ترامپ در فضا قدرت نمایی می کند

این روزنامه افزود: 

رئیس جمهور 'ترامپ' اخیرا دستور راه انداختن یک نیروی جدید در نیروهای مسلح آمریکا را داده است با نام ' نیروی فضایی'.

لابد ترامپ از وضعیت کنونی جنگ بر روی کره خاکی چندان راضی نیست. شاید هم او این کار را برای رد گم کردن از مشکلات داخلی اش انجام می دهد. او اخیرا به وزارت دفاع آمریکا 'پنتاگون' دستور داد که یک نیروی ششم از سلسله قوای نیروهای مسلح آمریکا با نام 'نیروی فضایی' ایجاد کند.

به دنبال صدور این امریه که ماه گذشته صادر شد؛ رسانه های اجتماعی و بازیگران آمریکایی لب به انتقادی تند از این برنامه ترامپ گشودند. طرفداران ترامپ هم در مقابل در مقام دفاع از آن برآمدند اما توضیح ندادند که چرا این طرح می تواند مفید باشد؛ آیا مبارزه با هواپیماهای بدون سرنشین تروریستها در خارج از جو اصلا نیاز هست یا نه.

ترامپ این بار هم طرحی را پیشنهاد می دهد بدون آنکه اشاره به جزییات آن کرده باشد. مثلا مشخص نمی کند که شرح وظایف این خدمت جدید نظامی چه خواهد بود. رئیس جمهور گفته است که این نیروی جدید مستقل از تمامی قوای نیروهای مسلح آمریکا اعم از نیروی هوایی، زمینی، دریایی ، تفنگداران نیروی دریایی و گارد ساحلی است. 

معلوم نیست آیا این نیرو سربازانی را بر مدار زمین مستقر می کند؟ تشکیل این نیرو در کجای یک استراتژی امنیت ملی جای می گیرد؟ شاید اصلا این یک استراتژی امنیت ملی نیست و استراتژی 'امنیت آسمانی' است.

ترامپ به حق متوجه آسیب پذیری کشور در این موضوع مهم شده است و به حق هدفش این است که از منافع آمریکا دفاع کند. اما این طرح یک طرح جاه طلبانه است. یک تجاوز است. یک استیلا بر فضاست. 

با این طرح جدید ترامپ؛ فضای بیرون از جو کره زمین؛ به یک 'میدان جنگ ' بدل خواهد شد، درست مشابه همان میدان جنگ بر روی کره زمین در خشکی و دریا و هوا.

این یعنی به راه افتادن یک مسابقه تسلیحاتی در فضا و به ظن قریب به یقین، به راه افتادن یک کارزار جنگ در فضا.

در این اثنا؛ کنگره هم آتش بیار معرکه شده است و با تصویب بودجه دفاعی کشور برای سال 2019، پنتاگون را موظف می کند مشغول به کار شود و شروع کند موشکهای ره گیر مستقر در فضا بسازد. متخصصان امر معتقدند که وجود یک چنین موشکهایی؛ فی نفسه تحریک برانگیز است و از نقطه نظر تکنیکی کارکردی ندارد و آنقدر گران است که تولید آن مقرون به صرفه نیست.

فضا همواره از منظر رهبران کشور و دانشمندان؛ افقی برای اکتشافات علمی بوده است؛ نه کارزاری میان کهکشانها.

در سال 1967، آمریکا؛ شوروی ؛ انگلیس و سایر کشورها یک پیمان بین المللی را تصویب کردند که قانونا این کشورها را مجاب می ساخت از فضای خارج از جو زمین برای اهداف صلح طلبانه استفاده کنند.

اما از آن هنگام به این سو؛ فضا همواره بستری برای دعوا و ستیزه بوده است. امنیت هزاران فروند ماهواره در معرض خطر است. پنتاگون ماهواره های متعددی در فضا دارد و به کمک آنها دشمنانش را بر روی کره زمین مکان یابی کند؛ بر حسن اجرای پیمانهای کنترل تسلیحاتی نظارت می کند و نیز در صورتی که دشمن بخواهد خاک آمریکا را با یک فروند موشک بالستیک بین قاره ای هدف قرار دهد این ماهواره ها هشدار اولیه می دهند.

این ماهواره ها یک سری وظایف تعریف شده دیگری هم دارند. از جمله آنکه؛ ناوهای هواپیمابر را در 'خلیج فارس' و پهپادها را در آسمان کشورهای یمن و همچنین جت های جنگنده را در سوریه نیز هدایت می کنند.

امروز بسیاری از کشورهای جهان دارایی هایی در فضا دارند؛ اما از دیرباز آمریکا قدرت مسلط در فضا بوده است و به همین علت هم در معرض بیشترین خطر قرار دارد و امکان آن را دارد که دشمن بخواهد این ماهواره ها را در هم بکوبد.

