آی کیو نرمال چند است ؟ 12 روش افزایش آی کیو

آی کیو بالا آیا نشانه ی هوش بیشتر است؟ این عدد در سنین مختلف متفاوت است. در این مقاله به بررسی عدد آی کیو نرمال، روش های افزایش آی کیو و همچنین عواملی که در ایجاد آی کیو بالا نقش دارند پرداخته ایم.

ضریب هوشی یا آی کیو (IQ) چیست؟

آی کیو (Intelligence quotient) معیاری پذیرفته‌شده برای سنجش توانایی‌های ذهنی افراد است. به‌کمک این معیار، مهارت‌های شناختی مانند توانایی استدلال، منطق و حل مسئله سنجیده می‌شوند.

آزمون سنجش ضریب هوشی یا همان تست آی کیو ربط چندانی به دانشتان ندارد. در واقع با این آزمون توانایی‌های ذاتی ذهنتان بررسی می‌شود. تحصیلات، یادگیری و محیط می‌توانند توانایی‌های ذهنی ذاتی را بالا ببرند.

آزمون سنجش آی‌کیو باید در حضور متخصصی حرفه‌ای انجام شود. این روزها در اینترنت آزمون‌های فراوانی برای سنجش هوش وجود دارند، اما بیشترشان جنبه سرگرمی دارند. نتیجه چنین آزمون‌هایی چندان اطمینان‌بخش نیست.

نکته مهم دیگری هم درباره این آزمون هوش وجود دارد. سنجش آی‌کیو یعنی مقایسه متوسط توانایی‌های ذهنی افرادی با شرایط مشابه، مثلا افراد هم‌سن‌وسال.

آی کیو نرمال چقدر است؟

آی کیو نرمال چند است و چه عددی خیالتان را بابت داشتن هوش و حواس خوب راحت می‌کند؟ ضریب هوشی معمولی عددی میان ۹۰ تا ۱۰۹ است. معمولا ضریب هوشی‌ بزرگ‌سالان بین ۷۰ تا ۱۳۰ است.

اگر آی‌کیوی شما بیشتر از ۱۳۰ است، ضریب هوشی‌تان از میانگین بالاتر است. آی‌کیوی زیر ۷۰ هم نشان می‌دهد که هوش فرد کمتر از هوش متوسط بزرگ‌سالان است. البته در بازه‌های سنی مختلف، عدد نرمال برای ضریب هوشی متفاوت است:

• ۱۶ تا ۱۷ سال: متوسط ضریب هوشی نرمال ۱۰۸ است.
• ۱۸ تا ۱۹ سال: متوسط ضریب هوشی نرمال ۱۰۵ است.
• ۲۰ تا ۲۴ سال: متوسط ضریب هوشی نرمال ۹۹ است.
• ۲۴ تا ۳۴‌ سال: متوسط ضریب هوشی نرمال کمی کمتر از ۹۷ است.

• ۳۵ تا ۴۴ سال: متوسط ضریب هوشی نرمال ۱۰۱ است.
• ۴۵ تا ۵۴ سال: متوسط ضریب هوشی نرمال ۱۰۶ است.
• ۵۵ تا ۶۴ سال: متوسط ضریب هوشی نرمال ۱۰۹ است.
• ۶۵ تا ۶۹ سال: متوسط ضریب هوشی نرمال ۱۱۴ است.
• ۷۰ تا ۷۴ سال: متوسط ضریب هوشی نرمال ۱۱۹ است.

ضریب آی‌کیو	هوش
۱۱۰ تا ۱۱۹	هوش بالا یا بالاتر از نرمال
۱۲۰ تا ۱۴۰	هوش بسیار بالا
بیشتر از ۱۴۰	نابغه
بین ۸۰ تا ۸۹	هوش زیر متوسط
زیر ۷۰	هوش کم

کاربرد آزمون ضریب هوشی چیست؟

• سنجش توانایی‌های ذهنی فرد برای انتصاب به موقعیت‌ شغلی؛
• ارزیابی توانایی‌های تحصیلی افراد؛
• تشخیص ناتوانی‌های ذهنی؛
• پیشبرد تحقیقات روان‌شناسی؛
• ارزیابی مهارت‌های شناختی افراد مانند میزان توجه، وضعیت حافظه، مهارت‌های ریاضیاتی، توانایی حل مسئله و سرعت‌عمل.

