضای شورای نگهبان احساس کنند فرصت بیشتری نیاز است 5 روز دیگر نیز امکان تمدید وجود دارد.

وی در خصوص بالا بودن تعداد ثبت نام کننده ها نیز اظهار داشت: این مسئله به دلیل آن است که یک نظم منظم ثبت نام را نداریم و قوانین و مقررات ما قدری کلی است.

سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: در این دور و ادوار گذشته تعداد مراجعین برای ثبت نام در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری بیشتر از آن چیزی بوده که برای یک جامعه نظام مند سیاسی نیاز بوده است، البته برخی همکاران آن را دلیل آزاد بودن کشور می دانند که ما نیز آن را قبول داریم اما نظم هم لازم است.

وی ادامه داد: به هر دلیلی هرکسی بهانه ای برای ثبت نام داشت و ثبت نام کنندگان عنوان می کردند چون شرایط دیگری وجود ندارد ما نیز ثبت نام کنیم که اگر دقت کنیم اصل 115 و همچنین شرایطی که در قانون انتخابات ریاست جمهوری است این نکته را به خوبی تبیین کرده که وقتی ما صحبت از رجال سیاسی و مذهبی می کنیم طبیعتا سن، تحصیلات و اینگونه مسائل در درون این واژه ها نهفته است.

کدخدایی ادامه داد: همچنین وقتی از مدیریت و یا تدبیر افراد صحبت می کنیم سابقه اجرایی کلان نهفته است لذا کسی که به سن قانونی اولیه رسیده نمی تواند مدعی مدیریت و یا مدعی این باشد که جزء رجال مذهبی و سیاسی است، در این رابطه نیازمند قوانین بازدارنده  هستیم که امیدواریم در ادوار آینده این مسئله حل شود. 
 
سخنگوی شورای نگهبان با بیان اینکه شورای نگهبان با دقت نسبت به احراز شرایط داوطلبین عمل خواهد کرد  یادآور شد: اگر فراوانی ثبت نام ها را از دور ششم ریاست جمهوری در نظر بگیریم در مقابل آن تعداد افرادی که واجد شرایط اعلام شدند حداکثر بین 4 تا 10 نفر بوده است و این نشان می دهد که شورای نگهبان دقت لازم را در این زمینه دارد و برای شورای نگهبان چیزی جز قانون اهمیت ندارد.

وی اعلام کرد: برای ثبت نام اولیه ، دوستان ما در وزارت کشور نیازمند قوانین جزئئ تری هستند که امیدواریم با تدوین قانون جامع انتخابات این مسئله نیز سر و سامان پیدا کند.

کدخدایی در رابطه با نحوه رای گیری در شورای نگهبان برای احراز صلاحیت ها نیز گفت:در این رابطه بین انتخابات ریاست جمهوری با مجلس و خبرگان از جهت اینکه چه کسانی به بحث احراز صلاحیت ها ورود می کنند تفاوت هایی وجود دارد.

وی افزود: در انتخابات مجلس، ما هیات های نظارت شهرستان ، استان ، هیات مرکزی و نهایتا شورای نگهبان را داریم اما در انتخابات ریاست جمهوری تنها نهادی که به بحث صلاحیت ها ورود می کند شورای نگهبان است یعنی تمامی اسامی، مستندات و پرونده ها در اختیار اعضای شورا قرار می گیرد و اعضای این شورا باید نسبت به آن ها اعلام نظر کنند.

سخنگوی شورای نگهبان تصریح کرد: پس از آنکه اسناد و مدارک به اعضای شورا ارایه شد بحث ها و گفتگوهایی انجام می شود و پس از آنکه موافقین و مخالفین صحبت های خود را کردند باید رای گیری انجام شود که برای احراز صلاحیت یک داوطلب وی باید حداقل 7 رای از آرای 12 عضو شورای نگهبان را کسب کند تا این شورا نام وی را به عنوان فرد واجد شرایط اعلام کند. 
 
کدخدایی در ادامه برنامه با اشاره به اینکه،کسی که  ادعای داشتن مدرک تحصیلی مثلا کارشناسی ارشد را دارد و برای یک نهادی لازم است که مدرک دکترا داشته باشد، در اینجا ما به عنوان مسئول باید احراز کنیم که آن شخص مدرک دارد گفت:  احراز صلاحیت یعنی این که اعلام می کنیم آقای الف یا ب واجد شرط رجال سیاسی و مذهبی است یا اینکه ایرانی اصل است.


نامزدها بعضا با اعضای شورای نگهبان برای معرفی خود تماس می گیرند

وی با بیان اینکه،  نامزدها بعضا با اعضای شورای نگهبان برای معرفی خود  تماس می گیرند ادامه داد: تعیین کننده ترین عامل در بحث احراز شرایط فقط  رای اعضای شورای نگهبان است، که بعد از بررسی ها شنیدن همه  مطالب مثبت و منفی باید اعلام نظر شود که فلان شخص واجد شرایط هست یا نه؟

 تعیین‌کننده ترین عامل در بحث احراز صلاحیت فقط رای شورای نگهبان است 

وی با اشاره به اینکه عامل تعیین کننده در بحث احراز صلاحیت فقط رای شورای نگهبان است  که اعلام می شود خاطرنشان کرد: ممکن است مستنداتی داشته باشید و افرادی که مورد اعتماد هستند نسبت به یک فرد شهادت بدهند.