اگر این اتفاق بیفتد و این ماهواره ها منهدم شوند؛ بسیاری از جریانهای جهانی به هم خواهند ریخت، از جمله جریان کنترل سلاحهای هسته ای؛ پیش بینی وضعیت آب و هوا، و ارتباط خطوط تلفنهای همراه. دولت آمریکا اعتراف می کند که آمادگی مقابله با یک چنین مبارزه ای را ندارد.

در دوران جنگ سرد؛ آمریکا و روسیه در سطحی کوچک سلاحهای ضد ماهواره ای خود را آزمایش کردند. امروز هم چین و به مقیاسی کمتر روسیه دارند یک چنین قابلیتهای تهاجمی خود را آزمایش می کنند. این جریان در سال 2007 دگرگون شد. در آن سال چین اولین آزمایش ضد ماهواره ای خود را با موفقیت پشت سر گذاشت و یکی از ماهواره های هواشناسی خود را منفجر کرد. 

در ماه فوریه هم ارزیابی های اطلاعاتی آمریکا هشداردادند که روسیه و چین قادر خواهند بود ظرف دو سال تمام ماهواره های آمریکایی را سرنگون کنند. اما نیروی هوایی آمریکا توجهی به این هشدارها نکرد چون کانون توجه این نیرو، فقط حفظ جان خلبان وهواپیماست. 60آژانس مختلف فعالیت های فضایی پنتاگون را انجام می دهند. لازم است میان فعالیت تمامی این آژانس ها یک نوع وحدت رویه ایجاد شود تا ناکارآمدی آنها رفع شود و محور چالش فقط بر روی فضا باشد.

کنگره به پنتاگون ماموریت داده است که این مشکل را برطرف نماید. حاصل کار ماه آینده اعلام خواهد شد.

و اما ترامپ به جای آنکه در فکر راه انداختن یک بروکراسی وسیع نظامی جدید باشد؛ بهتر است خوب مطالعه کند و بسنجد که برای یک دفاع پیشرفته فضایی چه چیزی لازم است.

آیا درآینده؛ 'فضا' پروژه قدرت آمریکاست و یا اصلا کارزار قدرت آمریکاست؟ آیا این به معنای آن است که آمریکا به سلاحها و نیروهای تازه ای نیازمند است؟

یک نکته اصلی در این ابتکار عمل جدید ترامپ از قلم افتاده است و آن؛ 'دیپلماسی' است. 

این هنر دیپلماسی است که جلوی وقوع جنگ ستارگان را می گیرد.

چین و روسیه یک پیمان حقوقی الزام آور را پیشنهاد داده اند که جلوی کاربرد سلاح در فضا را می گیرد. اما به این پیمان هم نمی توان چندان دل بست چون هردو کشور به صورتی تهاجمی دارند توانمندیهای دفاع فضایی شان را پیشرفت می دهند.

معقول آن است که هر دوکشور چین و روسیه بیایند و با آمریکا و اتحادیه اروپا در این زمینه کار کنند و اصول و هنجارهایی را برای یک رفتار مسئولانه در فضا وضع کنند ؛ از جمله عدم آزمایش سلاحهای ضد ماهواره ای.

دولت'اوباما'وظیفه تعیین پیش نویس یک چنین استاندارهایی را به اروپاییان واگذارکرد.این تلاش سودمندبود اما به هیچ انجامید.آمریکااگرمی خواهد واقعا در این زمینه سازنده باشد؛ باید خودش رهبری کار را در دست بگیرد، ولو آنکه ترامپ شخصا از مذاکرات چند جانبه استقبال نمی کند.

آمریکا؛ روسیه و چین می توانند از طریق کانالهایی در سطوح پایین تر با هم در زمینه همکاری فضایی بحث کنند.یکی ازاین مجاری یک گروه وابسته به سازمان ملل است و دیگری وابسته به وزارت بازرگانی آمریکا. از این دو گروه خواسته شده است که فعالیت ماهواره ها و خرابی های ماهواره را در فضا مدیریت کنند.

آنگونه که از ابتکار عمل جدید ترامپ بر می آید؛ گویا پیش بینی رئیس جمهور آمریکا و بسیاری از متخصصان امر بر این است که ' جنگ در فضا اگر غیرقابل اجتناب نباشد؛ اما غیرمحتمل هم نیست'.

چین و روسیه اگرچه رفتارشان در فضا تهاجمی است؛ اما این به نفع هردوی آنهاست که جلوی یک درگیری در فضا را بگیرند. 

سرنوشت پیشنهاد ترامپ در مورد تشکیل یک 'نیروی فضایی' هرچه باشد؛ او باید خوب روی این مسئله فکر کند که آمریکا چه کمکی می تواند برای حفظ و حراست از این مفهوم انجام بدهد که؛'فضای بیرون از جو یک اشتراکات جهانی است. این فضا باید مصون از هرگونه درگیری باقی بماند و باید به روی هرگونه عملیات اکتشاف کشورهای دارای سفر فضایی و یا حمل ونقل فضایی و عملیات فضایی ، باز بماند' .