بیشترین آی کیو چقدر است؟

مشخص نیست بیشترین آی‌کیو چقدر است، یعنی حدومرزی برایش وجود ندارد. مشخص نیست که چه کسی در این دنیا بیشترین ضریب هوشی را دارد. تغییراتی که در آزمون‌های آی‌کیو در طی سال‌ها رخ داده است، مانع از آن می‌شود که بتوان نتایج را در سال‌های مختلف با هم مقایسه کرد.

ترنس تائو (Terence Tao) ریاضی‌دانی است که می‌گویند ضریب هوشی او ۲۲۰ یا ۲۳۰ است. او در ۷سالگی به مدرسه رفته و در ۱۶سالگی مقطع کارشناسی و در ۲۱سالگی دکتری را تمام کرده است.

در سال ۲۰۱۷، نشریه ایندیا تایمز (India Times) خبر از وجود دختری ۱۱ساله با آی‌کیوی ۱۶۲ داد. ضریب هوشی انیشتین و استیون هاوکینگ فقید هم ۱۶۰ بوده است.

آی کیو چطور اندازه‌گیری می‌شود؟

تست آی کیو برای سنجش هوش متبلور و هوش سیال طراحی شده است. هوش متبلور شامل توانایی‌ها و مهارت‌هایی است که در طول زندگی کسب می‌شوند. هوش سیال هم شامل توانایی ذهن در استدلال، حل مسائل و درک مفاهیم و اطلاعات انتزاعی است.

نوع سیال هوش ربطی به یادگیری ندارد و در بزرگ‌سالی کاهش پیدا می‌کند. هوش متبلور مستقیم وابسته به تجربه‌ها و یادگیری است و در بزرگ‌سالی هم افزایش پیدا می‌کند.

روان‌شناسان خبره می‌توانند آزمون‌های تعیین آی‌کیو را برگزار و تحلیل کنند. تست آی کیو فقط یک شکل و روش ندارد و موارد زیر در قالب آزمون‌های مختلفی سنجیده می‌شوند:

• حافظه؛
• مهارت‌های ریاضی؛
• توانایی استدلال؛
• سرعت پردازش مغز؛
• توانایی‌های زبانی مانند دایره واژگان؛
• توانایی فرد در پردازش دیداری‌فضایی (Visuospatial).

بعضی از آزمون‌های سنجش ضریب هوشی عبارت‌اند از:

• وکسلر (Wechsler) مخصوص ارزیابی هوش بزرگ‌سالان؛
• آزمون وکسلر برای کودکان؛
• استنفورد-بینه؛
• باتری ارزیابی کودکان کافمن؛
• سیستم ارزیابی شناختی؛
• آزمون‌های مهارت‌های شناختی وودکاک-جانسون (Woodcock-Johnson).

روش های افزایش آی‌ کیو

امروزه تحقیقات زیادی درباره افزایش ضریب هوشی انجام شده است و نتایج آن‌ها نشان می‌دهد که زنان و مردان در ۱۰۰ سال گذشته بسیار باهوش‌تر شده‌اند. همچنین افزایش ضریب هوشی زنان نسبت به مردان سرعت بیشتری داشته است. دانشمندان معتقدند افراد با استفاده از برخی راهکارها می‌توانند مقداری ضریب هوشی خود را بالا ببرند.

بیشتر مردم به اشتباه تصور می‌کنند که IQ از زمان تولد افراد ثابت می‌ماند؛ در صورتی که مغز بسیار انعطاف‌پذیر است و ممکن است آی‌ کیو در زمان‌های مختلف تغییر کند. راهکارهایی وجود دارند که افراد به‌وسیله آن‌ها می‌توانند ضریب هوشی و عملکرد مغز خود را بالا ببرند. این استراتژی‌ها به افراد کمک می‌کند تا توانایی آن‌ها برای یادگرفتن و به خاطر سپردن مطالب بیشتر شود.

