قدرتمندترین زن اروپا تبدیل به «جوجه اردکی فلج» شد

به این ترتیب دو هفته پس از زمین‌لرزه سیاسی در ایالت بایرن، که احزاب دولت ائتلافی شکست تلخی را در آن تجربه کردند مردم ایالت هسن، روز یکشنبه 6 آبان (28 اکتبر) هم پای صندوق‌های رأی سیلی محکم دیگری به این دولت ائتلافی زدند.

ایالت هسن، از جمله مناطقی بود که حزب سوسیال دموکرات دهه‌ها بر آن تسلط داشت، موضوعی که در سال 1999 به پایان رسید. از آن هنگام تا کنون، سکان هدایت این ایالت به‌عهده یک ائتلاف حکومتی به‌رهبری حزب دموکرات مسیحی آلمان، حزب صدراعظم این کشور، آنگلا مرکل، است.

این تصمیم صدر اعظم آلمان و کناره گیری مرحله به مرحله وی از عرصه سیاسی با واکنش های بین المللی زیادی همراه بود.

"امانوئل ماکرون"، رئیس جمهور فرانسه این اقدام صدر اعظم آلمان را بسیار موقرانه توصیف کرده و البته با توجه به صعود نیروهای راستگرا در آلمان و دیگر بخش های اروپا این تصمیم مرکل را مایه آرامش ندانست. وی در این راستا به صعود حزب افراطی جایگزینی برای آلمان اشاره کرده و گفت: من این را به عنوان پدیده ای اروپایی و نه تنها در آلمان می بینم. در فرانسه هم راستگراها بسیار قدرتمند شده اند.

ماکرون که در یک کنفرانس مطبوعاتی در کاخ الیزه سخن می گفت تصریح کرد که صدر اعظم آلمان با شجاعت بر آلمان حکومت می کند. وی همچنین سیاست های مرکل به ویژه در اروپا را تحسین کرده و گفت: مرکل هرگز فراموش نکرده است که ارزش های اروپایی چیست. مرکل در سطح اروپایی مهم ترین متحد رئیس جمهور فرانسه است.

لهستان هم این تصمیم آنگلا مرکل را تمجید کرده و یک همکاری با وی تا پایان دوران مسئولیتش را اعلام کرد. وزیر امور خارجه لهستان روز دوشنبه در ورشو اعلان مرکل مبنی بر اینکه بعد از کناره گیری از ریاست حزب دموکرات مسیحی تا پایان این دوره در مسئولیت صدر اعظمی باقی می ماند را تمجید کرده و گفت: مهم ترین مسئله برای ما این اعلان است که مرکل تا پایان این دوران قانونگذاری صدر اعظم آلمان باقی می ماند.

وی همچنین تاکید کرد که ورشو نقش مهم مرکل در اصلاح اتحادیه اروپا و همچنین جایگاه مهم وی در تاریخچه اتحادیه اروپا در سال های گذشته را به رسمیت می شناسد.

روز جمعه مرکل با تعداد زیادی از اعضای کابینه خود به پایتخت لهستان سفر خواهد کرد.

کاخ سفید هم این تصمیم مرکل را یک موضوع داخلی برای صدر اعظم و ملت آلمان ارزیابی کرد.

"سارا ساندرز"، سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که دولت رئیس جمهور ترامپ همچنان با مرکل همکاری می کند و خواهان توسعه روابط بین دو کشور است.

ترامپ همواره در گذشته مرکل و دولت آلمان را بخصوص به دلیل سیاست پناهندگان آن و مناسبات تجاری به زعم خود ناعادلانه مورد انتقاد شدید قرار می داد. ترامپ همچنین هزینه های دفاعی ناتو را پایین ارزیابی کرده و همچنین انتقاد شدیدی به پروژه خط لوله انتقال گاز نورد استریم 2 برای انتقال گاز از روسیه به آلمان وارد می کرد.

"گونتر اوتینگر"، کمیسر بودجه اتحادیه اروپا از حزب دموکرات مسیحی آلمان هم از حزب خود درخواست کرد که بعد از کناره گیری مرکل از ریاست حزب دموکرات مسیحی باز هم از وی حمایت کند. به گفته اوتینگر تنها با حمایت تمام اتحادیه احزاب متحد مسیحی از مرکل وی به جوجه اردک فلجی در اروپا تبدیل نمی شود.

