سه نوع پوست وجود دارد: چرب، خشک و نرمال. در برخی افراد که دارای پوست چرب هستند این چربی به میزان بیش از حد نرمال ترشح می شود که باید ابتدا با علت چرب شدن پوست صورت و سپس با راهکار های درمان آن آشنا شد. در این مقاله از پارس نیوز بررسی علل ایجاد این چربی پرداخته ایم.

پوست چرب چیست؟

پوست چرب - علت چرب شدن پوست صورت

در زیر هر یک از منافذ پوست انسان غدد چربی تحت عنوان غدد سباسه (به انگلیسی sebaceous glands) وجود دارند که نوعی چربی به نام سبوم (به انگلیسی sebum) یا همان چربی طبیعی پوست را تولید می‌کنند. این چربی‌ها سبب جلوگیری از خشکی پوست و مرطوب ماندن آن خواهند شد. البته، در برخی‌ از افراد غدد سباسه بیش از اندازه روغن سبوم تولید می‌کنند که در این شرایط، گفته می‌شود فرد پوست چرب دارد یا پوستش چرب شده است.

نشانه های پوست چرب چیست؟

چرب شدن پوست با یک سری علائم همراه خواهد بود. علائم پوست چرب که در عین سادگی می‌توانند به شما کمک کنند که چربی پوست خود را تشخیص داده و نسبت به درمان آن اقدام نمایید. از جمله نشانه های پوست چرب عبارتند از:

  • براق بودن غیرطبیعی پوست: یکی از علائم پوست چرب که از سایر ویژگی‌های آن متفاوت است براق بودن غیر طبیعی پوست به شمار می‌رود. درواقع، اگر پوست شما بدون هیچ توجیهی براق است و احساس می‌کنید که روی آن روغن ریخته‌اید، بدون شک پوست شما چرب شده است.
  • آرایش روی صورت نمی‌ماند: اگر پوست شما چرب شده باشد به احتمال زیاد هنگام آرایش کردن دچار دردسر خواهید شد چرا که اغلب مواد آرایشی با چربی تداخل داشته و چربی اجازه نمی‌دهد که آرایش شما به خوبی روی پوستتان بنشیند.
  • آکنه و جوش: این امکان نیز وجود دارد که جوش، نقطه‌های سیاه و سایر انواع آکنه پس از چرب شدن پوست روی آن ظاهر شوند.

علت چرب شدن پوست صورت

ژنتیک

پوست چرب می‌تواند در بین افراد خانواده‌ ارثی باشد. اگر یکی از والدین شما پوست چربی داشته باشد، احتمال اینکه غدد سباسه شما نیز بیش فعال باشند وجود دارد.

استرس

استرس علاوه‌بر تأثیر روی سلامت روان، سلامت جسمانی شما را نیز به خطر می‌اندازد. وقتی دچار استرس و اضطراب می‌شوید، سطح ترشح هورمون کورتیزول یا هورمون استرس افزایش یافته و موجب بالا رفتن میزان تولید چربی در بدن می‌شود؛ در نتیجه با افزایش استرس، چربی پوست و  ایجاد جوش‌های پوستی بیشتر می‌شود. بالا بردن هوش هیجانی و مدیریت استرس می‌تواند شما را در بهبود این روند کمک کند.

مرطوب کننده پوست چرب - علت چرب شدن پوست صورت

سن علت چرب شدن پوست صورت

اگر از چرب بودن پوست خود ناراضی نیستید، همانطورکه سنتان بالاتر برود، پوست شما سبوم کمتری تولید کرده و از چربی آن کاسته می‌شود. پوستی که در حال پیر شدن است، پروتئین‌های خود مانند کلاژن را از دست می‌دهد و عملکرد غدد سباسه آن نیز کاهش می‌یابد.