برخی از این راهکارها عبارت‌اند از:

پیاده‌ روی بیشتر

تحقیقات نشان می‌دهند حدود ۲۰ دقیقه ورزش کردن می‌تواند تا حدود ۵۰ درصد هوش کلامی افراد را افزایش دهد. طبق بررسی‌ها، ورزش‌های هوازی باعث ایجاد نورون‌های مغزی در ناحیه هیپوکامپ می‌شوند و آی‌ کیو افراد را بالا می‌برند. میان فعالیت‌‌های ورزشی، پیاده‌روی از بهترین ورزش‌هایی است که علاوه بر افزایش ضریب هوشی، در بازه زمانی کوتاه‌مدت می‌تواند یادگیری و ادراک را افزایش دهد.

نفس کشیدن عمیق

نفس عمیق یکی از موثرترین و سریع‌ترین راه‌های بهبود عملکرد مغز است؛ زیرا با این کار بدن آرام‌تر می‌شود و اکسیژن بیشتری به خون می‌رسد. عکس این موضوع نیز صادق است؛ اگر میزان اکسیژن خون کاهش پیدا کند، عملکرد مغز کاهش می‌یابد.  بیشتر افراد به نفس کشیدن سطحی عادت دارند، در صورتی که نفس کشیدن عمیق می‌تواند تا حدودی ضریب هوشی آن‌ها را افزایش دهد.

یادداشت کردن اتفاقات روزانه برای افزایش آی کیو

یادداشت کردن اتفاقات روزانه باعث می‌شود شناخت بصری افراد از حروف و کلمات تقویت شود و افراد به چیزهایی که می‌نویسند فکر کنند. نوشتن ضریب هوشی را افزایش می‌دهد؛ هوش هیجانی را بالا می‌برد؛ استرس را کاهش می‌دهد؛‌ عملکرد حافظه را بهبود می‌دهد؛ به افراد کمک می‌کند ایده‌های خود را ثبت کنند و دوباره آن‌ها را بازنگری و سازماندهی کنند، در نتیجه خلاقیت را افزایش می‌دهد؛ نیم‌کره چپ و راست مغز را هماهنگ می‌کند و باعث می‌شود درک افراد از محیط اطرافشان بیشتر شود.

کاترین ام‌کوکس در کتاب خود به نام «عادت‌های ذهنی سیصد نابغه» عادت‌های حدود ۳۰۰ نفر از نوابغ جهان مانند ‌اینیشتین، ادیسون، نیوتن و… را بررسی کرده است. او دریافت که این افراد همه اتفاقات زندگی خود را یادداشت می‌کردند و بر انجام این کار نیز تاکید داشتند. جالب است بدانید توماس ادیسون حدود ۳ میلیون صفحه یادداشت شخصی در طول زندگی خود داشته است.

کشف چیزهای جدید

زمانی که افراد مهارت‌های چالشی جدید یاد می‌گیرند، مغز آن‌ها مجبور می‌شود سلول‌های عصبی جدیدی بسازد و بین آن‌ها ارتباط برقرار کند. این فرآیند باعث افزایش ضریب هوشی افراد می‌شود.

کتاب‌های صوتی و پادکست‌ها به شما کمک می‌کنند چیزهایی را که قبلا نمی‌دانستید کشف کنید و اطلاعات مربوط به آن‌ها را زودتر یاد بگیرید. گوش کردن به موضوعات جدید، مغز را برای ساختن نورون‌های جدید تحریک می‌کند؛ بنابراین باعث افزایش ضریب هوشی افراد می‌شود.

استراحت‌های کوتاه و مکرر

زمانی که مطلبی را می‌خوانید و یاد می‌گیرید پس از مدتی مغز شما خسته می‌شود. اگر می‌خواهید مطالبی را که می‌خوانید به حافظه بلند‌مدت خود منتقل کنید، بهتر است پس از ۳۰ دقیقه مطالعه مدت زمان کوتاهی استراحت کنید. برای این کار می‌توانید از آلارم نیز استفاده کنید.

تغذیه و مکمل‌ها برای افزایش آی کیو

با رشد و پیشرفت علم، انواع مکمل‌های غذایی هم راه خود را به زندگی مردم باز کردند. همانطور که پیش‌تر هم گفتیم مواد غذایی و ویتامین‌ها نقش مهمی در بهبود عملکرد مغز و افزایش هوش ما دارند.

