ترامپ بدون کمک ایران نمی‌تواند جنگ افغانستان را پایان دهد

در جریان کارزارهای انتخاباتی «دونالد ترامپ» چیزی درباره جنگ افغانستان نگفت و این جنگ را نادیده گرفت.

ترامپ گفت در صورت پیروزی در انتخابات و راه یافتن به کاخ سفید دخالت‌های نظامی آمریکا در جهان را کاهش خواهد داد، پروسه ملت‌سازی آمریکا در کشورهای خارجی را پایان خواهد بخشید و توافق‌نامه هسته‌ای با ایران را پاره خواهد کرد.

با این حال این برنامه‌های تبلیغاتی ترامپ با سیاست‌های کلی آمریکا ناهمخوانی دارد، ایالات متحده آمریکا نمی‌تواند بدون همکاری ایران در افغانستان یک دولت کارآمد را ایجاد نماید و خروج از این کشور به این سادگی هم نیست.

دلیل طولانی شدن جنگ در افغانستان نایده گرفتن واقعیت‌هاست

یکی از دلایل طولانی شدن جنگ 15 ساله علیه طالبان در افغانستان نادیده گرفتن واقعیت‌های عینی این کشور از سوی سیاست‌گذاران در ایالات متحده آمریکا بود و افغانستان هنوز هم به طور موثری بین کابل و شبه نظامیان طالبان تقسیم شده است.

افغانستان دارای شش همسایه است، اما طولانی‌ترین مرزهای این کشور با ایران و پاکستان است. این دو مرز مکان پرسودی برای طالبان به شمار می‌رود، طالبان در مرز میان افغانستان و پاکستان به راحتی با اسلحه‌شان رفت وآمد دارند و اما مرز ایران برای طالبان یک مکان خوبی برای قاچاق مواد مخدر به شمار می‌رود.

طالبان بخش اعظم بودجه خود را از طریق کشت تریاک و قاچاق مواد مخدر در افغانستان به دست می‌آورند و محدود ساختن تجارت مواد مخدر در افغانستان جزو برنامه‌های بلند پروازانه باراک اوباما درسال 2009 میلادی بود.

متخصصین آژانس مبارزه با مواد مخدر، گروه مشاوره و حمایت خارجی مستقر در افغانستان همراه با نیروهای ویژه برای نابودی کشتزارهای تریاک و آزمایشگاه‌های تولیدات هروئین در جنوب افغانستان تلاش‌های زیادی به خرج دادند، اما این تلاش‌ها موثر نبوده ، هر چند تایید این مسئله مشکل است اما همکاری موثر ایالات متحده امریکا و ایران در ممنوعیت مواد مخدر بعید به نظر می‌رسد. 

در حالی‌که ایران نیز به عنوان یک راه قاچاق مواد مخدر افغانستان به جهان به شمار می‌رود.

باوجود دشمنی‌های تاریخی، ایران و آمریکا می‌تواند در قبال افغانستان به عنوان یک متحد طبیعی همکاری داشته باشند، پس از حادثه یازدهم سپتامبر سال 2001 میلادی رهبر انقلاب جمهوری اسلامی ایران این حادثه را محکوم کرد.

در سال 1998 در افغانستان 11 دیپلمات ایرانی در شهر مزار شریف توسط طالبان کشته شد، حادثه که با واکنش شدید تهران مواجه شد.

اما در آستانه حادثه 11 سپتامبر ایران با حمایت از ائتلاف شمال جنگ نیابتی را علیه طالبان در افغانستان آغاز کرد، در کنار حمایت از ائتلاف شمال ایران برخلاف پاکستان در بخش‌های فرهنگی و زبانی با گروه‌های مختلف قومی در افغانستان همکاری قرابت‌های دارد.

در حالیکه ایران نیز بر خلاف پاکستان، خواهان یک افغانستان باثبات است.

بوش با نادیده گرفتن ایران،‌سبب گسترش و بی‌ثباتی در افغانستان شد

پس از حادثه 11 سپتامبر دولت جورج بوش به جای پذیرفتن ایران به عنوان یک اتحاد استراتژیک در قبال افغانستان، اسلام آباد را به عنوان یک همکار نزدیک کاخ سفید انتخاب کرد و تهران را به عنوان بخشی از محور شرارت در جهان معرفی کرد.

اما چنین الفاظی یک طرفه نبود و رهبر ایران نیز به صورت مکرر آمریکا را به حمایت از گروه‌های شورشی در مرزهایش مانند زاهدان متهم کرد.

از سوی هم مقام‌های کاخ سفید تهران را به حمایت از شبکه القاعده و طالبان برای هدف قرار دادن نیروهای امریکایی در افغانستان متهم کرد. با این همه اکثر کشورها به این مسئله اذعان کردند که اداره اطلاعات پاکستان «آی اس ای» طالبان را حمایت می‌کند و بخش‌های از این کشور خانه امن گروه‌های بنیاد گرا به شمار می‌رود.

ترامپ نباید تهران را برای حل مشکلات افغانستان نادیده بگیرد

اکنون ترامپ نامزد پیروز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا فرصت این را دارد که اشتباه گذشته در قبال افغانستان را تکرار نکند و این کشور را به سوی یک ثبات پایدار سوق دهد.

اما تامین چنین ثباتی زمانیکه امکان پذیر است  که مناطق مرزی جنوب غربی افغانستان به صورت جدی مورد نظارت قرار گیرد و نباید این منطقه به عنوان یک مرز غیر قابل کنترل باقی بماند.

این گزارش می‌افزاید: آوردن ثبات به این منطقه تنها زمانی امکان‌پذیر خواهد بود که مشارکت حداقلی تهران را برای محدود کردن تجارت مواد مخدر در این کشور به دست آورد. کاهش صادرات مواد مخدر به نفع ایران نیز است، چون هم اکنون این کشور به یک بیماری همه گیر به نام هروئین و افزایش مرض ایدز مواجه است.

فراتر از همکاری‌های نظامی، ایالات متحده باید این را بپذیرد که افغانستان بدون روابط تجاری قوی با همسایگانش هیچ‌گاه به استقلال اقتصادی دست نخواهد یافت.

از سال 2014 میلادی به این طرف که اشرف غنی به ریاست جمهوری افغانستان رسیده دوبار به تهران سفر کرده و برای افزایش روابط تجاری دوجانبه تلاش کرده است.

افغانستان در نظر دارد تا با استفاده از بندر چابهار ایران تولیدات داخلی‌اش را به بازارهای بیرونی صادر نماید و بدون شک دولت جدید آمریکا نیز مانع افزایش روابط اقتصادی بین ایران و افغانستان نخواهد شد و این روابط تجاری بین تهران و کابل نیز برای همکاری بالقوه نظامی آمریکا در افغانستان مفید به نظر می‌رسد.

 ترامپ باید بین ایران و طالبان در افغانستان یکی را انتخاب کند، هر رویکردی در قبال افغانستان بدون همکاری ایران تنها سبب تقویت طالبان، تضعیف دولت منتخب در کابل، و طولانی شدن جنگ دراین کشور خواهد شد.