به همین دلیل افرادی که پا به سن پیری می‌گذارند، پوست خشکی دارند. و این زمانی است که به دلیل فقدان کلاژن و سبوم، خطوط و چین و چروک‌ روی پوست نمایان می‌شوند. یکی از فواید پوست چرب این است که نشانه‌های کهولت سن در آن دیرتر از  پوست خشک نمایان می‌شود.

در حال حاضر ممکن است پوست چرب داشته باشید، اما با گذشت زمان و با بالا رفتن سن نیاز دارید تا پوست خود را ارزیابی کنید زیرا ترکیب و نوع پوست با گذشت زمان تغییر می‌کنند. حتی ممکن است افرادی که در دهه 30 سالگی عمر خود قرار دارند، همان ترکیب پوستی سنین نوجوانی و دهه 20 سالگی خود را نداشته باشند.

یک متخصص پوست می‌تواند به شما کمک کند تا نوع پوست خود را هر چند سال یک بار ارزیابی کنید تا در صورت نیاز، در برنامه مراقبت پوستی خود تغییراتی ایجاد کنید.

محل زندگی و فصول سال علت چرب شدن پوست صورت

در حالیکه ژنتیک و سن می‌توانند عوامل اساسی در پوست چرب باشند، محل زندگی شما و فصول سال نیز می‌توانند در این امر تأثیرگذار باشند.

برای مثال افرادی که در آب و هوای گرم و مرطوب زندگی می‌کنند پوست چرب‌تری دارند و شما نیز احتمالاً در فصل تابستان نسبت به فصل پاییز و زمستان احساس چربی بیشتری روی پوست خود دارید. در حالیکه ممکن است به دلیل چربی زیاد قادر به برداشتن یا حرکت دادن اشیاء نباشید.

در این صورت می‌توانید برنامه مراقبت پوستی خود را در روزهای گرم و مرطوب سال تغییر دهید. در طول روز از پدهای جاذب چربی استفاده کنید تا چربی اضافه پوست را جذب کنند. مرطوب‌کننده‌های مات یا فوندانسیون‌ها هم می‌توانند به جذب چربی اضافی پوست کمک کنند.

اختلال دارویی

برخی داروها مثل داروهای کنترل بارداری، قرص‌های جایگزین هورمون و بویژه داروهای حاوی استروئید‌ها می‌توانند بر روی شرایط پوستی شما تاثیر گذاشته و سبب چرب شدن آن شوند.

منافذ باز پوست علت چرب شدن پوست صورت

گاهی اوقات منافذ پوست می‌توانند به دلیل افزایش سن، تغییرات وزنی و یا جوش‌های قبلی بازتر شوند. منافذ باز پوست می‌توانند باعث تولید چربی بیشتری شوند. شما نمی‌توانید منافذ باز پوست خود را بپوشانید، اما می‌توانید از نواحی که روزنه‌های باز دارند مراقبت بیشتری کنید.

چربی پوست - علت چرب شدن پوست صورت

انتخاب محصولات اشتباه برای پوست

استفاده از محصولات مراقبت پوستی اشتباه نیز می‌تواند دلیل چرب شدن پوست شما باشد. برخی افراد  نوع پوست ترکیبی را به جای پوست چرب اشتباه می‌گیرند و ممکن است از کرم‌های سنگینی استفاده کنند.

اگر در طول فصل زمستان پوست شما خشک است ممکن است نیاز داشته باشید تا در فصل بهار و تابستان برنامه مراقبتی پوست خود را تغییر داده و از مرطوب‌کننده‌های سبک و ژل‌های پاک‌کننده استفاده کنید. استفاده از محصولات مراقبت پوستی اشتباه، می‌تواند منجربه یک تغییر بزرگ در مقدار چربی روی پوست شما شود.

افراط در مراقبت از پوست

از طرف دیگر شستن صورت یا لایه‌برداری بیش از حد آن، می‌تواند باعث پوست چرب شما شود. این ممکن است خلاف تصور ما باشد، زیرا هدف از شستن و لایه‌برداری پوست خلاص شدن از چربی‌هاست.  اما اگر در انجام دادن اینکار زیاده‌روی کنید، پوست شما بیشتر چربی خود را از دست می‌دهد.