به همین دلیل هم با گذشت زمان و افزایش مصرف این مواد غذایی، انسان قرن بیستم بیش از پیش افزایش ضریب هوشی را تجربه کرد. همچنین اهمیت بیشتر مصرف لبنیات و حتی سبزیجات نسبت به گذشته، توانست رژیم غذایی افراد را هم دگرگون کند. مجموعه این اتفاقات هم باعث بالاتر رفتن میانگین ضریب هوشی یا آی کیو نرمال شدند.

خوردن صبحانه و انجام مدیتیشن

مدیتیشن با نفس کشیدن عمیق همراه است و باعث افزایش آی‌ کیو می‌شود. حرکات مدیتیشن باعث آرامش می‌شود و خلاقیت را افزایش می‌دهد. برای این کار باید چشم‌های خود را ببندید و به آرامی از راه بینی نفس بکشید. توجه داشته باشید که در این زمان باید بر تنفس خود تمرکز کنید.

نخوردن صبحانه ضریب هوشی افراد به‌ویژه کودکان و دانش‌آموزان را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود هنگام یادگیری زود خسته شوند. صبحانه نقش مهمی در افزایش بهره‌وری و تمرکز افراد دارد. خوردن برخی مواد‌غذایی مانند تخم‌مرغ، غلات، بادام و قهوه در وعده صبحانه می‌تواند ضریب هوشی افراد را تا حدودی افزایش دهد.

اجتناب از مصرف قند بیش از اندازه

طبق تحقیقات مصرف بیش از اندازه کربوهیدارات‌ها باعث می‌شود افراد خواب‌آلود شوند؛ نتوانند به خوبی فکر کنند و تصمیم بگیرند. محققان می‌گویند مصرف قند بیش از اندازه، باعث افزایش انسولین در رگ‌ها می‌شود و ضریب هوشی افراد را کاهش می‌دهد. به همین علت به افراد توصیه می‌شود قبل از شروع جلسات مهم از خوردن موادغذایی که حاوی مقدار زیادی آرد سفید، قند، شکر، سیب‌زمینی و سایر کربوهیدارات‌ها هستند، پرهیز کنند.

مصرف مواد غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان

مواد‌غذایی حاوی آنتی‌اکسیدان مانند بلوبری، آلو، کشمش، بلک‌بری، کلم، توت‌فرنگی، اسفناج و… از سلول‌های بدن به‌‌ویژه سلول‌های مغزی محافظت می‌کنند. این دسته از مواد‌غذایی با بهبود عملکرد مغز و افزایش یادگیری، باعث بالا رفتن میزان آی‌‌کیو نیز می‌شوند.

استفاده از تمام حواس برای افزایش آی کیو

پژوهشگران دریافتند افراد با استفاده از تمام حواس خود می‌توانند مهارت‌های جدید را یاد بگیرند. آن‌ها زمانی که از حس بینایی، بویایی، شنوایی، لامسه و چشایی خود استفاده می‌کنند، مغز خود را به چالش می‌کشند و این کار باعث افزایش ضریب هوشی می‌شود.

استفاده از هوش هیجانی

داشتن آی‌ کیو بالا یک عامل بالقوه است. ضریب هوشی شما به هر میزان که باشد باید بتوانید از آن‌ به بهترین حالت استفاده کنید. یکی از بهترین کارها برای افزایش ضریب هوشی، استفاده از هوش هیجانی است. هوش هیجانی به شما کمک می‌کند تا از سایر مهارت‌ها و استعدادهای خود به بهترین حالت استفاده کنید.

تمرین تست هوش

زمانی که برای بار دوم، به سوالات تست هوش پاسخ می‌دهید، امتیازی که به دست می‌آورید نسبت به بار اول بیشتر می‌شود. تمرین این نوع تست‌ها می‌تواند باعث افزایش ضریب هوشی شود.