وی در عین حال تصمیم مرکل برای کناره گیری مرحله به مرحله ازعرصه سیاسی را قابل احترام دانسته و ابراز اطمینان کرد که وی تا پایان این دوره قانونگذاری در مسئولیت صدر اعظمی آلمان باقی می ماند.

وی همچنین گفت: آنگلا مرکل حالا هم باید با وزنه آلمان و قدرت خود برنامه های اتحادیه اروپا را پیش ببرد.    

واکنش رسانه‌های بین‌المللی به کناره گیری مرحله به مرحله مرکل از عرصه سیاسی

گاردین لندن در واکنش به این تصمیم مرکل در مطلبی نوشت: مرکل مدت طولانی آنچنان سیاست آلمان را تحت نفوذ خود قرار داده بود که کناره گیری وی لزوما باید مسئله ای رویایی می بود. مرکل به صورت مداوم برای مدل آلمانی اقتصاد بازار اجتماعی مبارزه می کرد، آن هم در زمانی که دو ستون آن یعنی عدالت اجتماعی و منابع مالی جامعه به چالش کشیده شده بود. قدرت اقتصادی این کشور بسیاری از قفشارها بر آلمان که ملت های اروپایی دیگر از آن  رنج می کشیدند را کم می کرد. جانشین وی باید از قدرت ها و ضعف های مرکل درس گرفته و دوباره ترس های این قاره را به اطمینان تبدیل کند.  

روزنامه "دی ولت" آلمان هم در مطلبی در این باره نوشت: در نهایت همه چیز خیلی سریع تر از آنچه انتظار می رفت پیش رفت. شرایط نامساعد در اتحادیه احزاب متحد مسیحی بعد از فاجعه انفجار انتخاباتی مجدد در هسن غیر قابل تحمل بود. حالا یک انتخاب برای حزبی در پیش است که در سال های گذشته مرتب فراموش می کرد که چه می خواهد. آنگلا مرکل حزب دموکرات مسیحی را در یک برنامه ریزی وارد کرده بود که آن را از میراث و سنت خود جدا کرده بود.

روزنامه "زوددویچه سایتونگ" هم در مطلبی در این باره این مسئله را تلخ ارزیابی کرد که از زمان روی کار آمدن مجدد مرکل همه شاهد کاهش قدرت و محبوبیت وی هستند.

به نوشته این روزنامه آلمانی تجربه دولتی، جدیت و ثبات یک سه گانه زیبا است، اما هیچ تضمینی برای موفقیت نیست. نسخه موفقیت مرکل موفق بود اما تا زمانی که وی آن را داشت. از زمانی که این نسخه در هم شکست و دیگر کارآیی نداشت تردیدها به قدرت رهبری مرکل افزایش پیدا کرد.

روزنامه "اشتوتگارتر سایتونگ" هم در مطلبی نوشت: روز دوشنبه نزدیکی های ظهر قدرتمندترین زن اروپا تبدیل به یک جوجه اردک فلج شد.اعلان آنگلا مرکل مبنی بر اینکه در دسامبر دیگر برای ریاست حزب دموکرات مسیحی نامزد نشده و دیگر در دور بعد نامزد صدر اعظمی آلمان نخواهد شد تنها شروع پایان قدرت وی نیست.

روزنامه هافینگتون پست چاپ مونیخ هم نوشت: هر دو رای دهنده هسنی خواست با رای خود به ائتلاف بزرگ یک پیام بدهد. اکثر آن ها تنها به مرکل معترض نبودند بلکه به رفتارهای سیاستمداران با یکدیگر و اینکه دولت هیچ راه حل مقبولی برای مسئله موتورهای دیزلی ارائه نداد اعتراض داشتند. این یک راز مرکل است که کناره گیری وی چه تغییراتی ایجاد خواهد کرد. اما تا زمانی که مرکل صدر اعظم باقی می ماند  هرج و مرج همچنان ادامه دارد. کناره گیری مرکل مسائل بزرگ ائتلاف بزرگ را حل نمی کند