این می‌تواند باعث شود تا غدد سباسه به حالت اضطراری درآمده و برای اینکه چربی از دست رفته را جبران کنند بیش از حد چربی تولید کنند. دوبار شستشوی پوست در روز، برای از بین بردن چربی اضافی کافی است.

عدم استفاده از کرم‌های ضدآفتاب پوست شما را خشک می‌کند، درنتیجه منجربه تولید سبوم بیشتری می‌شود. مطمئن شوید که هر روز از کرم ضدآفتاب استفاده می‌کنید. مرطوب‌کننده‌ها و فونداسیون‌های حاوی ضدآفتاب، چربی کمتری دارند و ممکن است نیاز شود تا در طول روز مجدد از آن‌ها استفاده کنید.

اختلالات هورمونی علت چرب شدن پوست صورت

اختلالات هورمونی به دلایل مختلفی از جمله رژیم غذایی نامناسب، استفاده از داروهای ضدبارداری و قاعدگی، یائسگی و مصرف مکمل‌های ورزشی و … ایجاد می‌شوند. تغییرات هورمونی روی غدد چربی‌ساز پوست تأثیر گذاشته و موجب تولید بیش‌از اندازه آنها می‌شود.

عدم توجه به مرطوب‌کننده علت چرب شدن پوست صورت

این یک تصور غلط است که مرطوب‌کننده باعث چربی پوست می‌شود. اگر از داروهای درمان آکنه مانند (salicylic acid) یا (benzoyl peroxide) استفاده می‌کنید، مطمئناً به یک مرطوب‌کننده مناسب نیاز دارید تا از خشک شدن پوستتان جلوگیری شود. توجه داشته باشید که، بدون مرطوب‌کننده هر نوع پوستی خشک خواهد شد.

پاکسازی پوست - علت چرب شدن پوست صورت

تغذیه نامناسب علت چرب شدن پوست صورت

مصرف بیش از اندازه لبنیات، شکر و سایر انواع کربوهیدرات‌ها می‌تواند باعث تحریک ترشح سبوم شده و چرب شدگی پوست را برای شما به ارمغان آورند.

بهترین روش برای درمان و پاکسازی پوست چرب چیست؟

پوست چرب چیزی نیست که هیچ کس از آن رضایت داشته باشد. بویژه اینکه در خیلی از موارد این شرایط با جوش و ناخوشایندی‌های دیگر پوستی همراه خواهد بود. برای پاکسازی و درمان پوست چرب و جوش دار خود در مرحله اول باید هر کاری که منجر به این شرایط می‌شود را متوقف کنید. در مرحله بعد، به دستورالعمل‌های زیر برای پاکسازی پوست چرب توجه نمایید:

شست و شوی متعادل صورت

صورت خود را صبح و شب با استفاده از مواد شست و شوی ذغالی بشویید. این مواد روغن اضافه پوست را جذب خواهند کرد.

از ماسک صورت استفاده کنید

هفته‌ای یک بار استفاده از ماسک صورت می‌تواند بافت مرده پوست را جذب کرده و مانع مسدود شدن منافذ پوستی شود. ماسک و اسکراب صورت یک روش موثر برای درمان پوست چرب است. از جمله فواید ماسک زغال بهبود پوست چرب است که میتوانید از این نوع ماسک نیز استفاده کنید.

مراقب محصولات آرایشی روغنی یا الکلی باشید

یک روتین پوست چرب مهم این است که از محصولات آرایشی که درصد الکل یا روغن بالایی دارند استفاده نکنید زیرا این محصولات نقشی اساسی در مسدود کردن منافذ پوست خواهند داشت.

