آیت‌الله محمد تقی مصباح یزدی ظهر امروز در همایش «هوشیاران خفته» که در دانشگاه علوم اسلامی رضوی برگزار شد، با اشاره به رحلت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی گفت: حضرت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی فردی بود که عمری در کنار امام و در راستای تحقق منویات علما و بزرگان نظام، تلاش کرد.

 

مصباح یزدی در ادامه به تبیین علل قضاوت درباره دیگران بیان کرد: اختلاف در ارزش‌گذاری و قضاوت دیگران می‌تواند دارای دو ریشه باشد؛ گاهی جاهلانه نسبت به آن فرد قضاوت صورت می‌گیرد و گاهی سوء‌تفاهم ایجاد می‌شود، بدان معنی که با آنکه آن فرد می‌داند فاعل، کار درستی انجام داده از روی دیدگاه شخصی خود قضاوت می‌کند.

 

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) بیان کرد: در قرآن کریم داستان‌هایی درباره قضاوت و شیوه قضاوت بیان شده که یکی از آن‎ها ماجرای ارائه قربانی توسط فرزندان حضرت آدم(ع) به درگاه خداوند متعال است، در ماجرای قربانی دو فرزند آدم به خداوند، قابیل این اعتقاد را نداشت که قاضی این کار خداوند است.

 

وی تصریح کرد: گاهی اختلاف در قضاوت به این دلیل است که به نکته‌های موجود در آن عمل توجه نمی‌شود، چرا‌که اگر آن نکته‌ها مشخص شود، هیچ‌گاه در قضاوت‌ها اختلافی صورت نخواهد گرفت.

 

مصباح یزدی تصریح کرد: ارزش کار افراد را میزان پول مصرفی آن فرد تعیین نمی‌کند، بلکه نیت افراد در این مسأله موثر است، به‌طور مثال 2 نفر وارد مسجد می‌شوند و دو رکعت نماز می‌خوانند، اما در زمانی که از مسجد خارج می‌شوند، امام صادق(ع) می‌گویند که یکی از این دو نفر وارد بهشت و دیگری وارد جهنم می‌شود، دلیل آن این است که یکی از افراد خالصانه نماز خوانده است و دیگری از روی ریا.

 

وی بیان کرد: اختلافاتی که در ارزش گذاری‌های رفتار دیگران صورت می‌گیرد، به این دلیل است که فرد از نیت آن فاعل آگاه نبوده است؛ باید این را دانست که قضاوت دیگران آسان نیست، چرا‌که فقط خداوند از عمق قلب‌ انسان‌ها آگاه بوده و انسان نمی‌تواند قضاوت کند که عمل صورت گرفته، کار درست یا غلطی بوده است.

 

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) بیان کرد: قوام ارزش اخلاقی به این اندازه است که خود فاعل نیت‌اش مشخص باشد، بدان معنی که این کار برای رضایت مردم صورت می‌گیرد یا رضایت خداوند متعال؛ البته باید این را هم دانست که در یک عمل می‌توان مردم را با خدا تجمیع کرد و خدمت را به مردمی ارائه داد که خداوند آن‌ها را دوست دارد.

 

مصباح یزدی با بیان اینکه عملی ارزشمند است که خداوند در آن نقش داشته باشد، بیان کرد: در کشف حقیقت یعنی اعتقاد مطابق با واقع، گاهی مستقیماً می‌توان یک حقیقت را دریافت، اما در برخی اوقات گاهی برای کشف یک حقیقت باید چندین واسطه را مهیا کنیم.

 

وی با اشاره به اهمیت امر به معروف و نهی از منکر در جامعه اسلامی، تصریح کرد: اگر قرار است امر به معروف صورت گیرد باید با روی خوش و بیان لطیف باشد، چرا که سبب توجیه آن فرد می‌شود، اگر امر به معروف با اخم صورت گیرد، آن فرد لجاجت کرده و این خود تبدیل به امر به منکر می­‌شود، درحالی‌که مهم‌ترین اصل امر به معروف اصلاح افراد است.

 

رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) خاطرنشان کرد: یکی از مهم‌ترین دلایل اختلاف در کارهای ارزشی این است که گاهی خود فاعل در محاسبات اشتباهی می‌کند و همین کار ممکن است سبب انحراف فرد شود.

 

مصباح یزدی گفت: ما به خاطر اینکه در دام اختلافات نیافتیم، نباید نسبت به قضاوت دیگران حساس باشیم.

 

وی با بیان اینکه ارزش یک کار الهی این است که برای خدا صورت گیرد، گفت: اگر ما می‌خواهیم عملی را انجام دهیم، ابتدا باید خود را اصلاح کنیم و پس از آن ببینیم که نتیجه عمل به رضایت خداوند منجر خواهد شد یا خیر.