روزه گرفتن به صورت متناوب

برخی پژوهش‌ها نشان می‌دهند روزه گرفتن به صورت متناوب باعث محدود کردن میزان کالری دریافتی و بهبود عملکرد مغز می‌شود. می‌توانید از این روش برای مدیریت وزن خود نیز استفاده کنید؛ اما مراقب باشید که روزه گرفتن برای بدن شما ضرر نداشته باشد.

رفتارهایی که باعث کاهش آی‌ کیو می‌شود

پژوهشگران معتقدند شیوه‌های زندگی، عادت‌های غذایی، فناوری و… تاثیر زیادی بر عملکرد مغز افراد دارد و وجود عادت‌های نادرست در زندگی باعث کاهش کارایی ذهن و توانایی فکر کردن می‌شود.

از سال ۱۹۳۰ به علت بهبود شرایط زندگی، بهبود تغذیه و تحصیلات آی‌ کیو افراد در سراسر جهان بهتر شد؛ اما امروزه محققان می‌گویند در سال‌های گذشته بهره هوشی و هوش اجتماعی افراد کاهش پیدا کرده است. آن‌ها تاکید می‌کنند علاوه بر مهارت‌های جدید موارد دیگری نیز برای حفظ آی‌ کیو لازم است. انجام برخی کارها باعث کاهش آی‌ کیو افراد می‌شود که عبارت‌اند از:

انجام چند کار به صورت هم‌زمان

انجام دادن چند کار در یک زمان باعث کاهش آی‌ کیو می‌شود. پژوهشگران می‌گویند طراحی مغز به صورتی است که افراد توانایی انجام چند کار در یک زمان را ندارند. زمانی که فرد این کار را انجام می‌دهد تمرکز خود را از کاری به کار دیگر معطوف می‌کند.

با هر بار انجام این کار به قسمت شناختی مغز آسیب می‌رسد؛ همچنین با این کار مغز انرژی بیشتری صرف می‌کند و زودتر خسته می‌شود. انجام دادن چند کار به صورت همزمان از تفکر خلاق نیز جلوگیری می‌کند.

خستگی سفرهای هوایی و کار شبانه

زمانی که فرد با هواپیما سفر می‌کند تا یک روز بعد از آن احساس گیجی دارد و این حس می‌تواند چند روز باقی بماند. نتایج بررسی‌ها در نمونه‌های آزمایشگاهی نشان می‌دهند اختلال در ریتم شبانه‌روز باعث کاهش کارایی هیپوکامپ مغز می‌شود. به‌گفته محققان افرادی که مسافرت‌های هوایی زیاد یا شیفت کاری شبانه دارند، مدام اختلالات رفتاری دارند.

جست‌وجوهای اینترنتی باعث کاهش آی کیو می شود

دسترسی راحت به همه اطلاعات می‌تواند خوب یا بد باشد. اگر افراد همه اطلاعات مورد نظر خود را از اینترنت به دست آورند، تلاشی برای به خاطر آوردن اطلاعات نمی‌کنند. این کار به مرور در نحوه ذخیره اطلاعات در مغز تاثیرمی‌گذارد.

مصرف غذاهای چرب

مصرف غذاهای چرب باعث جلوگیری از عملکرد صحیح دوپامین در مغز می‌شود. همچنین طبق تحقیقات غذاهای چرب عملکرد شناختی مغز را دچار اختلال می‌کند.

استرس در کاهش آی کیو

افزایش هورمون استرس در بدن انسان بیماری‌ها و مشکلات زیادی را ایجاد می‌کند و آی‌ کیو آن‌ها را کاهش می‌دهد. یکی از متخصصان مغز و اعصاب مرکز پزشکی دانشگاه اوهایو می‌گوید: « افزایش استرس در افراد علاوه بر ضعیف کردن عملکرد مغز، خطر ابتلا به بیماری‌هایی مانند آلزایمر را نیز افزایش می‌دهد.»

قرار گرفتن در معرض دود سیگار

حتی اگر سیگاری نباشید و مدام در معرض دود سیگار قرار بگیرید، مواد سمی موجود در آن باعث آسیب رسیدن به مغز و کاهش آی‌ کیو می‌شود. محققان معتقدند قرار گرفتن در معرض دود سیگار برای مدت زمان طولانی، باعث افزایش میزان مونواکسید کربن در مغز می‌شود؛ میزان اکسیژن خون را کاهش می‌دهد و باعث کاهش آی‌ کیو در افراد می‌شود.