پوست خود را مرطوب نگه دارید

برای مراقبت از پوست چرب بهتر است که همیشه آن را مرطوب نگه دارید. مرطوب نگه داشتن پوست به شما کمک خواهد کرد که غدد سباسه کم‌تر تحریک شوند و پوست شما زیاد چرب نشود.

کرم ضد آفتاب بزنید

در کنار عوارضی مثل چروک، جوش، آکنه و حتی افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست، قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور آفتاب می‌تواند سبب چربی پوست شود و از همین رو مصرف کرم‌های ضد آفتاب توصیه می‌شود. البته، بسیار مهم است که کرم‌های ضد آفتاب حاوی اکسید زینک و اکسید تیتانیوم را انتخاب کنید و مصرف کرم‌های حاوی عطر یا روغن توصیه نمی‌شود.

قبل از خواب آرایش خود را پاک کنید

یکی دیگر از دستورالعمل‌هایی که برای درمان پوست چرب پیروی از آن توصیه می‌شود پاک کردن آرایش قبل از خوابیدن است. ماندن بیش از اندازه مواد آرایشی روی پوست می‌تواند منافذ آن را مسدود کرده و سبب چرب شدن شود. در مطلب بهترین زمان خواب برای پوست میتوانید اطلاعات خوبی در مورد تاثیر خواب بر سلامت پوست بخوانید.

به صورت خود دست نزنید

دست زدن به پوست می‌تواند سبب انتقال روغن، مواد آلوده و یا باکتری‌های دست به صورت شود. بنابراین، حتما تا زمانی که از تمیز بودن دست‌های خود اطمینان حاصل نکردید به صورت خود دست نزنید.

چربی صورت شرایطی است که در اثر تحریک غدد زیرپوستی سباسه و ترشح بیش از اندازه روغن سبوم پیش می‌آید. استفاده از مواد آرایشی روغنی یا حاوی الکل، ژنتیک، رطوبت و هوای گرم و شست و شوی بیش از اندازه از اصلی‌ترین دلایل چربی پوست هستند. برای پاکسازی پوست چرب از مرطوب کننده‌ها و ماسک صورت استفاده کرده و سعی کنید مواد آرایشی بدون روغن و الکل را هنگام خرید انتخاب نمایید.

ورزش کردن

30 دقیقه ورزش های مختلف در طول روز برای مراقبت از پوست مناسب است.

چه غذایی باعث چرب شدن پوست می شود؟

غذاهای با شاخص گلیسمی بالا مانند شکر، نان سفید و برنج سفید می توانند باعث افزایش سطح هورمون انسولین شوند که سطح گلوکز خون را تنظیم می کند. طبق یک مطالعه در سال ۲۰۱۴ در مجله بالینی و زیبایی پوست، این افزایش انسولین تولید سبوم شما را افزایش می دهد. در مورد غذاهای چرب، در واقع هیچ مدرکی مبنی بر اینکه آنها باعث ایجاد پوست چرب می شوند وجود ندارد.

بهترین ماسک های خانگی برای درمان و کنترل چربی پوست

سفیده تخم مرغ

سفیده تخم مرغ را روی پوست تمیز تان اعمال کنید و بعد از 10 الی 15 دقیقه با آب گرم بشویید.

ماسک لیمو - علت چرب شدن پوست صورت

آب لیمو

یک قاشق غذاخوری آبلیمو را با دو قاشق غذاخوری آب ترکیب کنید و سپس روی پوست تمیزتان اعمال کنید و اجازه دهید تا خشک شود و بعد از 5 الی 10 دقیقه با آب گرم بشویید.

ماست

یک قاشق غذاخوری عسل و ماست و جو دو سر را با هم ترکیب کنید و سپس به خوبی هم بزنید و بعد از ایجاد یک مخلوط غلیظ، آن را روی پوستتان اعمال کنید و بعد از 5 الی 10 دقیقه با آب گرم بشویید.