در انتخابات ریاست جمهوری عمدتا شرایط ایجابی است که باید احراز  شود

سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به اینکه اظهارات در قالب شهادت و یا  اطلاعات یک فرد موثق وقتی ارائه می شود شنیده می شود لذا تاثیر گذاری آن به تشخیص اعضای شورای نگهبان است ادامه داد: این جا بحث موانع را نداریم که رد صلاحیت کنیم بلکه بحث احراز صلاحیت است، در انتخابات مجلس یا خبرگان شرایط و موانع را داریم ولی برای ریاست جمهوری عمدتا شرایط ایجابی است که باید احراز شود.

شورای نگهبان هیچ گاه تابع فشار سیاسی نبوده و نخواهد بود

وی  در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا فشار سیاسی بر احراز صلاحیت تاثیر گذار است گفت:  فشار سیاسی به معنای اثر گذاری نیست ، در حد اینکه اگر کسی  فردی مورد اعتمادش است می تواند توضیحاتش را ارائه کند و اعضای شورای نگهبان می توانند توضیحات را استماع کنند  لذا، هیچ گاه شورای نگهبان تابع فشار سیاسی نبوده و نخواهد بود. 
 
کدخدایی در ادامه برنامه در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چقدر در قبال افراد احساس مسؤلیت می کنید گفت: اگر وجدان را قاضی کنیم  و اگر در نظر مان اشتباه و خطایی مرتکب شویم باید گفت که در خطاها و اشتباه های آن فرد سهیم و مقصر خواهیم بود اما  اینکه نظارت به مفهوم نظارت موثر بعد از انتخابات داشته باشیم نخواهد بود.

وی افزود: افراد ممکن است در دور دیگری در انتخابات ریاست جمهوری یا نمایندگی مجلس حضور داشته باشند ، اگر گزارشی در دوره تصدی فرد در پست ریاست جمهوری یا نمایندگی مجلس باشد گزارش ها را تنظیم می کنیم و برای دور بعد مد نظر قرار می دهیم.

 از جهت حقوقی احراز صلاحیت فقط برای همان دوره است

سخنگوی شورای نگهبان با تاکید بر اینکه از جهت حقوقی احراز صلاحیت فقط برای همان دوره است عنوان کرد: برای هر دوره مجددا باید احراز صلاحیت شود.


سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه چرا شورای نگهبان مانع از حضور تعداد زیاد ثبت نام کنندگان نشده است گفت: طبق اصل 110 احراز شرایط ثبت نام کنندگان مربوط به شورای نگهبان است.

وی با اشاره به اصل115 افزود: این مسئله همیشه در خود شورای نگهبان مد نظر قرار گرفته شده است، شورای نگهبان مرجع قانونگذار نیست و نمی تواند قوانینی وضع کند که لازم الاجرا باشد. 
 
کدخدایی تصریح کرد: قانونگذار قانون اساسی این توجه را داشته و با عنایت به شرایط سنگینی که در اصل115 وجود دارد، هیچ گاه تصور نمی شود که وقتی می گوییم رجال مذهبی و سیاسی یعنی همه افراد بروند در یک مسابقه ای و به اصطلاح در یک جشنواره ثبت نام کنند.

وی با اشاره به اینکه سابقه شورای نگهبان نشان می دهد که از بین مثلا هزار نفر8 نفر تایید شدند ادامه داد: شورای نگهبان همیشه به وظیفه خود عمل کرده است.

سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: مقام معظم رهبری در قالب سیاست های کلی این مسئله را ابلاغ فرمودند، شرایط کلی باید برای نظام باید وجود داشته باشد و   مجلس و دولت باید به بررسی موضوع بپردازند.

وی با اشاره به اینکه در سیاست های کلی جزء5 بند10 تعیین معیار ها و شاخص های رجل سیاسی و مذهبی بر عهده شورای نگهبان است اظهار داشت:  امیدوارم با دقت در این سیاست های کلی مصادیق را تعیین کنیم و بعد از این مرحله وظیفه قانونی را هم اعلام کنیم و مجلس قوانین جزوی تری را اعلام کند.

راه برای اصلاح قانون انتخابات باز است

کدخدایی با اشاره به اینکه تعیین شرایط برعهده شورای نگهبان است عنوان کرد: اعضای شورای نگهبان معتقد بودند اگر مجلس بخواهد در تعیین شاخص ها ورود پیدا کند، هر بار می تواند شاخص ها را تغییر دهد و این نیازمند تدبیر بود که در ذیل  قانون اساسی این تدبیر انجام شده است و لذا راه برای اصلاح قانون انتخابات باز است.


کدخدایی با اشاره به دو مصوبه سنگین مجلس ( لایحه بودجه برنامه ششم توسعه و بودجه) گفت:  تا روزهای پایانی سال درگیر این مباحث بودیم و فرصتی برای بررسی دقیق تر قانون انتخابات نداشتیم.