IQ یا EQ؟

مفهوم هوش هیجانی نشان می‌دهد که چرا دو نفر با IQ یکسان، ممکن است به درجات بسیار متفاوتی از موفقیت در زندگی دست یابند. هوش هیجانی یک عنصر بنیادین از رفتار انسان است که جدا و متفاوت از هوش شناختی عمل می‌کند. بین IQ و EQ هیچ رابطه شناخته‌شده‌ای وجود ندارد.

شما اصلا نمی‌توانید از روی هوش شناختی یا IQ یک نفر، هوش هیجانی او را حدس بزنید. این‌یک خبر خوب است، زیرا هوش شناختی یا IQ انعطاف‌پذیر نیست.

IQ از همان لحظه تولد ثابت است یا دستکم ثبات نسبی دارد. مگر اینکه یک تصادف یا آسیب مغزی آن را تغییر دهد. هیچ‌کس با یادگیری واقعیت‌های جدید یا فراگرفتن اطلاعات عمومی بیشتر باهوش نمی‌شود.

هوش شناختی یعنی توانایی یادگیری؛ اما برعکس، هوش هیجانی، مهارتی انعطاف‌پذیر است که به‌آسانی آموخته می‌شود، با اینکه بعضی مردم نسبت به دیگران، به‌طور طبیعی هوش هیجانی بالاتری دارند، کسی که حتی بدون هوش هیجانی به دنیا آمده است بازهم می‌تواند EQ بالا در خود به وجود آورد.

هوش هیجانی از چهار مهارت اصلی تشکیل می‌شود:

• خودآگاهی: توانایی شناسایی دقیق هیجان‌های خود و آگاهی از آن‌ها به هنگام تولید. خودآگاهی، کنترل تمایلات خود در نحوه واکنش به اوضاع و افراد مختلف را نیز شامل می‌شود. فردی که از هوش هیجانی بالایی برخوردار است، نسبت به احساسات خود آگاهی بی‌‌واسطه و بدون وقفه دارد. در این بخش مواردی مانند خودآگاهی هیجانی، خودابرازی، عزت‌نفس، استقلال و خودشکوفایی مورد سنجش قرار می‌گیرند.
• خود مدیریتی: توانایی به‌کارگیری «آگاهی از هیجان‌ها» به‌منظور انعطاف‌پذیر شدن و هدایت رفتارها به سمتی مثبت؛ یعنی اینکه بتوانید واکنش‌های هیجانی خود را در مقابل همه مردم و شرایط مختلف کنترل کنید. در این بخش مواردی مانند کنترل تکانه‌ها و تحمل فشار روانی، انعطاف‌پذیری، شادمانی، خوش‌بینی مورد سنجش قرار می‌گیرند.
• آگاهی اجتماعی: توانایی تشخیص دقیق هیجانات دیگران و درک اینکه دقیقا چه اتفاقی در حال روی دادن است. این موضوع اغلب به این معناست که طرز تفکر و احساسات دیگران را درک می‌کنید، حتی زمانی که خودتان همان احساسات یا تفکرات را ندارید و این همان همدلی است. پس همدلی به معنای درک احساسات دیگران است؛ یعنی خود را جای دیگران می‌گذارید. توانایی همدلی، به‌طور مستقیم به توانایی تشخیص احساسات و درک آن‌ها وابسته است. در این بخش توانایی حل مسئله و واقع‌گرایی مورد سنجش قرار می‌گیرد.
• مدیریت رابطه: توانایی به‌کارگیری «آگاهی از هیجانات دیگران» به‌منظور موفقیت در کنترل و مدیریت تعامل‌ها. همچنین این توانایی، ارتباط واضح با شرایط و کنترل موثر تعارض‌های دشوار را شامل می‌شود. در این بخش مواردی مانند روابط بین فردی، همدلی و مسئولیت‌پذیری اجتماعی مورد سنجش قرار می‌گیرند.