گوجه فرنگی

گوجه را به قطعات تقسیم کنید و سپس آن را به آرامی و حرکت دورانی شکل، روی پوست صورت تان ماساژ دهید و بعد از 10 الی 15 دقیقه با آب سرد بشویید.

سیب

یک عدد سیب را نصف کنید و روی صورت ماساژ دهید و بعد از ده الی پانزده دقیقه با آب ولرم بشویید.

خیار

خیار را پوست بکنید و سپس نصف کنید و روی پوست صورتتان بمالید و صبح روز بعد با آب بشویید.

سرکه سیب

در یک فنجان آب، یک قاشق غذاخوری سرکه سیب مخلوط کنید و هر روز بنوشید.

شیر

صورتتان را با شیر بشویید و اجازه دهید تا خشک شود، سپس با آب شستشو دهید.

عسل

صورتتان را با عسل مالش دهید و بعد از 15 دقیقه با آب شستشو دهید.

ماسک خاک رس

در 2 قاشق غذاخوری، یک قاشق غذاخوری خاک رس و چند قطره آبلیمو را با هم ترکیب کنید و سپس روی پوستتان اعمال کنید و اجازه دهید تا خشک شود و بعد از 10 دقیقه با آب سرد بشویید.

ماسک انبه

پوست تان را با یک تکه انبه، به صورت دورانی و آهسته ماساژ دهید و بعد برای شستشو از آب گرم استفاده کنید.

ماسک انبه - علت چرب شدن پوست صورت

سبزیجات سالم

مقدار زیادی سبزیجات سالم پخته شده با روغن کم و ادویه مناسب مصرف کنید.

پوست پرتقال

پوست پرتقال خشک شده را با شیر ترکیب کنید و یک مخلوط غلیظ به دست آورید، سپس آن را روی پوستتان اعمال کنید و بعد از 10 الی 15 دقیقه با آب سرد بشویید.

نمک دریایی

یکی از مناسبترین درمان ها برای از بین بردن چربی بیش از حد پوست، نمک دریایی است که از آن بیشتر از یکبار در هفته نباید استفاده کرد. به سادگی یک قاشق چایخوری نمک دریایی را با مقداری آب ترکیب کنید و سپس آن را روی پوستتان اعمال کنید و بعد از 10 دقیقه با آب گرم بشویید.

7 باور غلط درباره پوست چرب

از چربی زیاد پوست خود خسته شدید و می‌خواهید آن را کنترل کنید؟ اما، اول باید حقایق پوست چرب را به درستی بدانید. برایتان سؤال است که از اسکراب استفاده کنید یا نه؟ مرطوب‌ کننده بزنید یا نه؟ این فهرست ادامه دارد. ما برای همین اینجاییم؛ تا کمک کنیم سردرگمی شما برطرف شود. در ادامه، بزرگترین باورهای پوست چرب را فاش می‌کنیم و بهترین راه حل‌ها را برایتان روشن می‌کنیم!

برای کنترل چربی اضافی، باید پوست چرب را بیش از دو بار در روز بشویید.

هر پوستی باید تمیز شود. ولی بگذارید روراست باشیم: فرق زیادی بین پاکسازی پوست از آلودگی‌ها با از بین بردن تهاجمی چربی طبیعی پوست وجود دارد. در حالت دوم، با کارهای تهاجمی، چربی طبیعی پوست را از بین می‌بریم. در نتیجه، پوست خشک می‌شود و از دست دادن چربی را با تولید چربی بیشتر جبران می‌کند!

پوست چرب به مرطوب‌کننده نیازی ندارد.

ممکن است به نظر منطقی بیاید که فرض کنیم پوست چرب نیازی به لایه‌ی دیگری از رطوبت روزانه‌ ندارد، ولی این مسئله خیلی از واقعیت دور است. همه‌ی پوست‌ها به آبرسانی نیاز دارند؛ حتی پوست چرب یا پوشیده از لک و جوش.