نشریه استاندارد چاپ بروکسل هم در مطلبی نوشت: در این باره تردید وجود دارد که آیا مرکل همه مسائل را تنها با واگذاری ریاست حزب می تواند ناگهان حل کرده و فعالانه دوباره حکومت کردن را از سر گیرد. انتقادهای درون حزبی به او ناگهان تنها به دلیل تغییر ریاست حزب پایان نخواهد یافت. ائتلاف با حزب سوسیال دموکرات که وضعیت بدتری از حزب مرکل دارد شکننده است. این بعید نیست که سوسیال دموکرات ها از طریق فشار بسیاری احزاب دولت را دچار فروپاشی کنند. وقتی مرکل از ریاست حزب دموکرات مسیحی عقب نشینی کرده است آیا نباید حالا هورست زیهوفر، وزیر کشور آلمان به عنوان رئیس حزب سوسیال مسیحی هم این کار را انجام دهد. پس به هیچ عنوان این اطمینان وجود ندارد که سیاست در آلمان دوباره وارد مرحله آرامی شده و مرکل همان طور که امیدوار است همچنان بتواند سه سال دیگر صدر اعظم باقی بماند.

روزنامه نیویورک تایمز هم در مطلبی نوشت: آنگلا مرکل مانند یک عامل شکست ناپذیر در سیاست آلمان عمل کرده بود. وی قدرتمندترین رهبر اروپا بود که با جدیت آلمانی ها هم او را مادر خود می دانستند. تصمیم وی برای کناره گیری از عرصه سیاسی نشان داد که نه او و نه کشورش در برابر نیروهایی که می خواهند سیاست در این قاره را به گونه ای دیگر ترتیب دهند ایمن نیستند.

فرستنده سی ان ان آمریکا هم در این ارتباط گفتگویی را با یک کارشناس مسائل سیاسی انجام داد و وی این طور ابراز عقیده کرد که مرکل به عنوان یک شخصیت رهبری پایدار در یک دنیای به طور فزاینده متشنج بود. حالا باید دوست و دشمن در خارج خود را برای یک شریک سخت و شاید به گونه‌ای دیگر در برلین آماده کنند. آلمان در آینده بیشتر بر منافع خود تمرکز خواهد کرد. این بدین مفهوم است که مشارکت برلین در مسائل کلیدی اروپا کم تر شده و در مسائل جهانی هم احتمالا نقش کم تری ایفا خواهد کرد. در این میان بخصوص رئیس جمهور فرانسه که برای پیشبرد برنامه های اصلاحی خود در اروپا به کمک مرکل امیدوار بود از این شرایط رنج می برد.

روزنامه "سیدنی مورنینگ هرالد" چاپ استرالیا هم در مطلبی به قلم یکی از نویسندگان خود صدر اعظم آلمان را یکی از بانفوذترین رهبران دنیا دانسته و شروع پایان وی را پایان همه چیز دانست. این روزنامه در عین حال از خستگی آلمانی ها از شرایط موجود و تمایل آن ها برای شروعی جدید نوشت.

روزنامه ال پاسی اسپانیا هم در واکنش به این تصمیم مرکل از شروع پایان وی سخن گفته و تصریح کرد که صدر اعظم آلمان گویا حالا بالاخره فهمیده است که در دورانی قرار گرفته که کارت ها باید از نو مخلوط شود.

بهر حال، بیش از یک سال پس از انتخابات پارلمانی دور قبل و شروع کار دولت ائتلافی جدید، مرکل دیگر نتوانست در برابر چالش ها و روند نزولی محبوبیت دولت ائتلافی دوام بیاورد جدایی خود از دنیای سیاست را اعلام کرد.

دولت ائتلافی جدید در آلمان از همان آغاز تشکیل، با چالش های فراوانی رو به رو بود و بعد از شکست مذاکرات ائتلاف موسوم به جامائیکا ( حزب لیبرال دموکرات، اتحادیه احزاب متحد مسیحی و سبزها) و در نهایت پس از یک دوره طولانی مذاکرات مجدد برای تشکیل ائتلاف بزرگ روی کار آمد.

اما روند طولانی مذاکرات برای تشکیل دولت ائتلافی جدید در آلمان از همان ابتدا تاثیر بدی روی محبوبیت این دولت در بین شهروندان گذاشته و اتفاقات و چالش های بعدی هم به تشدید اوضاع دامن زد، به طوری که چهارمین دوره صدر اعظمی مرکل به کام او تلخ شد.