هوش هیجانی یعنی توانایی مهار عواطف و تعادل برقرار کردن بین احساسات و منطق، به‌طوری‌ که ما را به حداکثر خوشبختی برساند. هوش هیجانی همان توانایی شناخت، درک و تنظیم هیجان‌ها و استفاده از آن‌ها در زندگی است.

چند عامل جنجال‌برانگیز اثرگذار بر آی‌ کیو

آزمون‌های مختلفی برای سنجش ضریب هوشی وجود دارند. این آزمون‌ها در طول زمان تغییراتی کرده‌اند و باز هم تغییر خواهند کرد. بنابراین شاید نتوانیم ضریب‌ هوشی را معیاری کاملا قابل‌اتکا در نظر بگیریم. در ادامه، چند عاملی را بررسی می‌کنیم که جنجال‌برانگیز شده‌اند.

نژاد و آی کیو

پژوهش‌ها نشان داده‌اند که نژاد می‌تواند روی آی‌کیوی افراد اثر بگذارد. با این حال، تحقیقات اثبات نکرده‌اند که تفاوت‌های نژادها بیشتر به‌خاطر اقلیم و محیط است یا ژنتیک. ارتباطِ تعریف‌نشدنی محیط و ژنتیک کار را برای تفسیر دشوار می‌کند.

شرایط محیطی

دومین موردی که می‌تواند بر روی ضریب هوشی افراد تاثیرگذار باشد، شرایط محیطی است. شرایط محیطی را می‌توان به چند بخش تقسیم بندی کرد. از فرهنگ جامعه و علاقه آن‌ها به کتاب و کتابخوانی و سیستم آموزشی گرفته، تا نوع رژیم غذایی آن‌ها همگی جزو شرایط محیطی محسوب می‌شوند. نکاتی که ضریب هوشی بسیار پایین در برخی از کشورهای جهان سومی (به خصوص کشورهای آفریقایی) را تا حدی توجیح می‌کنند.

ملیت و آی کیو

میانگین ضریب هوشی ملیت‌های مختلف هم شبیه هم نیست. تحقیقات نشان می‌دهند که میزان سواد، عوامل اقتصادی‌اجتماعی، تحصیلات و امید به زندگی بر آی‌کیوی افراد اثرگذارند. بر اساس آمار و پژوهش‌ها، هنگ‌کنگی‌ها بیشترین ضریب هوشی را در دنیا دارند. میانگین این ضریب برای آنها ۱۰۸ است. کمترین میانگین آی‌کیو هم متعلق به مردمان سرزمین گینه استوایی و در حدود ۵۹ است.

جنسیت

تفاوت‌هایی میان زنان و مردان وجود دارد، اما پژوهش‌ها نشان داده‌اند که متوسط ضریب هوشی این دو جنس تقریبا یکسان هستند. زنان در مهارت‌های کلامی از مردان بهتر هستند. مردان هم در فعالیت‌های عملی کمی قوی‌ترند. البته نباید فراموش کرد که تفاوت‌های جنسیتی تحت‌تأثیر فرهنگ، تحصیلات، محیط و تجربه‌های افراد هم هست.

واقعیت این است که نمی‌توانیم به آزمون‌های ضریب هوشی چندان اتکا کنیم. برای سنجش هوش آدم‌ها باید عوامل مختلف و پیچیده‌ای را در نظر بگیریم. آزمون‌های آی‌کیو از پس چنین کار دشواری به‌خوبی برنمی‌آیند. البته نمی‌توانیم ارزش‌شان را هم کاملا نادیده بگیریم، اما نباید تمام و کمال به آنها استناد کنیم.

مسیر زندگی ما آنچنان پیچیده است که با سنجش هوش با آزمون‌های آی‌کیو نمی‌توانیم پیش‌بینی خاصی درباره آینده داشته باشیم. بسیاری از افراد ضریب هوشی بالایی دارند اما در زندگی دستاوردهای چشمگیری نداشته‌اند. برعکس این حالت هم وجود دارد.