یادتان باشد پاکسازی، استفاده از ضدآفتاب و مرطوب‌ سازی سه بخش ضروری برنامه‌ی مراقبت از پوست برای همه هستند. هیچ کس هم مستثنا نیست.

پوست چرب ناشی از مصرف چربی و غذای سرخ‌کرده است.

بعضی ادعا می‌کنند رژیم غذایی پرچرب عامل ایجاد پوست چرب است. ولی، تحقیقات کافی برای اثبات این ادعا انجام نشده است. این نتیجه ممکن است خبر خوبی برای شما باشد که عاشق پیتزا هستید. ولی لحظه‌ای دست نگه دارید.

اگر متوجه شدید پوستتان خوب به نظر نمی‌رسد و به تازگی مقدار زیادی خوراکی قندی یا غذای چرب مصرف کرده‌اید، با پزشک مشورت کنید. سبک زندگی سالم و مصرف بیشتر میوه و سبزی‌ها، هم کمک می‌کند احساس بهتری داشته باشید؛ هم پوستتان از این سبک زندگی سود می‌برد.

آبرسان پوست چرب - علت چرب شدن پوست صورت

کرم ضدآفتاب پوست چرب را بدتر می‌کند.

کرم ضد آفتاب شهرت بدی پیدا کرده است. تصور می‌شود، با استفاده از ضد آفتاب یک لایه سنگین و روغنی روی پوست ایجاد می‌شود و این برای پوست چرب فاجعه است. ولی حقیقت این است که بسیاری از ضد آفتاب‌های امروزی دقیقاً برعکس هستند و به شکلی طراحی شده‌اند که چربی و سنگینی روی پوست ایجاد نکنند.

پوست چرب به دنبال خود آکنه ایجاد می‌کند.

از جهتی، پوست چرب و آکنه همراه هم هستند. دلیلش هم این است که اگر چربی اضافه‌ی پوست با آلودگی‌ها، سلول‌های مرده و ناخالصی‌ها ترکیب شود‌ احتمال بسته شدن منافذ پوست و رشد باکتری‌ها را افزایش می‌دهد.

اما، صرف اینکه پوست شما چرب است، به این معنا نیست که قطعاً آکنه یا جوش خواهید زد. عوامل زیادی مثل تغییرات هورمونی، فشار، استرس و دست زدن به پوست با انگشتان کثیف، در بروز آکنه دخیلند. آکادمی درماتولوژی آمریکا پیشنهاد می کند، برای جلوگیری از مسدود شدن منافذ پوست و ایجاد آکنه از محصولات فاقد چربی (oil free) و مواد کومدوژن (noncomedogenic) استفاده کنید.

برای شفاف شدن پوستم باید مرتب لایه برداری کنم.

لایه برداری بیش از حد چربی‌های ضروری پوست را از بین می‌برد و باعث پخش باکتری‌ها می‌شود. به جای اسکراب روزانه، از یک لایه بردار خیلی ملایم برای حفظ کیفیت پوست خود استفاده کنید. با اینکه اسکراب سلول‌های مرده‌ی پوست را از بین می‌برد، اگر به صورت روزانه مصرف شود، ممکن است مضر باشد.

پوست چرب به اندازه‌ی پوست خشک پیر نمی‌شود.

حقیقت این است که هر پوستی بعد از زمانی مشخص پیر می‌شود. جالب است بدانید اگر به خوبی از پوست مراقبت نکنید، این اتفاق زودتر از وقت طبیعی‌اش رخ می دهد. شاید تنها دلیلی که مردم احساس می‌کنند پوست خشک زودتر پیر می شود، این است که در پوست خشک، چین و چروک واضح تر دیده می‌شود.

پوست چرب هم همان خط‌های اخم و چین و چروک را دارد. ولی، به دلیل وجود چربی به آن وضوح دیده نمی‌شود. پس، در هر حال باید به خوبی از پوستتان محافظت کنید تا از بروز علائم پیری جلوگیری کنید.