امکان افزایش آی کیو وجود دارد؟

مغز عضوی پیچیده است. دانشمندان هنوز دقیق نمی‌دانند که هوش، یادگیری و دانش چه ارتباطی با هم دارند. امکان دارد فردی با ضریب هوشی بالا، تحصیلات و معلومات عمومی اندکی داشته باشد. بعضی‌ها هم تمام مدارج تحصیلی را پشت‌سر گذاشته‌اند، اما هوش آن‌چنانی ندارند.

پژوهشی در سال ۲۰۱۱ انجام شد که نشان داد ظرفیت هوش افراد می‌تواند در سال‌های نوجوانی کاهش یا افزایش پیدا کند. توانایی‌هایی مانند تمرکز یا حافظه بهبودپذیرند و بهبودشان روی ضریب هوشی هم اثرات مثبت می‌گذارد.

با یادگیری مداوم، امکان بهبود این توانایی‌ها نیز وجود خواهد داشت:

• درک مفاهیم تازه؛
• تخیل‌؛
• تحقیق‌کردن.

مطالعه کتاب‌های تخیلی و غیرتخیلی، حل معما، شرکت در جلسات بحث گروهی و یادگیری موسیقی از راه‌های افزایش آی‌کیو هستند.

آی‌ کیو نوابغ مشهور

گوته، شاعر آلمانی، با ضریب هوشی ۲۱۰، نمایشنامه‌نویس، داستان‌نویس، دانشمند، سیاستمدار، کارگردان تئاتر، منتقد و هنرمندی آماتور بود که بزرگ‌ترین شخصیت ادبی عصر مدرن به شمار می‌رفت.

دومین نابغه برتر جهان، لئوناردو داوینچی نقاش، مجسمه‌ساز، معمار، طراح و مهندس ایتالیایی از ضریب هوشی ۲۰۵ برخوردار بود. تابلوهای نقاشی شام آخر و مونالیزا این هنرمند از برجسته‌ترین آثار هنری دوره رنسانس محسوب می‌شد.

امانوئل سویدن برگ، مبتکر مسیحی، فیلسوف و دانشمند الهیات سوئدی بود که با برخورداری از ضریب هوشی ۲۰۵ دست‌نوشته حجیمی از کلام الهی از وی به یادگار مانده است.

گوتفرید ویلهلم فون لایبنیتس، چهارمین نابغه برتر جهان از ضریب هوشی ۲۰۵ برخوردار بود. این فیلسوف برجسته آلمانی در رشته حقوق و فلسفه تحصیل می‌کرد.

جان استوآرت میل، فیلسوف، اقتصاددان و مبلغ مکتب سودمندگرایی انگلیسی بود که از ضریب هوشی ۲۰۰ بهره برده بود. وی همچنین روزنامه‌نگاری برجسته در دوره اصلاحات قرن نوزدهم به شمار می‌رفت. وی از اصل سادگی در زندگی خود تبعیت می‌کرد.

بلز پاسکال، ریاضیدان، فیزیکدان، فیلسوف مذهبی و استاد نثر فرانسوی بود. ضریب هوشی او ۱۹۵ بود و اساس تشکیل تئوری مدرن احتمالات را بنا نهاد.

لودویگ جوزف یوهان ویتگنشتاین، فیلسوف انگلیسی زاده شده در اتریش بود که ضمن برخورداری از ضریب هوش ۱۹۰، بزرگ‌ترین فیلسوف قرن بیستم به شمار می‌رفت.

بابی فیشر که به روبرت جیمز فیشر معروف است، شطرنج ‌باز ماهر آمریکایی بود که از ضریب هوشی ۱۸۷ بهره برده بود. این نابغه مشهور در سال ۱۹۵۸ عنوان جوان‌ترین شطرنج‌باز تاریخ را به خود اختصاص داد. بازی خیره‌کننده وی در مسابقات قهرمانی جهانی ۱۹۷۲ افکار عمومی آمریکا را به بازی شطرنج هدایت کرد.

گالیلئو گالیله فیلسوف علوم طبیعی، منجم و ریاضیدان ایتالیایی بود که به پیشبرد علوم حرکت، ستاره‌شناسی و قدرت مواد کمک شایانی کرد. وی از بهره هوشی ۱۸۵ برخوردار بود و با کشفیات خود از طریق تلسکوپ، علم نجوم را متحول ساخت